THE ASSESSMENT OF ETHICAL BEHAVIORS AND PERSONAL AND MANAGERIAL SKILLS OF PROFESSIONAL ACCOUNTANT CANDIDATES: AN APPLICATION ON AKSARAY CITY

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 42 - 58, 01.05.2014

Ali Deran İncilay Savaş Emine Fırat

Öz

Therecenteconomicand technological changes resulted as a change on the qualification and scope of accountant professions like other professions. The qualifications of professional accountant candidates changed due to recent progress of business. In this context, not only the profession knowledge but also ethical behaviors, personal and managerial abilities are being expected from the professional accountant candidates. Theaim of this study is to evaluate personal and managerial abilities of professional accountants and candidates in terms of ethical behaviors. In this respect, a survey is employed for accountants and their staff which helps to evaluate the related behaviors and abilities at Aksaray city. Independent sample t test, ANOVA and Tukey tests are employed to evaluate the results by SPSS software. The results of the study indicate that professional accountant candidates behave under the ethical issues of accounting profession. However, professional accountant candidates are not as successful on personal and managerial abilities as in ethical behaviors. Besides, significant differences in several ethical behaviors and personal and managerial abilities are found among demographic differences

Anahtar Kelimeler

Professional AccountantCandidate, Accounting Profession Ethics, Personal and Managerial Abilities

MUHASEBE MESLEK MENSUBU ADAYLARININ ETİKSEL DAVRANIŞ, KİŞİSEL VE YÖNETSEL BECERİ KRİTERLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Son yıllarda yaşanan ekonomik ve teknolojik gelişmeler sonucu, birçok meslekte olduğu gibi, muhasebe mesleğinin niteliği ve kapsamında da önemli gelişmeler olmuştur. Muhasebe meslek mensubu adaylarında aranan niteliklerde, günümüzde yaşanan ve yukarıda belirtilen gelişmeler paralelinde değişmektedir. Bu kapsamda muhasebe meslek mensubu adaylarından sadece meslek bilgisine sahip olmalarıdeğil, meslek etiğine uygun davranışlar sergilemeleri, temel kişisel ve yönetsel becerilere sahip olmaları da beklenmektedir. Bu araştırmanın amacı; muhasebe meslek mensuplarının yanında çalışan meslek mensubu adaylarını, sergiledikleri etiksel davranışlar, sahip oldukları kişisel ve yönetsel beceriler açısından değerlendirmektir. Bu kapsamda, Aksaray İlinde faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarına yanlarında çalışanları söz konusu davranış ve beceriler açısından değerlendirmelerini sağlayan bir anket uygulanmış, anket verileri SPSS programında Bağımsız Örneklem T Testi, ANOVA ve Tukey Testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre,muhasebe meslek mensubu adaylarının, mesleki faaliyetlerini yerine getirirken meslek etiğine uygun davranışlar sergiledikleri, ancak kişisel ve yönetsel beceriler açısından etiksel davranışlar kadar başarılı olmadıkları tespit edilmiştir. Bununla beraber, farklı demografik özelliklere sahip olan çalışanların sergiledikleri bazı etiksel davranışlarda, kişisel ve yönetsel becerilerde anlamlı farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Meslek Mensubu Adayı, Muhasebe Meslek Etiği, Kişisel ve Yönetsel Beceriler

Kaynakça

• Ameen, E., D. Guffey, D., andMcMillan, J. (1996). Genderdifferences in determiningtheethicalsensitivity of futureaccountingprofessionals. Journal of Business Ethics, 15, 591–597.
• Ardahan, F., Yöneticilerin oldukları ve olmak istedikleri yöneticilik ile çalışanların beklendikleri yönetici ile gerçek yöneticilerinin yönetsel özellikleri arasındaki farkların sorgulanması ve Antalya ili örneği, http://www.iibf.selcuk.edu.tr/iibf_dergi/dosyalar/881348089986.pdf
• Barnett, J. H.,andKarson, M. J. (1989). Managers, values, andexecutivedecisions: an exploration of the role of gender, careerstage, organizationallevel, function, andtheimportance of ethics, relationshipsandresults in managerial-decisionmaking. Journal of Business Ethics, 8(10), 747-816.
• Birgönül, M. T., Dikmen, İ., Özorhon, B., ve Işık, Z., İnşaat sektörünün yapım yönetimi eğitiminden beklentileri, www.e-kutuphane.imo.org.tr/pdf/1558.pdf
• Chan S.Y.S.,andLeung P. (2010). Theeffects of accountingstudents’ ethicalreasoningandpersonalfactors on theirethicalsensitivity., 21 Managerial Auditing Journal (4), 436-457.
• Cohen J.R.,Pant, L.W., andSharp, D.J. (1998). Theeffect of genderandacademicdisciplinediversity on theethicalevaluations, potentialpublicaccountingrecruits. Accounting Horizons, 12(3), 250-270.
• ethicalıntentionsandethicalorientation of
• Çetinkaya, M. ve Özutku, H. (2012). Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(1), 142.161.
• Ertaş, F. C. ve Coşkun Arslan, M.(2009), Bağımlı ve bağımsız muhasebecilerin meslek etiği algılama düzeylerine ilişkin bir araştırma, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 8(27), 23-42.
• Gül, K., ve Ergün, H. (2004). Muhasebe mesleğinde etik. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 4(11), 53- 77.
• Kutlu, H.A. (2008), Muhasebe meslek mensupları ve çalışanlarının etik ikilemleri: kars ve erzurum illerinde bir araştırma, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(2), 143-170. D. LANDRY, Raymond, Glen MOYES andAngelica C. CORTES (2004), Ethicalperceptionsamonghispanicstudents: Educationfor Business, 80(2), 102-108.
• differencesbymajorandgender, Journal of
• Maya, İ. (2014). Kamu ilkokullarında yöneticilerin sergiledikleri kriz yönetimi beceri düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri, Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 209-235.
• Miesing, P.andPreble, J. F. (1985). A comparison of fivebusinessphilosophies. Journal of Business Ethics, 4, 465-476.
• Mugan, C. Ş. ve Atay, D. Ö. (2003). Contextualeffects on ethicalsensitivityandpenaltyjudgments. Teaching Business Ethics, 7(4), 341–363.
• Özbirecikli, M. ve Ural, T. (2006), Muhasebe mesleğinde yaşanan etik dışı davranışların tespiti ve etiksel değerlendirmesi: Türkiye örneği, İktisat,İşletme ve Finans Dergisi,21(248), 102-119.
• Özkan, A. ve Hacıhasanoğlu, T.(2012), Muhasebe meslek mensuplarının kişilik özellikleri ve etik karar verme davranışları arasındaki ilişkiler”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 37-52.
• Özyürek, H., (2012). Muhasebe meslek mensuplarının taşıması gereken nitelikler, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 142-146.
• Sakarya, Ş. ve Kara, S. (2010), Türkiye’de muhasebe meslek etiğine yönelik düzenlemeler ve meslek mensupları tarafından algılanması üzerine bir alan araştırması, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi,12(18), 57-72.
• Şahin, F. (2012). Büyük adam düşüncesinden liderlikte özellikler kuramına kavramsal bir bakış, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1), 141-163.
• Şekerci, M. ve Aypay, A. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin yönetim becerileri ile grup
• etkililiğiarasındaki ilişki, 15(57), 133-160.