İyonofor Antibiyotiklerler Verilen Etçi Piliçlerde Üzüm Çekirdeğinin Lipid Peroksidasyon ve Hematolojik Parametreler Üzerine Etkileri

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 1, 9 - 17, 01.04.2015

Mürsel Karabacak Bilal Cem Liman

Öz

Bu çalışmada iyonofor grubu ilaçlardan salinomisin, lasalosid ve maduramisinin etçi piliçlerde lipid peroksidasyon ve
bazı kan parametreleri ile üzüm çekirdeğinin bu ilaçlarca oluşturulan istenmeyen etkileri üzerine koruyucu etkinliğinin
belirlenmesi amaçlandı. Çalışmada toplam 96 etçi piliç kullanıldı. Her bir grupta 12 civciv olmak üzere 8 grup oluşturuldu.
Kontrol grubu olarak tutulan birinci gruba herhangi bir ilaç ve yem katkısı içermeyen yem, ikinci gruba üzüm çekirdeği (%0.5
oranında), üçüncü, dördüncü ve beşinci gruba sırasıyla salinomisin (60 ppm), lasalosid (100 ppm) ve maduramisin (5 ppm);
altıncı gruba salinomisin (60 ppm) + üzüm çekirdeği (%0.5), yedinci gruba lasalosid (100 ppm) + üzüm çekirdeği (%0.5),
sekizinci gruba maduramisin (5 ppm) + üzüm çekirdeği (%0.5) 6 hafta süreyle yemle birlikte verildi. 21 ve 42. günlerde
hayvanların kanat altı venasından heparinli tüplere kan örnekleri alındı. Plazmada malondialdehit (MDA) ve nitrik oksit (NO)
düzeyleri, eritrosit hemolizatlarında katalaz (CAT) ve süperoksit dismutaz (SOD) aktiviteleri, tam kanda hemoglobin ve
hematokrit değerleri incelendi. Çalışma sonucu, etçi piliçlere 42 gün süre ile %0.5 oranında yeme katılarak verilen üzüm
çekirdeğinin lipid peroksidasyon ve hematolojik parametreler üzerine herhangi bir olumsuz etkiye yol açmadığı; etçi piliçlere
sağaltım dozlarında yeme katılarak verilen salinomisin, lasalosid ve maduramisinin 42 gün süreyle verilmede daha belirgin
olmak üzere bazı lipid peroksidasyon ve hematolojik parametrelerinde olumsuz değişimlere yol açtığı; üzüm çekirdeğinin
salinomisin, lasalosid ve maduramisince şekillenen lipid peroksidasyon ve bazı hematolojik parametreler üzerine iyileştirici etki
gösterdiği belirlendi (p< 0.05). 

Anahtar Kelimeler

Etçi piliç, hematoloji, iyonofor antibiyotik, lipid peroksidasyon, üzüm çekirdeği

The Effects of Grape Seed on Lipid Peroxidation and Haematological Parameters in Broiler Administered Ionophore Antibiotics*

Öz

The present study was aimed to determine at the determination of the effects of salinomycin, lasalocid and
maduramacin, which are ionophore antibiotics, on lipid peroxidation and certain blood parameters in broilers and to
investigate the protective effect of grape seed against the adverse effects of these antibiotics. Ninety six broiler chickens
constituted the material of the study. Eight trial groups were established, each group comprising of 12 chicks. The first group
was maintained for control purposes and was provided with feed free from any drug or feed additive. The second group
received grape seed (0.5%), whilst the 3rd, 4th and 5th groups were given salinomycin (60 ppm), lasalocid (100 ppm) and
maduramycin (5 ppm), respectively. The sixth group was given a combination of salinomycin (60 ppm) and grape seed (0.5%),
whilst the seventh group received lasalocid (100 ppm) combined with grape seed (0.5%). Finally, the eighth group received
maduramycin (5 ppm) and grape seed (0.5%). The feed treatments were continued for a period of 6 weeks. On days 21 and
42 of the trial, blood samples were collected. Levels of plasma malondialdehyde (MDA) and nitric oxide (NO), and the activities of erythrocyte catalase (CAT) and glutathione peroxidase (GSH-Px), and haemoglobin and haematocrit of whole blood were
evaluated. The results obtained demonstrated that when incorporated into broiler chicken feed at a level of 0.5% for a period
of 42 days, grape seed did not cause any adverse effects on lipid peroxidation and haematological parameters. On the other
hand, the administration of salinomycin, lasalocid and maduramycin at treatment doses in feed caused adverse alterations in
lipid peroxidation and haematological parameters, which were more pronounced on day 42. Furthermore, it was ascertained
that grape seed alleviated the adverse effects caused by salinomycin, lasalocid and maduramycin on lipid peroxidation and
haematological parameters (p< 0.05).

