Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Sürdürülebilir ve Sağlıklı Yeme Davranışlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 52, 212 - 219, 15.12.2023

Hikmet Bayam , Melike Yeğin , Muradiye Karasu Ayata , Fatma Ergün

Öz

Besin ve beslenme güvenliğine, sağlıklı yaşama katkıda bulunan, çevresel etkileri düşük beslenme olarak tanımlanan sürdürülebilir beslenme ile ilgili farkındalığın geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin sürdürülebilir beslenme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı, kesitsel tipteki araştırma Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde eğitim gören 342 gönüllü öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri Anket Formu aracılığıyla gerekli yazılı izinler alındıktan sonra 1 Kasım - 1 Aralık 2022 tarihleri arasında öğrencilerden çevrimiçi olarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde IBM Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 22.0 programı kullanılmıştır. Araştırmanın analizinde tanımlayıcı istatistiksel metotlar için sayı-yüzde dağılımı, aritmetik ortalama ve ki kare testi uygulanmıştır. Çalışmaya katılan katılımcıların %92,4’ü kadın, %7,6’sı erkektir. Kadın katılımcıların %15,5’i (49 kişi) ve erkeklerin %3,8’i (1 kişi) zayıftır. Normal BKİ’ ye sahip toplam katılımcı sayısı %67,8 (232 kişi) iken kadınların %66,1’ i (209 kişi) ve erkeklerin %88,5’i (23 kişi) normal BKİ aralığındadır. Kadın katılımcıların sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışları ortalama ölçek puanı 117,4±1,4 iken erkek katılımcılarınki 118,8±5,5’tir. Katılımcıların cinsiyet, okunan sınıf-bölüm, nerede ve kiminle yaşadığı, gelir düzeyi, tanılı bir hastalığı olup olmama durumu, alkol kullanımı, gün içerisinde tükettiği öğün sayısı ve beden kütle indeksi ile sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışları ortalama ölçek puanı arasında istatiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Sigara kullanmayan katılımcıların sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışları ortalama puanı kullanan katılımcılara göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak; sürdürülebilir, sağlıklı beslenme kavramlarının son zamanlarda dikkat çeken bir konu olması sebebiyle ilişkili olduğu alt başlıkların ve faktörlerin belirlenmesi farkındalığın artırılması açısından önem taşır.

Anahtar Kelimeler

Beslenme, çevre, diyet, sağlık, sürdürülebilir beslenme, sürdürülebilir diyet

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Verilerin analizi kısmında desteklerini esirgemeyen Dr. Öğr. Üyesi Halime AYDEMİR ve Öğr. Gör. Muhammed KÖSTEKÇİ’ye teşekkür ederiz.

Investigation of The Sustainable and Healthy Eating Behaviors of The Faculty of Health Sciences Students

Öz

Areas of great importance in the general dimensions of sustainable nutrition, defined as nutrition with low stimulation effects, distributed to food and nutrition security, healthy living. This scope evaluated the knowledge, attitudes and behaviors of university students on sustainable nutrition. The descriptive, cross-sectional study was carried out by adding on 342 people studying at Kırşehir Ahi Evran University, Faculty of Health Sciences. The research data were collected online from the children between November 1 and December 1, 2022 after the necessary written permissions were obtained through the Questionnaire Form. The IBM Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 22.0 program was used in the analysis of data increment. In the analysis of the study, number-percentage distribution, arithmetic mean and chi-square test were applied for the elongation methods. 92.4% of the managers participating in the study were female and 7.6% were male. 15.5% (49 people) of female managers and 3.8% (1 person) of guidance are weak. While the total number of people with normal BMI is 67.8% (232 people), 66.1% (209 people) of women and 88.5% (23 people) of configurations are in the normal BMI range. While the mean score of sustainable and healthy nutrition rates for women is 117.4±1.4, it is 118.8±5.5 for male managers. There is a statistically significant difference between the participants' gender, class-department, where and where they live, income level, whether they have a diagnosed health status, alcohol use, number of meals consumed during the day and body mass index, and sustainable and healthy nutrition comprehensive average scale scores. was not found (p>0.05). The average of sustainable and healthy nutrition resulting from smoking was found to be higher than the person who used it (p<0.05). In conclusion; The fact that the principles of sustainable, healthy nutrition have been a remarkable topic lately, are important for passengers, their infrastructure and fiber determination.

Anahtar Kelimeler

Environment, health, nutrition sustainable diet, sustainable nutrition.

