THE EFFECT OF COMPULSORY CITIZENSHIP BEHAVIOR ON WORK PERFORMANCE IN PRIVATE SECTOR SERVICE CLASS EMPLOYEES: THE MODERATOR ROLE OF PSYCHOLOGICAL COMFORT

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 1, 384 - 404, 29.03.2023

Saadet Ela Pelenk

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1253150

Cited By: 1

Öz

Compulsory citizenship behavior is the extra workload that the employee is exposed to outside of the job description. The job performance of the employee is effected by the physical and psychological weight of the workload. However, self-confidence and motivation provided by psychological comfort can regulate the effect of compulsory citizenship behavior on job performance. The aim of this research is to examine the moderator role of psychological comfort in the effect of compulsory citizenship behavior on job performance. The research sample consists of 203 people working in the field of service in the private sector. Convenience sampling method was used in the research, SPSS.23 statistical program and multiple regression technique were used. In the research, demographic questions, compulsory citizenship behavior, psychological comfort and job performance scales were used. According to the results of the research, compulsory citizenship behavior effected job performance negatively and significantly. According to another result of the research, the moderator role of psychological comfort in the effect of compulsory citizenship behavior on job performance has been determined. The results of the research show that the negative effects of increasing workloads and work stress on work performance in today's business conditions can be regulated by factors such as psychological trust, support and sharing of ideas. In this context, it is hoped that the results of the research will contribute to HR experts, managers and employees in terms of employee productivity.

Anahtar Kelimeler

Compulsory citizenship behavior, Job performance, Psychological comfort

ÖZEL SEKTÖR HİZMET SINIFI ÇALIŞANLARINDA ZORUNLU VATANDAŞLIK DAVRANIŞININ İŞ PERFORMANSINA ETKİSİ: PSİKOLOJİK RAHATLIĞIN DÜZENLEYİCİ ROLÜ

Öz

Zorunlu vatandaşlık davranışı, iş tanımı dışında çalışanın maruz kaldığı ekstra iş yükleridir. Çalışanın iş performansı, iş yükünün getirdiği fiziksel ve psikolojik ağırlıktan etkilenmektedir. Ancak psikolojik rahatlığın sağladığı özgüven ve motivasyon zorunlu vatandaşlık davranışının iş performansına etkisini düzenleyebilir. Bu araştırmanın amacı, zorunlu vatandaşlık davranışının iş performansına etkisinde psikolojik rahatlığın düzenleyici rolünü incelemektir. Araştırma örneklemini, özel sektörde hizmet alanında çalışan 203 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılmış olup; SPSS.23 istatistik programı ve çoklu regresyon tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada demografik sorular, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan zorunlu vatandaşlık davranışı, psikolojik rahatlık ve iş performansı ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; zorunlu vatandaşlık davranışı, iş performansını negatif ve anlamlı olarak etkilemiştir. Araştırmanın diğer bir sonucuna göre; zorunlu vatandaşlık davranışının iş performansına etkisinde psikolojik rahatlığın düzenleyici rolü tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, günümüz iş şartlarında artan iş yüklerinin ve iş stresinin iş performansına olumsuz etkisinin psikolojik güven, destek ve fikirlerin paylaşımı gibi unsurlar ile düzenlenebileceğini göstermektedir. Bu bağlamda araştırma sonuçlarının çalışan verimliliği noktasında IK uzmanlarına, yöneticilere ve çalışanlara katkı sağlaması umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Zorunlu vatandaşlık davranışı, İş performansı, Psikolojik rahatlık

