ÜÇÜNCÜ KUŞAK ÜNİVERSİTE KONSEPTİNDE MESLEKİ EĞİTİMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 5 - ULUSLARARASI MESLEK YÜKSEKOKULLARI SEMPOZYUMU UMYOS 2015 ÖZEL SAYISI, 139 - 145, 31.12.2015

Reha Metin Alkan Menekşe Şahin

Öz

Yirminci yüzyılın son çeyreğinden itibaren gelişmiş ülkelerde bilgi toplumuna geçiş süreciyle birlikte bilgi ekonomisi adı verilen yeni küresel ekonomik yapıda ülkelerin ekonomik gücü sahip oldukları beşeri ve sosyal sermayeleri ile ölçülür hale gelmiştir. Bilgi toplumuna dönüşüm ve bilgi ekonomisine geçiş süreci, bilginin üretilmesi ve paylaşılmasından sorumlu olan yükseköğretim kurumlarının değişimini de gerekli kılmıştır. Bu yeni süreçte üniversitelerden özellikle, bilim ve teknoloji alanlarındaki değişime yön vermesi beklenmektedir. Bilgi toplumlarında yaşanan sosyo-ekonomik ve kültürel değişimler; bilgiyi üretme, paylaşma ve toplum faydası için kullanma işlevleri doğrultusunda temel görevi araştırma ve eğitim olarak tanımlanan üniversite anlayışında da bir paradigma değişimini gündeme getirmiştir. Tüm bu değişimler sonrası girişimci ve toplumla bütünleşen üçüncü kuşak üniversiteler, sadece eğitim veren kuruluşlar değil, araştırma, geliştirme ve teknoloji üreten, endüstri ile işbirliği yapan, toplumla iç içe olan kurumlar olarak öne çıkmaktadır. Bugün gelinen noktada, içinde bulunduğu toplumdan soyutlanmış, bilim bilim içindir anlayışı içerisinde, sadece kendisi için bilim üreten üniversiteler değil, toplum için ve toplumla bilim üreten; teknolojik gelişme ve ekonomik büyümeye proaktif katkı sağlayan üniversiteler daha ön plana çıkmıştır. Bu çalışmada üniversitelerin; geleneksel misyonu olan toplumda gereksinim duyulan alanlar için insan yetiştirmek (eğitim) başta olmak üzere, bilgi üretme ve yayma misyonunun yanı sıra, bilgiyi uygulama misyonu yüklendikleri üçüncü kuşak üniversite konsepti ekseninde irdelenerek, meslek yüksekokullarının bu yapı içindeki yeri ne olmalıdır? konusu ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

bilgi toplumu, üçüncü kuşak üniversiteler, nitelikli insan kaynağı, meslek yüksekokulu

