METAVERSE TOPLUMU: KİMLİK, MEKÂN VE YENİ TOPLULUK BİLİNCİ

Yıl 2022, Cilt: 36 Sayı: 4, 1792 - 1812, 30.12.2022

Filiz Güven İlkim Güven

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1159046

Öz

İlk olarak 1992 yılında kurgusal bir biçimde tanımlanmış olan “Metaverse”, günümüz teknolojisi ile bir arada düşünüldüğünde bireylerin kendilerini zihinsel olarak içinde hissettikleri yeni bir evren modelidir. İlk örnekleri dijital oyun teknolojisi üzerine kurulu siber deneyimlerden başlayarak gündelik yaşama dâhil edilen bu evren, büyük teknoloji şirketlerinin ilgisinin bu alana kayması ile birçok uzman ve kurum tarafından “internetin geleceği” olarak kabul edilmiştir. Siber gerçeklik ile insanoğlunun yaşamına girmeye başlayan çevrimiçi yaşam, “Metaverse” ile bir boyut daha atlayarak gerçek dünya ile siber dünyanın kesiştiği ancak ikisinin de ötesinde bulunan bir noktaya yerleşmiş, fiziksel gerçekliği dahi ele geçirmiştir. Özellikle Yeni Koronavirüs Pandemisiyle birlikte yaşamın tüm alanlarına dâhil edilen çevrimiçi sürecin devamı olarak kabul edilen Metaverse; fiziksel bilgi, beceri ve tecrübelerin bilişsel bir aktarımıdır. Kullanıcılarına tıptan sanata birçok alanda işlevsel deneyim alanları açan Metaverse, merkeziyetsiz olması nedeniyle geleneksel toplum düzenine alternatif yeni bir toplum yaratabilir. Bu yönüyle kimlik, mekân gibi toplumsallığı belirleyen unsurları da merkeziyetsiz kılmaktadır. Belirtilenler ekseninde çalışma, Metaverse teknolojisini ve getirdiği yenilikleri, toplumsalı oluşturan öğeler çerçevesinde bireyden topluma; mekân, kimlik ve toplum eksenli bir çerçevede literatür taraması ile sorgulamıştır. Literatür taraması için kullanılan veri tabanları Ebscohost, Scopus, Web of Science ve ProQuest’tir. Bu veri tabanlarında yer alan 82 adet yayın ele alınmış ve Metaverse’te kimlik ve mekân çalışmaları ile ilgili olarak belirlenmiştir. Bu çalışmalardan hareketle Metaverse’ün kültürlerarası etkileşimi artırma potansiyeli dikkate sunularak yeni topluluk bilincinin eskisinden çok daha farklı bir alanda ve tamamıyla farklı değerler etrafında oluşacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Mekan, Toplum, Topluluk Bilinci

Teşekkür

Sayın Hocam, Emekleriniz için teşekkür eder, saygılar sunarım.

METAVERSE SOCIETY: IDENTITY, SPACE AND NEW COMMUNITY

Öz

First defined fictionally in 1992, "Metaverse" is a new universe model in which individuals feel themselves mentally when considered together with today's technology. This universe, which has been included in daily life starting from cyber experiences, the first examples of which are based on digital game technology, has been accepted as the "future of the internet" by many experts and institutions as the attention of big technology companies has shifted to this field. Online life, which started to enter the life of human beings with cyber reality, has taken another dimension with the “Metaverse” and settled at a point where the real world and the cyber world intersect, but beyond both, even taking over the physical reality. Metaverse, which is considered as the continuation of the online process included in all areas of life, especially with the New Coronavirus Pandemic, can be defined as a cognitive transfer of physical knowledge, skills, and experiences. Metaverse, which opens functional areas of experience to its users in many fields from medicine to art, can create a new society that is an alternative to the traditional social order due to its decentralization. In this respect, it also decentralizes the elements that determine sociality such as identity and space. In line with what has been stated, the study has questioned the Metaverse technology and the innovations it brings, with a literature review within the framework of the elements that make up the social, from the individual to the society, in the axis of space, identity, and society. Databases used for literature search are Ebscohost, Scopus, Web of Science and ProQuest. 82 publications in these databases were discussed and identified in relation to identity and space studies in Metaverse. Based on these studies, considering the potential of Metaverse to increase intercultural interaction, it has been concluded that the new community consciousness will be formed in a very different area and around completely different values than before.

