EKSEN Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi

EKSEN MFD, insan-çevre ilişkileri, şehir ve bölge planlama, mimarlık, kentsel tasarım, kentsel koruma, koruma ve restorasyon ve yapı konularında güncel tartışmalara disiplinlerarası bir bakış açısı sunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca Eksen MFD, anılan disiplinlerde ulusal ve uluslararası güncel tartışma konularında yeni bir bilgi ya da yeni bir yöntem (ya da daha önce var olan bilgiye yeni bir boyut kazandırmış olan) öneren araştırma ve kuram türündeki makaleler ile ulusal ve uluslararası alanda disiplinler arası bilgi alışverişini teşvik etmeyi hedeflemektedir.

EKSEN MFD, Dokuz Eylül Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi tarafından yılda iki kez, Haziran ve Aralık aylarında yayınlanan açık erişimli, hakemli, uluslararası bir e-dergidir.

Dergide özgün ve nitelikli biçimde katkıda bulunacak araştırma makalelerine, kuramsal makalelere öncelik verilmekte; ayrıca derleme makaleler de yayınlanmaktadır.

İngilizce ve Türkçe dillerinde yayınlanacak makalelerin uygulama ve bilimsel araştırma arasındaki ilişkiyi güçlendirmesi hedeflenmektedir. Eksen MFD’de yayınlanacak yazılardan hem tasarımcıların hem de araştırmacıların yeni ve özgün fikirler edinmesi öngörülmektedir.

Dergide yayınlanacak yazılarda eğitim ve meslek alanındaki ulusal ve uluslararası güncel sorunların tartışılması beklenmektedir.

Yazım Kuralları

Yazarlara Bilgiler:

EKSEN MFD’de Türkçe veya İngilizce yazılmış makaleler yayınlanabilir. Yazar(lar), EKSEN MFD’ye ilettikleri yazıların başka bir yayın organında daha önceden yayınlanmamış olduğunu veya bir başka yayın organına, eş zamanlı olarak, yayınlanmak üzere sunulmadığını, yayına kabul edilmesi durumunda yazıya ait her hakkın EKSEN MFD’ye devredileceğini, dergiden izin alınmaksızın çalışmanın başka bir dilde ya da yerde yayınlamayacağını kabul eder(ler). Bu konuda birincil sorumluluk yazar(lar)a ait olmakla birlikte yazarlar başvuru esnasına Telif Hakkı Devir Sözleşmesi’ni imzalayarak sisteme yüklemelilerdir.

Bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler, ilgili toplantının bildiriler kitabında yayınlanmamış olmak koşuluyla, EKSEN MFD’ye yayınlanmak üzere teklif edilebilir. Makale daha önce bildiri, tez vb. olarak herhangi bir yerde sunulmuşsa “Başlık” bölümünde yer alan * işaretinin yer aldığı dipnotta belirtilmelidir. Ayrıca, yazıya temel olan araştırma ve çalışmalar kişi ve kurumlarca desteklenmiş ya da proje/araştırma desteğinden yararlanılarak hazırlanmışsa bu durumu açıklayan bilgi “Teşekkürler” bölümünde yer almalıdır. Bu konuda da birincil sorumluluk yazar(lar)a aittir.

Dergiye yayımlanmak için gönderilen makalelerden herhangi bir değerlendirme ve başvuru ücreti alınmamaktadır ve bir yayımlama ücreti yoktur. Açık erişimli derginin web sayfası üzerinden makaleler görüntülenebilir ve pdf formatında indirilebilir ve çıktısı alınabilir.

Dergi editörleri, yayın kurulu ve hakem kurulu, yayınlanan yazılarda yer alan görüş ve düşüncelerden sorumlu değildir. Bu konuda birincil sorumluluk yazar(lar)a aittir.

