Van ilinde üç farklı fasulye (Phaseolus vulgaris L.) çeşidi üzerinde ikinoktalı kırmızıörümcek, Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae)’nin popülasyon gelişimi

Yıl 2011, Cilt: 35 Sayı: 1, 145 - 154, 01.02.2011

Hüseyin Polat İsmail Kasap

Öz

Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) (Fabaceae) dünyada yemeklik dane bakliyatlar arasında 27 milyon hektar ekiliş alanı ile % 38,5’lik paya sahiptir ve ortalama 588 kg/ha verim elde edilmektedir (Anonymous, 2009). Ülkemiz ise 176.000 hektar ekiliş alanından 514.000 ton ortalama verim ile Çin’den sonra dünyadaki ikinci fasulye üreticisi durumundadır (Anonymous, 2009). İnsanların beslenmesinde P. vulgaris taze ve kuru tüketimi yanında, konserve sanayinde de önemli bir yere sahiptir. Anavatanı Güney Amerika olan fasulyenin, Anadolu’ya yaklaşık 250 yıl önce geldiği kabul edilmektedir. Bu bağlamda, ülkemizin iklim çeşitliliği, farklı toprak yapısının oluşu ve etkin bir coğrafi konuma sahip olmasından dolayı hemen her bölgesinde fasulye ekimi yapılabilmektedir (Aydemir, 1984). Van ili ve ilçelerinde ise 511 hektar ekiliş alanı ve ortalama 1288 kg/ha ile dünya verim ortalaması üzerinde ürün elde edilebilmektedir. Diğer tarımsal ürünlerde olduğu gibi fasulye üretimi ve kalitesi üzerinde olumsuz etkilere sahip olan çeşitli zararlı ve hastalıklar bulunmaktadır. Bu zararlılar içerisinde akarlar önemli bir zararlı grubunu oluşturduğu gibi üretim yapılan alanlarda önemli sorun yaratmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Fasulye, doğal düşmanlar, Tetranychus urticae, populasyon dinamiği, Van

Population dynamics of twospotted spider mite Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae) on three different bean cultivars in Van province

Öz

Seasonal population development of Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae) was studied on three different bean cultivars in five bean field (Central, Edremit and Gevaş provinces) of Van, during 2006–2007. The studies were carried out on Phaseolus vulgaris L. (green bean, white bean and gina F1 varieties) in Gevaş, on P. vulgaris (green bean) in Edremit and Van/Central provices. The population development of T. urticae started in July and reached a maximum in late September and early October. In these periods, the beginning to dry of plants was observed due to the high population levels of T. urticae. On the other hand, predator insects Scolothrips longicornis Priesner, 1926 (Thysanoptera: Scolothripidae), Stethorus punctillum Weise, 1891 (Coloeptera: Coccinellidae) and Orius sp. (Hemiptera: Anthocoridae) were determined as the most abundant predator species in the bean fields. Especially, S. longicornis and Orius sp. were determined to be effective on the population development of T. urticae in the period of the increase of red spider mite. The predator insect S. punctillum was determined only in Center research area which it’s around was bordered with apple orchards.

Anahtar Kelimeler

Bean, natural enemies Tetranychus urticae, population dynamics, Van