Türkiye’de İktisat Politikaları Sosyal Piyasa Ekonomisine Yakınsıyor Mu? 2008 Küresel Finans Krizi Öncesi Ve Sonrasına İlişkin Bir Karşılaştırma

Yıl 2019, , 314 - 336, 31.12.2019

Faik Zengin , Ercan Eren

https://doi.org/10.30784/epfad.610238

Cited By: 1

Öz

1980’lerden itibaren dünya üzerinde hâkim iktisat ideolojisi neo-liberal
iktisattır. Keynesyen iktisat sonrasında yaygınlaşan ve devletin ekonomideki
ağırlığının azaltılması düşüncesine dayanan bu akımın geçerliliği 2008 yılında
yaşanan küresel finansal krizle birlikte değişmeye başlamış, buna ilaveten
ülkelerde izlenen iktisat politikaları da önemli ölçüde değişim göstermiştir.
Türkiye de dâhil olmak üzere birçok ülke, 2008 sonrasında gelenekselin dışında
politikalar izleyerek küresel finans krizinin etkilerini bertaraf etmeye
çalışmışlardır. Bu politikaların başında sosyal piyasa ekonomisi gelmektedir.
2008 küresel finans krizinin ülkelerin izledikleri iktisat politikalarında
sosyal piyasa ekonomisi lehine bir değişime neden olup olmadığı sorusu,
incelemeye değer bir husustur. Bu amaçla çalışmada 2008 küresel finans krizi
sonrasında Türkiye’nin izlediği politikalarda sosyal piyasa ekonomisi yönünde
bir yakınsama olup olmadığı hususu değerlendirilmeye çalışılmıştır. “Temel
Bileşenler Analizi” aracılığıyla 2003, 2008 ve 2013 yılları için oluşturduğumuz
sosyal piyasa ekonomisi endeks değerleri, Türkiye’de izlenen ekonomi
politikalarının sosyal piyasa ekonomisine yakınsamadığı, aksine 2003 yılından
sonra sosyal piyasa ekonomisinden bir nebze de olsa uzaklaşıldığını
göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Piyasa Ekonomisi, Temel Bileşenler Analizi, Sosyal Piyasa Ekonomisi Endeksi

Are Economic Policies of Turkey Getting Closer to the Social Market Economy? A Comparison of Before and After the 2008 Global Financial Crisis

Öz

Since the 1980s, the dominant economic ideology over the World has been
neo-liberal economics. The validity of this trend, which is based on the idea
of reducing the weight of the state in the economy, began to change with the
crisis in 2008, and in addition, the economic policies followed in the
countries also changed significantly. After 2008 many countries, including
Turkey, has sought to eliminate the effects of the crisis by implementing
policies outside the traditional. The social market economy is at the forefront
of these policies. The question of whether the 2008 crisis caused a change in
the economic policies pursued by countries in favor of the social market
economy is worth considering. For this purpose, we seek to answer the question
of whether there is a convergence in Turkey's economic policies toward the
social market economy after 2008 crisis. The social market economy index values
that we have created through Principal Component Analysis for the years of
2003, 2008 and 2013 showed that Turkey did not convergence to the social market
economy, contrary it slightly went from it.

Anahtar Kelimeler

Social Market Economy, Basic Components Analysis, Social Market Economy Index

Kaynakça

• Davidescu, A. A. (2017, July). Measuring the social market economy. A composite index approach for EU countries. In Proceedings of the International Conference on Business Excellence (Vol. 11, No. 1, pp. 227-240). De Gruyter Open.
• Eucken, W. (1990) in Eucken, Brand Hensel, K.P. (Eds), Grundsatze der Wirtschaftspolitik, (6 th ed), J.C.B. Mohr, Tübingen
• Eucken, Walter (1942). Ekonomik anayasanın temel ilkesi olarak rekabet. Içinde: SCHMÖLDERS, Günter (ed.). (1942). Rekabet, ekonomik performans iyileştirme ve performans seçimi aracı olarak. Berlin: Duncker & Humblot. 29-49. (Alman Hukuku Akademisinin Yazıları: Grup Ekonomisi, Sayı 6).
• Eucken, Walter (1952/90) Ekonomik Politika İlkeleri, 6. revize edilmiş baskı, Tübingen, XVI. Bölüm: Rekabet Düzeni Politikası - Kurucu İlkeler, s. 100-291.
• Helfer, H. (2015). Social market economy: Towards a comprehensive composite index (No. 6/2015). Discussion Paper, Center for Interdisciplinary Economics.
• Mourão, P. (2007). Towards a fiscal illusion index.
• Mureşan, Ş. S. (2014). Social Market Economy. Altiero Spinelli Centre for the.
• Nardo, M., Saisana, M., Saltelli, A., & Tarantola, S. (2005). Tools for composite indicators building. European Comission, Ispra, 15, 19-20.
• Nomikos, P., & MacGregor, J. F. (1994). Monitoring batch processes using multiway principal component analysis. AIChE Journal, 40(8), 1361-1375.
• Randak, Harald, 1985: 38 aktaran Arslan, Rıza, 2010, “Sosyal Piyasa Ekonomisi 2008–2009 Ekonomik Mali Krizini Önleyebilir miydi?” akademik fener, dergipark.gov.tr/download/article-file/203473: erişim tarihi 11.12.2017, s:17
• Shupe, C. (2013). A European Social Market Economy?-Index Results. Policy Brief, 3.
• Svoboda, P. (2015). Does the EU Have the Competences to Achieve the Objective of a Social Market Economy?. Charles University in Prague Faculty of Law Research Paper No.
• Van Suntum, U. (2004). The invisible hand: economic thought yesterday and today. Springer Science & Business Media.
• Vanberg, Viktor (2014), Ordnungspolitik, the Freiburg School and the reason of rules, No 14/01, Freiburg Discussion Papers on Constitutional Economics, Walter Eucken Institut e.V.
• Vanberg, Viktor J.; (2014), “Freiburg Hukuk – Ekonomi Okulu ve Ekonomik Anayasa Yaklaşımı”, Çev.: Hüseyin ŞEN, İnternet Adresi: http://www.canaktan.org/ ekonomi/anayasal_iktisat /diger_yazilar/sen-freiburg-okulu.pdf, Erişim Tarihi: 22.2.2017.Van Hook, J. C. (2004). Rebuilding Germany: the creation of the social market economy, 1945–1957. Cambridge University Press.