Tipik Gelişim Gösteren Öğrenciler İle Görme Engelli Öğrencilerin Yazmaya Hazırlık Süreçlerinin Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Karşılaştırılması

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 3, 276 - 285, 31.12.2019

Berkay Ünal , İbrahim Coşkun

Öz

Bu çalışmanın amacı; tipik gelişim gösteren ve Latin alfabesiyle ilkokuma-yazma öğrenmekte olan öğrenciler ile görme yetisini yüksek oranda kaybeden ve Braille alfabesiyle ilkokuma-yazma öğrenmekte olan görme engelli öğrencilerin yazmaya hazırlık süreçlerini öğretmen görüşleri doğrultusunda karşılaştırmaktır. Okulların açılmasıyla birlikte görme engelli bireyler de tipik gelişim gösteren akranları gibi ilkokuma-yazma eğitimi almaktadır. Ancak, Latin alfabesi ile okuma-yazma öğretimi ile Braille alfabesi ile okuma-yazma öğretimi farklı süreçlerden geçmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, Latin ve Braille alfabesi ile ilkokuma-yazma öğretimi öncesi yazmaya hazırlık sürecinde ne tür farklılıklar ya da benzerlikler bulunduğu konusunun öğretmen görüşleri doğrultusunda araştırılarak ortaya konması amaçlanmıştır. Bu çalışma için hazırlanan ve uzman görüşü alınan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla veri toplanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile katılımcılara her iki alfabenin öğretimi esnasında yazmaya hazırlık sürecinde kullanılan ölçme- değerlendirme yöntemleri, öğretim yöntemleri, kullanılan materyaller, öğrencilerin dikkatini toplamak ve öğrencileri güdülemek için kullanılan cümleler ile süreçte kullanılan pekiştireçler açısından her iki gruptaki benzerlikler ve farklılıkları karşılaştırmaya yönelik sorular yöneltilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, Ankara’da iki farklı görme engelliler okulunda görme engelliler öğretmenliği yapmakta olan ve kolay ulaşılabilen beş öğretmen ile Edirne’de üç farklı ilkokuldan tesadüfi seçilen on sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Elde edilen bulgular karşılaştırılarak okuyucuya sunulmuştur. Araştırmanın karşılaştırmayı amaçladığı, ölçme-değerlendirme yöntemleri, öğretim yöntemleri ve materyaller açısından her iki grup öğretmenlerinin görüşlerinden elde edilen bulgularda belirgin farklılıklar olsa da öğrencilerin dikkatini toplamak ve öğrencileri güdülemek için kullanılan cümleler ile kullanılan pekiştireçler açısından belirgin bir farklılık yoktur.

Anahtar Kelimeler

Yazmaya hazırlık, Öğretmen görüşleri, Görme engelliler

Comparison of Typical Developmental Students and Visually Impaired Learners' Preparation Processes in Terms of Teacher Opinions

Öz

The purpose of this study: to compare with teacher's view preparation process of write of students who are learning typical reading and writing with Latin alphabet and viasvally imprained student who are learning to read and write with Braille alphabet and can not see high rate. With the opening of schools, visially impaired individuals reaive also first reading and writing education as their typically developis pears. However, The teaching of reading and writing with Latin alphabet and the teaching of reading and writing with Braille alphabet go through different processes. For this reason, in this study, it was aimed to investigated in the direction of teacher opinions what kind of diffirences or similiarities in preparetion process of writing before writing and reading intruction with Latin and Braille. Data were collected through a semi-structured interview form prepared for this study and received expert opinion. Participants were asked to compare the similarities and differences in the two groups in terms of the measurement and evaluation methods used in the writing preparation process during teaching of both alphabets, semi-structured interview form, teaching methods and used materials, sentences used to attract students and encovraging students and reiforcements used in process. Participants of study consisted of five randomly selected teachers who were teaching visually impairments in two differents visual impairtment school in Ankara and ten classroom teachers who were selected randomly from three differents primary schools in Edirne. The finding were compared and present to the reader. Although there are significant differences in the finding obtained from the view of the two groups of teachers in term of the measurement evaluation methods, teaching methods and materials that the researcher is aiming to compare, there is no significant difference in terms of the reinforcement used with the statements used to attract students attention and students motivation.

Anahtar Kelimeler

Readiness for writing, Teacher opinions, Visual impairments

Kaynakça

• Akbaba Altun, S., Şimşek Çetin, Ö. ve Bay, D.N. (2014). Okuma yazmaya hazırlık çalışmalarına yönelik öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 244-263.
• Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, O. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çelenk, S. (2008). İlköğretim okulları birinci sınıf öğrencilerinin ilk okuma ve yazma öğretimine hazırlık düzeyleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 83-90.
• Güneş, F. (2017). Okuma ilgisi ve gücü. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(3), 119-128.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Türkçe Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• Tuncer, T. (2015). Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Görme Engellilere Okuma Yazma Öğretim Kılavuzu, Ankara.
• Öz, M. F. (1999). İlkokuma-yazma öğretimi. Eğitim ve Bilim, 24(114).
• Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111226_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_son.pdf sitesinden erişilmiştir.
• Şenel, H. G. (2004). Öğretmenlerin ilk okuma-yazma öğretiminde tercih ettiği yöntemler. İlköğretim Online, 3(2).
• Tekin-İftar, E. (2014). Uygulamalı davranış analizi. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Tekin-İftar, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2013). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri. Ankara: Vize yayıncılık.
• Tok, Ş., Tok, T. N. ve Mazı, Ö. A. (2008). İlk okuma yazma öğretiminde çözümleme ve ses temelli cümle yöntemlerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14 (1), 123-144.
• Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği. (2013). https://www.youtube.com/watch?v=N5_qAhn-8yI sitesinden erişilmiştir.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.