Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Artificial Insemination Applications and the Factors Affecting Its Success in Dairy Cattle Enterprises in Yahyalı District of Kayseri Province

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 2, 95 - 102, 27.07.2020
https://doi.org/10.32707/ercivet.760659

Öz

Aimed in this study are the artificial insemination practices in dairy herds (enterprises) of Dairy Breeding Association members in Kayseri province Yahyalı District, the success of these practices, the problems encountered during artificial insemination applications, and suggesting solutions to these problems. This study was performed in 16 dairy herds of Kayseri province Yahyalı District Dairy Breeding Association members. The data for this study was obtained through face to face questionnaires, administered to producers. In this study, 16 dairy enterprises were evaluated for some fertility parameters such as age at first calving (target value; ≤25 months), calving interval (target value; <400 days), the number of insemination per conception (target value; ≤1.65) and service period (target value; ≤100 days). As a result of the evaluated data, it was found that only 3 (18.75 %) of the 16 enterprises to which questionnaires were applied were accepted as effective because they provided all the targeted fertility parameters, and the other 13 enterprises (81.75 %) were not effective. In this study, calving interval, the number of insemination per conception, service period and the age at first calving in 3 effective enterprises were calculated as 369.9±25.2 days, 1.3±0.2 sperm/straws, 82.9±25.8 days, 24.3±1.2 month, respectively. In conclusion; if we consider the targeted values in the fertility parameters, it is seen that only 3 enterprises provide all target parameters, and thus the number of effective enterprises is quite low. For this reason, it is thought that it will contribute to the success and profitability of the enterprises to be meticulous in the application of artificial insemination technique, which has a very important role in ensuring the continuity of fertilization, and to train the producers about the factors affecting the success negatively.

