ULUSAL KÜLTÜRÜN DESTİNASYON İMAJI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ: ANTALYA BELEK ÖRNEĞİ

Yıl 2023, , 497 - 521, 30.06.2023

Serkan Karanfil , Şükran Karaca

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1271555

Öz

Destinasyon; ulaşım, yeme-içme, dinlence-eğlence mekânları, park, müze, ören yeri, konaklama tesisleri, sanat vb. olanakları barındırması bakımından önem arz eden, konukları kendisine çekecek somut veya soyut nitelikte bir veya birden çok özellik taşıyan bir yer olarak ifade edilebilir. Destinasyon imajı ise, turistlerin destinasyona yönelik düşüncelerini, algılarını ve duygularını ifade eden sübjektif bir kavramdır. Destinasyon imajı destinasyonun sahip olduğu özelliklerine yönelik turistlerin algı ve tutumları sonucunda oluşmaktadır.
Farklı kültürlere sahip bireyler arası etkileşimlerin artmasının yanı sıra küreselleşme sürecinin devam etmesi ile farklı kültürel grupların bakış açılarının, kültürel değerlere dayanarak anlaşılması daha değerli hale gelmiştir. Farklı ülkelerden gelen turistlerin ulaşım araçları, otel seçimleri, seyahat düzenlemeleri ve tarzları ile turistik aktivite tercihlerinde farklılıklar gözlenmektedir. Bir destinasyonu farklı ülkelerden gelerek ziyaret eden turistler benzer deneyimler yaşamalarına rağmen birbirinden farklı algılamalara sahip olabilmektedirler. Farklı kültürlerdeki turistlerin destinasyon imajlarına yönelik düşüncelerin incelenmesi, farklılıkların belirlenmesi ve sonuçların ortaya konması turizm işletmelerinin gereken adımları atabilmesi için önem taşımaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, ulusal kültürün destinasyon imajı üzerindeki etkisini incelemektir. Bu kapsamda Antalya/Belek destinasyonunu tercih eden farklı kültürdeki 411 yerli ve yabancı turistten yüz yüze anket tekniğiyle veriler elde edilmiştir. Araştırmada AMOS ve SPSS programları kullanılarak elde edilen veriler analizlere tabi tutulmuştur. Yapılan analizler sonucunda; güç mesafesi ve belirsizlikten kaçınma boyutunun hem bilişsel hem de duygusal imaj üzerinde pozitif bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Turistlerin milliyetlerine göre ulusal kültürün ve destinasyon imajının farklılık gösterdiği tespit edilirken, destinasyona yönelik genel memnuniyet düzeyinin milliyetlere göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda turizm paydaşlarına önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Hofstede’nin Kültürel Boyutları Teorisi, Destinasyon İmajı, Antalya

EXAMINING THE IMPACT OF NATIONAL CULTURE ON DESTINATION IMAGE: THE CASE OF ANTALYA BELEK

Öz

A destination can be defined as a place that offers various opportunities and features, both physical and intangible, that are important in attracting guests. These features include transportation, food and beverage options, recreation and entertainment venues, parks, museums, historical sites, accommodation facilities, art, and other cultural attractions. On the other hand, the concept of the destination image is subjective and refers to tourists' thoughts, perceptions, and feelings toward the destination. The destination image is formed as a result of tourists' attitudes and perceptions towards the destination's characteristics.
The ongoing process of globalization, coupled with the growing interactions between individuals from different cultures, highlights the importance of understanding the cultural values and perspectives of diverse cultural groups. Tourists from different countries exhibit different preferences in transportation modes, hotel choices, travel arrangements, and tourist activities, which can result in varying perceptions of a destination, even among those who have had similar experiences. Therefore, it is essential for tourism enterprises to undertake a comprehensive analysis of tourists' opinions from different cultural backgrounds regarding destination images, in order to identify differences and reveal the results. The purpose of this study is to investigate the impact of national culture on destination image, using Belek, Antalya as a case study. Data were collected from 411 domestic and international tourists from diverse cultural backgrounds who selected Antalya/Belek as their destination, through face-to-face surveys. The collected data were analyzed using SPSS and AMOS software. The results of the analysis indicate that the dimensions of power distance and uncertainty avoidance have a positive influence on both cognitive and emotional image. Additionally, national culture and destination image were found to differ significantly based on the tourists' nationalities. However, the overall satisfaction level with the destination did not vary significantly across nationalities. In line with the results obtained, various suggestions were made to tourism stakeholders.

