Mekanik Litotriptör: Göz Ardı Edilen Bir Teknolojiye Modern Bir Yaklaşım

Yıl 2025, Cilt: 17 Sayı: 1, 1 - 6, 31.01.2025

Halil İbrahim İvelik , Okan Alkış , Mehmet Sevim , İbrahim Kartal , Şeref Coşer , Hüseyin Özgür Kazan , Bekir Aras

Öz

Amaç: Mesane taşları, üriner sistem taş hastalıklarının önemli bir alt grubunu oluşturur ve özellikle benign prostat hiperplazisi olan bireylerde ve üriner disfonksiyon yaşayan nörolojik hastalarda, 60 yaşın üzerindeki erkeklerde sıkça görülür. Teknolojik ilerlemeler, mesane taşlarının tedavisinde transüretral sistolitotripsi, ekstrakorporeal şok dalga litotripsi (ESWL), perkütan sistolitotripsi ve açık sistolitotomi gibi çeşitli yöntemlerin geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Mekanik litotriptörler, uzun bir geçmişe sahip olmalarına rağmen, lazer litotripsi gibi yeni teknolojilerin lehine günümüzde daha az tercih edilmektedir. Bu çalışma, mesane taşlarının tedavisinde mekanik litotriptörlerin etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmektedir.
Gereç ve Yöntemler: Bu retrospektif çalışmaya, Ocak 2020 ile Ocak 2023 tarihleri arasında Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde mesane taşı nedeniyle ameliyat edilen 194 hasta dahil edilmiştir. Dahil edilme kriterleri, endoskopik girişim tercih edilen 18 yaşından büyük erkek hastalar ile preoperatif ve postoperatif verilerine ulaşılabilen hastaları kapsamaktadır. Açık cerrahi yöntem uygulanan ve eksik verileri olan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Cerrahi yöntemler olarak 30 Watt Holmium Lazer ile litotripsi ve Mauermayer’s Stone punch litotriptörü ile litolapaksi işlemleri uygulanmıştır. Demografik veriler, operasyon süreleri, kullanılan cerrahi ekipmanlar, taş boyutu, postoperatif komplikasyon ve sistolitotripsi sonrası yapılan ek tedaviler retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 24.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Mekanik litotripsi grubunda (n=140) yaş ortalaması 65,44±14,74 yıl, lazer litotripsi grubunda (n=54) ise 67,91±14,58 yıl idi (p=0,297). Mekanik grubunda 117 hasta spinal anestezi, 23 hasta genel anestezi ile, lazer grubunda ise 44 hasta spinal ve 10 hasta genel anestezi ile opere edildi (p=0,728). Ek cerrahi girişimler her iki grupta da gereksinim duyulmuş olup, anlamlı fark bulunmamıştır (p=0,360). Litotripsi süresi mekanik grupta 52,29±28,86 dk, lazer grubunda ise 62,69±22,83 dk idi (p=0,01). Taş boyutlarında gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Komplikasyon oranları benzer olup, mekanik grupta 133 hasta, lazer grubunda ise 52 hasta komplikasyonsuz olarak kaydedilmiştir (p=0,809).
Sonuç: Mekanik litotripsi, lazer litotripsi ile karşılaştırıldığında daha kısa cerrahi süre ve benzer komplikasyon oranları sunmaktadır. Mekanik litotriptörler, cerrahi deneyime sahip merkezlerde mesane taşlarının tedavisinde etkin ve güvenilir bir seçenek olarak kalmaya devam etmektedir. Bu çalışma, mekanik litotriptörlerin güvenliği ve etkinliği konusunda mevcut literatüre katkıda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

urolithiasis, litotripsi, lazer litotripsi, mekanik litotripsi

Etik Beyan

Bu çalışma için etik onam Kütahya Sağlık ve Bilim Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan alınmıştır. Onay Numarası: 2023/03, Tarih: 09.03.2023

Mechanical Lithotriptor: A Modern Perspective on an Undervalued Tool

Öz

Objective: Bladder stones represent a significant part of urinary stone diseases, predominantly affecting men over 60, especially those with benign prostatic hyperplasia and neurological disorders with urinary dysfunction. Technological advancements have led to various treatment modalities for bladder stones, including transurethral cystolithotripsy, extracorporeal shock wave lithotripsy (ESWL), percutaneous cystolithotripsy, and open cystolithotomy. Mechanical lithotriptors, despite their long history and efficacy, have become less prominent in favor of newer technologies like laser lithotripsy. This study evaluates the effectiveness and safety of mechanical lithotriptors in the treatment of bladder stones.
Material and Methods: This retrospective study included 194 patients who underwent surgery for bladder stones at Kütahya Health Sciences University Evliya Çelebi Training and Research Hospital between January 2020 and January 2023. Inclusion criteria were male patients over 18 years undergoing endoscopic intervention with available preoperative and postoperative data. Patients who underwent open surgery or had incomplete data were excluded. Surgical methods included lithotripsy using a 30 Watt Holmium Laser and litholapaxy using Mauermayer’s Stone punch lithotriptor. Data on demographics, surgery duration, surgical equipment used, stone size, postoperative complications, and additional treatments were recorded and analyzed using SPSS 24.0.
Results: The mechanical lithotripsy group (n=140) had an average age of 65.44±14.74 years, while the laser lithotripsy group (n=54) had an average age of 67.91±14.58 years (p=0.297). In the mechanical group, 117 patients had spinal anesthesia and 23 had general anesthesia, compared to 44 spinal and 10 general anesthesia in the laser group (p=0.728). Additional surgical interventions were required in both groups with no significant difference (p=0.360). The average lithotripsy time was significantly shorter in the mechanical group (52.29±28.86 minutes) compared to the laser group (62.69±22.83 minutes) (p=0.01). No significant differences were found in stone size between groups. Complication rates were comparable, with 133 complication-free cases in the mechanical group and 52 in the laser group (p=0.809).
Conclusions: Mechanical lithotripsy offers a shorter surgery duration with comparable complication rates to laser lithotripsy. Despite being underutilized, mechanical lithotriptors continue to be a viable and effective option for treating bladder stones, particularly in centers with surgical expertise. The findings of this study support the safety and efficacy of mechanical lithotriptors in clinical practice, contributing to the existing literature on bladder stone treatment options.

