The Effects of the Covid-19 Pandemic on the Financial Performance of the Transport Sector

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: IERFM Özel Sayısı, 139 - 156, 30.12.2021

Serdar Alnıpak , Süleyman Kale

https://doi.org/10.30784/epfad.1020882

Cited By: 7

Öz

The pandemic, which was announced by the World Health Organization on March 11, 2019, has affected the entire life, as well as the transportation and logistics sector and its actors both nationally and internationally. This process, which has been experienced and whose effects are still continuing, has restricted the flow of both passengers and cargo. The effects of the pandemic, which has caused many negativities all over the world, also on the financial performance of the companies in the relevant sector is one of the important issues. In this study by using consolidated financial ratios of the companies traded in the transportation index in the Istanbul Stock Exchange between 2008 and 2020, authors evaluated the developments on a yearly basis, the financial activities were ranked with the OCRA method and the effects of the COVID 19 process were interpreted. Since measuring the financial performance, the most important financial ratios were used under the main headings of liquidity, activity, financial structure, profitability, growth and sector rates. In addition to these analyses, suggestions were made for the relevant sector. The results show that between 2008 and 2020, the companies affiliated to the relevant index experienced the effects of the pandemic dramatically and experienced the worst period in terms of financial performance. In addition, the financial ratios show that the profitability of the sector has dropped dramatically in 2020, the sector survived by financing from banks and non-bank sources, and resisted to crisis with debt in this period. 

Anahtar Kelimeler

Financial Performance, Transportation Sector, OCRA Method, COVID-19, Logistics Management

Covid-19 Sürecinin Ulaştırma Sektörü Finansal Performansına Etkileri

Öz

Dünya Sağlık Örgütünce 11 Mart 2019’da ilan edilen pandemi, yaşamın tamamını etkilediği gibi ulaştırma ve lojistik sektörünü ve bu sektörün aktörlerini ulusal ve uluslararası bağlamda olağanüstü derecede etkilemiştir. Halen etkileri devam etmekte olan bu süreç hem yolcu hem de yük akışını kısıtlamıştır. Tüm dünyada pek çok olumsuzluğun yaşandığı pandeminin ilgili sektördeki firmaların finansal performanslarına etkileri de önemli konulardan birisidir. Bu çalışmada BIST ulaştırma endeksinde işlem gören firmaların 2008-2020 yılları arasındaki konsolide finansal oranları kullanılarak yıllar bazındaki gelişmeler değerlendirilmiş, finansal performansları OCRA yöntemi ile sıralanmış ve COVID 19 sürecinin etkileri yorumlanmıştır. Performans ölçümünde, likidite, faaliyet, mali yapı, karlılık, büyüme ve piyasa oranları ana başlıkları altında en önemli görülen finansal oranlar kullanılmıştır. Bu analizlerin yanı sıra ilgili sektöre yönelik önerilerde bulunulmuştur. Sonuçlar 2008-2020 yılları arasında ilgili endekse bağlı şirketlerin pandeminin etkilerini dramatik olarak yaşadığı ve finansal etkinlik açısından en kötü dönemini yaşadığını göstermektedir. Ayrıca finansal oranlar, 2020 yılında sektörün karlılığının büyük oranda düştüğünü, ihtiyaç duyulan finansmanı banka ve banka dışı kaynaklardan finanse edildiğini ve kriz döneminde borçla ayakta kalabildiğini göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Finansal Performans, Ulaştırma Sektörü, OCRA Yöntemi, COVID-19, Lojistik Yönetimi