Anahtar Kelimeler

Culture, Hofstede, Destination Image, Antalya

Kaynakça

• Afshardoost, M., & Eshaghi, M. S. (2020). Destination image and tourist behavioural intentions: A meta-analysis. Tourism Management, 81, 104154.
• Akın, M. H., Karamustafa, K., & Öztürk, Y. (2021). Kapadokya Bölgesinin destinasyon rekabetçiliğinin paydaşlar perspektifinden değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 443-458.
• Allameh, S. M., Pool, J. K., Jaberi, A., Salehzadeh, R., & Asadi, H. (2015). Factors influencing sport tourists’ revisit intentions: The role and effect of destination image, perceived quality, perceived value and satisfaction. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics.
• Aydın, D. (2010). Antalya’nın destinasyon markası özelliklerinin turistler ve turizm aktörleri açısından değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayar, S. B. (2022). Turistlerin seyahat motivasyonları, deneyimleri, destinasyon imaj algıları ve memnuniyetleri arasındaki ilişki: Side örneği. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Beerli A. & Martin J. D. (2004). Tourists characteristics and the perceived image of tourist destinations: A quantitative analysis a case study of Lazarote, Spain. Tourism Management, 25,623-636.
• Bezirgan, M. (2014). Turistik destinasyonda fiyat değeri, aidiyet ve davranışsal niyetler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi: Kemer örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 524-539.
• Bigné, J. E., Sanchez, M. I. & Sanchez, J. (2001). Tourism image, evaluation variables, and after purchase behaviour: Inter-relationship. Tourism Management, 22(6), 607-616.
• Buzova, D., Sanz-Blas, S., & Cervera-Taulet, A. (2019). Does culture affect sentiments expressed in cruise tours’ eWOM?. The Service Industries Journal, 39(2), 154-173.
• Calantone, R. J., Di Benedetto, C. A., Hakam, A., & Bojanic, D. C. (1989). Multiple multinational tourism positioning using correspondence analysis. Journal of travel research, 28(2), 25-32.
• Chan, C. S., & Marafa, L. M. (2018). Branding places and tourist destinations: A conceptualisation and review. (In the chapter: “branding of tourist destinations: Theoretical and empirical insights” (pp. 15– 42)). Emerald Publising Limited.
• Chen, C. F. & Tsai, D. (2007). How destination image and evaluative factors affect behavioral intentions?. Tourism Management, 28(4), 1115-1122.
• Crotts, J. C. & Erdmann, R. (2000). Does national culture influence consumers’ evaluation of travel services? A test of Hofstede’s model of cross‐cultural differences. Managing Service Quality: An International Journal, 10(6), 410-419.
• Crotts, J. C. (2004). The effect of cultural distance on overseas travel behaviors. J. Travel Res. 43, 83–88.
• Çeti, B. (2018). Destinasyon deneyiminin destinasyon imajı algısı ve davranşsal niyetler üzerindeki etkisi: Kapadokya örneği. Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dörtyol, İ.T. (2012). Ulusal kültürün algılanan hizmet kalitesi ve algılanan müşteri değeri üzerindeki etkileri: Turizm sektöründe bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eren, A. (2015). Kapadokya‘nın destinasyon imajı üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ergün, G.S. (2016). Ulusal kültürlerdeki farklılıkların müşteri şikâyet davranışına etkisi: Otel işletmelerinde bir uygulama. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ersoy, M. (2015). A study on destination image perceptions of russian tourists visiting Turkey and their memorable tourism experiences. Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fakeye, P. & Crompton, J. (1991). Image differences between prospective, first-time and repeat visitors to The Lower Rio Grande Valley. Journal of Travel Research, 30(2), 10.
• Feldmane, Z., Miguel, P., & Ferreira, R. (2015). Projected and perceived image of Latvia as a tourist destination. October.
• Framke, W. (2002). The destination as a concept: A discussion of the business-related perspective versus the socio-cultural approach in tourism theory. Scandinavian journal of hospitality and tourism, 2(2), 92-108.
• Frias, D. M., Rodriguez, M.A., & Castaneda, J. A. (2008). Internet vs. travel agencies on pre-visit destination image formation: An information processing View. Tourism Management, 29(1), 163-179.
• Güçer, E. (2010). Destinasyon seçim kararında imajın etkisi: Antalya Örneği. Gazi Üniverstiesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Güllüpunar H. & Gümüşok S., (2016). Hofstede’nin belirsizlikten kaçınma, kültürel boyutu bağlamında Türkiye’de yürütülen çözüm süreciyle ilgili 7 Haziran 2015 milletvekili genel seçimi öncesi bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (39), 477-492.
• Güneş, E. (2016). Destinasyon seçiminde etkili olan destinasyon kalite unsurlarının analizi: Antalya ili örneği. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. Oxford UP.
• Hofstede, G. (1980). Motivation, leadership, and organization: do American theories apply abroad?. Organizational erchant, 9(1), 42-63.
• Huang, S., Weiler, B., & Assaker, G. (2015). Effects of interpretive guiding outcomes on tourist satisfaction and behavioral intention. Journal of Travel Research, 54(3), 344-358.