Kaynakça

  • Akman N, Ulutaş Z, Efil H, Biçer S. Gelemen tarım işletmesinde yetiştirilen siyah-alaca sürülerinde süt ve döl verimi özellikleri. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg 2001; 32(2): 173-9.
  • Alaçam E. İnekte infertilite sorunu. Alaçam E. eds. In: Evcil Hayvanlarda Doğum ve İnfertilite. 7. Baskı. Ankara: Medisan yayınevi, 2010; ss. 267-90.
  • Alaçam E. Üremenin denetlenmesi. Alaçam E. eds. In: Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon Suni Tohumlama Doğum ve İnfertilite. 1. Baskı. Konya: Dizgi Evi, 1994: ss. 81-7.
  • Altunkaya R. Damızlık Yetiştiriciliğinde Büyük Kaynak İsrafı. Türk Holstein Friesian Veteriner Dergisi 1997; 3(10): 5.
  • Anonim 1. Hayvanlarda Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Esasları Hakkında Yönetmelik, T.C. Resmi Gazete, 05.Aralık 2011, Sayı: 28133.
  • Anonim 2. Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği, T.C. Resmi Gazete, 12.Mayıs 2015 Sayı: 29353.
  • Anonim 3. Amasya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği. Suni Tohumlama. https://www.amasyadsyb.org/faaliyet/sunitoh; Erişim tarihi: 23.12.2016.
  • Anonim 4. Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği, T.C. Resmi Gazete, 24.Haziran 2016 Sayı: 29752.
  • Anonim 5. Hayvancılık Genel Müdürlüğü. https://www.tarimorman.gov.tr/HAYGEM; Erişim tarihi: 23.12.2016.
  • Anonim 6. Kayseri Tarım ve Orman Müdürlüğü. https://kayseri.tarimorman.gov.tr/Menu/79/Arazi-Durumu; Erişim tarihi: 26.12.2016.
  • Anonim 7. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Hayvancilik/Buyukbas-Hayvancilik; Erişim tarihi: 01.06. 2016.
  • Anonim 8. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği. http://www.dsymb.org/vize.aspx?ReturnUrl=%2f; Erişim tarihi: 21.01.2017.
  • Anderson GB. Fertilization, early development, and embryo transfer. Cupps PT. eds. In: Reproduction in Domestic Animals, 4th. California: Academic press, 1991; pp. 279-313.
  • Bearden HJ, Fuquay JW. Applied animal reproduction. Fifth edition. INC Upper Saddle River NJ USA: Prentice Hall, 2000; p.256.
  • Daşkın A. Sığırcılık İşletmelerinde Reprodüksiyon Yönetimi ve Suni Tohumlama. Ankara: Aydan Web Ofset, 2005; ss. 5-28.
  • Erdem H, Atasever S, Kul E. Gökhöyük tarım işletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların süt verimi üzerine bazı döl verimi özelliklerinin İncelenmesi. OMÜ Zir Fak Derg 2007; 22(1): 47-54.
  • Foote RH. Estrus detection and estrus detection aids. J Dairy Sci 1975; 58(2): 248–56.
  • Gökçen H. http://www.hazimgokcen.net/category/bilimsel/page/6; Erişim tarihi: 05.11.2018.
  • Hafez E.S.E. Transport and survival of gametes, Hafez ESE. eds. In: Reproduction in Farm Animals, 5th. Edition: Philadelphia: Lea-Febiger, 1987; pp. 168- 88.
  • İnci S, Kaygısız A, Efe E, Baş S. Altınova tarım işletmesinde yetiştirilen esmer sığırların süt ve döl verim özellikleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 2007; 13(3): 203-12.
  • Korkmaz Ağaoğlu Ö, Ağaoğlu AR. Süt sığırı yetiştiriciliğinde doğum localarının önemi. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2012; 9(1): 43-50.
  • Kumuk T, Akbaş Y, Türkmut L. Süt sığırcılığında döl verimine ilişkin ekonomik kayıplar ve yetiştiricilerin bilgi ve teknoloji İhtiyacı. Hayvansal Üretim 1999; 39(40):1-12.
  • Lothammer KH, Wittkowski G. Fruchtbarkeit und Gesundheit der Rinder. Stuttgart: Verlag Eugen Ulmer GmbH, 1994; pp. 60.
  • Nur Z. Spermanın alınması ve muayenesi. Soylu MK. eds In: Doğum Bilgisi ve Suni Tohumlama. 2. Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-ofset tesisleri, 2013; ss. 21-34.
  • Ondersteijn CJM, Giesen GWJ, Huirne RBM. Identification of farmer characteristics and farm strategies explaining changes in environmental management and environmental and economic performance of dairy farms. Agricultural Syst 2003; 78(1): 3155-62.
  • Pekçok D, Aksu EH. Sığırlarda östrus senkronizasyonu ile birlikte kullanılan döl tutma oranını etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg 2015; 10(3): 205-10.
  • Sarıözkan S, Aral Y, Murat H, Erol A, Sarıözkan S. Süt sığırcılığı işletmelerinde fertilite bozukluklarından kaynaklanan finansal kayıpların hesaplanması. Ankara Üniv Vet Fak Derg 2012; 59(1): 55-60.
  • Stephen JL, Leslie KE, Ceelen HJ, Kelton DF, Keefe GP. Measures of estrus detection and pregnancy in dairy cows after administration of gonadotropin releasing hormone within an estrus synchronization program based on prostaglandin F2α. Journal of Dairy Science 1998; 81(2): 375-81.
  • Şahin A, Ulutaş Z. Polatlı tarım işletmesinde yetiştirilen siyah alaca ineklerde süt ve döl verimleri. Anadolu Tarım Bilim Derg 2010; 25(3): 202-12.
  • Uygur M. Süt sığırcılığı sürü yönetiminde döl verimi. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Hayvansal Üretim Dergisi 2004; 45(2): 23-7.
  • Williamson NB, Morris RS, Blood DC. A study of oestrus behaviour and oestrus detection methods in a large commercial dairy herds. Veterinary Record 1972; 91(3): 58-62.

Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 2, 95 - 102, 27.07.2020
https://doi.org/10.32707/ercivet.760659

