Analyzing the Performance of İşbank between 2009-2018 Years by CRITIC and EDAS Methods

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 249 - 263, 30.08.2019

Osman Yavuz Akbulut

https://doi.org/10.30784/epfad.594762

Cited By: 46

Öz

The performance of banks in an economy is of great
importance for the development of the economy. Multi-Criteria Decision Making
(MCDM) techniques have recently been used frequently in bank performance
evaluation. In this study, it is aimed to evaluate the financial performance of
İş Bank operating in the Turkish banking system for the years 2009-2018 within
the framework of CRITIC (Criteria Importance Through Intercriteria Correlation)
and EDAS (Evaluation based on Distance from Average Solution) methods. In order
to measure the financial performance of İşbank, 10 selected financial
evaluation criteria such as capital adequacy ratio, deposit level, loans
received, deposit-to-loan ratio, non-performing loans, liquidity level, return
on average assets, return on average equity, income diversification and
operating expenses are employed. Findings from the CRITIC objective weighting
approach indicate that the most important performance criterion for İşbank is
the deposit-to-loan ratio. In addition, according to the findings obtained by
EDAS performance ranking, the highest financial performance of İşbank during
the research period is 2009 while the year 2009 is the lowest.

Anahtar Kelimeler

İşbank, Turkish Banking Sector, CRITIC and EDAS Methods

CRITIC ve EDAS Yöntemleri İle İş Bankası'nın 2009-2018 Yılları Arasındaki Performansının Analizi

Öz

Bir ekonomide bankaların
sergilediği performans ekonominin gelişmesi açısından son derece büyük önem taşımaktadır.  Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) teknikleri
son zamanlarda banka performans değerlendirmesinde sıklıkla kullanılan
yöntemler arasındadır. Bu çalışmada, Türk bankacılık sisteminde faaliyette
bulunan İş Bankası’nın 2009-2018 yıllarına ait finansal performansının CRITIC (Criteria Importance Through Intercriteria Correlation) ve EDAS (Evaluation based on Distance
from Average Solution) yöntemleri
çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada İş Bankası’nın finansal
performansını ölçmek amacıyla sermaye yeterlilik oranı, mevduat düzeyi, alınan
krediler, mevduatın krediye dönüşüm oranı, takibe düşen krediler, likidite
düzeyi, ortalama aktif karlılığı, ortalama özkaynak karlılığı, gelir
çeşitlendirme ve faaliyet giderleri gibi seçilmiş 10 adet finansal
değerlendirme kriteri kullanılmıştır. CRITIC objektif ağırlıklandırma
yaklaşımından elde edilen bulgular göstermektedir ki İş Bankası için en
önemli performans kriteri mevduatın krediye
dönüşüm oranı kriteridir. Ayrıca, EDAS performans sıralaması ile ulaşılan
bulgulara göre araştırma döneminde İş
Bankası’nın finansal performansının en yüksek olduğu yıl 2009 iken finansal
performansın en düşük olduğu yıl 2018’dir.