Kaynakça

• Aktan, C. C.(2006). Türkiye Bilgi Toplumunun Neresinde? http://www.canaktan.org/egitim/universite-reform/bilgi-toplum.htm adresinden 24 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• Alabay, M.N., Çalıkoğlu, M.R ve Aygün, A. (2013). Üçüncü Nesil Üniversitelerin Yeniden Konumlandırılması: Bağımsız Bir Fonksiyon Olarak Sosyal Etkinin Doğuşu. ICQH 2013 İnternational Conference on Quality in Higher Education, December 12-13, 2013. ICQH 2013 Proceedings Book, Sakarya/Turkey.
• Alkan, R.M. (2014). Üniversite-Sanayi İşbirliği İçin Bazı Öneriler. Yükseköğretim Dergisi, 2014., 4(2).
• Atalay, V. (2014). Yenilikçilik, Araştırma, Geliştirme ve Üniversite. 9. Teknik Müşavirlik Kongresi, http://www.tmmmb.org.tr/images/Etkinlikler/9_TMK/volkan_atalay2.pdf adresinden 2 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• Büyükuslu, A.R. (2011). Üniversitelerin Misyonu Değişiyor. http://www.turcomoney.com/yuksek-ogretimde-300-milyar-dolarlik-dev-pazar.html adresinden 2 Mart 2015 tarihinde alınmıştır.
• Çetin, M. (2007). Bölgesel Kalkınma ve Girişimci Üniversiteler. Ege Akademik Bakış, (1), 217-238.
• Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, Kalite, Uluslararasılaşma: Türkiye Yükseköğretimi İçin Bir Yol Haritası. https://yolharitasi.yok.gov.tr/docs/UniversiteTarihselGelisimVeGuncelEgilimler.pdf adresinden 2 Mart 2015 tarihinde alınmıştır.
• Çiftçi, M. (2010). Girişimci Üniversite ve Üçüncü Kuşak Üniversiteler. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 341-347.
• Deem, R., Ka, H. M. and Lisa, L. (2008). Transforming Higher Education in Whose Image? Exploring the Concept of the “World-Class” University in Europe and Asia, Higher Education Policy, 21, 83–97.
• Drucker, F. P. (1993). Kapitalist Ötesi Toplum (B. Çorakçı, Çev. ). İstanbul: İnkılâp Yayınları.
• Fukuyama, F. (1999). Tarihin Sonu ve Son İnsan.( Z. Dicleli, Çev.). İstanbul: Vadi Yayınları.
• Grocock, A. (2002). Universities in the Future, JR Soc Med. Jan 2002, 95(1), 48-49. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1279153/ adresinden 24 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• Merve, M. (2007). Küreselleşme Sürecinde Türkiye ve Avrupa Birliğinde Sosyal Politikalarda Yaşanan Değişimin Analizi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara.
• OECD. (2007). Understanding the Regional Contribution of Higher Education Institutions:A Literature Review, OECD Education Working Paper Series, (9), OECD Press, France: 7-60,http://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=EDU/WKP(2007)4&docLanguage=En adresinden 22 Şubat 2015 tarihinde alınmıştır.
• Özdemir, S. ve Özdelen, E. (2013). Üçüncü Kuşak Üniversitelere Doğru Türkiye. ICQH 2013 İnternational Conference on Quality in Higher Education, December 12-13, 2013. ICQH 2013 Proceedings Book, Sakarya/Turkey.
• Sakınç, S. ve Bursalıoğlu, S. A. (2012). Yükseköğretimde Küresel Bir Değişim: Girişimci Üniversite Modeli. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(2), 92-99. TASAM. (2012). Mesleki Eğitim, Sanayi ve Yüksek Teknoloji 2023 Stratejik Rapor Özeti. http://www.tasam.org/tr-TR/Icerik/4768/mesleki_egitim_sanayi_ve_yuksek_teknoloji_2023_stratejik_rapor_ozeti adresinden 2 Mart 1015 tarihinde alınmıştır.
• Times Higher Education. World University Rankings 2014-2015, http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2014-15/world-ranking adresinden 4 Mart 2015 tarihinde alınmıştır.
• Toffler, A. (1991). Şok. ( S. Sargut, Çev.). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Ülker, H.İ. (2010). Üçüncü Kuşak Üniversitelere Neden Gelindi? file:///C:/Users/menekse/Downloads/ucuncukusakuniversitelerenedengelindi%20(4).pdf adresinden 24 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• Wissema, J. G. (2009). Üçüncü Kuşak Üniversitelere Doğru, (Özyeğin Üniversitesi, Çev.) İstanbul: Özyeğin Üniversitesi Yayınları.
• Yıldırım, N. (2014). Üniversitelerin Yenilikçilik, Üniversite-Sanayi İşbirliği ve Bölgesel Kalkınma Yönelimleri Üzerine Bir Araştırma. İstanbul, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11, 42, 157-174.
• Zabun, F. (2015). Türkiye’de Finans Kaynağı Bakımından Ar-Ge Harcamaları. T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Ankara. Kalkınmada Anahtar ve Verimlilik Dergisi. Ocak, 2015, 27(313),10-13.