Ayrık Denemelerle Öğretim Yönteminin Telesağlık Koçluk İçeren Eğitim Programıyla Öğretmenlere Kazandırılmasının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 108 - 130, 31.08.2022

Mine Kizir

Öz

Bu araştırmanın amacı, aileler için geliştirilmiş olan ve telesağlık yoluyla sunulan koçluk içeren eğitim programının, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocuklarla çalışan okul öncesi öğretmenlerinin, Ayrık Denemelerle Öğretim (ADÖ) yöntemini uygulayabilmelerinde ve öğrencilerine temel taklit becerilerini kazandırmalarındaki etkililiğini belirlemektir. Araştırmanın katılımcıları Muğla’da bulunan bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde görev yapan üç okul öncesi öğretmeni ve merkezde eğitim alan OSB tanılı üç öğrencidir. Araştırma modeli olarak, tek denekli araştırma modellerinden “yoklama evreli denekler arası çoklu yoklama modeli” kullanılmıştır. Araştırmanın tüm oturumları Skype programı aracılığıyla yürütülmüştür. Araştırmada uygulanan programın etkililiğine ilişkin elde edilen verilerin analiz edilmesinde görsel analiz ve örtüşmeyen veri analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, çevrimiçi sunulan eğitim programının, öğretmenlerin ADÖ yöntemini uygulama becerilerini kazanmaları üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ek olarak, öğrencilerin taklit becerilerini sergilemelerinde programın olumlu etkileri olmasına rağmen ek çalışmalara gereksinim olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğretmenlerin tamamı programa ilişkin olumlu görüş bildirmişler ve genel olarak memnun kalmışlardır.

Anahtar Kelimeler

Otizm Spektrum Bozukluğu, Ayrık Denemelerle Öğretim, Telesağlık Koçluk, Uzaktan Eğitim, Taklit Eğitimi, Öğretmen Eğitimi

Examining of Teaching Discrete-Trials Teaching Method to Teachers with Training Program Including Telehealth Coaching

Öz

This study aimed to determine the effectiveness of training program including telehealth coaching developed for families not only on preschool teachers’ learning the Discrete-Trials Teaching Method (DTT) who work with children with Autism Spectrum Disorder (ASD) but also on their teaching of target imitation skills to their students. The participants of the study were three preschool teachers working in a special education and rehabilitation center in Muğla, and three children with ASD receiving education at the center. The research model employed was “multiple probe design with probe conditions across subjects” which is one of the single-subject research models. All sessions in the study were facilitated using Skype communication software. For analysis of the data collected in relation to the effectiveness of the program’s implementation, the visual analysis and non-overlapping data analysis was conducted. Based on the study’s findings, it was concluded that the training program including telehealth coaching was positive effects for the teachers’ acquisition of the skills necessary to implement the DTT method. However, although it has positive effects on children's learning of imitation skills, additional studies are needed. In addition, the implemented training program was found useful and supportive by the participating teachers.

Anahtar Kelimeler

Autism Spectrum Disorder, Discrete-Trials Teaching, Telehealth Coaching, Distance Education, Imitation Teaching, Teacher Education

