A rare and endemic species distributed in the Black Sea Region of Türkiye with first description of its female: Agatharchus ponticus Belousova, 1999 (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae)

Yıl 2022, Cilt: 46 Sayı: 3, 335 - 342, 30.09.2022

Ahmet Dursun , Meral Fent

https://doi.org/10.16970/entoted.1108696

Öz

During a study conducted in Amasya and Çorum Provinces of Türkiye between 2020-2021, the endemic species Agatharchus ponticus Belousova, 1999 (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) was recorded for the first time in the Black Sea Region. The female of the species, whose original description was based on a male specimen, is described here for the first time. In addition, new locality information has been added to the distribution area of the species, which have previously been known to be rare in Anatolia, and male and female genitalia with photographs are given to verify the identification of the species.

Anahtar Kelimeler

Agatharchus ponticus, endemic, female description, Turkey

Teşekkür

We thank Barış Çerçi for providing the literature, Nazım Akman for providing material, Lokman Baş for taking photographs of the specimens and Prof Dr. Volkan Aksoy (Trakya University, Edirne, Türkiye) for English grammar check.

Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yayılış gösteren nadir ve endemik bir tür ve dişinin ilk tanımı: Agatharchus ponticus Belousova, 1999 (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae)

Öz

Amasya ve Çorum illerinde 2020-2021 yılları arasında yapılan çalışmada, endemik bir tür olan Agatharchus ponticus Belousova, 1999 (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae), Karadeniz Bölgesi'nde ilk kez kaydedilmiştir. Tek erkek örneğe dayanılarak orijinal tanımı yapılmış olan türün dişisine ait ilk tanımlama bu çalışmada verilmiştir. Ayrıca daha önce Anadolu'da nadir olduğu bilinen türün yayılış alanına yeni lokalite bilgileri eklenmiş, erkek ve dişiye ait genital organ fotoğrafları verilerek türün ayırt edici karakterleri ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Agatharchus ponticus, endemik, dişi tanımı, Türkiye