Öz

Bu çalışmada Kayseri İli Yahyalı ilçesinde soy kütüğüne üye süt sığırcılık işletmelerinde yapılan suni tohumlama uygulamaları, bu uygulamaların başarısı, suni tohumlama uygulamaları sırasında karşılaşılan problemler ve bunlara ait çözüm önerilerinin getirilmesi amaçlandı. Bu çalışma, Kayseri ili Yahyalı ilçesi Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine üye 16 süt sığırı işletmesinde yürütüldü. Araştırma materyalini, yetiştiricilerden yüz yüze anket yoluyla elde edilen veriler oluşturmuştur. Çalışmada 16 süt sığırı işletmesi; ilkine buzağılama yaşı (hedef değer; ≤25 ay), buzağılama aralığı (hedef değer; <400 gün), gebelik başına düşen tohumlama sayısı (hedef değer; ≤1.65) ve servis periyodu (hedef değer; ≤100 gün), gibi bazı fertilite parametreleri yönüyle değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde, anket uygulanan 16 işletmeden sadece 3’ü (% 18.75) hedeflenen fertilite parametrelerinin tümünü sağladıklarından dolayı etkin kabul edilmiş, diğer 13 işletmenin (% 81.25) ise etkin olmadığı saptanmıştır. Çalışmada, etkin olan 3 işletmenin buzağılama aralığı, gebelik başına tohumlama sayısı, servis periyodu ve ilkine buzağılama yaşı sırasıyla 369.9±25.2 gün, 1.3±0.2 adet, 82.9±25.8 gün, 24.3±1.2 ay olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak; döl verimi parametrelerindeki hedeflenen değerler göz önüne alındığında sadece 3 işletmenin tüm hedef parametreleri sağladığı dolayısıyla etkin işletme sayısının oldukça düşük olduğu görülmektedir. Bu nedenle, döl veriminde sürekliliğin sağlanmasında oldukça önemli bir rolü olan suni tohumlama tekniğinin uygulanmasında titiz davranılması ve başarıyı olumsuz yönde etkileyen faktörler konusunda üreticilerin eğitilmelerinin işletmelerin başarısına ve karlılığına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • Akman N, Ulutaş Z, Efil H, Biçer S. Gelemen tarım işletmesinde yetiştirilen siyah-alaca sürülerinde süt ve döl verimi özellikleri. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg 2001; 32(2): 173-9.
  • Alaçam E. İnekte infertilite sorunu. Alaçam E. eds. In: Evcil Hayvanlarda Doğum ve İnfertilite. 7. Baskı. Ankara: Medisan yayınevi, 2010; ss. 267-90.
  • Alaçam E. Üremenin denetlenmesi. Alaçam E. eds. In: Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon Suni Tohumlama Doğum ve İnfertilite. 1. Baskı. Konya: Dizgi Evi, 1994: ss. 81-7.
  • Altunkaya R. Damızlık Yetiştiriciliğinde Büyük Kaynak İsrafı. Türk Holstein Friesian Veteriner Dergisi 1997; 3(10): 5.
  • Anonim 1. Hayvanlarda Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Esasları Hakkında Yönetmelik, T.C. Resmi Gazete, 05.Aralık 2011, Sayı: 28133.
  • Anonim 2. Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği, T.C. Resmi Gazete, 12.Mayıs 2015 Sayı: 29353.
  • Anonim 3. Amasya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği. Suni Tohumlama. https://www.amasyadsyb.org/faaliyet/sunitoh; Erişim tarihi: 23.12.2016.
  • Anonim 4. Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği, T.C. Resmi Gazete, 24.Haziran 2016 Sayı: 29752.
  • Anonim 5. Hayvancılık Genel Müdürlüğü. https://www.tarimorman.gov.tr/HAYGEM; Erişim tarihi: 23.12.2016.
  • Anonim 6. Kayseri Tarım ve Orman Müdürlüğü. https://kayseri.tarimorman.gov.tr/Menu/79/Arazi-Durumu; Erişim tarihi: 26.12.2016.
  • Anonim 7. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Hayvancilik/Buyukbas-Hayvancilik; Erişim tarihi: 01.06. 2016.
  • Anonim 8. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği. http://www.dsymb.org/vize.aspx?ReturnUrl=%2f; Erişim tarihi: 21.01.2017.
  • Anderson GB. Fertilization, early development, and embryo transfer. Cupps PT. eds. In: Reproduction in Domestic Animals, 4th. California: Academic press, 1991; pp. 279-313.
  • Bearden HJ, Fuquay JW. Applied animal reproduction. Fifth edition. INC Upper Saddle River NJ USA: Prentice Hall, 2000; p.256.
  • Daşkın A. Sığırcılık İşletmelerinde Reprodüksiyon Yönetimi ve Suni Tohumlama. Ankara: Aydan Web Ofset, 2005; ss. 5-28.
  • Erdem H, Atasever S, Kul E. Gökhöyük tarım işletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların süt verimi üzerine bazı döl verimi özelliklerinin İncelenmesi. OMÜ Zir Fak Derg 2007; 22(1): 47-54.
  • Foote RH. Estrus detection and estrus detection aids. J Dairy Sci 1975; 58(2): 248–56.
  • Gökçen H. http://www.hazimgokcen.net/category/bilimsel/page/6; Erişim tarihi: 05.11.2018.
  • Hafez E.S.E. Transport and survival of gametes, Hafez ESE. eds. In: Reproduction in Farm Animals, 5th. Edition: Philadelphia: Lea-Febiger, 1987; pp. 168- 88.
  • İnci S, Kaygısız A, Efe E, Baş S. Altınova tarım işletmesinde yetiştirilen esmer sığırların süt ve döl verim özellikleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 2007; 13(3): 203-12.
  • Korkmaz Ağaoğlu Ö, Ağaoğlu AR. Süt sığırı yetiştiriciliğinde doğum localarının önemi. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2012; 9(1): 43-50.
  • Kumuk T, Akbaş Y, Türkmut L. Süt sığırcılığında döl verimine ilişkin ekonomik kayıplar ve yetiştiricilerin bilgi ve teknoloji İhtiyacı. Hayvansal Üretim 1999; 39(40):1-12.
  • Lothammer KH, Wittkowski G. Fruchtbarkeit und Gesundheit der Rinder. Stuttgart: Verlag Eugen Ulmer GmbH, 1994; pp. 60.
  • Nur Z. Spermanın alınması ve muayenesi. Soylu MK. eds In: Doğum Bilgisi ve Suni Tohumlama. 2. Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-ofset tesisleri, 2013; ss. 21-34.
  • Ondersteijn CJM, Giesen GWJ, Huirne RBM. Identification of farmer characteristics and farm strategies explaining changes in environmental management and environmental and economic performance of dairy farms. Agricultural Syst 2003; 78(1): 3155-62.
  • Pekçok D, Aksu EH. Sığırlarda östrus senkronizasyonu ile birlikte kullanılan döl tutma oranını etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg 2015; 10(3): 205-10.
  • Sarıözkan S, Aral Y, Murat H, Erol A, Sarıözkan S. Süt sığırcılığı işletmelerinde fertilite bozukluklarından kaynaklanan finansal kayıpların hesaplanması. Ankara Üniv Vet Fak Derg 2012; 59(1): 55-60.
  • Stephen JL, Leslie KE, Ceelen HJ, Kelton DF, Keefe GP. Measures of estrus detection and pregnancy in dairy cows after administration of gonadotropin releasing hormone within an estrus synchronization program based on prostaglandin F2α. Journal of Dairy Science 1998; 81(2): 375-81.
  • Şahin A, Ulutaş Z. Polatlı tarım işletmesinde yetiştirilen siyah alaca ineklerde süt ve döl verimleri. Anadolu Tarım Bilim Derg 2010; 25(3): 202-12.
  • Uygur M. Süt sığırcılığı sürü yönetiminde döl verimi. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Hayvansal Üretim Dergisi 2004; 45(2): 23-7.
  • Williamson NB, Morris RS, Blood DC. A study of oestrus behaviour and oestrus detection methods in a large commercial dairy herds. Veterinary Record 1972; 91(3): 58-62.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hacı Yılmaz Bu kişi benim

