INVESTIGATION OF THE EFFECT OF ACCESSIBILITY IN ATM LOCATION METHODS: THE CASE OF DENİZLİ

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 19 - 35, 31.12.2023

Merve Coşandal , Sabina Suleımanova Görkem Gülhan

https://doi.org/10.58317/eksen.1270787

Öz

The developments in the banking sector, credit card technologies and internet banking have changed the requirement and habits of the society to carry cash. It is known that the habits of carrying cash belonging to the segments of society are decreasing day by day, although they show various differences at every socio-economic level. Access to cash and various banking needs are now generally provided by ATMs. At this stage, where the ATMs are located and how often they are distributed throughout the city become more important. In this direction, scanning the methods used and examining the methods used for ATM accessibility is a significant research area. The fact of accessibility, which is neglected in the location selection criteria of ATMs, has a negative impact on the mobility of social finance areas. Especially ATM locations, which are far from pedestrian and public transportation accessibility, restrict people's access to cash. In this case, more time and effort is spent.
In this study, ATM location selection criteria and methods used in ATM location selection were investigated and methods and approaches related to the determination of ATM accessibility were analysed. In addition to accessibility analysis, multiple linear regression analyses and factors affecting ATM location selection were investigated. In this context, ATM locations in Denizli were determined and accessibility levels were calculated with different approaches, and suggestions have been made by determining the regions with low ATM accessibility.

Anahtar Kelimeler

Banking, ATM, Accessibility, ATM Location Choice

ATM YER SEÇİMİ YÖNTEMLERİNDE ERİŞİLEBİLİRLİK ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: DENİZLİ ÖRNEĞİ

Öz

Bankacılık sektöründe, kredi kartları teknolojilerinde ve internet bankacılığında yaşanan gelişmeler toplumun nakit para taşıma ihtiyacını ve alışkanlıklarını değiştirmiştir. Toplum kesimlerine ait nakit para taşıma alışkanlıklarının, her sosyo-ekonomik seviyede çeşitli farklılıklar gösterse de günümüzde gittikçe azaldığı bilinmektedir. Nakit paraya erişim ve çeşitli bankacılık ihtiyaçları artık genel olarak ATM’ler ile sağlanmaya başlamıştır. Bu aşamada ATM’lerin hangi konumlarda oldukları ve hangi sıklıklarda kente dağıldıkları artık daha fazla önem kazanmaktadır. Bu doğrultuda kullanılan yöntemlerin taranması ve ATM erişilebilirliklerine yönelik kullanılan yöntemlerin incelenmesi önemli bir araştırma alanıdır. ATM’lerin yer seçim kriterlerinde ihmal edilen erişilebilirlik olgusu toplumsal finans alanlarının hareketliliğine olumsuz yönde etki etmektedir. Özellikle yaya ve toplu taşıma erişilebilirliğinden uzak olan ATM lokasyonları insanların nakit paraya ulaşımını kısıtlamaktadır. Bu durumda daha fazla zaman ve efor harcanmaktadır.
Bu çalışmada, ATM yer seçim kriterleri ve ATM yer seçiminde kullanılan yöntemler araştırılarak ATM erişilebilirliklerinin belirlenmesi ile ilgili yöntem ve yaklaşımlar analiz edilmiştir. Erişilebilirlik analizlerine ek olarak çoklu doğrusal regresyon analizleri ile ATM yer seçiminde etkili olan faktörler araştırılmıştır. Bu kapsamda Denizli’deki ATM yerleri belirlenerek farklı yaklaşımlarla erişilebilirlik düzeyleri hesaplanmış ve ATM erişilebilirliği düşük olan bölgeler belirlenerek önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık, ATM, Erişilebilirlik, ATM Yerseçimi

