Investigation of Teacher and Parent Views on Factors Affecting Family Participation

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 3, 370 - 381, 31.12.2019

Maide Orçan Kaçan İlayda Kimzan , Tülin Güler Yıldız , Aysel Çağdaş

Öz

This study aims to examine the views of teachers and parents about factors that prevent family participation. The sample of the study consisted of volunteer 106 teachers and 110 parents from randomly selected schools from kindergartens under the Ministry of Education. In this study, which used a general survey model, “General Information Form”, which includes data about teachers and parents, and “Preschool Education Program Family Participation Form” developed by the researchers in order to determine the opinions of teachers and parents about the factors that prevent family participation. As a result of the study, the main obstacle indicated by teachers in family partcipation is found to be limited time and difficulties in involvement due to the need of caring other children in the family. Parents also emphasize time limitation as the main obstacle. Most of the teachers and parents think that the cultural differences don’t affect family participation. While transportation isn’t seen as an obstacle by parents, some of the teachers think that it affects family participation. As in the same way, while financial difficulties are evaluated as an obstacle by some of the teachers, most of the parents don’t take it as an obstacle in family participation. Finally, parents don’t think inappropriate attitudes and behaviors of teachers and teachers don’t think inappropriate attitudes and behaviors of families as a factor that prevents family participation.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, Family participation, Teacher, Parent

Öğretmen ve Ebeveynlerin Aile Katılımını Etkileyen Etmenlere Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırma, öğretmen ve ebeveynlerin aile katılımını engelleyen etmenlere ilişkin görüşlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemine Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bağımsız anaokulları ve anasınıfları arasından tesadüfî olarak belirlenen okullardan araştırmaya katılmaya gönüllü 106 öğretmen ve 110 ebeveyn dâhil edilmiştir. Genel tarama modeli kullanılan çalışmada veriler, öğretmen ve ebeveynlere ilişkin bilgilerin elde edildiği “Genel Bilgi Formu” ile öğretmen ve ebeveynlerin aile katılımını etkileyen etmenlere yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen “Okul Öncesi Eğitim Programı Aile Katılımı Formu” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenler çoğunlukla zaman sınırlılığını aile katılımında büyük bir engel olarak gördüklerini ve ayrıca diğer çocukların bakımı nedeniyle ebeveynlerin aile katılımı konusunda zorluklar yaşadıklarını belirtmişlerdir. Ebeveynler de benzer şekilde en belirgin etmenin zaman sınırı olduğunu vurgulamışlardır. Öğretmen ve ebeveynlerin büyük çoğunluğu kültürel farklılıkları aile katılımına engel olarak görmemektedirler. Ulaşımı ise ebeveynler aile katılımına büyük oranda bir engel olarak görmeseler de öğretmenlerin bir kısmı ulaşımı bir engel olarak nitelendirmektedir. Maddi sıkıntıların aile katılımına engel teşkil etmesine öğretmenlerin bir kısmı katılırken ebeveynlerin büyük çoğunluğu katılmamaktadır. Son olarak ebeveynler öğretmenlerin uygun olmayan tutum ve davranışlarını, öğretmenler ise ebeveynlerin uygun olmayan tutum ve davranışlarını aile katılımını engelleyen bir etmen olarak görmemektedirler.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, Aile katılımı, Öğretmen, Ebeveyn

