İnovasyonu Etkileyen Faktörler: OECD Ülkeleri Örneği

Yıl 2022, Sayı: 36, 111 - 136, 29.06.2022

Umut Akduğan Nilhun Doğan

https://doi.org/10.26650/ekoist.2022.36.1102470

Öz

İnovasyon, ülkelerin küresel ekonomiye entegre olabilmesinde kilit rol oynamaktadır. Bu da inovasyon ikliminin oluşturulmasını ve sürdürülebilirliğini gerekli kılmaktadır. Ülkeler daha çok inovasyon yaratarak ekonomik ve sosyal açıdan olumlu gelişmeler sağlamakta, özellikle küresel rekabette önemli bir avantaj elde etmektedir. Dolayısıyla inovasyonu etkileyen faktörler önem kazanmakta ve araştırmaların odağında yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı; inovasyonu etkileyen faktörlerin, Panel VAR modelinin seçilmiş OECD ülkelerine ilişkin panel veri seti kullanılarak tahmin edilmesiyle araştırılmasıdır. Bu bağlamda; 1981-2019 dönemi için, yerli patent sayısı, GSYH, ticari dışa açıklık, doğrudan yabancı yatırımlar, Ar-Ge harcamaları ve eğitim harcamaları değişkenlerine ait yıllık veriler kullanılmıştır. Bu doğrultuda tahmin edilen panel VAR modeline dayanarak panel Granger nedensellik testi ve varyans ayrıştırma analizi yapılmıştır. Buna ilaveten etki-tepki fonksiyonları da yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular, incelenen dönem ve örneklem ile kullanılan yöntemler kapsamında değerlendirildiğinde; GSYH, ticari dışa açıklık, doğrudan yabancı yatırımlar ve Ar-Ge harcamalarının inovasyonu etkileyen faktörler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnovasyon, Panel VAR, Granger Nedenselliği, OECD Ülkeleri

Factors Affecting Innovation in OECD Countries

Öz

Innovation has a key role in countries’ ability to integrate into the global economy, thereby necessitating the creation and sustainability of a national innovation climate. Countries generate positive economic and social development by promoting increased innovation, particularly in terms of significant advantages in global competition. Therefore, the factors affecting innovation gain importance and rank at the center of economic research. This study endeavors to investigate the factors affecting innovation by estimating a panel VAR model with a dataset of selected OECD countries. Annual data on the number of domestic patents, GDP, trade openness, foreign direct investment, R&D, and education expenditure were used for the 1981-2019 period. A panel Granger causality test and variance decomposition analysis were conducted based on the panel VAR results, and impulse-response functions were further interpreted. Findings revealed that GDP, trade openness, foreign direct investment, and R&D expenditures are the key factors affecting innovation.

