Erken Çocukluk Döneminde Çalışma Belleği Derecelendirme Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 158 - 179, 31.08.2021

Meryem Rezzagil Berrin Akman

Öz

Bu araştırmanın amacı Alloway, Gathercole ve Kirkwood (2008) tarafından 5-11
yaş arasında çocuklar için geliştiren “Working Memory Rating Scale” (WMRS)
Çalışma Belleği Derecelendirme Ölçeği’ni 5-8 yaş grubu çocuklar için Türkçeye
uyarlamak ve ölçeğin geçerlilik ve güvenilirliğini test etmektir. Genellikle
çalışma belleği sorunu olan çocukları tanılamada kullanılan Çalışma Belleği
Derecelendirme Ölçeği okul öncesi ve ilkokul öğretmenleri tarafından “Hiç, ara
sıra, çoğunlukla ve her zaman” şeklinde doldurulan 4’lü derecelendirmeye sahip
likert tipinde 20 davranışsal maddeyi içeren bir ölçektir. Öğretmenler
sınıflarındaki çocuklarda görülen davranışların sıklıklarına göre her çocuk için
ilgili seçeneği işaretlemektedirler. Alanyazında 0-8 yaş erken çocukluk dönemini
kapsamaktadır. Bu nedenle ölçeğin bu dönemi kapsayan 5-8 yaş grubundaki
çocuklar için uyarlaması yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu MEB’e bağlı
Ankara ili Çankaya ilçesindeki 10 ilkokul, 1 bağımsız anaokulu ve bir ortaokulun
anasınıfı olmak üzere toplam 12 okuldan anasınıfı, birinci sınıf ve ikinci sınıfa
devam eden toplam 905 çocuk oluşturmuştur. Ölçeğin uyarlama çalışmasında
sırasıyla Türkçeye çevrilme, pilot çalışma ve asıl ölçek uyarlama aşamaları
izlenmiştir. Ölçek sınıflarındaki tipik gelişim gösteren çocuklar için öğretmenler
tarafından doldurulmuştur. Faktör analizi sonucunda ölçeğin tüm yaş gruplarında
maddelerin ait oldukları faktördeki yük değerleri ,673’ten daha yüksek bulunmuş
ve tüm maddelerin tek bir faktörde toplanarak toplam varyansın %74’ün üstünde
bir değerle bu tek boyutla yüksek düzeyde bir ilişki içinde olduğu görülmüştür.
Güvenilirlik çalışmasında ise ölçeğin Cronbach Alpha Değeri tüm gruplar için
,975’in üstünde değerlere sahip olması nedeniyle ölçeğin güvenilir olduğu
sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda 20 maddeden
oluşan orijinal ölçekteki madde sayısında değişiklik yapılmamıştır. Çalışma
Belleği Dercelendirme Ölçeğinin tek boyutlu 20 maddelik Türkçe versiyonu 5-8
yaş çocuklarının çalışma belleklerini değerlendirmek için Türkiye’de
kullanılmaya uygun geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çalışma belleği, Okul öncesi, Erken çocukluk dönemi

The Validity and Reliability Study of the Working Memory Rating Scale in Early Childhood