Kaynakça

• Abbak, B.S. (2008). Okulöncesi eğitim programındaki aile katılımı etkinliklerinin anasınıfı öğretmenleri ve veli görüşleri açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Aktaş Arnas, Y. (2017). Okul öncesi eğitimde aile katılımı. Y. Aktaş Arnas, (Ed.). Aile eğitimi ve okul öncesinde aile katılımı (3. Baskı) içinde (54-63). Ankara: Vize Yayıncılık.
• Aslanargun, E. (2007). Okul-aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 119-135.
• Atakan, H. (2010). Okul öncesi eğitiminde aile katılımı çalışmalarının öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Aydoğan, İ. (2007). Okul faaliyetlerine aile katılımını engelleyen faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 259-273.
• Aydoğan, Y. (2017). Okul öncesi eğitim programlarında aile katılımı. T. Güler Yıldız, (Ed.). Anne baba eğitimi (4. Baskı) içinde (100-136). Ankara: Pegem Akademi.
• Balkar, B. (2009).Okul-aile işbirliği sürecine ilişkin veli ve öğretmen görüşleri üzerine nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 105-123.
• Bayraktar, V., Güven, G., ve Temel, Z.F. (2016). Okul öncesi kurumlarda görev yapan öğretmenlerin aile katılım çalışmalarına yönelik tutumlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 755-770.
• Becker, H.J., and Epstein, L.J. (1982). Parent involvement: A survey of teacher practices. The Elementary School Journal, 83 (2), 85-102.
• Brown, P.C. (1989). Involving parents in the education of their children. ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education, Urbana, IL: Clearinghouse.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Caplan, J. (2001). Strengthening the connection between school and home. National Association of Elementary School Principals. Alexandria, VA.
• Colombo, M.W. (2004). Family literacy nights and other home-school connections. Educational Leadership, 61(8), 48-51.
• Cömert, D., ve Güleç, H. (2004). Okul öncesi eğitim kurumlarında aile katılımının önemi: Öğretmen- aile - çocuk ve kurum. AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 131-145.
• Creswell, J.W. (2014). Nitel, nicel araştırma deseni ve karma yöntem yaklaşımları (Çev. Ed. SB Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
• Crites, C.V. (2008). Parent and community involvement: A case study (Unpublished doctoral dissertation). Liberty University, Lynchburg, VA.
• Çağdaş, A., ve Seçer, Z. Ş. (2006). Anne-baba eğitimi. (2. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Çamlıbel Çakmak, Ö. (2010). Okul öncesi eğitim kurumlarında aile katılımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(20), 1-17.
• Çetinkaya, H. (2017). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 4-6 yaş grubu çocukların annelerine yönelik bir aile katılımı programı önerisi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Eğmez, K. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında ailenin eğitime katılımı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Ensari, H. ve Zembat, R. (1999). Yönetim stillerinin ailenin okulöncesi eğitim programlarına katılımı üzerindeki etkileri. Marmara Üniversitesi anaokulu\anasınıfı öğretmeni el kitabı, (ss. 180-205). İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Epstein, J.L. (1995). School/family/community partnerships: Caring for the children we share. Phi Delta Kappan, 76(9). 701-712.
• Epstein, J.L. (2001). School, family and community partnership: Caring for the children we share. California: Corwin Press.
• Erdener, M.A. (2014). The factors which contribute or limit parent involvement in schooling. Education Sciences, 9 (1), 36-47.
• Erdoğan, Ç., ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 399-431.
• Erkan, S., Uludağ, G., ve Dereli, F. (2016). Okul öncesi öğretmenleri, okul yöneticileri ve ebeveynlerin aile katılımına ilişkin algılarının incelenmesi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(1), 221-240.
• Flynn, G.V. (2007). Increasing parental involvement in our schools: The need to overcome obstacles, promote critical behaviors, and provide teacher training. Journal of College Teaching & Learning, 4(2), 23-30.
• Garbacz, S.A., Sheridan, S.M., Koizol, N.A., Kwon, K., and Holmes, S.R. (2015). Congruence in parent-teacher communication: Implications for the efficacy of CBC for students with behavioral concerns. School Psychology Review, 44, 150-168.
• Gökyer, N. (2017). Family participation strategies of preschool teachers. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 18(3), 334-348.
• Guryan, J., Hurst, E., and Kearney, M. (2008). Parental education and parental time with children. Journal of Economic Perspectives, 22(3), 23-46.
• Gülay Ogelman, H. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında aile katılımı çalışmaları: Denizli İli örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(17), 259-284.
• Güler Yıldız, T. (2015). Okul öncesi eğitimde ailenin önemi ve okul aile işbirliği. G. Haktanır, (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş. (9. Baskı) içinde (279-306). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Güler Yıldız, T. (2017). Ailenin tanımı, tarihsel gelişimi ve aile çeşitleri. T. Güler Yıldız, (Ed.). Anne baba eğitimi (4. Baskı) içinde (13-35). Ankara: Pegem Akademi.