Anahtar Kelimeler

Identıty, Space, Metaverse, Society, Community Awareness

Kaynakça

• Akgöz, S., Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Meta-analizi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 107–112.
• Akı, V. (2022, Ocak 12). NFT dünyası yeni başlıyor. https://www.dunya.com/kose-yazisi/nft-dunyasi-yeni-basliyor/645611
• Assmann, J. (2018). Kültürel bellek, (Çev. Ayşe Tekin). Ayrıntı Yayınları.
• Aşkın, M. (2010). Kimlik ve giydirilmiş kimlikler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 213-220. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/2820/38014
• Augé, M. (1995). Non-places, s. Introduction to an Anthropology of Supermodernity (trans. J. Howe). Verso Publishers.
• Aydoğdu, H. (2004). Modern kimlikte öznenin ölümü. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 115-147.
• Ayiter, E. (2019). Non-place and storyworlds, Intimate spaces for metaverse avatars. Technoetic Arts: a Journal of Speculative Research, 17, 155–169. https://doi.org/10.1386/tear
• Aytaç, Ö. (2013). Kent mekânları ve kimlik/farklılık sorunu. IdealKent- Journal of Urban Studies, 4(9), 138–169.
• Ball, M. (2020). The Metaverse: what it is, where to find it, who will build it. www.matthewball.vc/all/themetaverse
• Bauman, Z. (2017). Kimlik, (Çev. Mesut Hazır). Heretik Yayınları.
• Birgün, (2022, Nisan 22). NFT'ye Türkçe karşılık belirlendi. http://www.birgun.net/haber/nft-ye-turkce-karsilik-belirlendi-385270
• Bored ape yacht club, (2022, Ocak 09). Roadmap Activations. http://boredapeyachtclub.com/#/home#roadmap
• Bulu, A. & Kavut, E. 2021. Kurgusal Mekanlarda Morfogenez Etkisinin İncelenmesi. Mimarlık ve Yaşam Dergisi Journal of Architecture and Life 6(3), 2021, (831-844).
• Calongne, C., Sheehy, P., & Stricker, A. (2013). Gemeinschaft identity in a gesellschaft Metaverse. İçinde R. Teigland & D. Power (Eds.). The Immersive Internet: Reflections on the Entangling of the Virtual with Society, Politics and the Economy (ss. 180-191). Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/9781137283023
• Choi, H. S., & Kim, S. (2017). A research on metaverse content for history education. Global Culture Contents, 26(7), 209-226.
• CNNTurk, (2022, Ocak 09). NFT nedir, ne demek, nasıl yapılır? NFT token nasıl oluşturulur? https://www.cnnturk.com/ekonomi/nft-nedir-ne-demek-nasil-yapilir-nft-token-nasil-olusturulur/
• Coinmarketcap (2021, Aralık 30). https://coinmarketcap.com/
• Damásio, M., Henriques, S., & Costa, C. (2012). Belonging to a community: Forms of technological mediated belonging. Observatorio, 127–146. https://doi.org/10.15847/obsOBS000604
• Das, D., Bose, P., Ruaro, N., Kruegel, C., & Vigna, G. (2021). Understanding security issues in the NFT ecosystem. In Proceedings of Association for Computing Machinery. http://arxiv.org/abs/2111.08893
• Davis, A., Murphy, J., Owens, D., Khazanchi, D., & Zigurs, I. (2009). Avatars, people, and virtual worlds, s. Foundations for research in metaverses. Journal of the Association for Information Systems, 10(2), 1-29.
• Demir, M. C. (2019). Sinemada sanal gerçeklik ve gerçekliğin dönüşümü. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Diehl, WC., Prins, E. (2008). Unintended outcomes in second life: Intercultural literacy and cultural identity in a virtual world. Language and Intercultural Communication, 8(2), 101-118.
• Dionisio, J. D. N., Burns, W. G., & Gilbert, R. (2013). 3D virtual worlds and the metaverse: Current status and future possibilities. ACM Computing Surveys, 45(3), 1-38.
• Doğu, T., & Deligöz, M. V. (2017). Memory Box: an experiment on urban collective memory. MEGARON/Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal, 12(4), 545–552. http://doi.org/10.5505/megaron.2017.09226