Öz

The aim of this study is to adapt the Working Memory Rating Scale (WMRS)
developed by Alloway, Gathercole, and Kirkwood (2008) for children aged 5-
11 into Turkish for children aged 5-8 and to test its validity and reliability. The
WMRS, which is generally used to diagnose children with typical working
memory problems, is a Likert-type 4-point scale containing 20 behavioral
items rated as "not typical at all to", "occasionally to", "fairly typical to", and
"very typical" by preschool and primary school teachers. Teachers mark the
correct option for each child based on the frequency of the child's behavior
observed in their classes. The literature suggests that the 0-8 age range covers
the early childhood period. Therefore, the scale was adapted for children aged
5-8 in early childhood. The study group consists of a total of 905 children
attending kindergarten, first grade, or second grade in 12 schools (i.e., 10
primary schools, 1 independent preschool, and 1 middle school) located in
Çankaya district of Turkey's, Ankara province and affiliated to the Turkish
Ministry of National Education. In the adaptation process of the scale, the
stages of translation to Turkish, pilot scale application, and main scale
application were followed respectively. The scale was filled out by teachers for
children with typical development in their classes. As a result of the factor
analysis on the scale, the items were found to have a factor loading value of
over .673 on the factor they belonged to in all age groups, and it was observed
that there was a high level of relationship with this single dimension, with a
total variance explained value of above %74 and with all the items collected in
a single factor. The reliability study showed the scale to be reliable as
Cronbach’s alpha coefficients were above .975 for all groups. At the end of the
statistical analyses, the number of the items in the original scale consisting of
20 items was not changed. It was concluded that the WMRS's unidimensional
20-item Turkish version is a valid and reliable scale suitable for assessing the
working memory of children aged 5-8 in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Working memory, Preschool, Early childhood