Kaynakça

• Ahmad, I. & F. Önder, 1990. A revision of the genus Picromerus Amyot and Serville (Heteroptera: Pentatomidae: Pentatominae: Asopini) from western Palaearctic with description of the new species from Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 14 (2): 75-84.
• Aukema, B., Ch. Rieger & W. Rabitsch, 2013. Catalogue of the Heteroptera of the Palaearctic Region. VI. Supplement. The Netherlands Entomological Society, Amsterdam, 629+ xxiii pp.
• Awad, T. I., 2000. Türkiye Carpocorini (Heteroptera: Pentatomidae: Pentatominae) Türleri Üzerinde Sistematik ve Faunistik Araştırmalar. Ege University, (Unpublished) PhD Thesis, İzmir, Türkiye, 171 s (in Turkish with abstract in English).
• Awad, T. & E. Pehlivan, 2001. Systematic and faunistic study of the species of the tribe Carpocorini (Heteroptera: Pentatomidae: Pentatominae) in Turkey part I: Holcogaster FB., Staria D. and Cnephosa JAK. Türkiye Entomoloji Dergisi, 25 (3): 163-174.
• Belousova, E. N., 1999. Revision of shield bugs of the genus Agatharchus Stål (Heteroptera, Pentatomidae). Entomologicheskoe Obozrenie, 75 (4): 836-856.
• Beyaz, G. & S. Tezcan, 2002. Kültür kekiği (Origanum spp.) (Lamiaceae)’ndeki Heteroptera takımına bağlı böcek faunasının belirlenmesi üzerinde çalışmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 26 (1): 3-10 (in Turkish with abstract in English).
• Bolu, H., I. Özgen & M. Fent, 2006. Diyarbakır, Elazığ ve Mardin illeri badem ağaçlarında bulunan Pentatomidae (Heteroptera) türleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 16 (1): 25-28 (in Turkish with abstract in English).
• Çerçi, B., 2021. First record of Halyomorpha halys (Stål, 1855) (Pentatomidae: Heteroptera) in Aegean Region of Turkey. Acta Biologica Turcica, 34 (1): 35-37.
• Çerçi, B. & G. Gözüaçık, 2019. Contribution to Pentatomoidea (Heteroptera) Fauna of Iğdır and Istanbul with three new records for Turkish fauna. Journal of the Heteroptera of Turkey, 1 (1-2): 33-40.
• Çerçi, B. & Ö. Koçak, 2017. Further contribution to the Heteroptera (Hemiptera) fauna of Turkey with a new synonymy. Acta Biologica Turcica, 30 (4): 121-127.
• Çerçi, B. & İ. Özgen, 2021. Contribution to the knowledge of Heteroptera (Hemiptera) fauna of Elazığ Province with a new record for the fauna of Turkey. Journal of the Heteroptera of Turkey, 3 (1): 50-75.
• Dursun, A. & M. Fent, 2010. Systematische und faunistische Untersuchungen über die Überfamilie Pentatomoidea (Insecta: Heteroptera) aus dem Kelkit-Tal der Türkei. Linzer biologische Beiträge, 42 (1): 587-598 (in German with abstract in English).
• Dursun, A. & M. Fent, 2013. Overview of the subgenus Ventocoris s. str. (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) with new records and a revised key to the Ventocoris species of Turkey. Zootaxa, 3681 (1): 151-177.
• Dursun, A. & M. Fent, 2015. Notes on some little known species of Heteroptera from Turkey with new records for the fauna of Europe and the Turkish Thrace. North-Western Journal of Zoology, 11 (1): 92-96.
• Dursun, A. & M. Fent, 2017. Type Localities of Heteroptera (Insecta: Hemiptera) from Turkey. Zootaxa, 4227 (4): 451-494.
• Dursun, A. & M. Fent, 2018. Erstnachweis von Perillus bioculatus (Fabricius, 1775) (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) für Anatolien (Türkei). Heteropteron, 53: 18-20 (in German with abstract in English).
• Fent, M., 2010. Contributions to Pentatomoidea (Heteroptera) fauna of Western Black Sea Region with a new record for Anatolian fauna: Neottiglossa lineolata (Mulsant and Rey, 1852). Journal of the Entomological Research Society,12 (1): 53-65.
• Fent, M. & N. Aktaç, 1999. Edirne yöresi Pentatomidae (Heteroptera) faunası üzerine taksonomik ve faunistik araştırmalar. Turkish Journal of Zoology, 23 (Ek Sayı 2): 377-395 (in Turkish with abstract in English).
• Fent, M. & N. Aktaç, 2007. Die Verbreitung des Perillus bioculatus (Fab.) (Heteroptera: Pentatomidae: Asopinae) im türkischen Teil Thrakiens. Heteropteron, 25: 7-10 (in German with abstract in English).
• Fent, M. & A. Dursun, 2022. An up-to-date checklist of Turkish Pentatomidae (Hemiptera: Heteroptera) with additional records. Trakya University Journal of Natural Sciences, 23 (Special Issue): 65-111.
• Fent, M., A. Dursun, Y. Karsavuran, S. Tezcan & O. Demirözer, 2010. A review of the tribe Halyini in Turkey (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) with two new records: Apodiphus integriceps and Mustha vicina. Journal of the Entomological Research Society, 12 (2): 1-13.
• Henry, T. J., 2017. Biodiversity of Heteropterai, 279-335. In: Insect Biodiversity (Eds. R. G. Foottit & P. H. Adler). Science and Society, Vol. I, Wiley-Blackwell, Oxford, UK, 904 pp.
