Effect of Memory Supporting Strategies Used in Science Course on Academic Achievement and Retention

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 67 - 85, 30.04.2020

Hasan Kaya Aynur Çevik

Öz

The aim of this study is to investigate the effects teaching “Systems in Our Body” unit in sixth grade science course through memory-supporting strategies on the academic achievement and retention. Quasi -experimental design was used as quantitative research design. The research was carried out in the fall semester of 2018-2019 academic year with the participation of 93 (47 control, 46 experimental) sixth grade students from four different classes of a middle school in Kütahya city center during six weeks. Pre-test and post-test control group quasi design was used. While the subjects were taught with the activities in the curriculum in the control group, the subjects were taught with activities in line with the memory supporting strategies in the experimental group. In the research, an achievement test including 25 multiple choice questions regarding “Systems in Our Body” unit, developed by the researchers, was used as a data collection tool. The achievement test was applied to the control and experimental groups three times as pre-test, post-test and retention test. The data obtained from the achievement test were analyzed using descriptive analyses and t-tests. As a result of the analyses, it was determined that there was a significant increase in the achievement of the students in experimental group after the implementation of the memory-supporting strategies. As a result of the analyzes, it was found that memory-supportive strategies were more effective in terms of both academic success and permanence of learning. The findings obtained at the end of this research were discussed and compared with the similar studies in the literature and necessary suggestions were presented.

Anahtar Kelimeler

Science education, Memory supporting strategies, Academic achievement, Retention

Fen Bilimleri Dersinde Kullanılan Bellek Destekleyici Stratejilerin Akademik Başarı ve Kalıcılığa Etkisi

Öz

Bu çalışmanın amacı, 6. sınıf fen bilimleri dersi “Vücudumuzdaki Sistemler” ünitesinin bellek destekleyici stratejilerle öğretiminin akademik başarı ve kalıcılığa etkisinin araştırılmasıdır. Nicel araştırma deseni olarak yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma, 2018-2019 öğretim yılı güz döneminde Kütahya ili merkezindeki bir ortaokulun dört ayrı sınıfında öğrenim görmekte olan 93 (47 kontrol, 46 deney) altıncı sınıf öğrencilerinin katılımı ile altı hafta süreyle yürütülmüştür. Konular, kontrol grubunda öğretim programında yer alan etkinliklerle işlenirken, deney grubunda bellek destekleyici stratejilere uygun etkinliklerle işlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından geliştirilen “Vücudumuzdaki Sistemler” ünitesine ait çoktan seçmeli 25 sorudan oluşan bir başarı testi kullanılmıştır. Başarı testi kontrol ve deney gruplarına ön test, son test ve kalıcılık testi olmak üzere üç kez uygulanmıştır. Başarı testinden elde edilen veriler betimsel analizler yapılarak t-testleri ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, deney grubunda yer alan öğrencilerin bellek destekleyici stratejilere yönelik etkinlikler sonrasında başarılarında anlamlı bir artış olduğu belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda bellek-destekleyici stratejilerin hem akademik başarı hem de öğrenilenlerin kalıcılığı yönünden daha etkili olduğu bulunmuştur. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgular, literatürdeki benzer çalışmaların sonuçları ile karşılaştırılarak tartışılmış ve gerekli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, Bellek destekleyici stratejiler, Akademik başarı, Kalıcılık