Kaynakça

• Adams, L., Adamo, N., Hollocks, M. J., Valmaggia, L., Brewster, A., Watson, J., Krisson, M., & Simonoff, E. (2022). Examining clinicians’ concerns delivering telemental health interventions directly to autistic individuals during COVID-19. Research in autism spectrum disorders, 94, 1-16. 101956. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2022.101956
• Akay, E., & Gürgür, H. (2018). Professional development of a teacher providing special education support service: Mentoring. Journal of Qualitative Research in Education, 6(1), 9-36. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.6c1s1m
• Akyürek, M. İ. (2020). Uzaktan eğitim: Bir alanyazın taraması [Distance education: A literature review]. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-9.
• Amerikan Psikiyatri Birliği [American Psychiatric Association]. (2013). DSM-5 tanı ölçütleri başvuru el kitabı [Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM–5)] (E. Köroğlu, Trans.). Hekimler.
• Barkaia, A., Stokes, T. F., & Mikiashvili, T. (2017). Intercontinental telehealth coaching of therapists to improve verbalizations by children with autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 50(3), 582-589. https://doi.org/10.1002/jaba.391.
• Bejarano-Martín, Á., Canal-Bedia, R., Magán-Maganto, M., Fernández-Álvarez, C., Lóa-Jónsdóttir, S., Saemundsen, E., Vicente, A., Cafe, C., Rasga, C., Garcia-Primo, P., & Posada, M. (2020). Efficacy of focused social and communication intervention practices for young children with autism spectrum disorder: A meta-analysis. Early Childhood Research Quarterly, 51, 430-445. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2020.01.004
• Burns, M. (2011). Distance education for teacher training: Modes, models and methods (1nd ed.). Education Development Center.
• Center for Disease Control and Prevention. (2019). Data & Statistics on Autism Spectrum Disorder. https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html
• Coogle, C., Ottley, J. R., Rahn, N. L., & Storie, S. (2018). Bug-in-ear eCoaching: Impacts on novice early childhood special education teachers. Journal of Early Intervention, 40(1), 87-103. https://doi.org/10.1177%2F1053815117748692.
• Çetin, Ç. (2004). Özel eğitim alanında çalışmakta olan farklı meslek grubundaki eğitimcilerin yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(1), 35-50. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000073.
• de Nocker, Y. L., & Toolan, C. K. (2021). Using telehealth to provide interventions for children with ASD: A systematic review. Review Journal of Autism and Developmental Disorders, 16, 1-31. https://doi.org/10.1007/s40489-021-00278-3
• Değirmenci, H. D. (2018). Koçluk içeren ve içermeyen web-tabanlı mesleki gelişim uygulamalarının otizmli öğrencilerle çalışan öğretmenlerin öğretim becerilerini ve öğrencilerinin güvenlik becerilerini edinmeleri açısından karşılaştırılması (Tez No. 524169) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Fisher, W. W., Luczynski, K. C., Hood, S. A., Lesser, A. D., Machado, M. A., & Piazza, C. C. (2014). Preliminary findings of a randomized clinical trial of a virtual training program for applied behaviour analysis technicians. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(9), 1044-1054. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2014.05.002.
• Güleç Aslan, Y. G., & Sola Özgüç, C. (2017). A mentoring program for special education teachers working with students with autism spectrum disorders in their first year of career. Journal of Human Sciences, 14(1), 528-559. https://doi.org/10.14687/jhs.v14i1.4323
• Gültekin Seylan, E., & Varol Özyürek, N. (2015). Efficiency of in service training program presented by the direct instruction approach considering teacher performance. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 42-67. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2015.15.0-5000128643
• Hay-Hansson, A. W., & Eldevik, S. (2013). Training discrete trials teaching skills using videoconference. Research in Autism Spectrum Disorders, 7(11), 1300-1309. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2013.07.022
• Horn, A. L., Gable, R. A., Bobzien, J. L., Tonelson, S. W., & Rock, M. L. (2019). Teaching young adults job skills using a constant time delay and e coaching intervention package. Career Development and Transition for Exceptional Individuals, 43(1), 29-39. https://doi.org/10.1177%2F2165143419828983.
• Karasu, N. (2011). Otizmli bireylerin eğitiminde video ile model olma uygulamalarının değerlendirilmesi: Bir alanyazın derlemesi ve meta-analiz örneği.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12(02), 1-12. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000158
• Kırcaali-İftar, G., Kurt, O., & Ülke-Kürkçüoğlu, B. (2014). Otistik çocuklar için davranışsal eğitim programı-I (1. baskı). Anı.
