Kamu ve Özel Okul Müdürlerinin Demokratik, Otokratik ve Serbestlik Tanıyan Liderlik Stillerine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 128 - 141, 31.08.2022

Yılmaz Kılıç

Öz

Bu çalışmanın amacı kamu ve özel okul müdürleri tarafından sergilenmeye çalışılan demokratik, otokratik ve tam serbestlik tanıyan liderlik stillerinin öğretmen görüşleri doğrultusunda karşılaştırılarak incelemektir. Çalışmanın evrenini 2018- 2019 akademik yılında Konya’nın merkez ilçelerinde bulunan kamu ve özel okullarda görevli öğretmenler oluşturmaktadır. Verilerin elde edilmesinde Kılıç ve Yılmaz (2018) tarafından geliştirilen “Okul Müdürlerinin Liderlik Stili Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler nicel araştırma yaklaşımı çerçevesinde 420 öğretmenden random yoluyla ölçek aracılığıyla elde edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda kamu ve özel okul müdürlerinin sergiledikleri demokratik, otokratik ve tam serbestlik liderlik stilleri arasında anlamlı bir farklılaşmanın olduğu bulunmuştur. Demokratik liderlik stilinde özel okullarda görev yapan müdürlerin ulaştığı puan ortalaması kamuda görev yapan müdürlerin puan ortalamasından daha yüksek çıkmıştır. Diğer taraftan otokratik ve tam serbestlik tanıyan liderlik stillerinde ise kamu okullarında görev yapan müdürlerin puan ortalaması özel okullarda görev yapan müdürlerin puan ortalamasından daha yüksek çıktığı saptanmıştır. En yüksek puan ortalaması otokratik liderlik stilinde kamu okullarında görev yapan okul müdürlerine ait iken, en düşük puan ortalaması ise tam serbestlik tanıyan liderlik stilinde özel okul müdürlerine ait olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu okulu, Özel okul, Müdür, Liderlik stilleri

A Comparative Study on Democratic, Autocratic and Laissez-faire Leadership Styles of Public and Private School Principals

Öz

The aim of this study is to explore to be compared the styles of the democratic, the autocratic and the laissez-faire leadership that are tried to be displayed by public and private school principals via teachers’ views. The universe of the study consists of the teachers working in public and private schools in the central districts of Konya in the 2018- 2019 academic year. The Leadership Style Scale of School Principals developed by Kılıç and Yılmaz (2018) was used to obtain the data. The data were obtained from 420 teachers randomly through a scale within the framework of the quantitative research approach. As a result of the analysis, it was found that there was a significant difference between the democratic, the autocratic and the laissez-faire leadership styles displayed by public and private school principals. In the democratic leadership style, the mean score reached by the principals working in private schools was higher than the mean score of the principals working in the public sector. On the other hand, in the autocratic and the laissez-faire leadership styles, it was determined that the mean score of the principals working in public schools was higher than the mean score of the principals working in private schools. While the highest mean score belonged to the school principals working in public schools in the autocratic leadership style, it was concluded that the lowest point mean score belonged to the private school principals in the laissez-faire leadership style.