Kaynakça

• Akoğlu, G. (2011). Gelişimsel dil bozukluğu olan ve normal gelişim gösteren çocuklarda sözdizimini anlam becerileri ile sözel çalışma belleği ilişkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Alloway, T. P., Gathercole, S. E., & Kirkwood, H. J. (2008). Working memory rating scale, manual. London: Pearson.
• Alloway, T. P., Gathercole, S. E., Kirkwood, H. J., & Elliott, J. (2009). The working memory rating scale: A classroom-based behavioral assessment of working memory. Learning and Individual Differences, 19, 242-245.
• Baddeley, A. (2010). Working memory. Current Biology, 20 (4), 136-140.
• Beck, S. J., Hanson, C. A., Puffenberger, S. S., Benninger, K. L., & Benninger, W. B. (2010). A controlled trial of working memory training for children and adolescents with ADHD. Journal of Clinical Child & Adolescents Psychology, 39 (6), 825-836.
• Berg, D. H. (2008). Working memory and arithmetic calculation in children: The contributory roles of processing speed, short-term memory, and reading. Journal of Experimental Child Psychology, 99, 288-308.
• Blair, C., & Razza, R. P. (2007). Relating effortful control, executive function, and false belief understanding to emerging math and literacy abilities in kindergarten. Child Development, 78, 647-663.
• Booth, J., Boyle, J., & Kelly, S. (2010). Do tasks make a difference? Accounting for heterogeneity of performance of children with reading difficulties on tasks of executive function: Findings from a meta-analysis. Biritish Journal of Developmental Psychology, 26, 133-176.
• Bull, R., & Scerif, G. (2001). Executive functioning as a predictor of children’s mathematics ability: Inhibition, switching and working memory. Developmental Neuropsychology, 19, 273-293.
• Bull, R., Espy, K. A., & Wiebe, S. A. (2008). Short-term memory, and executive functioning in preschoolers: Longitudinal predictors of mathematical achievement at age 7 years. Developmental Neuropsychology, 33 (3), 205-228.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (4.bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Davis, D. (2011). Identifiying memory capacity: A study of two working memory assessment tools. (Master of science degree). University of Wisconsin, Stout.
• Decker, J. E. (2011). Linking developmental working memory and early academic skills. (Dissertation for the degree of doctor of philosophy). Dequesne University, Pittsburgh.
• Doğan, M. (2011). İşitme kayıplı çocukların ve normal işiten çocukların çalışma belleği ve kısa süreli bellek yönünden incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Durmuş, B., Yurtkoru, E. S., ve Çinko, M. (2016). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi (6.bs.). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Fitzpatrick, C., & Pagani, L. S. (2012). Toddler working memory skills predict kindergarten school readiness. Intelligence, 40, 205-212.
• Gathercole, S. E., & Alloway, T. P. (2009). Working memory and learning: A practical guide for teachers. LosAngeles: Sage Publications.
• Gathercole, S. E., Brown, L., & Pickering, S. (2003). Working memory assessments at school entry as longitudinal predictors of national curriculum attainment levels. Educational and Child Psychology, 20, 109-122.
• Gathercole, S. E., & Pickering, S. J. (2000). Assessment of working memory in six-and seven-year-old children. Journal of Educational Psychology, 92 (2), 377-390.
• Guzman-Orth, D., Grimm, R., Gerber, M., Orosco, M. H., Swanson, H. L., & Lussier, C. (2015). Psychometric properties of the working memory rating scale for Spanish-Speaking English language learners. Journal of Psychoeducational Assessment, 33(6), 555–567.
• Güriş, S., & Astar, M. (2015). Bilimsel araştırmalarda SPSS ile istatistik (2.bs.). İstanbul: DER Yayınları.
• Harvey, H. A., & Miller, G. E. (2016). Executive function skills, early mathematic, and vocabulary in head start preschool children. Early Education and Development, 27, 1-18.
• Hecht, S. A., Torgesen, J. K., Wagner, R. K., & Rashotte, C. A. (2001). The relations between phonological processing abilities and emerging individual differences in mathematical computation skills: A longitudinal study from second to fifth grades. Journal of Experimental Child Psychology, 79, 192-227.
• Henry, L. (2012). The development of working memory in children. London: Sage Publications.
• Hitch, G., Towse, J., & Hutton, U. (2001). What limits children’s working memory span? Theoretical accounts and applications for scholastic development. Journal of Experimental Psychology: General, 130, 184-198.
• Iuculano, T., Moro, R., & Butterworth, B. (2011). Updating working memory and arithmetical attainment in school. Learninig and Individual Differences, 21 (6), 655-661.
• Monette, S., Bigras, M., & Guay, M. (2011). The role of the executive functions in school achievement at the end of grade 1. Journal of Experimental Child Psychology, 109, 158-173.
• Noel, M. (2009). Counting on working memory when learning to count and to add: A preschool study. Developmental Psychology, 45, 1630-1643.
• Özgür Yılmaz, Ç. (2016). 5-10 yaş grubu çocuklara yönelik çalışma belleği ölçeğinin geçerlik- güvenirlik çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Pektaş, A. O. (2013). SPSS ile veri madenciliği. İstanbul: Ecem Basım Yayın.
• Raghubar, K., Barnes, M., & Hecht, S. (2010). Working memory and matematics: A review of developmental, individual difference, and cognitive approaches. Learning and Individual Differences, 20, 110-122.
• Sabol, T. J., & Pianta, R. C. (2012). Patterns of school readiness forecast achievement and socioemotional development at the end of elementory school. Child Development, 83 (1), 282-299.
• Savage, R., Lavers, N., & Pillary, V. (2007). Working memory and reading dificulties: What we know and what we don’t know about the relationship. Educational Psychology Review, 19, 185-221.
• Stipek, D., & Valentino, R. (2015). Childhood memory and attention as perdictors of academic growth trajectories. Journal of Educational Psychology, 107 (3), 771-788.
• Swanson, H. L. (2006). Cross sectional and incremental changes in working memory and mathematical problem solving. Journal of Educational Psychology, 98, 265-281.
• Swanson, H. L., & Beebe-Frankenberger, M. (2004). The relationship between working memory and mathematical problem solving in children at risk and not at risk for serious math dificulties. Journal of Educational Psychology, 96, 471-491.
• Swanson, H. L., & Jerman, O. (2006). Math disabilities: A selective meta-analysis of the literature. Review of Educational Research, 76, 249-274.
• Swanson, H. L., & Jerman, O. (2007). The influence of working memory on reading growth in subgroups of children with reading disabilities. Journal of Experimental Child Psychology, 96, 249-283.
• Yaşlıoğlu, M.M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Yazıcı, S., Başal, G., Toprak, G. (2009). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitim tutumları: Bir güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 229-242.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
• Welsh, W., Nix, R., Blair, C., Bierman, K., & Nelson, K. (2010). The development of cognitive skills and gains in academic school readiness for children from low-income families. Journal of Educational Psychology, 102, 43-53.