Kaynakça

• Akı, M. (2012). Kentsel toplu taşıma kapsamında metrobüs sisteminin yaya erişilebilirliğinin değerlendirilmesi: İstanbul örneği (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, İstanbul. Web adresinden 6 Temmuz 2023 tarihinde erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Albayrak, E. (2019). ATM yer seçiminde başlıca veri madenciliği teknikleri ile tahminleme. (Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul. Web adresinden 4 Nisan 2022 tarihinde erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Awaghadell, S. Dandekari, P. Pinak Ranadell, P. (2014). Site selection and closest facility analysis for automated teller machine (atm) centers: Case study for aundh (pune), India.
• Bankatm (2023), Denizli Merkez ATM. Bankatm.web.tr internet adresinden Mayıs 2023 tarihinde erişildi: https://bankatm.web.tr/denizli-merkez-atmler.html
• Bharath, Vamsi, (2015). ATM Locator. International Journal of Students’ Research In Technology & Management Vol. 3(04), ISSN 2321-2543, Pg. 330-332.
• Das, R.C. Purohit, P.P. Alam, T. Chowdhury, M. (2014). Location Based ATM Locator System Using OpenStreetMap. Chittagong University of Engineeering and Technology.
• Denizli Büyükşehir Belediyesi (DBB) (2019). 1/25000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve Açıklama Raporu, Denizli. (23.11.2022)
• Denizli Büyükşehir Belediyesi (DBB), Ulaşım Dairesi Başkanlığı (UDB) (2022). Denizli İli Otobüs Güzergahları ve Otobüs Durakları Noktaları, Denizli. (23.05.2022)
• Dünya’nın Verisi (2019). Ülkelere Göre Nüfusa Oranla Banka Şubesi ve ATM Sayıları (100.000 Kişi Başına Düşen). Dünya’nın Verisi web adresinden Ocak 2023 tarihinde erişildi: https://www.drdatastats.com/ulkelere-gore-nufusa-oranla-banka-subesi-ve-atm-sayilari-100-000-kisi-basina-dusen/, (Erişim Tarihi: Ocak 2023)
• ENDEKSA (2021). Denizli İli , Nüfus Dağılımı Bilgileri, Mahalle Nüfus Yoğunluğu. Endeksa web adresinden 23 Haziran 2022 tarihinde erişildi: https://www.endeksa.com/tr/analiz/denizli/demografi, (Erişim Tarihi: 23 Haziran 2023)
• Ersoy, M. (2015). Kentsel planlamada standartlar. İstanbul: Ninova Yayıncılık. s,240.
• Enska, O.O. (2007). Imitatsiine modeliuvannia efektyvnoho obsluhovuvannia bankomativ ta yikh optymalnoho rozmishchennia (Master's thesis, Ukrainka akademiia bankivskoi spravy Natsionalnoho banku Ukrainy)
• Gerçek, D., & Güven, İ. T. (2016). Kentsel dirençliliğin coğrafi bilgi sistemleri ile analizi: Deprem ve İzmit kenti. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8(1), 51-64.
• Google Earth (2020). Denizli İli. Explore Google Earth web adresinden 10 Aralık 2022 tarihinde erişildi: https://earth.google.com/web/@37.73544371,29.10361107,509.20544327a,20525.41001813d,37.66351114y,337.46482016h,0t,0r, (Erişim Tarihi: 10 Aralık 2022)
• Google Haritalar (2022). Denizli İli Pamukkale ve Merkezefendi İlçeleri Geneli ATM Noktaları. Google Maps web adresinden 20 Nisan 2022 tarihinde erişildi: https://www.google.com/maps/search/ATM'ler/@37.7828476,29.0116063,12z/data=!3m1!4b1, (Erişim Tarihi: 20 Nisan 2022)
• Gürsoy, O., & Sadioğlu, U. (2021). 21. Yüzyılda Kente İlişkin Olarak Ortaya Çıkan Yeni Kavramlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 77(1), 45-68.
