Kızılırmak Deltası’nda İlkbahar ve Sonbaharda Yakalanan Karatavuklarda (Turdus merula) Biyometrik Ölçümlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 3, 202 - 207, 04.12.2018

Arzu Gürsoy-ergen

https://doi.org/10.32707/ercivet.477284

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de biyometrisi daha önce detaylı
çalışılmamış Turdus merula’nın biyometrisinin
cinsiyete ve mevsime bağlı olarak farklılık gösterip göstermediği araştırılmış ve
taksonomik durumu açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır.Kızılırmak Deltası’nda 2002-2009
yılları arasında ilkbahar ve sonbahar göç döneminde yakalanan T. merula örneklerinin kanat ve kuyruk uzunluğu ile ağırlıkları ölçülmüştür. Sekiz
yıllık çalışma süresince ilkbaharda 423, sonbaharda 421 T. merula yakalanıp halkalanmış ve biyometrik ölçümleri alınmıştır.Türkiye’de
T. merula’nın iki alttürü tespit edilmiştir
Bunlar Turdus merula aterrimus ve Turdus merula syriacus’tur. Bu alttürler,
kanat uzunluğu ile birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Kızılırmak Deltası’nda yakalanan
T. merula’nın kanat uzunluğu ve kuyruk
uzunluğu ortalaması Turdus merula
aterrimus’un Kuzey Batı Anadolu örnekleri ile örtüşürken Kuzey Doğu Anadolu
örneklerinden daha uzundur. Mevsimi dikkate almaksızın değerlendirdiğimizde de
hem dişilerin hem de erkeklerin kanat uzunlukları ortalaması T. m. aterrimus alttürünün uzunlukları ile örtüşmektedir. Kızılırmak
Deltası’nda yakalanan örneklerin kanat ve kuyruk uzunluğu ortalaması ile
ağırlık ortalaması T. m. aterrimus alttürü ile örtüşmektedir.Kızılırmak
Deltası’nda yapılan bu çalışma, bu takson üzerinde yapılmış örnek sayısı
bakımından Türkiye’deki en detaylı biyometrik çalışma olup T. merula alttürlerinin morfometrik açıdan taksonomik durumlarına
açıklık getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Biyometri, Kızılırmak Deltası, kuş halkalama, Turdus merula

