Piyasa Çarpanları ile Portföy Oluşturma: BİST’te Bir Uygulama

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 610 - 627, 30.09.2024

Selçuk Yalçın

https://doi.org/10.30784/epfad.1477190

Öz

Portföy oluşturma sürecinde portföye dahil edilecek hisse senetlerini doğru belirleme önemli bir süreçtir. Literatürde doğru hisse senedini belirlemek için farklı değerleme yöntemleri kullanılan farklı çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmada portföye dahil edilecek hisse senetlerini belirlemek için piyasa çarpanları yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada piyasa çarpanları yöntemi kullanarak oluşturulacak portföyler ile Borsa İstanbul (BİST) 100 Endeksi’nin getirisi üzerinde bir getiri elde edilip edilemeyeceği araştırılmıştır. Bu amaçla çalışmada BİST’te yer alan 12 farklı sektör belirlenmiş ve bu sektörde yer alan şirketler içerisinden 3 farklı piyasa çarpanı (F/K, FD/FAVÖK ve PD/DD) kullanılarak portföyler oluşturulmuştur. 5 yıl boyunca 15 farklı portföy oluşturulmuş olup her bir portföyün performansı incelenmiştir. Bu portföylerin getiri ve risk hesaplamaları yapılarak BİST 100 Endeksi ile karşılaştırılmıştır. Çalışmada piyasa çarpanları kullanılarak oluşturulan portföylerin hepsi BİST 100 Endeksi ile karşılaştırıldığında daha düşük risk ve daha yüksek getiri sağlamıştır. Özellikle de F/K ve PD/DD çarpanlarıyla oluşturulan portföyler daha iyi sonuçlar sağlamıştır. Çalışmanın sonucunda yatırımcıların portföy oluşturma süreçlerinde F/K ve PD/DD çarpanlarını kullanarak portföy oluşturmalarının yatırımcılara fayda sağlayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Firma Değeri, Piyasa Çarpanları, Portföy Seçimi

Portfolio Construction with Market Multipliers: An Application in BIST

Öz

In the portfolio construction process, it is an important process to correctly identify the stocks to be included in the portfolio. There are different studies in the literature that use different valuation methods to determine the right stocks. This study uses the market multipliers method to determine the stocks to be included in the portfolio. In the study, it is investigated whether a return above the return of the Borsa Istanbul (BIST) 100 Index can be obtained with the portfolios to be formed using the market multipliers method. For this purpose, portfolios were formed by using 3 different market multipliers (P/E, FV/EBITDA, and M/B) among the companies in 12 different sectors in the BIST. 15 different portfolios were formed for 5 years and the performance of each portfolio was analyzed. Return and risk calculations of these portfolios were made and compared with the BIST 100 Index. In the study, all of the portfolios created using market multiples provided lower risk and higher returns compared to the BIST 100 Index. In particular, the portfolios constructed with F/K and PD/DD multipliers provided better results. As a result of the study, it was concluded that it would be beneficial for investors to create portfolios by using F/K and PD/DD multipliers in portfolio construction processes.

