Hacı Abdullah Petrici and His Critique of Distortion Allegations in the context of His Epistle Titled Risâle fî Reddi’r-Revâfız ve İsbâti Temâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 3 - 43, 30.06.2019

Halil İbrahim Bulut

https://doi.org/10.18403/emakalat.554199

Cited By: 1

Öz

The 19th century is known as a period whereas the
military, economic and cultural invasions of the Western States reached its
zenith. Muslim thinkers have anticipated solutions to the struggle against the
West and they also have submitted a serious attempt in the cultural field
throughout the time. This struggle took place more intensely in the Balkans,
which was particularly adjacent to the Christian World. Hacı Abdullah Petricî
who was an Ottoman scholar from Balkans and he became famous for his critiques
of Christianity – in a period when the Christian world attacked the Muslim
geography. He composed the Arabic and Ottoman epistles by suggesting that the
Torah and the Gospels had been falsified, besides he wrote to prove the
protected status of the Qur'an. According to Petrici, to explain that the
Qur'an is protected from all falsehoods and omissions, it is at least as
important to explain that the original text of the previous holy books could
not be preserved. Petricî explained the protection of the Qur'an by providing
evidence from the Qur'an itself and revealed the intellectual and historical
shreds of evidence in this regard. In this article, Petrici’s views on that
subject have been preceded, Latinized and published in the context of his epistle
named Risâle fî Reddi’r-Revâfız ve İsbâti Temâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân
which the relevant academic circles will be informed for the first time about.

Anahtar Kelimeler

Hacı Abdullah Petrici, The preserved status of the Qur’an, Rawafidh, Distortion, Alteration

Hacı Abdullah Petricî ve Risâle Fî Reddi’r-Revâfız ve İsbâti Temâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân Adlı Risâlesinde Kur’ân’ın Tahrif Edildiği İddialarına Karşı Eleştirileri

Öz

XIX. Yüzyıl Batılı Devletlerin askeri, iktisadi ve kültürel
istilalarının zirveye ulaştığı bir dönem olarak bilinir. Müslüman düşünürler,
Batı karşısındaki mağlubiyete çözümler ararken kültürel sahada da ciddi
mücadele ortaya koydular. Bu mücadele, özellikle Hıristiyan âlemi ile komşu
olan Balkanlar’da daha yoğun bir şekilde gerçekleşti. Kendisi de Balkanlar’dan
olan Hacı Abdullah Petricî, Hıristiyan dünyasının Müslüman coğrafyasına hücum
ettiği bir dönemde- Hıristiyanlık eleştirileri ile meşhur olmuş bir Osmanlı
âlimidir. O, Tevrat ve İncillerin tahrif edildiğine dair Arapça ve Osmanlıca
risâleler yazmanın yanı sıra Kur’an’ın korunmuşluğunu ispat etmek üzere de eser
kaleme almıştır. Ona göre önceki kitapların orijinal metninin korunamadığını
izah etmek kadar Kur’an’ın her türlü tahrif ve tebdilden korunmuş olduğunu
açıklamak da en az bu kadar önemlidir. Petricî, Kur’an’ın korunmuşluğunu bizzat
Kur’an’dan hareketle açıklamış, konuyla alakalı aklî ve tarihî deliller ortaya
koymuştur. Bu makalede, ilim dünyasının ilk defa haberdar olacağı Risâle fî
Reddi’r-Revâfız ve İsbâti Temâmiyyeti Kur’ân-ı ‘Azîmi’ş-Şân adlı risalesi
bağlamında Petricî’nin konuyla alakalı görüşleri ortaya konulmuş ve söz konusu
risâle latinize edilip neşredilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hacı Abdullah Petrici, Kur’an’ın korunmuşluğu, Rafiziler, tahrif, tebdil

Kaynakça

• Abdullah b. Destan Mustafa. Risâle fi Fezâili Zikrillah ‘Azze ve Celle. İstanbul: Bosnalı Hacı Muharrem Matbaası, 1283.
• Abdullah b. el-Hac Destan Mustafa. Burhânü’l-Hüdâ fî reddi kavli’n-Nasarâ. Veliyyüddin Efendi Bölümü, 2053/1: 1-14a. İstanbul Beyazıt Kütüphanesi.
• Abdullah b. Hacı Destan Mustafa. er-Raisâletü's-Samsâmiyye. Nadir Eserler Bölümü, A-730: 1-43. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Bölümü.
• Abdullah el-Hâc bin Destan Mustafa el-Hâc. İzahü’l-merâm fi keşfi’z-zılam. İstanbul: Şeyh Yahya Efendi Matbaası, 1288/1871.
• Arslan, Ahmet Turan – Uzun, Mustafa. “Takrîz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39: 472-474. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
• Aydın, Mehmet. Müslümanların Hıristiyanlara Karşı Yazdığı Reddiyeler ve Tartışma Konuları. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1998.
• Bulut, Halil İbrahim. Şia’da Usulîliğin Doğuşu ve Şeyh Müfîd. Ankara: Araştırma Yayınları, 2013.
• Bursalı Mehmet Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. Haz.: Ali Fikri Yavuz - İsmail Özen. 2 Cilt. İstanbul: Meral Yayınevi, trs.
• Cevdet Paşa. Tezâkir: 40-Tetimme. Haz.: Cavid Baysun. 4 Cilt. Ankara: Tarih Kurumu, 1967.
• Demirci, Muhsin. Kur’ân Tarihi. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2015.
• Karataş, Şaban. Şia’da ve Sünnî Kaynaklarda Kur’ân Tarihi. İstanbul: Ekin Yayınları, 1996.
• Kummî, Ebu’l-Hasan Alî b. İbrahim. Tefsîru’l-Kummî. 3 Cilt. Kum: Müessesetü’l-İmâmi’l-Mehdî, 1435.
• Küleynî, Ebû Cafer Muhammed b. Ya‘kûb b. İshak. Usûlü’l-Kâfî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Mürteza, 1426/2005.
• Saylan, Nesrişah. “Kummî Tefsirinde Kur’ân’ın Metni Konusundaki Tahrif İddialarının İncelenmesi”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21/3 (2017): 1535-1564.
• Tarakcı, Muhammet. “Tahrif”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39: 422-424. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
• Taşpınar, İsmail. Burhânü’l-Hüdâ fî reddi kavli’n-Nasarâ Adlı Eserin Tercümesi. İstanbul: İFAV Yayınları, 2014. Ek I: 177-200.
• Taşpınar, İsmail. Hacı Abdullah Petricî'nin Hıristiyanlık Eleştirisi. İstanbul: İFAV Yayınları, 2014.