Kaynakça

• Abacıoğlu, S. ve Ünal, İ. H. (2017). Veri zarflama ve sıralı lojistik regresyon analizi ile şirketlerin etkinliklerinin belirlenmesi: Dokuma, giyim eşyası ve deri sektörü üzerine bir uygulama. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(12), 1-19. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/
• Akbulut, R. ve Rençber, Ö. F. (2015). Veri zarflama ve lojistik regresyon analizi ile çimento işletmelerinde finansal performansa dayalı etkinliklerin değerlendirilmesi. Alanya İsletme Fakültesi Dergisi, 7(3), 91-103. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/uaifd
• Akgün, M. ve Temür, A. S. (2016). BİST ulaştırma endeksine kayıtlı şirketlerin finansal performanslarının TOPSIS yöntemi ile değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(12), 173-186. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijmeb/
• Bardi, Ş. (2020). Veri zarflama ve veri madenciliği ile BİST gıda içecek endeksi kapsamındaki firmaların etkinlik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11, 185-199. doi:10.21076/vizyoner.700617
• Bayramoğlu, M. F. ve Başarır, Ç. (2016). Borsa İstanbul’da işlem gören sigorta şirketlerinin karşılaştırmalı finansal performans analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 135-144. doi:10.18037/ausbd.415568
• Elmas, B. ve Özkan, T. (2021). Ulaştırma ve depolama sektörü işletmelerinin finansal performanslarının SWARA-OCRA modeli ile değerlendirilmesi. İşletme Akademisi Dergisi, 2(3), 240-253. https://doi.org/10.26677/TR1010.2021.851
• Ercan, E. ve Kundakçı, N. (2017). Bir tekstil işletmesi için desen programı seçiminde ARAS ve OCRA yöntemlerinin karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 83-105. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/akusosbil/
• Güleç, Ö. F. ve Özkan, A. (2018). Gri ilişkisel analiz yöntemi ile finansal performansın değerlendirilmesi: BİST çimento şirketleri üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış, 18(54), 77-96. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/mdbakis
• Gümüş, U. T. ve Bolel, N. (2017). Rasyo analizleri ıle finansal performansın ölçülmesi: Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren havayolu şirketleri’nde bir uygulama. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 87-96. https://doi.org/10.30803/adusobed.337231
• Kayalıdere, K. ve Kargın, S. (2004). Çimento ve tekstil sektörlerinde etkinlik çalışması ve veri zarflama analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 196-219. Erişim adresi: https://milet.adm.deu.edu.tr/
• KPMG. (2020). Taşımacılık - Sektörel bakış. Erişim adresi: https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/ 2020/03/sektorel-bakis-2020-tasimacilik.pdf
• Özbek, A. (2018). Fortune 500 listesinde yer alan lojistik firmaların değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 13-26. doi:10.5578/jeas.66430
• Özçelik, F. ve Öztürk, B. A. (2019). Girdi olarak maliyetlere yönelik veri zarflama analizi modelleri ile göreli etkinlik analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1011-1028. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.652
• Parkan, C. (1994). Operational competitiveness ratings of production units. Managerial and Decision Economics, 15(3), 201-221. https://doi.org/10.1002/mde.4090150303
• Parkan, C. (2002). Measuring the operational performance of a public transit company. International Journal of Operations & Production Management, 22(6), 693-720. https://doi.org/10.1108/01443570210427695
• Parkan, C., Lam, K. and Hang, G. (1997). Operational competitiveness analysis on software development. Journal of The Operational Research Society, 48(9), 892-905. https://doi.org/10.1057/palgrave.jors.2600446
• Pineda, P. J. G., Liou, J. J. H., Hsu, C.-C. and Chuang, Y.-C. (2018). An integrated MCDM model for improving airline operational and financial performance. Journal of Air Transport Management, 68, 103-117. https://doi.org/10.1016/j.jairtraman.2017.06.003
• Rosini, I. and Gunawan, J. (2018). Financial ratio and performance airlines industry with DEA and TOPSIS model. International Journal of Pure and Applied Mathematics, 119(10), 367-374. Retrieved from https://www.acadpubl.eu/
• Stockeys. (2021). Erişim adresi: http://www.stockeys.com.
• Tutkavul, K. (2019). Malmquist toplam faktör verimlilik endeksini kullanarak finansal etkinlik ve verimlilik ölçümü: Borsa İstanbul Sınai Endeksi’nde bir uygulama. Verimlilik Dergisi, (2), 49-93. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/verimlilik/
• Yaşar, F. (2019). Veri zarflama analizi ile BIST100’de işlem gören imalat işletmelerinin etkinliklerinin ölçümü (Yayımlanmamış doktora tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.