THE EFFECTS OF THE COVID-19 PANDEMIC ON THE HIGHWAY, RAILWAY AND AIRLINE SECTORS: A REVIEW ON TURKEY

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 1, 353 - 369, 29.03.2023

Hatice Erkekoğlu Ayşe Şahin

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1225405

Öz

The first case in the Covid-19 pandemic, which has influenced all over the world, was seen in the Wuhan Province of China on December 1, 2019, and was declared a pandemic by the World Health Organization (WHO) on March 11, 2020 (The Republic of Turkey, Ministry of Health, 2020). In this study, road, rail, and air transportation data between 2011 and 2020 were evaluated to examine the effects of the Covid-19 pandemic on passenger and freight transportation in Turkey and interpreted by comparing them with the Covid-19 period. Since there were not many studies on these three sectors, it is thought that the article can contribute to the literature. The most recent data in the records of the Turkish Statistical Institute (TUIK) were accessed for the year 2020 but there was no data on maritime transportation for recent years, so this sector was not included in the analysis. According to the findings, until 2019, in all of the transportation data examined this study for every year there was a stable trend and only a tiny change, but in 2020, a significant decrease was observed these sectors on it except road and rail freight transportation. In 2020, the number of passengers decreased by 61% and the amount of cargo decreased by 39% in airline transportation compared to the previous year. Similarly, the number of railway passengers and road passengers has reduced by 40% and 15% respectively, whereas the amount of railway and road freight has increased by 3% and 2% respectively. In addition, within 10 years, the shares of passenger and freight volumes in these sectors were also examined, it was found that there was an increase in road and rail freight transportation and a decrease in passenger transportation in 2020. Also, in 2020 compared with 2019, the share of airline passenger transportation has declined by 8% and with the same trend, the freight rate has diminished by 5%. As a result of these assessments, it can be stated that the Covid-19 pandemic has negatively affected passenger and freight transportation in all three sectors and has caused economic losses.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Airline, Highway, Railway, Passenger

COVİD-19 PANDEMİSİNİN KARAYOLU, DEMİRYOLU VE HAVAYOLU SEKTÖRLERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz

Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisinde ilk vaka 1 Aralık 2019'da Çin'in Wuhan Eyaletinde görülmüş ve 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından pandemi ilan edilmiştir (Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, 2020). Bu çalışmada, Covid-19 pandemisinin Türkiye'deki yolcu ve yük taşımacılığına etkilerini incelemek amacıyla 2011-2020 yılları arasındaki karayolu, demiryolu ve havayolu taşımacılığı verileri değerlendirmeye alınmış ve Covid-19 dönemi ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Bu üç sektöre yönelik çok fazla çalışma olmaması nedeniyle makalenin literatüre katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kayıtlarındaki en güncel verilere 2020 yılı için ulaşılabilmiş ancak son yıllara ait denizyolu taşımacılığı verisi olmadığı için bu sektör analize dahil edilmemiştir. Elde edilen bulgulara göre yolcu ve yük miktarlarına ilişkin verilerde 2019 yılına kadar her yıl sadece küçük bir değişiklik olması şeklinde istikrarlı bir seyir görülürken, 2020 yılında karayolu ve demiryolu yük taşımacılığı haricindeki diğer verilerde önemli ölçüde düşüş gözlemlenmiştir. 2020 yılında bir önceki yıla göre havayolu taşımacılığında yolcu sayısı %61, kargo miktarı ise %39 azalmıştır. Aynı şekilde, demiryolu yolcu sayısı %40 ve karayolu yolcu sayısı %15 azalırken, demiryolu ve karayolu yük taşıma miktarları sırasıyla %3 ve %2 artmıştır. Ek olarak 10 yıl içerisinde bu sektörlerdeki yolcu ve yük hacimlerinin payları da incelendiğinde, 2020 yılında karayolu ve demiryolu yük taşımacılığında artış, yolcu taşımacılığında ise düşüş olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 2020 yılında 2019 yılına göre havayolu yolcu taşımacılığının payı %8, yük oranı ise aynı trendle %5 oranında gerilemiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda, Covid-19 pandemisinin her üç sektörde de yolcu ve yük taşımacılığını olumsuz etkilediği ve ekonomik kayıplara neden olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Havayolu, Karayolu, Demiryolu, Yolcu

