ZONGULDAK’IN KIRSAL BİR BÖLGESİNDE YAŞAYAN ÇOCUKLARIN AŞILANMA DURUMU HAKKINDA ANNELERİN BİLGİ DÜZEYLERİ

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 1, 8 - 17, 31.10.2017

Meltem Kürtüncü , İşın Alkan , Özgür Bahadır , Nurten Arslan

Öz

Çalışma “A” Aile Sağlığı Merkezine üç ay içerisinde gelen 18-48 ay
arası bebeği olan annelerin aşı bilgi
düzeyleri ve çocuklarının aşılanma durumları ile bunları etkileyen faktörleri
analiz etmek amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın
uygulama alanı olarak Zonguldak iline bağlı bir Aile Sağlığı Merkezi (ASM) belirlenmiştir.
Araştırmaya 1 Haziran-1 Ağustos 2015 tarihleri
arasında, bu merkeze başvuran, 18-48 aylık bebeği olan 90 anne alınmıştır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar
tarafından literatür taranarak geliştirilen anket formu kullanılmıştır. Çalışma
kapsamına alınan annelerin %95.6’sının ilkokul mezunu, tamamının ev hanımı
olduğu ve %71.1’inin geniş ailede yaşadığı saptanmıştır. Çalışma kapsamına
alınan çocukların tam bağışıklık oranı %100 olarak bulundu. Aşılar ve yapılma
zamanıyla ilgili bilgi alan annelerin oranının %64.4 olduğu ve aşılarla ilgili
bilgiyi %37.8’inin ebelerden aldığı sonucuna varılmıştır. Çalışmaya dahil
edilen annelerin ücretli aşılar konusunda bilgileri sorgulandığında %72.2’si
ücretli aşıların varlığını bilmediği, %65.6’sının ücretli aşıları gerekli
bulmadığı ve hiçbirinin ücretli aşıları yaptırmadığı sonucuna varılmıştır. Aşısız
çocuk kalmaması ve eksik aşıların tamamlanması konusunda bilgilendirmenin
artması ve buna yönelik özellikle Aile Sağlığı Merkezlerinin desteklenmesi önerilmektedir. Sonuç olarak aşısı bulunmuş bir hastalığa karşı aşı olmak her çocuğun
hakkıdır; bu hak engellenmemeli, herkes aşısı var olan hastalıklar açısından
bilgilendirilmeli ve aşılanma yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Aşılama, Bebek-Çocuk, Bilgi Alma