Anahtar Kelimeler

Innovation, Panel VAR, Granger Causality, OECD Countries

Kaynakça

• Akalın, Ş. H. (2007). Innovation, inovasyon: Yenileşim. Çukurova Üniversitesi Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, XCIII (666), 483-486.
• Akın, Ö., & Reyhanoğlu, M. (2014). İşletme büyüklükleri bağlamında Türkiye’nin inovasyon portresi (2002-2008 dönemi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 23-51.
• Akram, K., Siddiqui, S. H., Nawaz, M. A., Ghauri, T. A., & Cheema, A. K. H. (2011). Role of knowledge management to bring innovation: An integrated approach. International Bulletin of Business Administration, 11, 121-134.
• Altın, O., & Kaya A. A. (2009). Türkiye’de ar-ge harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki nedensel ilişkinin analizi. Ege Akademik Bakış/Ege Academic Review, 9(1), 251-259.
• Altıntaş, F. F. (2020). İnovasyonun ekonomik büyümeyi etkilemesine yönelik bir yapısal eşitlik modeli uygulaması: G20 grubu ülkeleri örneği. Business & Management Studies: An International Journal (BMIJ), 8(4), 723-763.
• Anderson, T. W., & Hsiao, C. (1981). Estimation of dynamic models with error components. Journal of the American statistical Association, 76(375), 598-606.
• Anokhin, S., & Schulze, W. S. (2009). Entrepreneurship, innovation, and corruption. Journal of Business Venturing, 24(5), 465-476.
• Apak, S., Sarıdoğan, E., & Uçak, A. (2008). Macroeconomic determinants of innovation. International Conference Patent and Innovation (December 19-20), Applied Econometric Association. Tokyo-Japan.
• Arellano, M., & Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. Review of Economic Studies, 58(2), 277-97.
• Arellano, M., & Bover, O. (1995). Another look at the instrumental variable estimation of error-components models. Journal of Econometrics, 68(1), 29-51.
• Balaban, G. (2018). İnovasyon ve pazarlama. İstanbul: Eftalya Kitap.
• Baldwin, J., Hanel, P., & Sabourin, D. (2002). Determinants of innovative activity in Canadian manufacturing firms: The role of intellectual property rights. Alfred Kleinknecht & Pierre Mohnen (Ed.), Innovation and firm performance. London.
• Barutçugil, İ. (2020). Stratejik inovasyon yönetimi (1.Baskı). İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Bassanini, A., & Scarpetta, S. (2001). The driving forces of economic growth: panel data evidence for the OECD countries. OECD Economic Studies, 33(2), 9-56.
• Benavente, J. M. (2002). The Role of Research and Innovation in Promoting Productivity in Chile. Department of Economics, University of Chile, http://emlab.berkeley.edu/bhall/EINT/ Benavente.pdf.
• Bilen, M., Yılancı, V., & Eryüzlü, H. (2017). Tourism development and economic growth: A panel Granger causality analysis in the frequency domain, Current Issues in Tourism, 20(1), 27-32.
• Bloom, N., Draca, M., & Van Reenen, J. (2016). Trade induced technical change? The impact of Chinese imports on innovation, IT and productivity. The Review of Economic Studies, 83(1), 87-117.
• Boubtane, E., Coulibaly, D. & Rault, C. (2013). Immigration, growth, and unemployment: Panel VAR evidence from OECD countries. Labour, 27(4), 399-420.
• Cainelli, G., De Liso, N., Monducci, R., & Perani, G. (2001). Technological innovation and firm performance in Italian traditional manufacturing sectors, Innovation and enterprise creation: statistics and indicators içinde (ss.164-170). Eurostat publication.
• Castellacci, F., & Natera, J. M. (2013). The dynamics of national innovation systems: A panel cointegration analysis of the coevolution between innovative capability and absorptive capacity. Research Policy, 42(3), 579-594.
• Cheung, K. Y., & Lin, P. (2004). Spillover effects of FDI on innovation in china: Evidence from the provincial data. China Economic Review, 15(1), 25-44.
• Ciarreta, A., & Zarraga, A. (2010). Economic growth-electricity consumption causality in 12 european countries: A dynamic panel data approach. Energy Policy, 28, 3790-3796.
• Çakırer, M. A. (2020). İç girişimcilik ve inovasyon. Osman Yılmaz (Ed.), İnovasyon yönetimi içinde (1.Baskı, ss.113-127). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Çakmak, U., & Tanrıverdi, A. (2021). İnovasyon sürecinde Türkiye’nin konumuna ilişkin bir değerlendirme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56(1), 470-494.
• Danylenko, Yu. A. (2018). Characteristics and classification of innovation and innovation process. Science and Innovation, 14(3), 14-26.
• De Mel, S., McKenzie, D. J., & Woodruff, C. M. (2009). Innovative firms or innovative owners? Determinants of innovation in micro, small, and medium enterprises. Determinants of Innovation in Micro, Small, and Medium Enterprises (May 1, 2009). World Bank Policy Research Working Paper, 4934.
• Erbaşlar, G. (2019). İnovasyon yönetimi (1. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Erdil, T. S., Aydoğan, S., Ayar, B., Güvendik, Ö., Diler, S., & Gusinac, K. (2018). İnovasyon performansının rekabet gücü, firma performansı ve ihracat performansı üzerindeki etkisi: Birleşme ve satın alma işlemleri üzerine bir araştırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 40(2), 137-166.