• Doodles, (2022, Ocak 09). https://doodles.app/
• Duan, H., Li, J., Fan, S., Lin, Z., Wu, X., & Cai, W. (2021). Metaverse for social good: A university campus prototype. MM 2021 - Proceedings of the 29th ACM International Conference on Multimedia, 153–161. http://doi.org/10.1145/3474085.3479238
• Ducuing, C. (2019). How to make sure my cryptokitties are here forever? The complementary roles of blockchain and the law to bring trust. European Journal of Risk Regulation, 10(2), 315–329. http://doi.org/10.1017/err.2019.39
• Erkal, A. (2021). Avrupa insan hakları mahkemesinin yeni medyada ifade özgürlüğü içtihadı. Asya Studies, 18, 307–316. https://doi.org/10.31455/asya.654343
• Eventdao, (2022, Ocak 09). What’s EventDAO?. http://eventdao.medium.com/whats-eventdao-44f9247cf5c9
• Frank, M. G., & Gilovich, T. (1988). The dark side of self- and social perception: Black uniforms and aggression in professional sports. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 74-85.
• Gartner, (2022, Ocak 09). What is a metaverse? http://www.gartner.com/en/articles/what-is-a-metaverse/
• Goanta, C. (2020). Selling LAND in Decentraland: The regime of non-fungible tokens on the ethereum blockchain under the digital content directive. İçinde A. Lehavi, R. Levine-Schnur (Eds.), Disruptive technology, legal ınnovation, and the future of real estate (ss. 139-154). Springer. http://doi.org/10.1007/978-3-030-52387-9_8
• Gordon, P. (2021). Regulators are coming for crypto: is digital identity the answer? http://cointelegraph.com/news/regulators-are-coming-for-crypto-is-digital-identity-the-answer
• Hagel, J. (1999). Net gain : Expanding markets. Journal of Interactive Marketing, 13(1), 55–65.
• Ibelings, H. (1998). Supermodernism: Architecture in the age of globalization. NAi Publishers.
• Frey, D., Royan, J., Piegay, R., Kermarrec, A. M., Anceaume, E., & Le Fessant, F. (2008). Solipsis: A decentralized architecture for virtual environments. 1st ınternational workshop on massively multiuser virtual environments, Mart 2008, (ss. 29–33). Reno, NV, United States. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.163.2404&rep=rep1&type=pdf
• Johnson, R. D., & Downing, L. L. (1979). Deindividuation and valence of cues: Effects on prosocial and antisocial behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 1532-1538.
• Kaypakoğlu, S. (2000). Kimlik sorunları ve iletişim. Der Yayıncılık.
• Kılınç, Ş. (2021, Aralık 30). Özlemiştik: Wikipedia, Türkiye'de tekrar erişime açıldı. http://web.archive.org/web/20200116104037/https://www.webtekno.com/wikipedia-vikipedi-erisim-acildi-h83732.html
• Kim, J. W., Choi, J., Qualls, W., & Han, K., (2008). It takes a marketplace community to raise brand commitment: The role of online communities. Journal of Marketing Management, 24(3-4), 409–431.
• Kye, B., Han, N., Kim, E., Park, Y., & Jo, S. (2021). Educational applications of metaverse: Possibilities and limitations. Journal of Educational Evaluation for Health Professions, 18, 1–13.
• Liu, Y., & Bakici, T., (2019). Enterprise social media usage: The motives and the moderating role of public social media experience. Computers in Human Behavior, 101, 163–172.
• Medyatava, (2022, Şubat 02). Hande Fırat duyurdu! Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Metaverse'de satıldı. Alan kişi bilinmiyor. http://www.medyatava.com/haber/hande-firat-duyurdu-cumhurbaskanligi- kulliyesi-metaversede-satildi-alan-kisi-bilinmiyor_244983/
• Marketplace, (2022, Ocak 09). Lands. http://marketplace.ovr.ai/map/lands/
• Merola, N., & Peña, J. (1970). The effects of avatar appearance in virtual worlds. Journal For Virtual Worlds Research, 2(5), 3-12. http://doi.org/10.4101/jvwr.v2i5.843