Kaynakça

• Adisa, OP., Akinleye, CA., Obafisile, CI., Oke, OS. (2016). Childhood immunization perception and uptake among mothers of under-five children attending immunization clinics in Osogbo, South Western, Nigeria. Dünya Sağlık İstatistikleri 2016, 2015 yılı verileri. http://www.saglikistatistikleri.gov.tr/dosyalar/SIY_2015.pdf10.10.2015 tarihinde alınmıştır. Ebot, JO. (2014). Place matters: community level effects of women's autonomy on Ethiopian children's immunization status. Afr Popul Stud.;28:1202–15. Etana, B., Deressa, W. (2012). Factors Associated with Complete Immunization Coverage in Children Aged 12-23 Months in Ambo Woreda, Central Ethiopia. BMC Public Health, 12, 566. Gençer, MZ., Alıcıoğlu, F., Arıca, S. (2015). 24–72 Ay Çocukları olan Ebeveynlerin Sosyo-Demografik Özellikleri ve Rutin Dışı Aşılar Hakkındaki Bilgi Düzeyleri: Doğu-Batı Karşılaştırması. Konuralp Tıp Dergisi;7(3), 141-5. Govani, KJ., Sheth, JK., Bala, DV. (2013). Immunization Status of 12-23 months Children in Rural Ahmedabad. Health line; 4(1), 38-42. Göksugü,r SB., ve Ceraz, A. (2006). Annelerin aş bilgi düzeyleri, çocukların aşılanma durumu ve bunları etkileyen faktörler. Uzmanlık Tezi. TCSB Haydarpaşa Numune Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, İstanbul. Gülgün, M., Fidancı K., Karaoğlu A., Güneş Ö., Kesik V., Altun S., Babacan O., Saldır, M. (2014).Bir askeri hastanenin çocuk polikliniğine başvuran çocukların 0-24 ay arasındaki aşılama durumlarının değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 56, 13. http://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/global_immunization_data.pdf. Global Immunization Data, July 2014. 10.09.2015 tarihinde alınmıştır. Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP-2008). T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü http://www.unicef.org/immunization/files/UNICEF_Key_facts_and_figures_on_Immunization_April_2013(1). UNICEF-Immunization Facts And Figures April 2013. 10.09.2015 tarihinde alınmıştır. Kassahun, MB., Gashaw, AB., Alemayehu, ST. (2015). Level of immunization coverage and associated factors among children aged 12–23 months in Lay Armachiho District, North Gondar Zone, North West Ethiopia: a community based cross sectional study. BMC Res Notes; 8, 239. Kumar, MV., Anjaneyulu, G., Sree, VN., Sai, WMG. (2016). Immunization status and knowledge regarding newer vaccines among mothers in a rural area of Rangareddy District, Telangana, India. Community Med Public Health;3,3157-60. Kumar, A., Unnikrishnan, B., Rekha, T., Mithra, P., Kumar, N., Kulkarni, V., Holla, R., and Darshan, BB. (2015). Awareness and Attitude Regarding Breastfeeding and Immunization Practices Among Primigravida Attending a Tertiary Care Hospital in Southern India. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 9(3), LC01-LC05 Lodha, N., Bhavsar, S., Patel, M., Sarkar, A., Mehta, JP., Parmar, DV.(2014). Immunization status of 12-23 month children of urban Jamnagar. J Res Med Den Sci, 2(1), 51-4. Masood, A., Dwivedi, S., Singh, G., Hassan, MA., Singh, A. (2011). Assessment of immunization status of children between 12-23 months in Allahabad district. National Journal of Community Medicine, 2(3),346-8. Ms. Mereena, Mrs. Sujatha, R. (2014). A Study on Knowledge and Attitude Regarding Vaccines among Mothers of Under Five Children attending Pediatric OPD in a Selected Hospital at Mangalore. IOSR Journal of Nursing and Health Science, 3(5 ), 39-46. Mohamud, AN., Feleke, A., Worku, W., Kifle, M., Sharma, HR. (2014). Immunization coverage of 12-23 months old children and associated factors in Jigjiga District, Somali National Regional State, Ethiopia. BMC Public Health, 14, 865. Odusanya, OO., Ewan, FA., Francois, PM., and Vincent, IA.(2008). Determinants of Vaccination Coverage in Rural Nigeria. BMC Public Health, 8, 381. Owais, A., Hanif, B., Siddiqui, AR., Agha, A., Zaidi, AK.(2011). Does improving maternal knowledge of vaccines impact infant immunization rates? A community-based randomized-controlled trial in Karachi, Pakistan. BMC Public Health,11,239. Panari Hazaratali, Anuchithra. (2016). Study on Immunization among the Mothers of Under five Children, Halaga Village, Belgaum, Karnataka. Asian Journal of Nursing Education and Research, 6(2), 191-198. Payne, S., Townend, J., Jasseh, M., Lowe Jallow, Y., Kampmann, B. (2014): Achieving comprehensive childhood immunization: an analysis of obstacles and opportunities in The Gambia. Health policy and planning, 29(2), 193-203. Rehman, US., Siddiqui, AR., Ahmed, J., Fatmi, Z., Shah, SM. , Rahman, A., Yousafzai, MT (2017). Coverage and predictors of routine immunization among 12-23 months old children. Int J Health Sci (Qassim), 11(1), 1-6. Schoeps, A., Ouédraogo, N., Kagoné, M., Sié, A., Müller, O., Becher, H. (2013). Socio-Demographic Determinants of Timely Adherence to BCG, Penta3, Measles, and Complete Vaccination Schedule in Burkina Faso. Vaccine. 32, 96-102. Shah, UH., Yousuf, S., Afzal, K. ve Malik, M. (2009). Knowledge attitude and practice (KAP) study of families on vaccine preventable diseases in urban slum of North India. Curr Pediatr Res. 13(12), 71-73. Sharma, B., Mahajan, H., Velhal, GD. (2013). Immunization Coverage: Role of Sociodemographic Variables. Advances in preventive medicine. http://dx.doi.org/10.1155/2013/607935 Tagbo, BN., Eke, CB., Omotowo, BI., Onwuasigwe, CN., Onyeka, EB. and Mildred, UO. (2014). Vaccination Coverage and Its Determinants in Children Aged 11 - 23 Months in an Urban District of Nigeria. World Journal of Vaccines, 4, 175-183. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA-2013). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Sağlık Raporu (2014). Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER). Trakya Üniversitesi Matbaası. UNİCEF, Dünya ve Türkiye’de çocukların durumu raporu 2014. 10.10.2015 tarihinde alınmıştır. Vonasek, BJ., Bajunirwe, F., Jacobson, LE., Twesigye, L., Dahm, J., Grant, MJ., Sethi, AK., Conway, JH. (2016). Do Maternal Knowledge and Attitudes towards Childhood Immunizations in Rural Uganda Correlate with Complete Childhood Vaccination? PloS one; 11(2),255-262.