• Kıvan, M., 2004. Some observations on Perillus bioculatus (F.) (Heteroptera: Pentatomidae) a new record for the entomofauna of Turkey. Turkish Journal of Entomology, 28 (2): 95-98.
• Kıyak, S., P. Alacapunar & H. Özdamar, 2019. The second record of Perillus bioculatus (Fabricius, 1775) (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae), Invasive Alien Species (IAS) from Anatolia. Journal of the Heteroptera of Turkey, 1 (1-2): 4-6.
• Kıyak, S., Ö. Özsaraç & A. Salur, 2004. Additional notes on the Heteroptera fauna of Nevşehir province (Turkey). Gazi University Journal of Science, 17 (1): 21-29.
• Kment, P. & Z. Jindra, 2005. New and interesting records of true bugs (Heteroptera) from Turkey, southeastern Europe, Near and Middle East. Acta Entomologica Musei Nationalis Pragae, 45: 3-16.
• Külekçi, G., E. Yıldırım & S. Tezcan, 2009. Contribution to the knowledge of the Pentatomidae (Heteroptera) fauna of Turkey. Linzer Biologische Beiträge, 41 (1): 697-708.
• Lodos, N. & F. Önder, 1983. Contribution to the study on the Turkish Pentatomoidea (Heteroptera). VI. Asopinae (Amyot & Serville, 1843). Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 7 (4): 221-230.
• Lodos, N., F. Önder, E. Pehlivan & R. Atalay, 1978. Ege ve Marmara Bölgesinin Zararlı Bölge Faunasının Tespiti Üzerine Çalışmalar. T.C. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Ankara, 301 pp (in Turkish).
• Lodos, N., F. Önder, E. Pehlivan, R. Atalay, E. Erkin, Y. Karsavuran, S. Tezcan & S. Aksoy, 1998. Faunistic studies on Pentatomoidea (Plataspidae, Acanthosomatidae, Cydnidae, Scutelleridae, Pentatomidae) of Western Black Sea, Central Anatolia and Mediterranean Regions of Turkey. Department of Plant Protection Faculty of Agriculture University of Ege, Bornova, İzmir, 75 pp.
• Matocq, A., D. Pluot-Sigwalt & I. Özgen, 2014. Terrestrial Hemiptera (Heteroptera) collected in South-East Anatolia (Diyarbakır, Mardin and Elazığ provinces) (Turkey): second list. Munis Entomology & Zoology, 9 (2): 884-930.
• Önder, F., Y. Karsavuran, S. Tezcan & M. Fent, 2006. Türkiye Heteroptera (Insecta) Kataloğu. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir, 164 s (in Turkish).
• Önder, F., A. Ünal & E. Ünal, 1981. Heteroptera fauna collected by light traps in some districts of northwestern part of Anatolia. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 5 (3): 151-169.
• Önder, F., E. Ünal, & A. Ünal, 1984. Heteropterous insects collected by light traps in Edirne (Turkey). Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 8: 215-224.
• Özgen, İ., C. Gözüaçık, Y. Karsavuran & M. Fent, 2005a. Güneydoğu Anadolu Bölgesi buğday alanlarında bulunan Pentatomidae (Heteroptera) familyasına ait türler üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 29 (1): 61-68 (in Turkish with abstract in English).
• Özgen, İ., C. Gözüaçık, Y. Karsavuran & M. Fent, 2005b. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde antepfıstığı, kayısı, kiraz ve zeytin ağaçlarında bulunan Pentatomidae (Heteroptera) familyasına ait türlerin saptanması üzerinde çalışmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42 (2): 35-43 (in Turkish with abstract in English).
• Rider, D. A., 2006. Family Pentatomidae Leach, 1815, 233-415. In: Catalogue of Heteroptera of the Palaearctic Region Vol. 5. Pentatomomorpha II (Eds. B. Aukema & Ch. Rieger) Netherlands Entomological Society, Amsterdam, 550+xiv pp.
• Rider, D. A., C. F. Schwertner, J. Vilímová, D. Rédei, P. Kment & D. B. Thomas, 2018. “Higher Systematics of the Pentatomoidea, 25-201”. In: Invasive Stink Bugs and Related Species (Pentatomoidea): Biology, Higher Systematics, Semiochemistry, and Management (Ed. J. E. McPherson). American Entomologist, 819 pp.
• Roca-Cusachs, M., J. G. Kim, C. F. Schwerner, J. Grazia, J. Eger & S. Jung, 2021. Opening Pandora’s box: molecular phylogeny of the stink bugs (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) reveals great incongruences in the current classification. Systematic Entomology, 47: 36-51.
• Tezcan, S. & F. Önder, 1999. Heteropterous insects associated with cherry trees in Kemalpaşa district of Izmir, Turkey. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36 (1-3): 119-124.
• Tezcan, S. & F. Önder, 2003. İzmir ve Manisa İlleri ekolojik kiraz bahçelerinin faunası üzerinde araştırmalar: Heteroptera takımına bağlı türler üzerinde bir değerlendirme. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 13 (1): 124-131 (in Turkish with abstract in English).
• Yazıcı, G., E. Yıldırım & P. Moulet, 2014. Contribution to the knowledge of the Pentatomidae and Plataspidae (Hemiptera, Heteroptera, Pentatomomorpha) fauna of Turkey. Linzer Biologische Beiträge, 46 (2): 1819-1842.