Kaynakça

• 1. Albutra QB, Demayo CG, Torres MAJ. Determination of sexual dimorphism in the primary wing and tail feathers of a subspecies of the rock pigeon (Columba livia intermedia) using principal component analysis, elliptic fourier analysis and discriminat analysis. 2nd International Conference on Environmental Science and Technology IPCBEE 2011. Vol.6 IACSIT Press, Singapore. 2. Andersson M. Sexual Selection. Princeton New Jersey: Princeton University Press, 1994; p. 624. 3. Barış YS, Erciyas K, Gürsoy A, Özsemir C, Nowakowski JK. Cernek: a new bird ringing station in Turkey. Ring 2005; 27(1): 113-20. 4. Blondel J, Perret P, Anstett MC, Thébaud C. Evolution of sexual size dimorphism in birds: test of hypotheses using blue tits in contrasted Mediterranean habitats. J Evol Biol 2002; 15(3): 440-50. 5. Busse P, Maksalon L. Biometrical variability of song thrushes migrating through Polish Baltic coast. Notatki Ornit 1986; 27(3-4): 105-27. 6. Busse P. Bird Station Manual. University of Gdansk, Choczewo: SE European Bird Migration Network Bird Migration Research Station, 2000; p. 264. 7. Francis CM, Wood DS. Effects of age and wear on wing length of wood warblers. J Field Ornithol 1989; 60(4): 495-503. 8. Clement P, Hathway R. Thrushes. First Edition. London: Christopher Helm, 2001; p. 463. 9. Cramp S. Handbook of the birds of Europe, the Middle East and North Africa: The birds of the Western Palearctic. Vol. 5. New York: Oxford University Press, 1988; p. 1084. 10. Collar N. Common Blackbird (Turdus merula). del Hoyo J, Elliott JA, Sargatal J, Christie DA and de Juana E. eds. In: Handbook of the Birds of the World Volume 10. Barcelona: Lynx Edicions, 2015; p. 645. 11. Darwin C. The descent of man and selection in relation to sex. Princeton New Jersey: Princeton University Press, 1981; p.475 12. Dunning JB. Handbook of Avian Body Masses. Second Edition. Boca Raton, FL: CRC Press Inc, 2007; p. 655. 13. Eken G, Bozdoğan M, İsfendiyaroğlu S, Kılıç T, Lise Y. Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları. Birinci baskı. Ankara, Türkiye: Doğa Derneği, 2006; p. 1112. 14. Erilli NA. İstatistik-II. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2015; p. 296. 15. del Hoyo J, Elliott JA, Sargatal J, Christie DA and de Juana E, eds. Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015; p. 895 16. Glutz von Blotzheim UN, Bauer KM. Handbuch der Vogel Mitteleuropas. Passeriformes (II). First Edition. Wiesbaden: Aula-Verlag, 1985; p. 814. 17. Gutiérrez Corchero F, Campos F, Hernández MA, Amezcua A. Biometrics of the Southern Grey Shrike Lanius meridionalis in relation to age and sex. Ringing and Migration 2007; 23(3): 141-46. 18. Karubian J, Swaddle JP. Selection on females can create larger males. Proc R Soc Lond B 2001; 268(1468): 725-28. 19. Kirwan GM, Boyla KA, Castell P, Demirci B, Özen M, Welch H, Marlow T. The Birds of Turkey. First Edition. London: Christopher Helm, 2008; p. 512. 20. Miller SL, Gregg MA, Kuritsubo AR, Combs SM, Murdock MK, Nilsson JA, Noon BR, Botzler RG. Morphometric variation in tundra swans: relationships among sex and age classes. Condor 1988; 90(4): 802-15. 21. Miroğlu A, Demirtaş S. Türkiye’deki Calopteryx splendens (Harris, 1782) (Insecta: Odonata) alttürlerinin ekolojik niş modellemesi. Süleyman Demirel Üniv Fen Bil Enst Dergisi 2017. DOI: 10.19113/sdufbed.53284 22. Newton I. The speciation and biogeography of birds. London: Academic Press, 2003; p. 668. 23. Roselaar CS. Songbirds of Turkey. An atlas of biodiversity of Turkish passerine birds. Sussex: NL and Pica Press, 1995; p. 240. 24. Selander RK. Sexual dimorphism and differential niche utilization in birds. Condor 1966; 68(2): 113-51. 25. Selander RK. Sexual selection and dimorphism in birds. In B Campbell eds: Sexual selection and the Descent of Man. Chicago: Aldine Publ Co, 1972; 180-230. 26. Shine R. Ecological causes for the evolution of sexual dimorphism: A review of the evidence. Q Rev Biol 1989; 64(4):419-61. 27. Snow DW, Perrins CM. The Birds of the Western Palearctic Concise Edition. Oxford: Oxford University Press, 1997; p. 1215-18. 28. Spencer R. The ringer’s manual. Third Edition. Hertfordshire: British Trust for Ornithology, 1984; p. 138. 29. Svensson L. Identification guide to European passerines. Stockholm and Thetford: British Trust for Ornithology, 1992; p. 368. 30. Yeniyurt C, Çağırankaya S, Lise Y, Ceran Y. (editörler). Kızılırmak Deltası Sulak Alan Yönetim Planı 2008-2012. Ankara: Çevre ve Orman Bakanlığı, 2008; p. 182. 31. Wysocki D. Biometrical analysis of an urban population of the Blackbird (Turdus merula) in Szczecin (NW Poland). Ring 2002; 24(2):69-76. 32. Zink RM. The role of subspecies in obscuring avian biological diversity and misleading conservation policy. Proc Royal Soc B Biol Sci 2002; 271(1539): 561-64.