Anahtar Kelimeler

Broiler, haematology, grape seed, ionophore antibiotic, lipid peroxidation

Kaynakça

• 1. Adams HR. Chemoteraphy of parasitic dieseases. In: Veterinary Pharmacology and Therapeutics. Iowa: Iowa State University, 1995; pp. 969-82.
• 2. Arun KHS, Manjunath HS, Reddy KS, Reddy R, Kalakumar B. Effect of subacute doses of Maduramicin in broiler chicks. Onl J Vet Res 2003; 7: 91-8.
• 3. Bagchi D, Bagchi M, Stohs SJ, Das DK, Ray SD, Kuszynski CA, Joshi SS, Pruess HG. Free radicals and grape seed proanthocyanidin extract: importance in human health and disease prevention. Toxicology 2000; 148(2-3): 187-97.
• 4. Clemens MR, Waller HD. Lipid peroxidation in erythrocytes. Chem Phys Lipids 1987; 45(2-4): 251-68.
• 5. Dargel R. Lipid peroxidation a common pzthogenetic mechanism? Exp Toxic Pathol 1992; 44(4): 169-81.
• 6. Dworschák E, Prohászka L. The effect of improper feeding on the lipid peroxidation of meat animals. Z Ernahrungswiss 1986; 25(2): 96-102.
• 7. Erdal N, Altunkaynak Y, Altunkaynak E, Öztürk M, Mutluay B, Köksal A, Baybaş S. Migrenli hastalarda oksidatif stresin göstergesi olarak lipid peroksidasyonunun incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nöroloji Bilim Derg 2005; 18(3): 129-35.
• 8. Fairbanks VF, Klee GG. Biochemical aspect of haematology. Tiez NW. Saunders WB, Eds. In: Fundementals of Clinical Chemistry. Philadelphia: Saunders Elsevier, 1987; pp. 803-804.
• 9. Feelisch M, Stamler JS. Methods in nictric oxide research. England: John Wiley and Sons, 1996; pp. 491-7.
• 10. Giray B. İnsektisitlerin Lipid Peroksidasyon Yapıcı Etkileri ve Bu Etkinin Kalsiyum Kanal Blokörleri ve Ksantin Oksidaz İnhibitörleri ile Değiştirilmesi. Bilim Uzmanlığı Tezi. Hacettepe Üniv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Toksikoloji Programı. Ankara-Türkiye, 1993.
• 11. Gutteridge JMC, Halliwell B. The measurement and mechanism of lipid peroxidation in biological systems. Trends Biochem Sci 1990; 15: 129-35.
• 12. Halliwell B, Gutteridge JMC. Free Radicals in Biology and Medicine. Oxford: Claredon Press, 1989; pp. 73-249.
• 13. Halliwell B, Gutteridge JMC. Lipid peroxidation: a radical chain reaction. In: Free Radicals in Biology and Medicine. Oxford: Clarendon Press, 1989; pp. 139-87.
• 14. Halliwell B. Free radicals, antioxidants and human disease: Curiosity, cause or consequence. Lancet 1994; 344(8924): 721-24.
• 15. Islam KM, Afrin S, Khan MJ, Das PM, Hassan MM, Valks M, Burch DG, Pesti GM. Compatibility of a combination of tiamulin plus chlortetracycline with salinomycin in feed during a long-term co-administration in broilers. Poult Sci 2008; 87(8): 1565-8.
• 16. Jovanovic SV, Steenken S, Tosic M, Marjanovic B, Simic MG. Flavonoids as antioxidants. J Am Chem Soc 1994; 116(11): 4846-51.