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Alarcon, B., & Gerritsen, E. (2014). On our plate today: healthy, sustainable food choices. LiveWell for LIFE, 1-63.
• Arslan, S. A., Daşkapan, A., & Çakır, B. (2016). Üniversite öğrencilerinin beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarının belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(3), 171-180.
• Atar, A. (2021). Kurumsal şirket çalışanlarının sürdürülebilir beslenme hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Burlingame, B., & Dernini, S. (2010). Sustainable diets and biodiversity. Food and Agriculture Organization of the United Nations, 7-8.
• Coff, C., Korthals, M., & Barling, D. (2008). Ethical traceability and informed food choice. Ethical traceability and communicating food, 1-18.
• Demir, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin duygusal yeme davranışı ile antropometrik ölçümler arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi].
• Engin, Ş., & Sevim, Y. (2022). Lisans Öğrencilerinin Sürdürülebilir Beslenme Hakkındaki Davranışları ve Bilgi Düzeyleri ile Besin Tercihleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tek Merkezli Çalışma. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (38), 259-269.
• Erdoğan, N., Çıtar, E., Köksal, E. & Bilici, S. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Beslenme Davranışlarının Belirlenmesinde Yeni Bir Yöntem: Sürdürülebilir ve Sağlıklı Yeme Davranışları Ölçeği. 1.Uluslararası Sürdürülebilir Yaşam Kongresi.
• Filazioğlu, E. (2021). 18-30 Yaş Aralığındaki Sosyal Medya Kullanan Üniversite Öğrencilerinin Sürdürülebilir ve Sağlıklı Yeme Davranışlarının Değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü].
• Foley, J. A. (2011). Can we feed the world sustain the planet?. Scientific American, 305(5), 60-65.
• Gilg, A., Barr, S., & Ford, N. (2005). Green consumption or sustainable lifestyles? Identifying the sustainable consumer. Futures, 37(6), 481-504.
• Godfray, H. C. J., Beddington, J. R., Crute, I. R., Haddad, L., Lawrence, D., Muir, J. F., ... & Toulmin, C. (2010). Food security: the challenge of feeding 9 billion people. science, 327(5967), 812-818.
• Kayak, S. (2023). Aile sağlığı merkezi çalışanlarının sürdürülebilir beslenme hakkında bilgi, tutum, davranışlarının ve diyet kalitelerinin değerlendirilmesi: Kırklareli il merkezi örneği [Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Kummu, M., De Moel, H., Porkka, M., Siebert, S., Varis, O., & Ward, P. J. (2012). Lost food, wasted resources: Global food supply chain losses and their impacts on freshwater, cropland, and fertiliser use. Science of the total environment, 438, 477-489.
• Macdiarmid, J. I. (2013). Is a healthy diet an environmentally sustainable diet?. Proceedings of the Nutrition Society, 72(1), 13-20.
• Marjorie, A.P. (1997). Nonparametric statistic for health care research: Statistic for small samples and unusual distributions. London: Sage Public.
• Özakar Akça, S., & Selen, F. (2015). Üniversite öğrencilerinin öğün atlamaları ve günlük fiziksel aktivitelerinin beden kütle indeksi (BKİ) üzerine etkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(5), 394-400.
• Özdoğan, Y., Yardımcı, H., Özçelik, A. Ö., & Sürücüoğlu, M. S. (2012). Üniversite öğrencilerinin öğün düzenleri. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 67-74.
• Özüpek, G., & Arslan, M. (2021). Sürdürülebilir Beslenme Davranışları İle Beslenme Bilgi Düzeyi Ve Beden Kütle İndeksi İlişkisinin İncelenmesi. Gevher Nesıbe Journal Of Medıcal And Health Scıences, 6(14), 68-79.
• Reisch, L., Eberle, U., & Lorek, S. (2013). Sustainable food consumption: an overview of contemporary issues and policies. Sustainability: Science, Practice and Policy, 9(2), 7-25.
• Stephens, J. D., Althouse, A., Tan, A., & Melnyk, B. M. (2017). The role of race and gender in nutrition habits and self-efficacy: Results from the young adult weight loss study. Journal of obesity, 2017, 1-6.
• Tekinbaş Özkaya, F., Durak, M. G., Doğan, O., Bulut, Z. A., & Haas, R. (2021). Sustainable consumption of food: Framing the concept through Turkish expert opinions. Sustainability, 13(7), 3946.
• Yolcuoğlu, İ. Z. (2020). Beslenme eğitiminin diyet kalitesi ile sürdürülebilir ve sağlıklı yeme davranışları üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Yolcuoğlu, İ. Z., & Kızıltan, G. (2021). Beslenme eğitiminin diyet kalitesi, sürdürülebilir beslenme ve yeme davranışları üzerine etkisi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 6(1).
• Żakowska-Biemans, S., Pieniak, Z., Kostyra, E., Gutkowska, K. (2019). Searchingfor a Measure Integrating Sustainable and Healthy Eating Behaviors. Nutrients, 11(1), 95.