ÖRGÜTLERDE DİJİTAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 139 - 152, 30.12.2024

Zümral Gültekin

Öz

Bu araştırmanın temel hedefi, Wut vd. (2021) tarafından geliştirilen ve 16 madde ile 4 boyuttan oluşan örgütlerde dijital sürdürülebilirlik (ÖDS) ölçeğini Türkçeye uyarlamak ve ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik analizlerini gerçekleştirmektir. Uyarlama çalışmasında, veriler iki ayrı katılımcı grubundan elde edilmiştir. İlk grubu kamu çalışanları (n=192), ikinci grubu ise özel sektör çalışanları (n=174) oluşturmaktadır. Geçerlilik incelemesi kapsamında yapı geçerliliği, birleşim geçerliliği ve ayrışım geçerliliği değerlendirilmiştir. Bu analizler sonucunda, ölçekten 2 madde çıkarılarak toplam 16 maddelik yapıdan 14 maddeye ulaşılmıştır. Güvenirlik analizinde birinci grup için yalnızca Cronbach Alfa katsayısı, ikinci grup için ise Cronbach Alfa (CA) ve birleşik güvenirlik (CR) değerleri incelenmiştir. Analizler, ölçeğin her iki grupta da güvenilir olduğunu göstermiştir. Yapılan analizler sonucunda, örgütlerde dijital sürdürülebilirlik ölçeğinin 14 madde ve 4 boyutuyla Türk iş dünyası için uygun ve geçerli bir ölçüm aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilirlik, Uyarlama, Geçerlilik, Güvenirlik

ADAPTATION OF THE DIGITAL SUSTAINABILITY SCALE IN ORGANIZATIONS INTO TURKISH: A VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Öz

The purpose of this study is to do validity and reliability assessments as well as to translate the 16-item, four-dimensional Digital Sustainability in Organizations (DSS) scale, which was created by Wut et al. (2021), into Turkish. Two distinct groups provided data for the scale adaptation study. Public personnel (n = 192) make up the first of these groupings, while private sector employees (n = 174) make up the second. Convergent, discriminant, and construct validity tests were conducted to assess the validity of the measure. Two items were eliminated from the 16-item scale as a consequence of the validity analysis. Reliability analysis was done on the first group's Cronbach Alpha coefficient and the second group's Cronbach Alpha (CA) and convergent reliability (CR) coefficients. As a result, the scale's reliability analysis revealed that it was reliable in both groups. The validity and reliability analyses revealed that the 14-item, four-dimensional Digital Sustainability in Organizations measure is appropriate for the Turkish business environment.

Anahtar Kelimeler

Digital Sustainability, Sustainability Adaptation, Validity, Reliability

Kaynakça

• Bohnsack, R., Bidmon, C. M., & Pinkse, J. (2022). Sustainability in The Digital Age: Intended and Unintended Consequences of Digital Technologies For Sustainable Development. Business Strategy and the Environment, 31(2), 599-602. https://doi.org/10.1002/bse.2938
• Bradley, K. (2007). Defining Digital Sustainability. Library Trends, 56(1), 148-163.
• Brislin, R. W. (1986). The Wording and Translation of Research Instruments. Field Methods in Cross-Cultural Research (Ed: Lonner W. J., Berry J. W.), (pp. 137–164). Beverly Hills, CA: Sage Publications, Inc.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Kahveci, Ö. & Demirel, F. (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
• Covucci, C., Confetto, M. G., Kljucnikov, A., & Panait, M. (2024). Unrevealing the Nexus between Digital Sustainability and Corporate Digital Responsibility: A Dual-track Systematic Literature Review Towards A Framework Of Corporate Digital Sustainability. Technology in Society, 102743.
• Çelik, H. E. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Doğukanlı, H., & Borak, M. (2020). Sürdürülebilirliğin Firma Performansına Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 81-94.
• Erbaşı, A. (2021). Yeşil İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlaması. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(23), 247-262.
• Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.2307/3151312
• George D. & Mallery P. (2003). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 11.0 update (4th ed.). Boston: Allyn & Bacon
• George, G., Merrill, R. K., & Schillebeeckx, S. J. D. (2021). Digital Sustainability and Entrepreneurship: How Digital Innovations Are Helping Tackle Climate Change and Sustainable Development. Entrepreneurship Theory and Practice, 45(5), 999-1027.
• Gültekin, Z., & Korkmaz, F. (2024). “Dijital Sürdürülebilirlik” Başlıklı Uluslararası Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Denetişim, (31), 248-261.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (2.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory Factor Analysis. New York: Oxford University Press.
• Jondeau E. ve Rockinger M. (2003). Conditional Volatility, Skewness, and Kurtosis: Existence, Persistence, and Comovements. Journal of Economic Dynamics & Control, 27, 1699 – 1737.
• Jöreskog, K.G. & Sörbom, D. (1993), LISREL 8: Structural Equation Modeling with the SIMPLIS Command Language, Scientific Software International Lawrence Erlbaum, Chicago, IL. Hillsdale, N.J.
• Kaymak, O., & Çerikcioğlu, G. (2017). Şirketlerin Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Anlayışlarının Finansal Performaslarına Etkisi Üzerine Bir İnceleme: Türkiye Uygulaması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3(3), 77-90.
• Kline, P. (1994). An Easy Guide To Factor Analysis. New York: Routledge.
• Kline, R. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York.
• Kotlarsky, J., Oshri, I., & Sekulic, N. (2023). Digital Sustainability İn İnformation Systems Research: Conceptual Foundations And Future Directions. Journal of the Association for Information Systems, 24(4), 936-952.
• Lock, I., & Seele, P. (2017). Theorizing stakeholders of sustainability in the digital age. Sustainability Science, 12, 235-245.
• Önder, Ş. (2017). İşletme Karlılığına Kurumsal Sürdürülebilirliğin Etkisi: BİST’te Bir Uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(4), 937-956.
• Saracel, N., & Aksoy, I. (2021). Dijital Sürdürülebilirlik, Boyutları ve Koşulları. Social Sciences Research Journal, 10 (2), 347-356.
• Savaş, B. Ç., & Turan, M. (2023). Sessiz istifa ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Online Journal of Recreation and Sports, 12(3), 442-453.
• Simon, D., Kriston, L., Loh, A., Spies, C., Scheibler, F., Wills, C., & Härter, M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy‐Preference‐Index (API). Health expectations, 13(3), 234–243.
• Şimşek, Ş. E. (2024). Dijital teknolojilerin gücüyle sürdürülebilirlik: Döngüsel ekonomi kapsamında sıfır atık uygulama önerisi. Journal of Business and Trade, 5(1), 40-54.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics, 6, 497-516, Boston, MA: pearson.
• Tanç, Ş. G. (2019). Kurumsal Sürdürülebilirlik Faaliyetlerinin Firma Değeri Üzerine Etkisi: Bist 100 Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2076-2083.
• Turan, İ., & Sundu, M. (2021). Yeşil İnsan Kaynakları Yönetimi Ölçeği’ni Türkçeye Uyarlama Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 731-744.
• Wut, T. M., Lee, D., Ip, W. M., & Lee, S. W. (2021). Digital Sustainability İn The Organization: Scale Development And Validation. Sustainability, 13(6), 3530.