Anahtar Kelimeler

İş Bankası, Türk Bankacılık Sektörü, CRITIC ve EDAS Yöntemleri

Kaynakça

• Akçakanat, Ö., Aksoy, E. ve Teker, T. (2018). CRITIC ve MDL temelli EDAS yöntemi ile TR-61 bölgesi bankalarının performans değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 1-24. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/sduiibfd
• Akçakanat, Ö., Eren, H., Aksoy, E. ve Ömürbek, V. (2017). Bankacılık sektöründe ENTROPI ve WASPAS yöntemleri ile performans değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 285-300. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/sduiibfd
• Akgül., Y. (2019, Temmuz). Entropi ve Edas yöntemleri ile Ziraat Bankasının 2007-2017 yılları arasındaki performansının analiz edilmesi. B.C. Tanrıtanır ve A. Movlyanov (Ed.), ATLAS 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı (II-Cilt) içinde (s. 378-385). ATLAS 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi’nde sunulan bildiri, Sivas, 28-30 Haziran. İstanbul: IKSAD Yayınevi.
• Aksaraylı, M. ve Pala, O. (2017). Türk bankacılık sektöründe sermaye yapısına göre performans sıralama, kümeleme ve verimlilik analizi. International Journal of Academic Value Studies, 3(11), 39-54. Erişim adresi: http://www.javstudies.com
• Aydın Y. (2019a). Türk bankacılık sektöründe karlılığı etkileyen faktörlerin panel veri analizi ile incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 181-189. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/gumus
• Aydın, Y. (2019b). Türkiye'de hayat\emeklilik sigorta sektörünün finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 107-118. doi: 10.29106/fesa.536729
• Çakir, S. ve Perçin, S. (2013). Çok kriterli karar verme teknikleriyle lojistik firmalarında performans ölçümü. Ege Akademik Bakış Dergisi, 13(4), 449-459. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/eab
• Çalışkan, E. ve Eren, T. (2016). Bankaların performanslarının çok kriterli karar verme yöntemiyle değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 85-107. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/ordubtd
• Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The CRITIC method. Computers & Operations Research, 22(7), 763-770. https://doi.org/10.1016/0305-0548(94)00059-H
• Erdoğdu, A. (2018). Katılım bankalarının performans analizlerine MULTIMOORA yöntemi ile bir bakış. Ekonomi, Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 99-111. Erişim adresi: https://dergi.arel.edu.tr/index.php/eysad
• Ersoy, E. ve Aydın, Y. (2018). Bankaların likiditesini etkileyen makroekonomik ve bankaya özgü faktörlerin ampirik analizi: Türkiye örneği. Global Journal of Economics and Business Studies, 7(14), 158-169. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/gumusgjebs
• Gao, R., Nam, H. O., Ko, W. I., & Jang, H. (2017). National options for a sustainable nuclear energy system: MCDM evaluation using an improved integrated weighting approach. Energies, 10(12), 1-24. https://doi.org/10.3390/en10122017
• Ghorabaee, M. K., Zavadskas, E. K., Olfat, L., & Turskis, Z. (2015). Multi-criteria inventory classification using a new method of evaluation based on distance from average solution (EDAS). Informatica, 26(3), 435-451. http://dx.doi.org/10.15388/Informatica.2015.57
• Gündoğdu, A. (2018). Türkiye’de katılım bankalarının finansal performansının gri ilişki analizi ile ölçülmesi [Özel sayı]. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 201-214. https://doi.org/10.18092/ulikidince.434619
• Isik, O. (2017). Internal determinants of profitability of state, private and foreign owned commercial banks operating in Turkey. Journal of Economics, Finance and Accounting, 4(3), 342–353. doi:10.17261/Pressacademia.2017.701
• Işık, Ö. (2019a). Türk mevduat bankacılığı sektörünün finansal performanslarının ENTROPİ tabanlı ARAS yöntemi kullanılarak değerlendirilmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 90-99. doi: 10.29106/fesa.533997
• Işık, Ö. (2019b). Türkiye'de hayat dışı sigorta sektörünün finansal performansının CRITIC tabanlı TOPSIS ve MULTIMOORA yöntemiyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i1.1090
• Kazan, H., & Ozdemir, O. (2014). Financial performance assessment of large scale conglomerates via TOPSIS and CRITIC methods. International Journal of Management and Sustainability, 3(4), 203-224. Retrieved from http://www.conscientiabeam.com
• Kısa, A. C. G. ve Ayçin, E. (2019). OECD ülkelerinin lojistik performanslarının SWARA tabanlı EDAS yöntemi ile değerlendirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(1), 301-325. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/ckuiibfd
• Kiracı, K. ve Bakır, M. (2018). CRITIC temelli EDAS yöntemi ile havayolu işletmelerinde performans ölçümü uygulaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 157-174. doi: 10.30794/pausbed.421992
• Özbek, A. ve Engür, M. (2018). EDAS yöntemi ile lojistik firma web sitelerinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 417-429. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/selcuksbmyd
• Şenol, Z. ve Ulutaş, A. (2018). Muhasebe temelli performans ölçümleri ile piyasa temelli performans ölçümlerinin CRITIC ve ARAS yöntemleriyle değerlendirilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(641), 83-102. Erişim adresi: http://www.ekonomikyorumlar.com.tr
• Türkiye Bankalar Birliği [TBB]. (2018). Bankalarımız 2018. Erişim Adresi: www.tbb.org.tr//Content/Upload/Dokuman/7604/Bankalarimiz_2018.pdf.
• Türkiye İş Bankası Faaliyet Raporu [TİBFR]. (2018). Erişim Adresi: www.isbank.com.tr/TR/ hakkimizda /yatirimci-iliskileri/finansal-bilgiler/Documents/FaaliyetRaporlari/FaaliyetRaporu_2018.pdf
• Türkiye İş Bankası Faaliyet Raporu [TİBFR]. (2009). Erişim Adresi: www.isbank.com.tr/TR/hakkimizda/yatirimci-iliskileri/finansal-bilgiler/Documents/Faaliyet Rapor lari/ FaaliyetRaporu_2009.pdf
• Ulutaş, A. (2018). ENTROPİ tabanlı EDAS yöntemi ile lojistik firmalarının performans analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (23), 53-66. doi: 10.18092/ulikidince.458754
• Ünlü, U., Yalçın, N. ve Yağlı, İ. (2017). Kurumsal yönetim ve firma performansı: TOPSIS yöntemi ile BIST-30 firmaları üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 63-81. doi: http://dx.doi.org/10.16953/deusbed.09673
• Yıldırım, B. F. ve Demirci, E. (2017). Banka performansının TOPSIS-M uygulaması ile değerlendirilmesi. Söke İşletme Fakültesi Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 35-48. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/sifpusbd