Türkiye’deki Progeny Test Çalışmalarına Genel Bir Bakış

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 3, 197 - 203, 01.12.2014

Mehmet Borga Tırpan Necmettin Tekin

Öz

Gelişmekte olan hayvancılık sektörü için hayvansal üretimin artırılması çok önemlidir. Hayvan başına düşen

verimi artırmak ve yüksek verimli ırkların devamlılığını sağlamak ülke hayvancılığı için gerekli unsurların başında yer

almaktadır. Yüksek verimli damızlık hayvanların seçimi, damızlık sürülerin yüksek genetik özelliklerini yavrulara

aktarması, sürünün daha verimli hale gelmesine, böylelikle de ülke hayvancılığının ve işletmelerin gelişmesine

yardımcı olmaktadır. Dünyada, hayvancılık sektörü gelişmiş hemen her ülkenin kendine ait bir yavru (döl) kontrolü

(progeny test) programı olduğu görülmektedir. Gelişmiş ülkeler, kendi koşullarında ıslah etmek istediği özellikler

bakımından en yüksek verimi sağlayabilecek boğaları seçerek sürülerinin verimini artırmaktadır. Bu süreçte Türkiye'de

de Progeny Test çalışmaları 1989 yılında İtalya ile ortak bir çalışma kapsamında başlatılmış ve ilk adım atılmıştır. İlerleyen

yıllarda ise bu çalışmanın devamı kapsamında yeni bir proje başlatılmış ve bu projede de yedinci döngü

tamamlanmıştır. Gelişmekte olan hayvancılık sektöründe, Türkiye'nin ihtiyacı olan yüksek verimli sürülerin elde

edilmesinin, bu tür projelerin hayata geçirilmesiyle mümkün olduğu belirlenmiştir. Amaçlanan yüksek verimli sürülerin,

ülke şartlarına uygun bir ıslah programı çerçevesinde üretilen hayvanlardan oluştuğu taktirde istenilen hedefe

ulaşılacağı unutulmamalıdır. Özet olarak, her ülke ıslah stratejisini kendi ekonomik koşulları doğrultusunda planlamalıdır.

Anahtar Kelimeler

Damızlık, damızlık boğa, yavru kontrolü

An Overview of Progeny Test Studies in Turkey

Öz

Increasing the livestock production is critical for the developing livestock industry. It is necessary to

enhance the efficiency per animal and to ensure the progression of highly efficient breeds for national breeding.

Selection of highly efficient animals for breeding and transferring the high genetic traits to their offsprings make herds

become more efficient both at enterprises and national livestock levels. Across the globe, all the countries with

developed husbandry sector have their own progeny testing programmes. Developed countries increase the

productivity of their herds by choosing sires that can provide the highest productivity for the traits they want to improve

at their local conditions. In this process, progeny testing studies in Turkey has been initiated under a joint study with

Italy in 1989, and the first step has been taken. In the following years, subsequent project as part of this study was

initiated and seventh cycle has been completed in this project. In developing livestock industry, it would be possible to

achieve these objectives by increasing these kinds of projects towards obtaining highly efficient herds required by

Turkey. One should bear in mind that highly efficient herds aimed would only be achievable in an appropriate breeding

program that could best fit with the conditions of the country. In summary, the breeding strategies of each country have

to be planned in accordance with their own economic conditions.

Anahtar Kelimeler

Progeny test bulls, progeny test, sire

Kaynakça

• Akçapınar H, Ünal N. Hayvan Islahı Temel Bilgileri. Ankara: AÜ Vet Fak Zootekni AD Ders Notları, 2005; pp. 34-47.
• 2. Akman N. Damızlık süt sığırı yetiştiriciliğinde döl kontrolü. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derg 1999; 6: 14-5.
• 3. Alpan O, Arpacık R. Sığır Yetiştiriciliği. Ankara: Şahin Matbaası, 1996; pp. 83-119.
• 4. Daşkın, A. Sığırcılık İşletmelerinde Reprodüksiyon Yönetimi ve Suni Tohumlama. Ankara: Aydan Web Ofset, 2005; pp. 98-136.
• 5. Doğan İ. Kümeleme analizi ile seleksiyon. Turk J Vet Anim Sci 2002; 26: 47-53.
• 6. Düzgüneş O, Eliçin A, Akman N. Hayvan Islahı. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 2003; pp. 56-137.
• 7. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Hayvansal üretim, Suni tohumlama. http://www.tarim.gov .tr/uretim/Hayvansal_Uretim,suni_tohumlama.html Erişim Tarihi: 13.05.2011
• 8. Karagöz S. Türkiye’de döl kontrolü projesi. http://balikesirdsyb.org/modules.php?name=Cont ent&pa=showpage&pid=40; Erişim tarihi: 25.08.2010
• 9. Kaya İ, Uzman C, Kaya A, Akbaş Y. Comparative analysis of milk yield and reproductive traits of Holstein-Friesian cows born in Turkey or imported from Italy and kept on farms under the Turkish-ANAFI project. Ital Anim Sci 2003; 2: 141-50.
• 10. Meinert TR, Norman HD, Mattison JM, Sattler CG. Usability for genetic evaluations of records from herds participating in progeny test programs of artificial insemination organizations. J Dairy Sci 1997; 80: 2599-605.
• Meinert TR, Pearson RE. Estimates of genetic trend in an artificial insemination progeny test program and their association with herd characteristics. J Dairy Sci 1992; 75: 2254-64.
• 12. Norman HD, Powell RL, Wright JR, Sattler CG. Timeliness and effectiveness of progeny testing through artificial insemination. J Dairy Sci 2003; 86: 1513-25.
• 13. Özbeyaz C. Sığır Yetiştiriciliği. Ankara: AÜ Vet Fak Zootekni AD Ders Notları, 2006; pp. 44-5.
• 14. Powell RL, Norman HD, Sanders, AH. Progeny testing and selection intensity for holstein bulls in different countries. J Dairy Sci 2003; 86: 3386-93.
• 15. Scott PG. Bull selection - do your homework. http://www.ext.vt.edu/news/periodicals/livestock/ aps-05_12/aps-279.html Erişim Tarihi: 12.06.2008
• 16. Tekin N. Hayvan yetiştiriciliğinde reprodüktif biyotekniklerin önemi ve yeri. Vet. Hek. Derg. 2007; 78: 15-7.
• 17. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği. Boğa Kataloğu. 2013.
• 18. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği. Menemen Suni Tohumlama İstasyonu: Döl kontrolü projesi boğa envanteri. Ekim 2013.
• 19. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği. http://www.dsymb.org.tr/?x=1&id=55 Erişim tarihi: 21.10.2013
• 20. Willam A, Egger-Danner C, Solkner J, Gierzinger E. Optimization of progeny testing schemes when functional traits play an important role in the total merit index. Livest Prod Sci 2002; 77: 217-25.