• Ilyasov, I. (2015). Marka olarak Bakü‘nün destinasyon imajı ve destinasyon imajının destinasyon seçimine etkisi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İzzet, U. (2009). Belek, turizmde dünya markası oldu. [url: http://www.tumgazeteler.com/?a=4728180]. (Erişim Tarihi: 15.10.2022).
• Karaca, Ş., & Gümüş, N. (2018). Kültür ve tüketim: Hofstede kültür boyutları ve ülke örnekleri ile. Gazi Kitabevi.
• Karagöz, Y. (2019). SPSS AMOS META uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Li, X. R., Lai, C., Harrill, R., Kline, S., & Wang, L. (2011). When east meets erc: An exploratory study on Chinese outbound tourists’ travel expectations. Tourism management, 32(4), 741-749.
• Litvin, S. W., & Kar, G. H. (2004). Individualism/collectivism as a moderating factor to the self-image congruity concept. J. Vacat. Mark, 10, 23–32.
• Litvin, S. W., Crotts, J. C., & Hefner, F. L. (2004). Cross-cultural tourist behaviour: a replication and extension involving Hofstede’s uncertainty avoidance dimension. Int. J. Tour. Res. 6, 29–37.
• Loi, L. T. I., So, A. S. I., Lo, I. S., & Fong, L. H. N. (2017). Does the quality of tourist shuttles influence revisit ıntention through destination image and satisfaction? The case of Macao. Journal of Hospitality and Tourism Management, 32, 115-123.
• Martin, H. S. & Bosque, I. A. R. D. (2008). Exploring the cognitive–affective nature of destination ımage and the role of psychological factors in its formation. Tourism Management, 29(2), 263-277.
• Mayo, E. J., & Jarvis, L. P. (1981). The psychology of leisure travel. Effective marketing and selling of travel services. CBI Publishing Company.
• Meng, F. (2010). Individualism/collectivism and group travel behavior: A cross-cultural perspective. Int. J. Cult. Tour. Hosp. Res. 4, 340–351.
• Milman, A. & Pizam A. (1995). The role of awareness and familiarity with a destination: The central florida case. Journal of Travel Research, 35, 21-27.
• Money, R. B., & Crotts, J. C. (2003). The effect of uncertainty avoidance on information search, planning, and purchases of international travel vacations. Tour. Manag. 24, 191–202.
• Nutsugbodo, R. Y., Amenumey, E. K., & Mensah, C. A. (2018). Public transport mode preferences of international tourists in Ghana: Implications for transport planning. Travel behaviour and Society, 11, 1-8.
• Palau, S., Ramon, F.C., Santiago, A. M., Carlos M., & Sanchez-Garcia, J. (2016). Examining how country image influences destination ımage in a behavioral ıntentions model: The cases of Lloret De Mar (Spain) and Cancun (Mexico). Journal of Travel & Tourism Marketing, 33(7), 949-965.
• Puh, B. (2014). Destination image and tourism satisfaction: The case of a Mediterranean destination. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(13), 538.
• Reisinger, Y., & Crotts, J. C. (2010). Applying Hofstede’s national culture measures in tourism research: Illuminating issues of divergence and convergence. Journal of Travel Research, 49(2), 153-164.
• Reisinger, Y., Mavondo, F. T., & Crotts, J. C. (2009). The importance of destination attributes: Western and Asian visitors. Anatolia, 20, 236–253.
• Ruiz, E. C., González, G. B., & Zamora, D. T. (2018). Destination image, satisfaction and destination loyalty in cruise tourism: the case of Malaga (Spain). Tourism & Management Studies, 14(1), 58-68.
• Sargut, A. S. (2001). Kültürler arası farklılaşma ve yönetim. İmge Kitabevi.
• Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Seo, S., Kim, K., & Jang, J. (2018). Uncertainty avoidance as a moderator for influences on foreign resident dining out behaviours. Int. J. Contemp. Hosp.Manag. 30, 900–918.
• Stylos, N., Bellou, V., Andronikidis, A., &Vassiliadis, C. A. (2017). Linking the dots among destination İmages, place attachment, and revisit İntentions: A study among British and Russian tourists. Tourism Management, 60, 15-29.
• Timur, B. (2015). Termal turizmde hizmet kalitesi algılanan destinasyon imajı ve tekrar ziyaret niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ünal, C. (2015). Profesyonel turist rehberlerinin mesleki yeterliliklerinin turistlerin destinasyon imaj algısı ve genel memnuniyeti üzerine etkisi (Alman turistlere yönelik Antalya şehir turunda bir uygulama). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Wang, L., & Kirilenko, A. P. (2021). Do tourists from different countries interpret travel experience with the same feeling? Sentiment analysis of TripAdvisor reviews. In Information and Communication Technologies in Tourism 2021 (pp. 294-301). Springer.
• WTO (2009), Tourism 2020 vision [url: http://www.unwto.org/facts/eng/vision.htm]. (Erişim Tarihi: 13.10.2022).
• Yacout, O. M., & Hefny, L. I. (2015). Use of Hofstede’s cultural dimensions, demographics, and information sources as antecedents to cognitive and affective destination image for Egypt. Journal of Vacation Marketing, 21(1), 37-52.
• Yenen, Ş. (2006). Belek’in çirkin su kemerleri. [url: http://www.tumgazeteler.com/?a=1502411]. (Erişim Tarihi: 13.10.2022).
• Yiamjanya, S., & Wongleedee, K. (2014). International tourists’ travel motivation by push-pull factors and the decision making for selecting Thailand as destination choice. International Journal of Social, Education, Economics and Management Engineering, 8(5), 1326-1331.
• Zhang, H., Fu, X., Cai, L. A., & Lu, L. (2014). Destination image and tourist loyalty: A meta-analysis. Tourism Management, 40, 213-223.