Dergide yayınlanacak her makale hem Türkçe hem İngilizce 150-250 kelime arasında özet / abstract içermelidir. Özgün bir araştırma makalesi ile kuramsal ya da derleme türündeki makaleler en az 4000, en fazla 7000 kelime (başlık sayfası, özetler, kaynaklar, tablolar ve şekil açıklamaları dâhil olmak üzere, her şekil ve tablo 250 kelime olarak hesaplanmalıdır) olmalıdır.

Şekillerin ve Tabloların Telif Hakkı (Resimler, resimler, fotoğraflar, haritalar, çizelgeler):

Görseller ve Tablolar için telif hakkı izni almaya gerek olduğu durumlar yazarın sorumluluğundadır, makalede kullanılan görsel ya da tablonun bir başka versiyonu daha önce yayınlanmış ise bu kaynağa ilişkin bilgiler metin içinde ve Kaynakça’da verilmelidir.

Yüklenecek olan 'İsimsizMakale.doc' dosyası ve onun taratılmasıyla oluşturulacak olan 'İntihalTaramaSonucRaporu.pdf' dosyası da hiçbir şekilde yazar(lar)ın kimlik bilgilerini içermemelidir. 'İntihalTaramaSonucRaporu.pdf' isimli dosya sisteme yüklenirken dosya türü olarak Benzerlik Raporu seçeneği seçilmelidir.

Değerlendirme Süreci:

EKSEN MFD’ye intihal tarama sonuç raporu (Itenticate ve Turnitin gibi), telif hakkı devir formu ile birlikte sunulan taslak makalelerin öncelikle makale hazırlama kılavuzuna ve makale şablonuna uygunluğu değerlendirilir, anılan kurallara uymayan taslak makale başvuru sahiplerine geri iletilir. Değerlendirme sonucunda “Kurallara uygun” bulunan taslak makaleler ikinci aşamada, makalenin konusunun dergi amaç ve kapsamına uygunluğu ve yazım dilinin akademik yetkinliği açısından değerlendirilir ve uygun bulunmayan taslak makaleler başvuru sahiplerine geri iletilirken, uygun bulunanlara ise hakem ataması yapılır. Bu aşamada çift taraflı kör hakemlik politikamız gereğince, yazar isim(ler)i hakemlerden ve hakemlerin isimleri de yazar(lar)dan gizlenir.

Yüklenecek olan 'İsimsizMakale.doc' dosyası ve onun taratılmasıyla oluşturulacak olan 'İntihalTaramaSonucRaporu.pdf' dosyası da hiçbir şekilde yazar(lar)ın kimlik bilgilerini içermemelidir. 'İntihalTaramaSonucRaporu.pdf' adlı dosya türü olarak "benzerlik raporu" seçeneği (ek dosya değil) seçilmelidir .

Hakemlerden yazıların özgünlüğü, alanına katkısı, güncel ve ilişkili yazının kaynak gösterilmesi, kullanılan yöntemin uygunluğu, dilin ve üslubun anlaşılırlığı ve açıklığı konularıyla ilgili bir değerlendirme yapmaları beklenir. Bu değerlendirmelere bağlı olarak hakemlerin sonuç kararını dört sınıftan birini seçerek belirtmesi istenir: (1) Taslak makale olduğu gibi basılabilir, (2) Taslak makale kısmi düzeltmelerle basılabilir, (3) Taslak makale sunulduğu haliyle basılamaz; kapsamlı düzeltme yapıldıktan sonra hakem değerlendirmesine girmek üzere yeniden sunulabilir, (4) Taslak makale basılamaz.

Lütfen makale şablonunu indiriniz (Word Dosyası) ve çalışmanızı makale şablonunu kullanarak yazım kurallarına uygun olarak hazırlayınız.

Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Eksen MFD Dergisi etik ilkeleri, “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” (https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etik-yonetmeligi.aspx) hükümleri, ilgili mevzuat ve Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics (COPE) (https://publicationethics.org/ ve ) tarafından yayınlanan etik ilkeler doğrultusunda hazırlanmıştır. Yayın etiği kapsamında yazarlar, editörler, hakemler, okuyucular vb. tüm paydaşlar tarafından benimsenmesi gereken öncelikli etik kurallar aşağıda sunulmuştur:
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler (https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etik-yonetmeligi.aspx)
Madde 4 - (1) Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
b) Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
(2) Diğer etik ihlal türleri şunlardır:
a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
ç) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
d) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
e) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
f) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
g) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
h) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
ı) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.
i) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
j) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
k) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
l) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak,
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Olarak Değerlendirilemeyecek Haller
Madde 5 - (1) Bir başkasının özgün üslup ve ifadesinin aynen kullanmamak şartıyla, anonim bilgilerin, bilim alanlarının temel bilgilerinin, matematik teoremleri ve ispatları gibi önermelerin çalışmalarda kullanılması etik ihlal olarak değerlendirilemez.

Dergiye başvuru ücretsizdir. Başvuru, değerlendirme, yayın aşamalarında veya sonrasında herhangi bir ücret alınmaz.

YAZARLAR İÇİN YAYIN ETİĞİ
Yazarlar, başvuru esnasında “Araştırma ve Yayın Etiğine Uyulduğunu” belirterek Telif Hakkı Devir Sözleşmesi’ni imzalayarak dergiye gönderilen makaleye ilişkin olarak aşağıdaki hususları
• başka bir yayın organında daha önce yayınlanmamış olduğunu,
• bir başka yayın organında yayınlanmak üzere sunulmadığını,
• yayına kabul edilmesi durumunda yazıya ait her hakkın EKSEN MFD Dergisi’ne devredeceğini, dergiden izin alınmaksızın yazının başka bir dilde ya da yerde yayınlanmayacağını
kabul etmiş sayılır;
Bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler, ilgili toplantının bildiriler kitabında yayınlanmamış olmak koşuluyla, EKSEN MFD Dergisi’nde yayınlanmak üzere teklif edilebilir. Makale daha önce bildiri, tez vb. olarak herhangi bir yerde sunulmuşsa “Başlık” bölümünde yer alan * işaretinin yer aldığı dipnotta belirtilmelidir. Ayrıca, yazıya temel olan çalışma, kişi/kurumlarca desteklenerek ya da proje/araştırma desteğinden yararlanılarak hazırlanmışsa, bu durumu açıklayan bilgi “Teşekkürler” bölümünde yer almalıdır.
Gönderilen ve yayınlanan çalışmadan yazarlar sorumludur. Yazarlar, çalışmaları değerlendirme ve erken görünüm aşamasındayken ya da elektronik ortamda yayınlandığında, makalesiyle ilgili bir hata tespit ettiğinde, editörü/editörler kurulunu bilgilendirmeli ve düzeltme ya da geri çekme talebinde bulunmalıdır.
Yazarlar intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayım, dilimleme, haksız yazarlık vb. gibi Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nde belirtilen yayın etiğine aykırı eylemlerden kaçınmalıdır. Makalede kullanılan fikirler ve sanat eserleri için telif haklarına dikkat edilmelidir. Makalede yararlanılan tüm kaynaklar, yazım kılavuzunda ifade edilen biçimde belirtilmelidir ve görsel malzeme (şekil, tablo, fotoğraf, harita vb.) daha önce yayınlanmış ise bu kaynağa ilişkin bilgiler kılavuzdaki açıklamalara uygun şekilde verilmelidir. Görsel malzemeler için gerekli durumlarda, telif hakkı iznini almak yazarın sorumluluğundadır.
Yazarlar hakemlerin değerlendirmelerine zamanında cevap vermelidir.
Yazarlar, metinde önyargı, genel görüş, argo, baskın kültür ve/veya kültürel varsayımlarından uzak durmalıdır.
Makale değerlendirme sürecinde, editörler kurulu çalışmaya ilişkin ham verileri talep edebilir; bu durumda yazarların ham verileri editor kuruluna iletmesi beklenmektedir. Yayınlanan bir makaleye ilişkin bu veriler 5 yıl süreyle saklanmalıdır.
Çok yazarlı makalelerde yazar listesi ve sırası ilk başvuru sırasında kesinleştirilmiş olmalıdır. Çalışmanın tasarımına, yürütülmesine veya yorumlanmasına önemli katkılarda bulunan tüm kişiler, ortak yazar olarak listelenmeli ve katkı durumuna göre yazar sırası belirlenmelidir. Bu listeden yazar adlarının eklenmesi, çıkarılması veya yazar sırasının yeniden düzenlenmesine ilişkin talep, ancak makale yayınlanmadan önce tüm yazarların, bu değişikliğin nedenini açıkladığı ve bu nedeni kabul ettiğine ilişkin yazılı bir talep dilekçesiyle başvurduğu durumda (bu dilekçe, DergiPark sistemine yüklenmelidir) Editör tarafından değerlendirilir. Derginin ilgili sayısı yayınlanmadan önce Dergi Editörü tarafından onaylanması durumunda yapılabilir.

