Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarından Faiz ve Kredi Kanalının VAR Yöntemiyle İncelenmesi: Türkiye Örneği

Yıl 2022, Sayı: 33, 138 - 144, 31.01.2022

Nihat Doğanalp

https://doi.org/10.31590/ejosat.1038909

Cited By: 4

Öz

Politika yapıcıların para politikasının farklı kanallardan ekonomiye nasıl aktarıldığını anlayarak politika üretmeleri temel makroekonomik dinamikler açısından son derece önemlidir. Türkiye’de özellikle son dönemlerde büyük önem kazanan faiz-kur-enflasyon ilişkisi ve para otoritesinin bu üçlüyü kontrol edebilmek adına izlemiş olduğu politikalar oldukça önem arz eder hale gelmiştir. Para otoritesinin uygulamış olduğu para politikalarının makroekonomik etkilerini ölçmede kullanılan parasal aktarım mekanizması çeşitli kanallar vasıtasıyla ekonomiye yön vermektedir.
Bu çalışmada 2004:Q1-2021:Q3 dönemi üç aylık veriler kullanılarak parasal aktarım mekanizmasının işleyişine ilişkin olarak para arzı, reel GSYH, fiyat düzeyi, yurt içi krediler, döviz kuru ve borç verme faiz oranı gibi değişkenler kullanılarak faiz kanalı ve kredi kanalının işleyişi VAR yöntemi ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda faiz oranı ve kredi kanalının Türkiye ekonomisi açısından son derece önemli olduğunu kanıtlayan ve iktisat kuramıyla da uyumlu sonuçlar elde edilmiştir. Yurtiçi krediler ile (M1 değişkeni hariç) diğer tüm değişkenler arasında çift yönlü bir nedensellik tespit edilmiştir. Diğer taraftan faiz oranı değişkeninin de özellikle fiyat istikrarı, kredi hacmi ve reel GSYH’nin bir Granger nedeni olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Faiz Kanalı, Kredi Kanalı, Parasal Aktarım Mekanizması, VAR

Investigation of Interest and Credit Channels from Monetary Transfer Mechanism Channels by VAR Method: The Case of Turkey

Öz

It is extremely important for the basic macroeconomic dynamics of the economy that policy makers understand how monetary policy is transferred to the economy through different channels and produce policies. The interest-exchange rate-inflation relationship, which has gained great importance especially in Turkey recently, and the policies followed by the monetary authority in order to control this trio have become very important. The monetary transmission mechanism, which is used to measure the macroeconomic effects of the monetary policies implemented by the monetary authority, directs the economy through various channels.
In this study, using quarterly data for the period 2004:Q1-2021:Q3 and variables such as money supply, real GDP, price level, domestic loans, exchange rate and lending interest rate regarding the functioning of the monetary transmission mechanism, the interest channel and the functioning of the credit channel analyzed by the method. As a result of the analyzes, results were obtained, which prove that the interest rate and credit channel are extremely important for the Turkish economy and are compatible with the economic theory. A bidirectional causality was found between domestic loans and all other variables (except for the M1 variable). On the other hand, it has been determined that the interest rate variable is a Granger cause of price stability, credit volume and real GDP.

Anahtar Kelimeler

Interest Channel, Credit Channel, Monetary Transmission Mechanism, VAR

Kaynakça

• Bean, C., Larsen, J. ve Nikolov, K. (2002). Financial Frictions and the Monetary Transmission Mechanism: Theory, Evidence and Policy Implications. European Central Bank (ECB) Working Paper, 113, 1-59.
• Belke, M. Ve Kaya, H. (2017). Türkiye’de Para Politikalarının Kredi Kanalı Aktarımı: VAR Yaklaşımı, Finans, Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 185-208.
• Bulir, A. ve Vlcek, J. (2021). Money Transmission: Are Emerging Market and Low-income Countries Different? Journal of Policy Modelling, 43, 95-108.
• Cambazoğlu, B. ve Karaalp, H. S. (2012). Parasal Aktarım Mekanizması Döviz Kuru Kanalı: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi, 19(2), 53-66.
• Cengiz, V. (2009), Parasal Aktarım Mekanizması İşleyişi ve Ampirik Bulgular, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33, 225-247.
• Cengiz, V. ve Duman, M. (2008). Türkiye’de Banka Kredi Kanalının Önemi Üzerine Etki Tepki Fonksiyonlarına Dayalı Bir Değerlendirme (1990-2006). Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 26(2), 81-104.
• Dale, S. ve Haldane, A. G. (1995). Interest Rates and the Channels of Monetary Transmission: Some Sectoral Estimates, European Economic Review, 39(9), 1611-1626.
• Edelberg, W. ve Marshall, D. (1996). Monetary policy shocks and long-term interest rates. Federal Reserve Bank of Chicago Economic Perspectives, 20, 2–17.
• Kim, S. (2021). Evolution of China’s Economy and Monetary Policy: An Empirical Evaluation Using a TVP-VAR Model. East Asian Economic Review, 25(1), 73-97, https://dx.doi.org/10.11644/KIEP.EAER.2021.25.1.391.
• Mishkin, F. S. (1995). Symposium on the Monetary Transmission Mechanism. The Journal of Economic Perspectives, 9(4), 3-10.
• Morsink, J. ve Bayoumi, T. (2001). A Peek Inside the Black Box: The Monetary Transmission Mechanism in Japan. IMF Staff Papers, 48(1), 22-57.
• Park, H. ve Lee, J. (2017). Effects of Monetary Policy on Credit Distribution and Corporate Liability Structure in Korea. Korea Institute of Finance.
• Razmi, F., Mohamed, A., Chin, L. ve Habibullah, M. S. (2015). The Effects of Oil Price and US Economy on Thailand’s Macroeconomy: The Role of Monetary Transmission Mechanism, International Journal of Economics and Management, 9, 121-141.