• Kizir, M. (2018). Ayrık denemelerle öğretimin çevrimiçi sunulan aile eğitim programıyla kazanımının incelenmesi (Tez No. 530624) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Meadan, H., & Daczewitz, M. E. (2015). Internet-based intervention training for parents of young children with disabilities: A promising service-delivery model. Early Child Development & Care, 185(1), 155-169. https://doi.org/10.1080/03004430.2014.908866.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2019). Milli eğitim istatistikleri Örgün Eğitim 2018/'19. Milli Eğitim Bakanlığı. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_09/06141052_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2018_2019.pdf
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Sage.
• Neely, L., Rispoli, M., Gerow, S., & Hong, E. R. (2016). Preparing interventionists via telepractice in incidental teaching for children with autism. Journal of Behavioral Education, 25(4), 393-416. https://doi.org/10.1007/s10864-016-9250-7
• Neely, L., Rispoli, M., Boles, M., Morin, K., Gregori, E., Ninci, J., & Hagan-Burke, S. (2019). Interventionist acquisition of incidental teaching using pyramidal training via telehealth. Behavior modification, 43(5), 711-733. https://doi.org/10.1177/0145445518781770
• Ore, T. (2021). How effective is the use of telehealth for children with autism spectrum disorders. International Journal of Psychiatry Research, 4(1), 1-4.
• Özaydın, L., & Çolak, A. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ve okul öncesi eğitimde kaynaştırma eğitimi hizmet içi eğitim programına ilişkin görüşleri. KALEM Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 189-226.
• Özdemir, O. (2014). Otizm davranış kontrol listesi Türkçe versiyonu geçerlik ve güvenirlik çalışmaları (Tez No. 373600) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Özbay, Ö. (2015). Dünyada ve Türkiye’de uzaktan eğitimin güncel durumu. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 376-394.
• Özyürek, M. (2008). Nitelikli öğretmen yetiştirmede sorunlar ve çözümler: Özel eğitim örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 189-226.
• Richards, S. B. (2018). Single Subject Research: Applications in Educational Settings (3nd ed.). Cengage Learning.
• Rush, D. D., Shelden, M. I., & Hanft, B. E. (2003). Coaching families and colleagues: A process for collaboration in natural settings. Infants & Young Children, 16(1), 33-47.
• Sucuoğlu, N. B., Bakkaloğlu, H., Akalin, S., Demir, Ş., & İşcen-Karasu, F. (2015). The effects of the preschool inclusion program on teacher outcomes in Turkey. Journal of Early Childhood Teacher Education, 36(4), 324-341. https://doi.org/10.1080/10901027.2015.1105328
• Sump, L. A., Richman, D. M., Schaefer, A. M., Grubb, L. M., & Brewer, A. T. (2018). Telehealth and in‐person training outcomes for novice discrete trial training therapists. Journal of Applied Behavior Analysis, 51(3), 466-481. https://doi.org/10.1002/jaba.461
• Şahin, M. C., & Tekdal, M. (2005, Şubat 2‒4). İnternet tabanlı uzaktan eğitimin etkililiği: Bir meta-analiz çalışması (Bildiri sunumu). Akademik Bilişim Konferansı, Gaziantep, Türkiye.
• Tekin-İftar, E. (2012). Eğitim ve davranış bilimlerinde tek-denekli araştırmalar (1. baskı). Türk Psikoloji Derneği.
• Tuncer, M., & Taşpınar, M. (2008). Sanal ortamda eğitim ve öğretimin geleceği ve olası sorunlar. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 125-144.
• Tunç Paftalı, A. (2018). Uzaktan koçluk uygulamasının otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerle çalışan okul öncesi öğretmenlerinin öğretim becerileri ve öğrencilerin öğrenme düzeyleri üzerindeki etkililiği (Tez No. 523810) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi- Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Tupou, J., Waddington, H., & Sigafoos, J. (2020). Evaluation of a brief teacher coaching program for delivering an early intervention program to preschoolers with autism spectrum disorder. Infants & Young Children, 33(4), 259-282. https://doi.org/10.1097/IYC.0000000000000174
• Turkington, C., & Anan, R. (2007). The encyclopedia of Autism Spectrum Disorders (1nd ed.). Facts on File. Ünal, F. (2018). Koçluk desteğiyle sunulan web tabanlı mesleki gelişim portalının okul öncesi öğretmenlerinin gömülü öğretim becerileri ile gelişimsel yetersizliği olan çocukların hedef davranışları üzerindeki etkililiği (Tez No. 533316) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Ünlü, E. (2012). Anne-babalara sunulan otizm spektrum bozukluğu gösteren çocuklara yönelik ayrık denemelerle öğretim programının (ADÖSEP) etkililiği (Tez No. 322032) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Vardarlıer, P., & Özsürünç, R. (2019). Koçluk eğitiminde Grow modelinin uygulanması. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi. 9(17), 145-163. https://dergipark.org.tr/en/pub/sbed/issue/46469/471448
• Vismara, L. A., Young, G. S., Stahmer, A. C., Griffith, E. M., & Rogers, S. J. (2009). Dissemination of evidence-based practice: Can we train therapists from a distance?. Journal of autism and developmental disorders, 39(12), 1636-1651. https://doi.org/10.1007/s10803-009-0796-2
• Wainer, A. L., & Ingersoll, B. R. (2015). Increasing access to an ASD imitation intervention via a telehealth parent training program. Journal of Autism & Developmental Disorders, 45(12), 3877-3890. https://doi.org/10.1007/s10803-014-2186-7.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Seçkin.