• 17. Luck HS. Catalase. Bergmeyer HU, eds. In: Methods in Analysis. London: Academic Press, 1995; pp. 855-84.
• 18. Mc Cord JM. Human disease, free radicals and the oxidant/ antioxidant balance. Clin Biochem 1993; 26(5): 351-7.
• 19. Mezes M, Salyi G, Banhidi G, Szeberenyi S. Effect of acute salinomycin- tiamulin toxicity on lipid peroxide and antioxidant status of broiler chicken. Acta Vet Hung 1992;40(4): 251-7.
• 20. Oehme FW, Pickrell JA. An analysis of the chronic oral toxicity of polyether ionophore antibiotics in animals. Vet Hum Toxicol 1999; 41(4) :251-57.
• 21. Paglia DE, Valentie WN. Studies on the qualitative and quantitative characterization of erythrocide gluthathion peroxidase. J Lab Clin Med 1967; 70(1): 158-69.
• 22. Reed DJ. Regulation of reductive processes by glutathione. Biochem Phamacol 1986; 35(1): 7-13.
• 23. Sagdic O, Ekici L.. Phenolic compounds and bioactivities of grape (Vitis vinifera) and its seed. Journal of Hasad Food 2005; 21(244): 30-4.
• 24. Saucier C, Mirabel M, Daviaud F, Longieras A, Glories Y. Rapid fractionation of grape seed proanthocyanidins. J Agric Food Chem 2001; 49(12): 5732-5.
• 25. Shahidi F, Wanasundara PK. Phenolic antioxidants. Crit Rev Food Sci Nutr 1992;32(1): 67-103.
• 26. Singh T, Gupta RP. Clinico-haematological and mineral studies on experimental maduramicin toxicity in chickens. Vet Parasitol 2003;116(4): 345-53.
• 27. Souquet JM, Cheynier V, Brossaud F, Moutounet M. Polymeric proanthocyanidins from grape skins. Phytochemistry 1996; 43(2): 509-12.
• 28. Suzuki N. Antioxidative activity of some biologically active compounds with active oxygen species. Spectrum 1993; 6: 21-7.
• 29. Şanlı Y, Kaya S. Veteriner İlaç Rehberi ve Uygulamalı Bilgiler El Kitabı. Ankara: Medisan Yayınevi, 1994; s. 363-402.
• 30. Şanlı Y. Antikoksidiyal İlaçlar: Veteriner Klinik Farmakoloji ve İlaçla Sağaltım Seçenekleri. Ankara: Özkan Matbaacılık, 1999; s. 961-4
• 31. Şanlı Y. Veteriner Klinik Toksikoloji. Ankara: Medipress Matbaacılık, 2002. s.675.
• 32. Şener S. Veteriner Farmakoloji. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi, 2006; s. 174-7.
• 33. Winterbourn CC, Hawkins RE, Brain M, Carrel W. The estimation of red cell superoxide dismutase activity. J Lab Clin Med 1975; 85(2): 337-41.
• 34. Yaman K. Fizyoloji. Bursa: Ceren Basım Yayın, 1999; s. 96-9.
• 35. Yarsan E. Monensin ile vitamin E ve selenyumun etlik piliçlerde birlikte ve ayrı ayrı verilmesinin etlik piliçlerde enzim etkinlikleri ve histopatolojik parametrelere etkileri. Turk J Vet Anim Sci 1998; 22(1): 53-63.
• 36. Yoshioka T, Kawada K, Shimada T. Lipid peroxidation in materyal and cord blood and prodective mechanism against activated-oxygen toxicity in the blood. Am J Obstet Gynecol 1979; 135(3): 372-6.