The Formation Process of Hanbalism as a Political-Theological Sect

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 1, 309 - 314, 30.06.2025

Şükrü Bostancı

https://doi.org/10.18403/emakalat.1675549

Öz

The Hanbali tradition was shaped around the views of Ahmad bin Hanbal (d. 241/855) and is a political, theological and humanitarian formation that is known especially for its adoption of a hadith-centred approach and strict adherence to the evidence. This study is about the introduction of Muhyettin İğde's book titled The Formation Process of Hanbalism as a Political Ittihadical Sect, which emphasises that the Hanbali tradition has a political and theological identity in addition to being a jurisprudential sect and brings this aspect to the forefront.

Anahtar Kelimeler

History of Islamic Sects , Ahmad b. Hanbal , Hanbalism , Sect , Madhab

Siyasi-İtikadi Bir Mezhep Olarak Hanbeliliğin Teşekkül Süreci

Öz

Hanbeli gelenek Ahmed b. Hanbel’in (ö. 241/855) görüşleri etrafında şekillenmiş olup, özellikle hadis merkezli bir yaklaşımı benimsemesi ve naslara sıkı sıkıya bağlılığıyla tanınmakta olan siyasi, itikadi ve beşeri oluşumdur. Bu çalışma Muhyettin İğde tarafından Siyasi-İtikadi Bir Mezhep Olarak Hanbeliliğin Teşekkül Süreci adıyla yayımlanan ve Hanbeli geleneğin fıkhi bir mezhep olmasına ek olarak siyasi ve itikadi bir hüviyete de sahip olduğunu vurgulayıp bu yönünü ön plana çıkartan kitabının tanıtılması hakkındadır.

Anahtar Kelimeler

İslam Mezhepleri Tarihi , Ahmed b. Hanbel , Hanbelilik , Fırka , Mezhep

Kaynakça

• Büyükkara, Mehmet Ali. “İslam Kaynaklı Mezheplerin Ortadoğu’daki Coğrafi Dağılımı ve Tahmini Nüfusları”. e-Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 6/2 (2013), 321-354.
• Efe, Halil. Hanbelî Mezhebinin Teşekkül Süreci. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.
• İğde, Muhyettin. İmam Berbehârî ve Ekolü. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• İğde, Muhyettin. Siyasi-İtikadi Bir Mezhep Olarak Hanbeliliğin Teşekkül Süreci. İstanbul: İFAV Yayınları, 1. Baskı., 2016.
• Karatay, Mustafa. Hanbelîliğin Eş‘arîleşmesi: Hicrî IV-VI. Yüzyılda Bağdat Örneği. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1. Baskı., 2024.
• Koç, İsa. “Hallâl’ın ‘Tabakâtü Ashâbi’l-İmâm Ahmed b. Hanbel’ Adlı Eseri ve İslam Düşüncesindeki Yeri”. Kocatepe İslami İlimler Dergisi 5/1 (15 Haziran 2022), 93-112. https://doi.org/10.52637/kiid.1064635
• Koç, İsa. Mezhepler Arası Mücadele Hanbelîlik-Eş’arîlik İlişkisi. İstanbul: Klasik Yayınları, 2021.
• Onuş, Muhammed Usame. Dımaşk Hanbelîliği. İlahiyat, 1. Baskı., 2023.