Anahtar Kelimeler

lithotripsy, laser lithotripsy, Mechanical lithotripsy, urolithiasis

Etik Beyan

Received by the Health Sciences University Antalya Training and Research Hospital Clinical Research Ethics Committee (Date:29.09.2022 Number:2022-290).

Destekleyen Kurum

No financial support was used in this study.

Kaynakça

• 1. Tefekli, A., & Cezayirli, F. (2013). İdrar taşlarının tarihi: uygarlıkla paralel. TheScientificWorldJournal, 2013, 423964. https://doi.org/10.1155/2013/423964
• 2. Schwartz BF, Stoller ML. Mesane taşı. Urol Kliniği Kuzey Amerika. 2000 Mayıs;27(2):333-46. https://doi.org/10.1016/ s0094-0143(05)70262-7
• 3. Cicione A, DE Nunzio C, Manno S, Damiano R, Posti A, Lima E, Tubaro A, Balloni F. Mesane taşı yönetimi: bir güncelleme. Minerva Urol Nefrol. 2018 Şubat;70(1):53-65. Türkçe: https://doi.org/10.23736/S0393-2249.17.02972-1
• 4. Küss R. & GREGOIR W.: Histoire illustrée de l'urologie, s. 133. Editions Roger Dacosta, Paris 1988.
• 5. Mauermayer W, Hartung R. Der Stein-Punch, ein neues Prinzip zur Sicht-Lithotrypsie [Mesane taşı delme - görsel litotripsinin yeni bir ilkesi (yazarın çevirisi)]. Urologe A. 1976;15(4):164-166. PMID:960326
• 6. Lindberg CG, Henrikson H, Lindstedt E, Lundstedt C, Stridbeck H. Dar bir introdüser aracılığıyla yerleştirilen mekanik bir litotriptör ile mesane taşlarının litotripsisi. Domuzlarda deneysel bir çalışma. Acta Radiol. 1992;33(1):50-52. https://doi.org/10.1177/028418519203300110
• 7. Li A, Ji C, Wang H, Lang G, Lu H, Liu S, Li W, Zhang B, Fang W. Değişken büyüklükteki mesane taşlarının tedavisi için AH-1 taş çıkarma sistemi ile transüretral sistolitolapaksi. BMC Urol. 2015 Şubat 21;15(1):9. https://doi.org/10.1186/s12894-015-0003-z
• 8. Irisawa, C., Yamaguchi, O., Shiraiwa, Y., Kikuchi, Y., Irisawa, S. ve Irisawa, C. Hinyokika kiyo. Acta urologica Japonica. 1991;37(11):1547–1549.
• 9. Philippou P, Moraitis K, Masood J, Junaid I, Buchholz N. Endoürolojinin modern çağında mesane taşı hastalığının yönetimi. Üroloji. 2012 Mayıs;79(5):980-6. https://doi.org/10.1016/j.urology.2011.09.014
• 10. Razvi HA, Song TY, Denstedt JD. Mesane taşlarının yönetimi: litotripsi cihazlarının karşılaştırılması. J Endourol. 1996;10:559-563. https://doi.org/10.1089/end.1996.10.559
• 11. Teichman JM, Rogenes VJ, McIver BJ, ve diğerleri. Holmium: büyük mesane taşlarının itriyumalüminyum-garnet lazer sistolitotripsisi. Üroloji. 1997;50:44-48. https://doi.org/10.1016/S0090-4295(97)00201-X
• 12. Bhatia V, Biyani cS. Mesane taşı hastalığı: açık cerrahi, sistolitotripsi ve ekstrakorporeal şok dalgası tedavisi. J Urol 1994;151:660-2. https://doi.org/10.1016/S0022-5347(17)35041-3
• 13. Bhatia V, Biyani CS. Mesane taşı hastalığı: açık cerrahi, sistolitotripsi ve ekstrakorporeal şok dalgası tedavisi. J Urol. 1994;151:660-662. Türkçe: https://doi.org/10.1016/S0022-5347(17)35041-3
• 14. Ener K, Agras K, Aldemir M, Okulu E, Kayigil O. Büyük mesane taşlarının tedavisinde iki farklı endoskopik tekniğin randomize karşılaştırması: nefroskop veya sistoskopun transüretral kullanımı?. J Endourol. 2009;23(7):1151-1155. https://doi.org/10.1089/end.2008.0647
• 15. Jang, JY, Ko, YH, Song, PH, & Choi, JY (2019). Mesane taşlarının tedavisinde üç farklı endoskopik yaklaşımın karşılaştırılması. Yeungnam Üniversitesi tıp dergisi, 36(1),16–19. https://doi.org/10.12701/ yujm.2019.00045