Kaynakça

• Akca, M. (2020). Covid-19’un havacılık sektörüne etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(5), 45-64.
• Akçacı, T., & Çınaroğlu, M.S. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) salgınının lojistik ve ticarete etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (COVID-19 Special Issue), 447-456.
• Bakırcı, M. (2020). Covid-19 pandemisinin Türkiye havayolu ulaşımına etkisi. Türk Coğrafya Dergisi, 76, 45-58.
• Deliçay, M. (2021, Ocak). Perakende e-ticaretin yükselişi. T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/01/Perakende_E-Ticaretin_Yukselisi.pdf
• Ece, N. J. (2020). Covid-19 salgınının konteyner taşımacılığı ve limanlarına etkisi. Denizcilik ve Lojistik Araştırmaları Dergisi, 2, 47-66.
• Klynveld Peat Marwick Goerdeler (2020). Covid-19 döneminde etkili tedarik zinciri yönetimi. İş Dünyası Gözünden Covid-19'un Etkileri Anketi - KPMG Türkiye.
• Hopancı, B., Akdeniz, H., & Şahin, O. (2021). Covid-19 pandemisinin havacılık sektörü üzerine etkileri. Mühendis ve Makine, 62(704), 446-467.
• International Air Transport Association. (2020, Şubat 20). Covid-19 cuts demand and revenues. IATA - COVID-19 Cuts Demand and Revenues.
• Kabadayı, M., & Kardeş N. (2020). Kovid-19’un (koronavirüsün) yerli turist davranışı ve seyahat eğilimlerine etkileri. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(4), 3703-3719.
• Kalkın, G. (2021). Covid-19 ve havacılık sektörünün geleceği: havacılık yönetimi kapsamında bir değerlendirme. Journal of Aviation, 5(1), 53-63.
• Karakavuz, H. (2020). Covid-19'un Türk havayolu işletmeleri üzerindeki etkilerine ilişkin bir swot analizi. Turkish Studies, 15(8), 3573-3591.
• Kılıç, D., Polat, G., & Şengür, F. (2021). Havayolu işletmelerinin covid-19 pandemi sürecindeki yönetsel tepkileri üzerine bir araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(2), 353-377.
• Okumuş, A. (2020, Nisan 15). Covid-19’un Ulaştırma ve Lojistik Sektörüne Etkileri. https://lge.ist/degerlendirme/covid-19un-ulastirma-ve-lojistik-sektorune-etkileri/
• Sucu, M. (2021). Covid-19 salgını döneminde havacılık sektöründe kriz yönetimi: Türk Havayolları (THY) özelinde bir durum çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(3), 2863-2884.
• Türk Tabipleri Birliği. (2021, Ağustos 21). Covid-19 aşılarında tekrar dozlarla ilgili sorular ve sorunlar. Koronavirüs (COVID-19) (ttb.org.tr)
• Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları. (2020). Faaliyet raporu. https://www.tcddta simacilik.gov.tr/uploads/images/Strateji/TCDD-Tasimacilik-2020-Faaliyet-Raporu.pdf
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. (2020, Mart 28). Koronavirüs tedbirleri kapsamında şehirlerarası otobüs yolcu taşımacılığı ile ilgili ek genelge.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. (2020, Temmuz 02). Pandemi. Covid-19 Bilgilendirme Platformu.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. (2020). Covid-19 nedir? Covid-19 Bilgilendirme Platformu. https://covid19.saglik.gov.tfr/TR-66300/covid-19-nedir-.html
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. (2020). Yeni Koronavirüs Hastalığı - Evde Kal.
• Türkiye Bilimler Akademisi. (2020, Nisan 17). Covid-19 pandemi değerlendirme raporu. https://www.tuba.gov.tr/files/images/2020/kovidraporu/Covid-19%20Raporu-Final+.pdf
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2021, Şubat 02). https://www.tuik.gov.tr/
• Toplu Yılmaz, O., & Bayram, O. (2020). Covid-19 pandemi döneminde Türkiye’de e-ticaret ve e-ihracat. Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 37-54.
• Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği. (2020). Covid 19’un e-ticaret üzerindeki etkileri. https://uib.org.tr/tr/kbfile/covid-19un-e-ticaret-uzerindeki-etkileri
• Uluslararası Nakliyeciler Derneği. (2021, Şubat 22). Covid-19 salgınının yük taşımacılığına etkisi.