Anahtar Kelimeler

Firm Valuation,, Market Factors,, Portfolio Selection

Kaynakça

• Aremu, P.O. and Adegbie, F.F. (2023). Assets valuation, mergers and acquisitions of business organisations in Nigeria. Journal of Finance and Accounting, 7(1) 60-75. https://doi.org/10.53819/81018102t4123
• Aslan, T. (2024). Company valuation using market multipliers: An application example in the tourism sector. Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 11(38), 132–145. https://doi.org/10.5281/zenodo.12704935
• Bazargan, F.R. and Noveria, A. (2021). Estimating the equity value of pt smartfren telecom TBK. using discounted cash flow and relative valuation. Journal of Business and Management, 10(3). Retrieved from https://garuda.kemdikbud.go.id/
• Birgili, E. ve Düzer, M. (2010). Finansal analizde kullanılan oranlar ve firma değeri ilişkisi: İMKB’de bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 46, 74-83. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
• Cheng, C.S.A. and McNamara, R. (2000). The valuation accuracy of the price-earnings and price-book benchmark valuation methods. Review of Quantitative Finance and Accounting, 15(4), 349-370. https://doi.org/10.1023/A:1012050524545
• Çabuk, A. ve Lazol, İ. (2018). Mali tablolar analizi (18. bs). Bursa: Ceylan Matbaacılık.
• Elmas, B., Yılmaz, H. ve Yalçın, S. (2017). Firma değerlemesinde indirgenmiş nakit akımları yönteminin kullanımı: BİST Bilişim Endeksinde yer alan firmalar üzerinde bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(5), 1221-1238. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/trendbusecon
• Guner, P.U. and Unal, S.N. (2023). An artificial neural network based method for company valuation. Journal of Business Economics and Finance, 12(2), 91-101. https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2023.1741
• Hatipoğlu, M. ve Yener, E. (2013). Firma değerlemesinde indirgenmiş nakit akımları yöntemi: BIST Elektrik Endeksinde bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(3), 7-29. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/oguiibf
• Joshi, N.A., Desai, J. and Trivedi, A. (2013). Valuing companies by discounted cash flows. International Journal of Management (IJM), 4(2). Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2289158
• Kapucu, H. (2011). İMKB uygulamalarıyla modelleme portföy modelleme (1. bs). İstanbul: IJOPEC Yayınları.
• Karan, M.B. (2013). Yatırım analizi ve portföy yönetimi (4. bs). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Markowitz, H. (1952). Portfolio selection. The Journal of Finance, 7(1), 77–91. https://doi.org/10.2307/2975974
• Oymak, O. (2009). Firma değerlemesi ve bankacılık uygulaması (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Platanakis, E. and Urquhart, A. (2020). Should investors include bitcoin in their portfolios? A portfolio theory approach. The British Accounting Review, 52(4), 100837. https://doi.org/10.1016/j.bar.2019.100837
• Silva, N.F., Dos Santos, M., Gomes, C.F.S. and de Andrade, L.P. (2023). An integrated CRITIC and Grey relational analysis approach for investment portfolio selection. Decision Analytics Journal, 8, 100285. https://doi.org/10.1016/j.dajour.2023.100285
• Sipahi, B., Yanık, S. ve Aytürk, Y. (2016). Şirket değerleme yaklaşımları (2. bs). Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Taner, B. ve Akkaya, G.C. (2003). İşletme değerini belirleme yöntemleri ve farklı sektörlerdeki işletmeler üzerine bir uygulama. Ege Academic Review, 3(1), 1-7. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/eab
• Toraman, C. ve Körpi, M. (2015). Firma değerinin piyasa çarpanları ile tahmin edilmesi: BIST dokuma, giyim eşyası ve deri sanayii sektöründe bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 66, 41-56. https://doi.org/10.25095/mufad.396530
• Ülgen, M. ve Teker, S. (2005). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören sanayi şirketleri için bir analitik değerleme tekniği uygulaması. İTÜ Dergisi/b, 2(1), 49-57. Erişim adresi: http://itudergi.itu.edu.tr/index.php/itudergisi_b
• Ünvan, Y.A. (2019). Firma değerleme yaklaşımları ve Türk Hava Yolları (THY) üzerine bir uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(30), 930-944. https://doi.org/10.20875/makusobed.640267
• Youssef, M., Naoua, B.B., Abdelaziz, F.B. and Chibane, M. (2022). Portfolio selection: Should investors include crypto-assets? A multiobjective approach. International Transactions in Operational Research, 30(5), 2620-2639. https://doi.org/10.1111/itor.13203
• Zor, İ., Bozkurt, İ. ve Öksüz, S. (2016), İflasın ertelenmesi taleplerinin karara bağlanmasına yönelik bir öneri: Firma değeri temelli yaklaşım. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 19-35. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/trendbusecon