Serpil Sarıözkan Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 27 Temmuz 2020
Gönderilme Tarihi 30 Mayıs 2019
Kabul Tarihi 26 Kasım 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 17 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yılmaz, H., & Sarıözkan, S. (2020). Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(2), 95-102. https://doi.org/10.32707/ercivet.760659
AMA Yılmaz H, Sarıözkan S. Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. Temmuz 2020;17(2):95-102. doi:10.32707/ercivet.760659
Chicago Yılmaz, Hacı, ve Serpil Sarıözkan. “Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları Ve Başarıyı Etkileyen Faktörler”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17, sy. 2 (Temmuz 2020): 95-102. https://doi.org/10.32707/ercivet.760659.
EndNote Yılmaz H, Sarıözkan S (01 Temmuz 2020) Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17 2 95–102.
IEEE H. Yılmaz ve S. Sarıözkan, “Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler”, Erciyes Üniv Vet Fak Derg, c. 17, sy. 2, ss. 95–102, 2020, doi: 10.32707/ercivet.760659.
ISNAD Yılmaz, Hacı - Sarıözkan, Serpil. “Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları Ve Başarıyı Etkileyen Faktörler”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17/2 (Temmuz 2020), 95-102. https://doi.org/10.32707/ercivet.760659.
JAMA Yılmaz H, Sarıözkan S. Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2020;17:95–102.
MLA Yılmaz, Hacı ve Serpil Sarıözkan. “Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları Ve Başarıyı Etkileyen Faktörler”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, c. 17, sy. 2, 2020, ss. 95-102, doi:10.32707/ercivet.760659.
Vancouver Yılmaz H, Sarıözkan S. Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2020;17(2):95-102.