Anahtar Kelimeler

Public School, Private School, Principal, Leadership Styles

Kaynakça

• Adeyemi, T.O. (2013). Head teachers’ leadership styles’ and teachers job satisfaction in Primary Schools in Ekiti State, Nigeria International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 2 (2),69-79.
• Akomolafe, C. O. (2012). A Comparative study of principals' administrative effectiveness in Public and Private Secondary Schools in Ekiti State, Nigeria. Journal of Education and Practice, 3(13), 39-46.
• Alkahtani, A.H., Jarad, I.A., Sulaiman, M. & Nikbin, D. (2011). The impact of personality and leadership styles on leading change capability of Malaysian Managers, Australian Journal of Business and Management Research,1 (2), 70-99.
• Apodaca–Tucker, M. T. & Slate, J. R. (2002. School-based management: Views from public and private elementary school principals. Education Policy Analysis Archives, 10 (23), 1-31.
• Aslan, M. ve Ağıroğlu -Bakır, A. (2014). Resmi ve özel okul öğretmenlerinin paylaşılan liderliğe İlişkin görüşleri İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 117-142.
• Bakare, E. B. & Oredeın, A. O. (2021). Comparative study of leadership styles in public and private secondary schools in ido local government area of ibadan, oyo state. International Journal of Research- GRANTHAALAYAH, 9(5), 227-239. doi: 10.7821/granthaalayah. 9(5),3933.
• Bellibaş, M. Ş. ve Gedik, Ş. (2014). Özel ve devlet okullarında çalışan müdürlerin öğretim liderliği becerileri açısından karşılaştırılması: Karma Yöntem, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20 (4), 453-482
• Besong, J. B. (2013). A Comparative Study of the Administrative Efficiency of Principals in Public and Private Secondary Schools in Maroua, Far North Region, Cameroon International Journal of Business and Management; 8 (7),90-99.
• Bhatti, N, Maitlo, G. M., Shaikh, N., Hashmi, M.A. & Shaikh, F.M. (2012). The impact of autocratic and democratic leadership style on job satisfaction, International Business Research, 5(2),192-201.
• Demirtaş, H. & Özer, N. (2014). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 1-24.
• Farhat, M. & Usman, K. (2016). Secondary school teachers’ Perceptions of their principals’ leadership behaviours and their academic performance at secondary school. Level Bulletin of Education and Research, 38(1), 41-55.
• Harris, A. & Chapman, C. (2002) Democratic leadership for school improvement in challenging contexts. International Electronic Journal for Leadership in Learning, 6 (9). ISSN 1206-9620
• Iqbal, M. (2012). Public versus private secondary schools: A qualitative comparison Journal of Research and Reflections in Education, 6(1), 40-49.
• Jay, A. (2014). The Prinicipals’ leadership style and teachers’ performance in secondary schools of Gambella Regional State, Doctoral Dissertation, Jimma University. Ethiopia.
• Karadağ, E., Baloğlu, N. & Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65-82.
• Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
• Khan, A. (2015). Head teachers’ beliefs and practices about teaching and learning in Pakistani Public Schools, Creative Education, 6, 2299-2312.
• Khan, M.S., Rauf, H., Tahir, M., Khan, I., Qureshi, Q.A., Ismail, H.M. and Latif, A. (2015). The styles of leadership: A Critical Review Public Policy and Administration Research 5 (3),87-93.
• Kharat, V.V. (2016). Private management institutions: challenges education and directions Prime International Research Journal, III (1), 17-24.
• Khurshid, K., Gillani, I. G. and Gulzar, S. (2012). A comparative study of administrative styles of secondary school head teachers of Federal and Provincial Government Schools in Pakistan. Academic Research International, 2 (1),1-18.
• Kılıç, Y. ve Yılmaz, E. (2018). Okul müdürlerinin liderlik stili ölçeğinin geliştirilmesi, Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5 (27), 3006-3016.
• Kılıç, (2019). Okul müdürlerinin kişisel inisiyatif alma ve sergiledikleri liderlik davranışlarının öğretmen motivasyonuna etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Koliba, C. (2000). Democracy and education schools and communities initiative conceptual framework and preliminary findings https://www.uvm.edu/~dewey/articles/ Erişim Tarihi: 01.05.2019
• Murphy, A. (2010). "Teacher perceptions of administrative support for democratic Practice: Implications for leadership and policy, “Academic Leadership: The Online Journal, 8 (2 ), Article 40.
• Nakpodia, E.D. (2009). "The influence of principals’ leadership styles on teachers and students In Nigerian Secondary Schools," Academic Leadership: The Online Journal, 7 (4), Article 34.
• Onuka, A.O.U. (2005). A comparative study of the quality of the managers, teachers and facilities of private and public primary schools in Ibadan, Oyo State. NJEAP, 5(2), 209-216.
• Onongha, G. I. (2018). Comparative analysis of administrative leadership styles of principals in public and private schools in Oriade Local Government Area, Osun State, Nigeria, Educational Journal of the University of Patras UNESCO Chair, 5(1), 37-46.
• Oyegoke, S.A. (2012). Principals’ leadership style as a catalyst to effectiveness of secondary school education in Ondo State, Nigeria Social Sciences and Humanities, 3(3), 281-287.
• Rahman, F., Abiodullah, M. and Quraishi, U. (2010). Authentic leadership for democracy in schools, Academic Leadership: The Online Journal: 8 (2), Article 9.
• Ray, S. & Ray,I. A. (2012). Understanding democratic leadership: Some key issues and perception with reference to India’s Freedom Movement, Afro Asian Journal of Social Sciences, 3(3.1) 1,26.
• Sezer, Ş. ve Akan, D. (2018). Okul müdürlerinin yönetsel özellikleri, kültüre bağlı yönetsel değerleri ve kendilerinden beklenen evrensel liderlik değerleri, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(3), 729-737.
• Shabbir, M., Wei, S, Fu, Y. G, Chong, R., Marwat, M. A., Nabi, G. and Ahmed, B. (2014). A comparative study of public versus private primary schools, an evidence from Azad Kashmir (Pakistan Administrative Kashmir) Journal of Education and Practice, 5(9),154-168.
• Shalmani, R. S., Qadimi, A. and Cherabin, M. (2013). A comparative study on management and performance in private and government sectors, Indian Streams Research Journal, 3 (10) 1-3.
• Tatlah, I. A. and Iqbal, M. Z. (2012). Leadership styles and school effectiveness: Empirical evidence from secondary level. Procedia- Social and Behavioural Sciences 69, 790 – 797.
• Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve özel sektör örgütlerinde liderlik davranışı özelliklerinin belirlenmesine yönelik bir alan çalışması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 1-16.
• Uzun, E. (2008). Özel ve devlet okulu müdürlerinin liderlik davranışlarının öğretmen görüşlerine göre karşılaştırılması, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Waqar, S. H. and Siddiqui, K. (2008). A study about the leadership styles of public and private school principals, Journal of Elementary Education A Publication of Deptt. of Elementary Education IER, University of the Punjab, Lahore Pakistan, 18(1-2), 5-20.
• Yu, V. (2009). Principal leadership for Private schools improvement: The Singapore Perspective, The Journal of International Social Research, 2 (6), 714-749.