FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME STİLLERİ, ÖĞRENME VE DERS ÇALIŞMA STRATEJİLERİ İLE FEN BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÖZYETERLİK İNANÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2011, Cilt: 7 Sayı: 2, 311 - 333, 14.01.2013

İlke Evin Gencel , Abdurrahman Köse

Öz

Bu araştırma, fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimine yönelik öz-yeterlik inançları, öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile öğrenme stilleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile yapılmıştır. Veriler Enochs ve Rings (1990) tarafından geliştirilen, Özkan, Tekkaya ve Çakıroğlu (2002) tarafından Türkçeye uyarlanan fen bilgisi öğretimi öz-yeterlik inancı ölçeği, Weinstein, Schulte ve Palmer (1987) tarafından geliştirilen, Türkçe geçerlik-güvenirlik çalışmaları Köymen (1990) tarafından gerçekleştirilen Öğrenme ve Ders Çalışma Stratejileri Envanvanteri (ÖDÇSE) ve Kolb (1971) tarafından geliştirilen, Evin Gencel (2006) tarafından Türkçe' ye uyarlanarak geçerlik-güvenirlik çalışmaları yapılan envanterin 1999 versiyonu olan Kolb Öğrenme Stilleri Envanteri (KÖSE III) kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğretmen adayları tarafından genel olarak tercih edilen öğrenme stilinin ayrıştırma olduğu, öğrenme stillerinin, sınıf düzeyi ve fen bilgisi öğretimi öz-yeterlik inancı ile ilişkili olduğu, cinsiyetle ilişkili olmadığı belirlenmiştir. Bunun yanı sıra öz-yeterlik inançlarının “yeterli” düzeyde olduğu, öz-yeterlik inançlarının sınıf ve cinsiyet değişkenleriyle ilişkili olduğu, öğrenme ve ders çalışma stratejilerinin alt boyutları olan tutum ve motivasyon düzeylerinin genel olarak düşük, kaygı düzeylerinin ise yüksek olduğu, tutum ve kaygı düzeylerinin cinsiyet ile, motivasyon düzeyinin sınıf değişkeniyle, öğrenme stillerinin tutum ve çalışma becerileri ile ilişkili olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aşkar, P. & Akkoyunlu, B. (1993). Kolb öğrenme stili envanteri. Eğitim ve Bilim, 87,37-47.
• Aydın, B. (1990). Üniversite Öğrencilerinin Kaygı Düzeyleri İle Ders Çalışma Tutum ve Alışkanlıklarının İncelenmesi. Psikoloji, 7 (25), 33-40.
• Bağcı Kılıç, G. (2002). Dünyada ve Türkiye’de fen öğretimi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan bildiri, ODTÜ, Ankara, 16-18 Eylül.
• Bandura, A. (Eds.). (1995). Self efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1997). Self effıcacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company.
• Berkant, H. G. &Ekici, G. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde öğretmen öz-yeterlik inanç düzeyleri ile zeka türleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 113-132.
• Biggs, J. (2001). Enhancing learning: A matter of style or approach. In Robert J. Sternberg ve Li – Fang Zhang (eds). Perspectives on Thinking, Learning and Cognitive Styles (73-102). Mahwah: Lawrance Erlbaum Associates.
• Demir, T. (2008). Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin öğrenme stilleri ve bunların çeşitli değişkenlerle ilişkisi. The Journal of International Social Research, 1(4), 129-148.
• Dunn, M.B. (1982). Prefferred learning styles of teachers as determined by kolb’s learning style inventory, Ph.D. Thesis, Vanderbilt University.
• Ekici, G. (2003). Öğrenme stiline dayalı öğretim ve biyoloji dersi öğretimine yönelik ders planı örnekleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Ekinci Vural, D. & Hamurcu, H. (2008). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimi dersine yönelik öz-yeterlik inançları ve görüşleri. İlköğretim Online, 7 (2), 456-467.
• Eşme, İ. (2004). Fen öğretiminde sorunlar. Özel Okullar Birliği Bülteni www.ozelokullarderneği.org.tr/ (25.06.07).
• haberler_dernegimizden.htm
• Evin Gencel, İ. (2006). Öğrenme stilleri, deneyimsel öğrenme kuramına dayalı eğitim, tutum ve sosyal bilgiler program hedeflerine erişi düzeyi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, DEU Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir
• Fettahlıoğlu, P. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimi öz-yeterlik inanç düzeyleri, öğrenme stilleri ve fen bilgisi öğretimine yönelik Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi.
• Foney, D. S. (1994). A profile of student affair master students: Characretistics and learning styles. Journal of College Student Development, 35, 337-345.
• Fox, R. L.& Ronkowski A. S. (1997). Learning styles of political science students. Political Science, 30 (4), 732-738.
• Gürsoy T. (2008). Öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, A.D.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Güven, M. & Kürüm, D. (2008). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki (Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencileri üzerinde bir araştırma). İlköğretim Online, 7 (1) 53-70.
• Güven, G. A.(2003). Fizik eğitiminde öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, M.Ü.Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Halaçoğlu, M. (1999). The effect of cognitive styles on learner prefences, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Haught, P. A., Hill, L. A. , Walls, T. A.& Nardi, A. H. (1998). Improved learning and study strategies inventory and academic performance: The impact of feedback on freshmen. Journal of The First- Year Experience, 10 (2),, 25- 40.