• Güler Yıldız, T. (2019). Community involvement and public engagement in early childhood education (Turkey). London: Bloomsbury Publishing.
• Günay Bilaloğlu, R. (2014). Okul öncesi eğitimde aile katılımı etkinliklerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlar ve aile katılımı etkinliklerinin dil-matematik becerilerinin geliştirilmesine etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Günay Bilaloğlu, R. ve Aktaş Arnas, Y. (2019). Okul öncesi eğitimde aile katılımı engelleri ve süreçte karşılaşılan sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 804-823.
• Hornby, G., and Blackwell, I. (2018). Barriers to parental involvement in education: an update. Educational Review, 70(1), 109-119.
• 2023 Eğitim Vizyonu (2019). 12.04.2019 tarihinde http://2023vizyonu.meb.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
• Ireland, K. (2014). The definition of parent involvement. 16.03.2019 tarihinde http://www.livestrong.com/article/75306 definition-parent-involvement/adresinden alınmıştır.
• Kandemir, E. (2010). İlköğretim okullarındaki okul-aile birliklerinin işleyişinde karşılaşılan sorunlar. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Kirkwood, D. (2016). Understanding the power of parent involment. 13.06.2018 tarihinde https://www.naeyc.org/resources/blog/understanding-power-parent-involvement adresinden erişilmiştir.
• Koçak, Y. (1991). Okul aile iletişiminin engelleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 129-133.
• Kurtulmuş, Z. (2016). Okul öncesi eğitimde uygulanan etkinlik planlarında aile katılımı boyutunun incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 5(1), 71-84.
• Leitch, M., and Tangri, S. (1988). Barriers to home-school colloboration. educational hozirons, 66(2), 70-74.
• Mağden, D. (1993), “Okul Öncesi Eğitim Programlarında Yeni Yaklaşımlar”, 9. Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, YA- PA Yayınları, İstanbul.
• Murray, K.W., Finigan-Carr, N., Jones, V., Copeland-Linder, N., Haynie, D.L., and Cheng, T.L. (2014). Barriers and facilitators to school-based parent involvement for parents of urban public middle school students. Sage Open, 4(4), 1-21.
• Nakamura, R.M. (2000). Healthy classroom management: Motivation, communication, and discipline. Canada: Wadsworth Thomson Pub.
• OBADER (2013). Okul öncesi eğitim programı ile bütünleştirilmiş aile destek eğitim rehberi. Ankara.
• Özgan, H., ve Aydın, Z. (2010). Okul-aile işbirliğine ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşleri. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 1169-1189.
• Rogers, M.A., Theule, J., Ryan, B.A., Adams, G. R., and Keating, L. (2009). Parental involvement and children’s school achievement. Canadian Journal of School Psychology, 24(1), 34-57.
• Russell, K., and Granville, S. (2005). Parents’ views on improving parental involvement in children’s education. 04.01.2019 tarihinde http://www.gov.scot/Publications/2005/03/20759/53617 adresinden alınmıştır.
• Şahin, F.T., ve Ünver, N. (2005). Okul öncesi eğitim programlarına aile katılımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 23-30.
• Taffel, R. (2001). Getting through to difficult kids and parents. New York: The Guilford Press.
• Tezel Şahin, F. ve Özyürek, A. (2010). Anne baba eğitimi ve okul öncesinde aile katılımı. İstanbul: Morpa Yayınları.
• Tinkler, B. (2002). A review of literature on Hispanic/Latino parent involvement in K-12 education. Latino Parent Report, 2-24. (Report No. RC-023-599) University of Denver. (ERIC Document Reproduction service No. ED469134).
• Ünal, A., Yıldırım, A., ve Çelik, M. (2010). İlköğretim okulu müdür ve öğretmenlerinin velilere ilişkin algılarının analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 261- 272.
• Ünüvar, P. (2010). Aile katılımı çalışmalarına yönelik ebeveyn ve öğretmen görüşlerinin karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (3), 719-730.
• Welsch, D.M., and Zimmer, D.M. (2008). After-school supervision and children’s cognitive achievement. The Journal of Economic Analysis & Policy, 8, 1-27.
• Williams, T.T., and Sanchez, B. (2013). Identifying and decreasing barriers to parent involvement for inner-city parents. Youth & Society, 45, 54-74.
• Yaşar Ekici, F. (2017). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki aile katılım çalışmalarına katılan ve katılmayan ailelerin çocuklarının sosyal beceri ve problem davranışları arasındaki ilişki, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1), 543-562.
• Yavuz Konokman, G., ve Yokuş, G. (2016). Ebeveynlerin okul öncesi eğitime katılım düzeylerine ilişkin algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 176-193.
• Yazıcı, Z., Yüksel, B. ve Güzeller, C. (2005). Ebeveynlerin okul öncesi eğitimde uygulanan aile katılım çalışmalarından beklentileri. Mesleki Eğitim Dergisi, 7(13), 63-76.