• HEPSİEMLAK (2022). Denizli İli Pamukkale ve Merkezefendi İlçeleri Satılık Konut Değerleri. Hepsi Emlak web adresinden 23 Kasım 2022 tarihinde erişildi: https://www.hepsiemlak.com/denizli-satilik?counties=merkezefendi,pamukkale, (Erişim Tarihi: 23 Kasım 2022)
• Kisore, N.R. Reddy, P.G. (2015). Empirical determination and evaluation of factors that impact ATM placement. 48th Hawaii International Conference on System Sciences. (s. 1341-1348). IEEE.
• Liu, T. Bahl, P. Chlamtac, I. (1998). Mobility Modeling, Location Tracking, and Trajectory Prediction in Wireless ATM Networks. IEEE Journal On Selected Areas In Communications, Vol. 16, No. 6, S .922-936.
• Mamaevich, S.P. Vyacheslavovich, G.R. (2017). Reshenıe lokatsıonnoı zadachı kak spòsob kompleksnogo ıssledovanııa goroda. Urban Studies and Practices Vol.2(1), S. 81-92. https://doi.org/10.17323/usp22201781-92
• Nüfusune (2021). Denizli İli Mahalleleri 2021 Nüfusları. Türkiye Nüfusu İl İlçe Mahalle Köy Nüfusları web adresinden 20 Mayıs 2022 tarihinde erişildi: https://www.nufusune.com/denizli-nufusu, (Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2022)
• Özmen, M. Sıdıka, Tun Ç. Yağız, G. Yıldırım, S. Yıldız, E. Köksalan, M. Gürel, S. (2015). Merkezi vezne yer seçimi ve ATM envanter yönetim politikaları ile nakit yönetim sistemi optimizasyonu. Endüstri Mühendisliği , 26 (2), 4-20.
• PUANTR (2021). Denizli Okulları Hizmet Puanları Denizli İli ve İlçeleri Haritası [Fotoğraf]. Puantr.Net web adresinden 11 Kasım 2022 tarihinde erişildi: https://www.puantr.net/denizli-okullari-hizmet-puanlari/, (Erişim Tarihi: 11 Kasım 2022)
• Rachmawati, R. Farda, N.M. Rijanta, R. Kurniarto, S.D. (2009). Model for location development of ATM banking service urban area. Indonesian Journal of Geography, s. 137-148, Vol. 41 , No.2. ISSN 0024-9521.
• Rathnam, R. Kanapaka, N. Neelisetti, R.K. (2015). Optimizing ATM placement using game theory. In 2015 International Conference on Advances in Computing, Communications and Informatics (ICACCI) s. 894-900, IEEE.
• SAHİBİNDEN (2022). Denizli İli Pamukkale ve Merkezefendi İlçeleri Satılık Konut Değerleri. Sahibinden.com web adresinden 23 Kasım 2022 tarihinde erişildi: https://www.sahibinden.com/satilik?address_town=244&address_town=1066&address_city=20, (Erişim Tarihi: 23 Kasım 2022)
• Sarı Ö. (2014). ATM Yerleşim Noktası Seçimi Karar Destek Sistemi. Türkiye Milli Yazılım Mühendisliği Sempozyumu Bildiriler Kitabı. (ss. 108-114). KKTC.
• Syahputra, A. Puspita, K. Maulida, R. Elnovreny, J. Fahrozi W. (2020). Analytic hierarchy process (AHP) modelling for atm machine placement. 8th International Cyber and IT Service Management Conference (CITSM) (s. 1-4). DOI: 10.1109/CITSM50537.2020.9268873
• Türkoğlu, D. (2017). An ıntegrated methodology for ATM locatıon strategy. (Doktora Tezi). Galatasaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul. Web adresinden 4 Nisan 2022 tarihinde erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Turkoglu, D. C., Cedolin, M. Genevois, M. E. (2018). An integrated approach for ATM location strategy using analytic network process and weighted goal programming. WSEAS Transactions on Business and Economics v. 15, 236-248.
• Vinogradova, V.D. Molochko, A.V. Morozova, V.A. (2018). Vozmozhnostı geomarketınga dlya opredelenııa optımalnogo mestopolozhenııa bankovskogo otdelenııa. (na primere filialnoi seti Sberbanka g. Saratova)" Izv. Sarat. un-ta. Nov. ser. Ser. Nauki o Zemle. T. 18, vyp. 1