• Molinsky, A., Krabbenhoft, M., Ambady, N., & Choi, Y. (2005) Cracking the nonverbal code: Intercultural competence and gesture recognition across cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36(3), 380-395.
• Moneta, A. (2020). Architecture, heritage and metaverse: New approaches and methods for the digital built environment. Traditional Dwellings and Settlements Review, 32(2), 37–49.
• Nakamoto, S. (2021, Ekim 25). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. https://www.ussc.gov/sites/default/files/pdf/training/annual-national-training seminar/2018/Emerging_Tech_Bitcoin_Crypto.pdf
• Narin, N. G. (2021). A content analysis of the metaverse articles. Journal of Metaverse, 1(1), 17–24. http://lens.org/132-852-388-772-732
• Ong, W. J. (2018). Sözlü ve yazılı kültür, sözlü ve yazılı kültür: Sözün teknolojileşmesi, (Çev. Sema Postacıoğlu Banon). Metis Yayınları.
• Owens, D., Mitchell, A., Khazanchi, D., & Zigurs, İ. (2011). An empirical investigation of virtual world projects and metaverse technology capabilities. The DATA BASE for Advances in Information Systems, 42(1), 74–101.
• Öztürk, E., & Çalıcı, C. (2018). Modern toplumda kimlik, “siber dissosiyasyon” ve “siber alter”: Teorik ve klinik bir yaklaşım. İçinde E. Öztürk (Ed.), Ruhsal travma ve dissosiyasyon (ss. 39-47). Türkiye Klinikleri.
• Öztürk, E. (2019). Dijital iletişim, siber kimlik, siber alter kişilik ve siber dissosiyasyon. 2. Türk Adli Bilimler Kongresi ve 10. Adli Tıp Çalıştayı, 11 Nisan, 2019. Kaş/Antalya.
• Parmentier, G., & Rolland, S. (2009). Consumers in virtual worlds: identity building and consuming experience in Second Life. Recherche et Applications en Marketing, 24(3), 43-55.
• Sennett, R. (1999). Gözün vicdanı: kent tasarımı ve toplumsal yaşam. (Çev. S. Sertabiboğlu & C. Kurultay). Ayrıntı Yayınları.
• Shelby, L. B., Vaske, J. J., Shelby, L. B., & Vaske, J. J. 2008. Understanding Meta-Analysis : A Review of the Methodological Literature. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, Kasım 2014, 37–41. http://doi.org/10.1080/01490400701881366
• Slater, M., Sadagic, A., Usoh, M., & Schroeder, R. (2000). Small-group behavior in a virtual and real environment: A comparative study. Presence, 9(1), 37-51.
• Sozluk, (2022, Şubat 02). https://sozluk.gov.tr/kimlik
• Terrace, J., Cheslack-postava, E., Levis, P., & Freedman, M. J. (2012). Unsupervised conversion of 3D models for interactive Metaverses. IEEE International Conference on Multimedia and Expo. http://doi.org/10.1109/ICME.2012.186
• Torun, N. K. & Torun, T. (2022). Metaverse ve Din Kavramlarının Sosyal Medya Madenciliği Yolu ile İncelenmesi. Alanya Akademik Bakış Dergisi Yıl: 2022, C:6, S:2, ss.2511-2526.
• Turan, T. & Kavut, İ. E. (2022). An investigation of the surrealist art movement's contribution to fictional spaces and the concept of the metaverse in the context of the norm. Journal of Architectural Sciences and Applications, 7 (1), 346-363.
• Uyan, G. (2022). Türkiye en çok Metaverse arsası satın alan ülke oldu: iyi de neden? https://www.webtekno.com/turkiye-en-cok-metaverse-arsasi-satin-alan-ulke-h119684.html
• Wiesenfeld, E. (1996). The concept of “we”: A community social psychology myth? Journal of Community Psychology, 24(4), 337–346. http://doi.org/10.1002/(SICI)1520-6629(199610)24:4
• Wikipedia, (2021, Kasım 15). Sosyal kimlik teorisi/. http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyal_kimlik_teorisi/
• Yıldız, S. (2007). Kimlik ve ulusal kimlik kavramlarının toplumsal niteliği. Milli Folklor, 19(74), 9-16.
• Zheng, Y., & Boh, W. F. (2021). Value drivers of blockchain technology: A case study of blockchain-enabled online community. Telematics and Informatics, 58 (December 2020), 101563. https://doi.org/10.1016/j.tele.2021.101563.