This study aimed to determine the economic losses due to calf diseases and deaths in intensive dairy cattle. The study was conducted using data from a total of 1147 calves on a private dairy farm in Kayseri-Develi between October 2020 and October 2021. The calves examined throughout the study were divided into three different status: D1 (healthy), D2 (recovered), and D3 (death). For the death calves, additional labour, veterinarian, medicine/treatment costs, and the cost of the decreased calf are included in the calculations. While determining the price of the death cal- ves, the calf prices determined by TİGEM according to race and gender were taken into account. In the study, it was determined that the number of sick calves was 626 (54.6%), the number of diseases (case) was 809 (70.5), and the calf mortality rate was 13.3%. It was determined that maternal age, lactation number of the cow, birth season, father (bull), calf race, and colostrum intake were effective on calf morbidity and mortality (P<0.05). In the study, it was deter- mined that the rearing costs of healthy, sick, and death calves up to weaning were 6295.3TL ($340.2), 6508.6TL ($351.8) and 2547.3TL ($137.7), respectively. The costs of most common digestive system diseases in the study cal- culated between 175.4-186.5TL/case (9.5-10.1 $/case) and respiratory system diseases between 114.0-138.1TL/case (6.2-7.5 $/case).The cost of calf death due to digestive system diseases calculated 8199.0-10190.5TL ($443.2-550.8) and calf death due to respiratory system diseases calculated 7642.6-11860.1TL ($413.1-641.1). While the total cost of calf diseases was 122650.8TL/year (6629.8 $/year), the total economic losses of deaths was 1462618.8TL/year (79060.5 $/year). In dairy cattle farming, to reduce diseases and deaths in calves, is necessary to know the risk factors affecting the calf health (generally the practices of the farms, the risk factors of the cow and the calf) and to take the necessary precautions. In this study, the economic losses of calves due to disease and death in Turkish conditions were calculated and decision support was provided to make more profitable livestock production.
Bu çalışmada, entansif süt sığırcılığında buzağı hastalıkları ve ölümlerine bağlı ekonomik kayıpların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Ekim 2020 ile Ekim 2021 tarihleri arasında Kayseri-Develi’de bulunan özel bir damızlık süt sığırı işletmesinde toplam 1147 buzağı verisi kullanılarak yapılmıştır. Çalışma boyunca incelenen buzağılar D1 (sağlıklı), D2 (hastalanıp iyileşen) ve D3 (hastalanıp ölen) şeklinde üç farklı duruma ayrılmıştır. Çalışmada, sağlıklı buzağılar için sadece büyütme maliyeti hesaplanırken, hasta buzağılar için ilave işçilik, veteriner hekim, altlık ve ilaç/ tedavi masrafları hesaplanmıştır. Ölen buzağılar için ise ilave işçilik, veteriner hekim, ilaç/tedavi masrafı ile ölen buzağı bedeli hesaplamalara dâhil edilmiştir. Ölen buzağı bedeli belirlenirken TİGEM tarafından ırklara ve cinsiyete göre belir- lenen buzağı fiyatları dikkate alınmıştır. Çalışma bulgularına göre, hasta buzağı sayısının 626 (%54.6), hastalık (vaka) sayısının ise 809 (%70.5) ve buzağı ölüm oranının %13.3 olduğu belirlenmiştir. Buzağı hastalık ve ölümleri üzerinde anne yaşının, annenin laktasyon sayısının, doğum mevsiminin, babanın (boğa), buzağı ırkının, kolostrum alma duru- munun etkili olduğu tespit edilmiştir (P<0.05). Çalışmada sütten kesime kadar sağlıklı, hastalanıp iyileşen ve ölen buza- ğıların ortalama büyütme maliyetleri sırasıyla 6295.3TL ($340.2), 6508.6TL ($351.8) ve 2547.3TL ($137.7) olarak he- saplanmıştır. Çalışmada en çok görülen hastalık grubu sindirim sistemi hastalıkları olup 175.4-186.5TL/vaka ($9.5- 10.1) arasında ve solunum sistemi hastalıkları 114.0-138.1TL/vaka ($6.2-7.5) arasında ekonomik kayba neden olmak- tadır. Sindirim sistemi hastalıkları kaynaklı buzağı ölümü 8199.0-10190.5TL ($443.2-550.8) arasında ve solunum siste- mi hastalıkları kaynaklı buzağı ölümü 7642.6-11860.1TL ($413.1-641.1) arasında ekonomik kayba neden olmaktadır. Buzağı hastalıklarının işletmeye toplam maliyeti 122650.8TL/yıl (6629.8 $/yıl) olurken, ölümlerin toplam ekonomik kay- bı 1462618.8TL/yıl (79060.5 $/yıl) olmuştur. Süt sığırcılığı işletmelerinde buzağılardaki hastalık ve ölümlerin azaltılabil- mesi için; buzağı sağlığını etkileyen risk faktörlerinin (genel olarak işletmelerin uygulamaları, anneye ait ve buzağıya ait risk faktörleri) iyi bilinmesi ve gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Mevcut çalışma ile Türkiye şartlarında buzağıların hastalıklarına ve ölümlerine bağlı ekonomik kayıplar hesaplanarak hayvansal üretimin daha karlı yapılabilmesi için karar desteği oluşturulması sağlanmıştır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2023 |
Gönderilme Tarihi | 19 Aralık 2022 |
Kabul Tarihi | 3 Nisan 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 20 Sayı: 2 |
https://dergipark.org.tr/tr/download/journal-file/20610
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.