• Elverdi, S., & Atik, H. (2020). Türkiye’de inovasyon ölçümüne yönelik bir değerlendirme. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 695-712.
• Fikirli, Ö., & Çetin, A. K., (2017). İktisadi doktrinde schumpeteryan yaratıcı yıkımdan yaratıcı birikime. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 6(1), 27-64.
• Fu, X., & Yang, Q. G. (2009). Exploring the cross-country gap in patenting: A stochastic frontier approach. Research Policy, 38(7), 1203-1213.
• Fu, X., & Gong, Y. (2011). Indigenous and foreign innovation efforts and drivers of technological upgrading: Evidence from china. World development, 39(7), 1213-1225.
• Furman, J. L., Porter, M. E., & Stern, S. (2002). The determinants of national innovative capacity. Research Policy, 31, 899-933.
• Genç, M. C., & Atasoy Y. (2010). Ar-Ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel veri analizi. The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management/Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, V(II), 27-34.
• Göçer, İ. (2013). Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı, dış ticaret dengesi ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri. Maliye Dergisi, 165, 215-240.
• Grego-Planer, D., & Kus, A. (2020). Determinants of innovation activities in small enterprises: A model approach. European Research Studies Journal, XXIII(Special 1), 137-148.
• Grossmann, A., Love, I., & Orlov, A. G. (2014). The dynamics of exchange rate volatility: A panel VAR approach. Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 33, 1-27.
• Guerello, C. (2014). The cost of deviating from the optimal monetary policy: A panel VAR analysis. Journal of Financial Stability, 15, 210-229.
• Güler, E. Ö., & Veysikarani, D. (2018). OECD ülkelerinin inovasyon göstergeleri açısından çok değişkenli istatistiksel analizlerle karşılaştırılması. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 157-168.
• Gülmez, A., & Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD ülkelerinde ar-ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel eşbütünleşme ve panel nedensellik analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 163, 335-353.
• Gülmez, A., & Akpolat A. G. (2014). Ar-Ge & İnovasyon ve ekonomik büyüme: Türkiye ve AB örneği için dinamik panel veri analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-17.
• Güloğlu, B., & Tekin, B. (2012). A panel causality analysis of the relationship among research and development, innovation, and economic growth in high-income OECD Countries. Eurasian Economic Review, 2(1), 32-47.
• Güloğlu, B., Tekin, R. B., & Sarıdoğan, E. (2012). Economic determinants of technological progress in G7 countries: A re-examination. Economic Letters, 116, 604-608.
• Hartwig, J. (2010). Is health capital formation good for long-term economic growth?-Panel Granger-causality evidence for OECD countries. Journal of Macroeconomics, 32(1), 314-325.
• Holtz-Eakin, D., Newey, W., & Rosen, H. S. (1988). Estimating vector autoregressions with panel data, Econometrica, 56(6), 1371-1395.
• Hu, M., & Mathews, J. A. (2005). National innovative capacity in east asia, Research Policy, 34, 1322-1349.
• Im, K. S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53-74.
• Işık, N., & Kılınç, E. C. (2016). İnovasyon-temelli ekonomi: Seçilmiş ülkeler üzerine bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 13-27.
• Janjić, I., & Rađenović, T. (2019). The importance of managing innovation in modern enterprises. ЕКОНОМИКА, 65(3), 45-54.
• Jefferson, G. H, Huamao, B., Xiajing, G., & Xiaoyun, Y. (2002). R and D performance in chinese industry, Economics of Innovation and New Technology, 1-47.
• Kırılmaz, S. K. (2020). İnsan kaynakları yönetiminin inovasyona etkileri. Osman Yılmaz (Ed.), İnovasyon yönetimi içinde (1.Baskı, ss.21-51). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kotsemir, M. N., Abroskin, A. S., & Dirk, M. (2013). Innovation concepts and typology-an evolutionary discussion. national research university higher school of economics, Basic Research Program Working Papers, Series: Science, Technology and Innovation WP BRP 05/STI/2013.
• Krammer, S. M. (2009). Drivers of national innovation in transition: Evidence from a panel of eastern european countries. Research Policy, 38(5), 845-860.
• Lebel, P. (2008). The role of creative innovation in economic growth: Some international comparisons. Journal of Asian Economics, 19, 334-347.
• Lee, C. (2003). Determinants of innovation in the malaysian manufacturing sector: An econometric analysis of the firm level, Centre on Regulation and Competition Working Paper Series, 60.
• Lee, S., Nam, Y., Lee, S., & Son, H. (2016). Determinants of ICT innovations: A cross-country empirical study. Technological Forecasting and Social Change, 110, 71-77.
• Leeuwen, G., & Klomp, L. (2001). On the contribution of innovation to multi-factor productivity growth, Eindhoven Centre for Innovation Studies, Department for Science and Technology Statistics.
• Levin, A., Lin, C., & Chu, C. J. (2002). Unit root tests in panel data: asymptotic and finite-sample properties. Journal of Econometrics, 108(1), 1-24.
• Lin, E. S., & Ali, H. E. (2009). Military spending and inequality: Panel granger causality test. Journal of Peace Research, 46(5), 671-685.