Kaynakça

• Ahmadian, S., Sesen, H., & Soran, S. (2017). Expanding the boundaries of compulsory citizenship behavior: Its impact on some organizational outputs. Business and Economic Horizons, 13(1), 110-118.
• Aiken, L. S., & Stephen G. West (1991). Multiple regression: Testing and interpreting interactions. Sage Publishing.
• Al Douri, B. S. Q. (2021). Psychological comfort and it’s relationship to job performance among secondary school teachers. Journal of Educational and Psychological Researches, 18(69), 505-535.
• Altunışık, R.,Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Spss uygulamalı. Sakarya Kitabevi.
• Ay, F. A., Filizöz, B.,& Öncül, M. S. (2014). Kariyer yönetimi uygulamalarının iş tatminine etkisi: Kamu ve özel sağlık çalışanlarına yönelik bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 45-61.
• Aydemir, C., & Akdoğan, A. A. (2021). Zorunlu vatandaşlık davranışının işe yabancılaşma üzerindeki etkisi. Joeep: Journal of Emerging Economies and Policy, 6(Özel Sayı), 63-70.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2005). Research methods in education (5th Ed.). Routledge Falmer Publishing.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin iş gören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
• Derin, N. (2017). İşyerinde kişiler arası güven ile iş gören sesliliği arasındaki ilişkide psikolojik rahatlığın aracılık rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 51-68.
• Edmondson, A. (1999). Psychological safety and learning behavior in work teams. Administrative science quarterly, 44(2), 350-383.
• Erol, E. (2022). Benlik kurgusu teorisi kapsamında örgütsel bağlılık ve iş performansı etkisi: Yiyecek içecek işletmelerinde bir inceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(3), 2242-2252.
• Esengin, B. O. (2022). Pozitif psikolojik sermaye, iş performansı ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Sağlık çalışanları üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yozgat Bozok Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Frazier, M. L., Fainshmidt, S., Klinger, R. L., Pezeshkan, A., & Vracheva, V. (2017). Psychological safety: A meta‐ analytic review and extension. Personnel Psychology, 70(1), 113-165.
• Geçen, Ö.E. (2021). Y ve z kuşağı çalışanları üzerinde örgütsel bağlılık ve psikolojik rahatlık algılarının işten ayrılma niyetine etkisi: İkitelli organize sanayi bölgesindeki bir işletme üzerinde araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Gençel, B., Akçakanat,T ., & Dinç, M. (2020). Psikolojik rahatlığın bilgi paylaşımı, çalışmaya tutkunluk ve çalışan performansı üzerine etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3) , 2011-2038.
• Hung, T. K., Wang, C. H., Tian, M., Lin, M., & Liu, W. H. (2022). How to prevent stress in the workplace by emotional regulation? The relationship between compulsory citizen behavior, job engagement, and job performance. Sage Journal, 12(2), 21582440221105483.
• Kahn, W.A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(1990), 692-724.
• Kahraman, A., & Aylan S. (2012). Örgütsel vatandaşlık. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 35-48.
• Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınevi.
• Kirkman B. L., & Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58–74.
• Lifton, R. J. (1961). Thought reform and the psychology of totalism. Norton Publishing.
• Liu, Y., Zhao, H., & Sheard, G. (2017). Organızational citizenshıp pressure, compulsory citizenship behavior and work–family conflict. Social Behavior and Personality, 45(4), 695-704.
• Makara-Studzińska, M., Załuski, M., Biegańska-Banaś, J., Tyburski, E., Jagielski, P., & Adamczyk, K. (2021). Perceived stress and burnout syndrome: A moderated mediation model of self-efficacy and psychological comfort among polish air traffic controllers. Journal of Air Transport Management, 96, 102-105.
• Newman, A., Donohue, R., & Eva, N. (2017). Psychological safety: A systematic review of the literature. Human Resource Management Review, 27(3), 521-535.
• Organ, D.W. (1988). The good soldier syndrome. Lexington Book.
• Radia, K. N., Purohit, S., Desai, S., & Nenavani, J. (2022). Psychological comfort in service relationships: A mixed- method approach. Journal of Retailing and Consumer Services, 64, 102-824.
• Schein, E. H., Schneier, L., & Barker, C. (1961). Coercive persuasion. Norton Publishing.
• Schein, E., & Bennis, W. G. (1965). Personal and organizational change through group methods. Wiley Publishing.
• Seyrek, E. (2021). Zorunlu vatandaşlık davranışı: Kavramsal bir inceleme. İçinde E. Çınar.& N. Ç. Akar (Eds.), Yönetim ve iktisat alanında güncel çalışmalar. Efe Akademi.
• Sigler, T. H., & Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: Examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management, 5(1), 27-52.
• Uslu, S., & Aktaş, H. (2017). İşten ayrılma niyeti ile örgütsel sessizlik etkileşiminde iş güvencesi memnuniyeti ve iş güvencesi endeksinin aracı rolü: Özel bir hastane çalışanları üzerinde bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 141-160.
• Vigoda‐Gadot, E. (2006). Compulsory citizenship behavior: Theorizing some dark sides of the good soldier syndrome in organizations. Journal for the theory of social behaviour, 36(1), 77-93.
• Vigoda-Gadot, E. (2007). Redrawing the boundaries of OCB? An empirical examination of compulsory extra- role behavior in the workplace. Journal of Business and Psychology, 21(3), 377-405.
• Vischer, J. C. (2007). The concept of workplace performance and its value to managers. California Management Review, 49(2), 62-79.
• Wang, H. F., Chen, Y. C., Yang, F. H., & Juan, C. W. (2021). Relationship between transformational leadership and nurses' job performance: The mediating effect of psychological safety. Social Behavior and Personality: An International Journal, 49(5), 1-12.
• Wang, L., Owens, B. P., Li, J., & Shi, L. (2018). Exploring the affective impact, boundary conditions, and antecedents of leader humility. Journal of Applied Psychology, 103(9), 1019–1038.
• Yelboğa, A. (2006). Kişilik özellikleri ve iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 8(2), 196-217.
• Yener, S. (2014). Paylaşılan liderlik davranışının işten ayrılmaya etkisinde psikolojik güvenlik algısının aracı değişken rolü (Unpublished doctoral dissertation). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yener, S. (2015). Psikolojik rahatlık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(13), 280-305.
• Yener, S. (2016). İşten ayrılma niyetinin belirleyeni olarak psikolojik rahatlık. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 169-192.