THE RELATİONSHİP BETWEEN PHOTOGRAPHY AND STORY IN MURAT GÜLSOY’S BOOK CALLED TANRI BENİ GÖRÜYOR MU?

Yıl 2022, , 1940 - 1956, 30.12.2022

Saniye Köker

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1160119

Öz

The photograph that records what exists reveals through indications what cannot be described in words. According to the view, which asserts that seeing precedes speech, man’s thoughts, beliefs affect his view of objects and events. Selection and sorting is done by the act of seeing, which precedes words and expresses what cannot be described in words. In photographs, which are a visual product this selection and sorting work is carried out by photographic vision. In photographic vision, the elements that make up the content of the image are extracted from other images and an intellectual and aesthetic presentation is provided and the selected parts from the whole can be emphasized and interpreted. In this work of interpretation, it is possible to say that stories are translators to photographs. In other words, stories are the expression of words that cannot be told in photographs. In this study four different photographs in Murat Gülsoy’s Tanrı Beni Görüyor Mu? book and four different stories written by looking at them will be interpreted through the combination of photography and story. Stories inspired by photographs will be examined through similarities in terms of fiction, view, image and association in photographs, thus trying to reveal how much the image in photographs affects the stories.

Anahtar Kelimeler

Photography, Painting, Story, Fiction, Reality

MURAT GÜLSOY’UN TANRI BENİ GÖRÜYOR MU? ADLI KİTABINDA FOTOĞRAF-ÖYKÜ İLİŞKİSİ

Öz

Var olanı kayıt altına alan fotoğraf, sözcüklerle anlatılamayanı göstergeler yoluyla ortaya koyar. Görmenin konuşmadan önce geldiğini ileri süren görüşe göre insanın düşünceleri, inançları nesnelere, olaylara bakışını etkiler. Sözcüklerden önce gelen ve sözcüklerle anlatılamayanı ifade eden görme eylemi ile seçme ve ayıklama işi yapılır. Görsel bir ürün olan fotoğraflarda bu seçme ve ayıklama işi fotoğrafik görme ile gerçekleştirilir. Fotoğrafik görmede, görüntünün içeriğini oluşturan unsurlar diğer görüntüler içinden ayıklanarak düşünsel ve estetik bir sunum sağlanmakta, bütünün içinden seçilen parçalar öne çıkarılarak yorumlanabilmektedir. Bu yorumlama işinde öykülerin fotoğraflara tercüman olduğunu söylemek mümkündür. Başka bir ifadeyle öyküler, fotoğraflarda anlatılamayanın sözcükler yoluyla dile getirilmiş halidir. Bu çalışmada Murat Gülsoy’un Tanrı Beni Görüyor Mu? adlı kitabında yer alan dört farklı fotoğraf ve onlara bakılarak yazılan dört farklı öykü, fotoğraf-öykü birlikteliği üzerinden yorumlanacaktır. Fotoğraflardan ilhamla kaleme alınan öyküler, fotoğraflardaki kurgu, görüntü, imge, çağrışım açısından benzerlikler yoluyla incelenecek, böylece fotoğraflardaki görüntünün öyküleri ne denli etkilediği ortaya konmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Resim, Öykü, Kurgu, Gerçeklik

Kaynakça

• Barthes, R. (1996). Camera lucida/fotoğraf üzerine düşünceler (Çev. R. Akçakaya). Altıkırkbeş Yayınları.
• Berger, J. (1986). Görme biçimleri. Metis Yayınları.
• Berger, J. (1988). O ana adanmış. Metis Yayınları.
• Blight, D. W. (2015). Bellek patlaması: Neden ve neden şimdi? İçinde P. Boyer & J. V. Wertsch (Eds.), (Çev. Y. Aşçı Dalar). Zihinde ve kültürde bellek (ss. 301-319). Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Boyer, P. (2015). Anılar ne işe yarar? Hatırlamanın biliş ve kültürle ilgili işlevleri. İçinde P. Boyer & J. V. Wertsch (Eds.), (Çev. Y. Aşçı Dalar). Zihinde ve kültürde bellek (ss. 5-36). Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Bozkurt, A. (2004). Sözü askıya alan şiir: Sinema. Le Poete Travaille Dergisi, 9, 17-18.
• Buğra, H. B. (2000). Cumhuriyet döneminde resim-edebiyat ilişkisi. Ötüken Yayınları.
• Ellul, J. (2012). Sözün düşüşü. (Çev. H. Arslan). Paradigma Yayınları.
• Freund, G. (2008). Fotoğraf ve toplum. (Çev. Ş. Demirkol). Sel Yayıncılık.
• Göksungur, İ. (2006). Fotoğrafın sanatsal özellikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Gülsoy, M. (2012). Tanrı beni görüyor mu? Can Yayınları.
• Korkmaz, R., Deveci, M. (2011). Türk Edebiyatında Yeni Bir Tür Küçürek Öykü. Grafiker Yayınları.
• Oskay, H. A. (2014). Fotoğrafın tartışılan gerçekliği ve gerçeküstücülük. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 19-30.
• Özgül, M. K. (1997). Resmin gölgesi şiire düştü Türk edebiyatında tablo altı şiirleri. Yapı Kredi Yayınları.
• Parsa, A. F. (2007, 15 Ocak). İmgenin gücü ve görsel kültürün yükselişi. Fotografya, http://www.fotografya.gen.tr/TR,1704/imgenin-gucu-ve-gorsel-kulturun-yukselisi.html
• Semiz, G. (1997). Resim sanatında fotoğrafın yeri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sontag, S. (2008). Fotoğraf üzerine. (Çev. O. Akınhay). Agora Kitaplığı.
• Terzi-Us, M. (2006). Fotoğraf okuma ve eleştiri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Turan, E. (2011, Mart-Nisan). Yeni bir imge üretim biçimi: Fotoğraf. Kontrast Fotoğraf Dergisi, 22, 18-20. https://drive.google.com/file/d/1gv1U96lIPUDn8oScDDUTVY2p59uh8Gqg/view