• Loof, H., & Heshmati, A. (2002). On the relationship between innovation and performance: A sensitivity analysis, SSE/EFI Working Paper Series in Economics and Finance, 446, 1-36.
• Love, I., & Zicchino, L. (2006). Financial development and dynamic investment behavior: Evidence from panel VAR. The Quarterly Review of Economics and Finance, 46, 190-210.
• Malik, S. (2019). Macroeconomic determinants of innovation: Evidence from asian countries. Global Business Review, 1-15.
• Mutlu, B., & Er, A. (2003). Design innovation: Historical and theoretical perspectives on product innovation by design. 5th European Academy of Design Conference, Barcelona, http://www.ub.edu/5ead/PDF/1/MutluEr.pdf, 18.02.2022, 1-22.
• O’Connell, P. (1998). The overvaluation of purchasing power parity. Journal of International Economics, 44, 1-19.
• Oğuztürk, B. S., & Özaslan, A. (2018). Kalkınma ve inovasyon ilişkisi: Türkiye, Almanya, İngiltere, Çin, Güney Kore, Japonya ve Singapur üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 79-96.
• Oktay, F., Çetin, M., & Demirbilek, M. (2020). İnovasyon yönetiminde kavramsal bir çerçeve. Münevver Çetin & İsmail Karsantık (Ed.), İnovasyon Yönetiminde Stratejiler ve Süreçler içinde (1.Basım, ss.1-28.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2005). Oslo manual: Guidelines for collecting and interpreting innovation data, Third Edition, Paris, https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5889925/OSLO-EN.PDF, 19.02.2022.
• Özbay, F., Arıcan, M., & Oğuztürk, B. S. (2021) Çin rüyasının gerçekleşmesinde inovasyonun önemi: Büyüme ve inovasyon ilişkisi üzerine ekonometrik bir analiz. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 413-437.
• Özbek, H., & Atik, H. (2013). İnovasyon göstergeleri bakımından Türkiye’nin Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki yeri: İstatistiksel bir analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 42, 193-210.
• Özdemir, N. (2020). İnovasyon yönetiminin psikolojik temelleri. Münevver Çetin & İsmail Karsantık (Ed.), İnovasyon yönetiminde stratejiler ve süreçler içinde (1.Basım, ss.91-106). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özer, M. & Çiftçi, N. (2009). Ar-Ge tabanlı içsel büyüme modelleri ve ar-ge harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi: OECD ülkeleri panel veri analizi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(16), 219-240.
• Park, W. G. (1995). International R&D spillovers and OECD economic growth, Economic Inquiry, 33(4), 571-591.
• Pece, A. M., Simona, O. E. O., & Salisteanu, F. (2015). Innovation and economic growth: An empirical analysis for CEE countries. Procedia Economics and Finance, 26, 461-467.
• Pesaran, M. H. (2003). A simple panel root test in the presence of cross section dependence, CWPE, 0346.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross-section dependence in panels. CESifo Working Paper, 1229, Center for Economic Studies and Ifo Institute (CESifo), Munich.
• Popp, David (2002). Induced innovation and energy prices. The American Economic Review, 92(1), 160-180.
• Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Hall, J. H., & Nair, M. (2016). Innovation, financial development and economic growth in eurozone countries. Applied Economics Letters, 23(16), 1141-1144.
• Romijn, H., & Albaladejo, M. (2002). Determinants of innovation capability in small electronics and software firms in southeast England. Research Policy, 31(7), 1053-1067.
• Sadraoui, T., & Zina, N. B. (2009). A dynamic panel data analysis for R&D cooperation and economic growth. International Journal of Foresight and Innovation Policy, 5(4), 218-233.
• Saidi, K., & Mbarek, M. B. (2016). Nuclear energy, renewable energy, CO2 emissions, and economic growth for nine developed countries: Evidence from panel granger causality tests. Progress in Nuclear Energy, 88, 364-374.
• Saraç, T. B. (2009). Araştırma-geliştirme harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Panel veri analizi. Anadolu International Conference in Economics. Eskişehir.
• Schneider, P. H. (2005). International trade, economic growth and intellectual property rights: A panel data study of developed and developing countries. Journal of Development Economics, 78, 529-547.
• Sylwester, K. (2001). R&D and economic growth. Knowledge, Technology, & Policy, 13(4), 71-84.
• Türk Dil Kurumu (TDK) (2022). İnovasyon, https://sozluk.gov.tr/,18.02.2022.
• Tüylüoğlu, Ş., & Saraç, Ş. (2012). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde inovasyonun belirleyicileri: ampirik bir analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 7(1), 39-74.
• Uzkurt, C. (2017). Yenilik (inovasyon) yönetimi ve yenilikçi örgüt kültürü (kültürel, yönetimsel ve makro yaklaşım) (2. Baskı). İstanbul: Beta Basım.
• Varsakelis, N. C. (2006). Education, political institutions and innovative activity. Research Policy, 35, 1083-1090.
• Wang, C., & Kafouros, M. I. (2009). What factors determine innovation performance in emerging economies? Evidence from china. International Business Review, 18(6), 606-616.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2017). Panel zaman serileri analizi-stata uygulamalı. İstanbul: Beta Yayınları.