Kaynakça

• Akman, N. (2007). Ortaöğretimde insanda destek ve hareket sistemleri konusunun çoklu zekâ temelli işlenmesinin öğrenci başarısı üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Arslantaş, S. (2005). İlköğretim IV. sınıf fen bilgisi dersi dünyamız ünitesinde bellek destekleyici tekniklerden kafiye tekniğinin klasik öğretim tekniklerine göre öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ashcraft, M. (1989). Human Memory and Cognition. Glenview, II: Scatt, Foresman,
• Atkinson, R.C. & Raugh, M.R. (1975). An application of the mnemonic keyword method to the acquisition of a Russian vocabulary. Journal of Experimental Psychology: Human Learning and Memory, l, 126-133.
• Aydın, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde uygulanan bellek destekleyici stratejilerin öğrencilerin erişi ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Bastem, E. (2012). 6. Sınıf fen ve teknoloji dersinde dolaşım sistemi konusunun zihin haritalama tekniği ile öğretilmesinin başarıya etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum
• Biçer, S. (2011). Fen ve teknoloji dersinde basamaklı öğretim yönteminin öğrenci başarısına, kalıcılığa ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Boopathiraj, C., & Chellamani, K. (2013). Analysis of test items on difficulty level and discrimination index in the test for research in education. International Journal of Social Science & Interdisciplinary Research, 2(2), 189-193.
• Carlson, N. R., Buskist, W. & Martin, N. (2000). Psychology: The Science of Behaviour- European Adaptation, (6. ed.). Great Britain: Pearson Education Limited. Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd edition). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Condus, M. M., Marshall, K. J. & Miller, S. R. (1986). Effects of the keyword mnemonic strategy on vocabulary acquisition and maintenance by learning disabled children. Journal of Learning Disabilities, 19(10), 609-613.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
• Çetin, Y.S. (2013). Ortaokul 2. sınıf fen ve teknoloji dersi solunum sistemi konusunun öğretiminde animasyonlarla desteklenmiş tahmin-gözlem-açıklama stratejisinin öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çiçek, T. (2011). İlköğretim altıncı sınıf fen ve teknoloji dersinde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına, tutumuna ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Manisa.
• Dağıstan, G. (2015). İngilizce dersinde kullanılan bellek destekleyici stratejilerden öyküleme yönteminin kelime bilgisine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Delosh, E., L. (1996). Effect Of Mnemonic Variables On Function And Category Learning, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Purdue University.
• Dewitt, K. C. (2010). Keyword mnemonic strategy, a study of sat vocabulary in high school English. Unpublished doctoral dissertation. George Mason University.
• Duru, M. K. ve Gürdal, A. (2002). İlköğretim fen bilgisi dersinde kavram haritasıyla ve gruplara kavram haritası çizdirilerek öğretimin öğrenci başarısına etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül, ODTÜ, Ankara.
• Duyar, M. S. (1996). Melik Duyar’ın Fotografik Hafıza Teknikleri. Ankara: Yeni stratejiler eğitim hizmetleri limited şirketi.
• Erdoğan, S. (2010). Eğitici drama yönteminin fen ve teknoloji dersi vücudumuzda sistemler ünitesinde öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw Hill.
• Göl, F. (2009). Coğrafya dersinde bellek destekleyicilerin erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gündüz, M. (2015). Öğretmen adaylarının anlamsal çağrışım için kullandıkları akronyumların değerlendirilmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 369.
• Güngör, B. (2009). İnsanda sindirim sistemi konusunda ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin kavram yanılgılarının kökenlerinin belirlenmesine yönelik boylamsal bir çalışma. Yayınlanmamış doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Haladyna, T. M. (1997). Writing test items to evaluate higher order thinking. London: Allyn&Bacon.
• Hsu, C., H. (1999). The Effects Of a Combination Of a Mnemonic Imagery Strategy And Metacognitive Questioning On Learning Factual Information Of Histor. Ph.D Thesis, The faculty of The Graduate School of The Univety Of Texas.
• Irish, C. (2002). Using Peg- and Keyword Mnemonics and Computer-Assisted Instruction To Enhance Basic Multiplication Performance in Elementary Students with Learning and Cognitive Disabilities, Journal of Special Education Technology, 17(4), 24-40.
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kaya, Z. (2006). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Ankara: Pegem Akademi.
• Keskinkılıç, G. (2005). İlköğretim 6. sınıf fen bilgisi dersinde uygulanan bellek destekleyici stratejilerin (anahtar sözcük yöntemi) öğrencilerin erişi ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kılıç, Ö. (2009). Öğretmen ve öğrenci merkezli analoji kullanımının dolaşım sistemi konusundaki başarıya etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Kırk, E., P. (2003). How Learning A Mnemonic Structure Influences Attention Demand At Retrieval. Ph.D. Thesis, The Florida State Universty, College Of Arts And Sciences.
• Kıroğlu, Ş. (2010). Fen ve teknoloji öğretiminde bellek destekleyici stratejilerin öğrencilerin başarıları üzerine etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Korkmaz, Ö. ve Mahiroğlu, A. (2007). Beyin, bellek ve öğrenme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 93-104.
• Köksal, O. (2013). İlköğretim 5. sınıf ingilizce derslerinde kullanılan bellek destekleyici stratejilerin erişiye, tutuma, kelime bilgisine ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Kurtuldu, K. M. (2007). Bilgiyi işleme modeline dayalı piyano eğitiminde genel öğrenme stratejilerinin yeri ve görsel imajlar oluşturma yönteminin kullanılabilirlik düzeyi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
• Mastropieri, M. A. & Scruggs, T. E. (1998). Enhancing school success with mnemonic strategies. Intervention in School & Clinic, 33(4), 201-208.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2017). Ortaokul fen bilimleri dersi 5, 6, 7, 8; ögretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı Ankara
• Ormancı, Ü. (2011). İlköğretim fen ve teknoloji altıncı sınıf ‘‘vücudumuzda sistemler’’ ünitesinin öğretiminde drama yönteminin, öğrenci başarı, tutum ve motivasyonu üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Pallant, J. (2007). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS. Buckingham: Open University Press.
• Purnell, K, N and Solmen R.T. (1991). The Influence of Technical Illustrations on Student‟s Comprehension in Geography. Reading, Research Quartely. XXVI, 3: 277-299.
• Rummel, N., Levin, J. R. & Woodward, M. M. (2003). Do pictorial mnemonic text-learning aids give students something worth writing about? Journal of Educational Psychology, 95(2) 327-334.
• Senemoğlu, N. (2003). Gelişim öğrenme ve öğretim: kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Senemoğlu, N. (2007). Gelişim öğrenme ve öğretim: kuramdan uygulamaya. Ankara: Gönül Yayıncılık.
• Senemoğlu, N. (2011). Gelişim öğrenme ve öğretim: kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
• Şimşek, A. (2000). Sınıfta demokrasi. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Şimşek, C. L. ve Tezcan, R. (2008). Çocukların fen kavramlarıyla ilgili düşüncelerinin gelişimini etkileyen faktörler. İlköğretim Online, 7(3). 569-577.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson.
• Troutt-Ervin, E.D. (1990). Application of Keyword Mnemonics in Learning Terminology in the Colege Classroom. Journal of Experimental Education, LIX, 1: 31-41.
• Uğur, U. K. (2010). Lise öğrencilerinin sindirim sistemi ile ilgili kavram yanılgılarının iki aşamalı testler ile tespit edilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Ulusoy, A. (2006). Gelişim ve öğrenme, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Vardar, G. (2015). Solunum sistemi konusunun ilköğretimde dramatizasyon tekniği ile öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Varış, F. (1998). Eğitim bilimine giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Yaltkaya, K. (2000). Belleğin fizyolojisi. Bilim teknik, Nisan, (42-44).
• Yıldız, K. (2013). Fen ve teknoloji öğretiminde bellek destekleyici stratejilerin öğrencilerin başarılarına ve kavram öğrenmelerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, İstanbul.