• Hein, T.L. & Bundy, D. (2000). Teaching to students’ learning styles: Approaches that work. Frontiers in Education Conference. San Juan, Puerto Rico.
• Keane, M. (1993). Preferred learning styles and study strategies in linguistically diverse baccalaureate nursing student population. Journal of Nursing Education, 32, 1072–1074
• Kolb D. (1999). T h e K o l b L e a r n i n g S t y l e I n v e n t o r y , Version 3. Boston: Hay Group.
• Köymen, S. Ü (1990). Geleneksel yükseköğretim sistemi öğrencileri ile açıköğretim sistemi öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri açısından karşılaştırılması. Psikoloji Seminer Dergisi Özel Sayı.8, 785–797
• Matt, G. E., Perckersky, B.& Cervantes, C. (1991). High-school study habits and early college achievement. Psychological Report. 69, 91-96.
• Meriç, G. & Ersoy, E. (2007). Sınıf öğretmenliği son sınıf öğrencilerinin fen öğretiminde yeterlilik düzeyi algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1), 51-63.
• Morell, P. D.& Caroll, J. B. (2003). An extended examination of preservice elementary teachers’ science teaching self efficacy, School Science AndMathematics.http://findarticles.com/p/articles/mi_993667/is_2003 05/ai_n9295845 (20.12.2009)
• Ergür, D. O. (1998) Hacettepe üniversitesi dört yıllık lisans programındaki öğrenci ve öğretim üyelerinin öğrenme sitillerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, H. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Oral, B. (2003). Ortaöğretim öğrencilerinin öğrenme stillerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 35, 418-435.
• Özdemir, Z. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bazı biyoloji konularındaki alan bilgisinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özer, Bekir (1992). Öğretmen adaylarının etkili öğrenme ve ders çalışmadaki yeterliliği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını.
• Özkan,Ö., Tekkaya, C. & Çakıroğlu, J. (2002). Fen bilgisi aday öğretmenlerin fen kavramlarını anlama düzeyleri, fen öğretimine yönelik tutum ve öz yeterlik inançları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan bildiri, ODTÜ, Ankara, 16-18 Eylül.
• Öztürk, B. (1995). Genel öğrenme stratejilerinin öğrenciler tarafından kullanılma durumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Pajares, F. (2002). Overwiev of social cognitve theory and self efficacy http://www.des.emory.edu/mfp/eff.html (21.07.2007).
• Payne, E.B. (2000). Teaching styles of faculty and learning styles of their
• students congruent versus incongruent teaching styles with regards to academic
• http//www.lib.umi.com/dissertations/fullcilt/9991695 (27.01.2004). disciplines and gender.
• Saracaloğlu, A. S, Başer, N.,Yavuz, G.& Narlı, S. (2004). Öğretmen adaylarının matematiğe yönelik tutumları, öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile başarıları arasındaki ilişki. Ege Eğitim Dergisi, 2, 53- 64.
• Saracaloğlu, A. S., Varol, V. & Evin Gencel, İ. (2006). Üniversite öğrencilerinin karşılaştırılması. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri, 13-15 Eylül, Muğla Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Senemoğlu, N.(2005). Gelişim ve Öğrenme. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Shih, C. (1998). Relationships among student attitudes, motivation, learning styles, learning strategies, patterns of learning and achievement: A formative evaluation of distance education via web-based courses. Ph.D. diss., Iowa State University, Ames.
• Sırmacı, N. (2003). Matematik öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıklarının farklı değişkenler açısından incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 11 (2), 359-366.
• Şen, B. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik tutumları ile öğrenme ve ders çalışma stratejileri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• Şimşek N. (2002). Öğrenme biçemleri envanteri. Eğitim Bilimleri ve
• Uygulama, 1(1),34- 47.
• Tekin, H. (1993). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Kitap ve Yayın Evi.
• Tinajero C. & Paramo, F. M. (1998). Field dependence - independence and strategic leaming. International Journal of Educational Research. 29 (3), 251-262.
• Ural, M. (2006). Ortaöğretim öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, E. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Weinstein, C. E. & Mayer, R. E. (1985). The teaching of learning strategies. M. C. Wittrock (Ed.), Handbook of Research on Teaching. (3nd ed.), 315-327, N. Y.: Macmillan.
• Woolfolk , A. H. (2000), Changes in teacher efficacy during the early years of Teaching. American Educational Research Association, 43, 1-20.
• Yılmaz, G. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması deneyimlerinin fen öğretimi öz-yeterlik ve sınıf yönetimi inançlarına olan etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82-91.