EDİTÖR, EDİTÖR YARDIMCISI VE EDİTÖRLER KURULU İÇİN YAYIN ETİĞİ
Editörler tarafsızdır. Makalelerin yayımlanmasına karar verirken makalenin yazım kurallarına uygun olmasına; derginin amaç ve kapsamına uygun olmasına; makalelerin özgün olmasına; bilimsel yöntemlerle hazırlanmış olmasına; okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına ve hakem görüşlerine bağlı değerlendirme yaparlar.
Editörler, kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, yazarların ve hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar.
Editörler her makale için en az iki hakem tarafından Çift Taraflı Kör Hakemlik Değerlendirmesi almalıdır. Her makalenin yansız ve süresi içinde konunun uzmanı hakemler tarafından değerlendirilmesini sağlar. Hakem değerlendirmelerinin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler. Akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan hakem görüşlerini engeller.
Editörler, hakem havuzunun kapsayıcı olmasını sağlar ve sürekli geliştirir.
Editörler, dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alır, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanır.
Editörler değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemlerini hakem isimlerini, gizli tutarak dergi yönetim sistemi üzerinden yazar(lar)a iletir.
Editörler, yazma ve yayınlama kılavuzuna uygunluğu sağlamak için gerekli değişiklikleri yapma ve makaleyi düzenleme yetkisine sahiptir.
Editörler, makale ile ilgili bilgilerin gizli tutar, yazarlar, hakemler ve editör kurulu üyeleri dışında hiç kimseyle paylaşmaz.
Dergi editörleri ve Editörler Kurulu üyeleri görevleri süresince dergide değerlendirilmek üzere makale başvurusu yapamaz ve makale yayımlayamaz.

HAKEMLER İÇİN YAYIN ETİĞİ
Hakemler tarafsızdır, nesnel ve bilimsel değerlendirmeyi gizlilik içinde yaparlar.
Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmeli; çıkar çatışması ya da çıkar birliği olduğundan şüphelendikleri makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
Hakemler akademik görgü kurallarına dikkat eden yapıcı eleştiriler yapmalı; hakaret ve öznel yargı içeren kişisel yorumlardan kaçmalıdır.
Hakemler, hakemlik davetine süresi içinde cevap vermeli; değerlendirmeyi kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidir.
Hakemler, şüphelendikleri etik ihlaller konusunda Editör(ler)’ü bilgilendirmelidir.
Hakemler, değerlendirdikleri makalelere ilişkin Elektronik Hakem Değerlendirme Formu’nu doldurmalı; çift taraflı kör hakemlik sürecine zarar vermemek için kararlarını destekleyen gerekçelerini içeren bu formda isimlerini belirtmemelidir.