INVESTIGATION OF EXPECTATIONS FOR SCIENCE AND ART CENTERS PROGRAMS

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 2, 731 - 754, 30.06.2023

Hayriye Torunoğlu Menderes Ünal

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1293815

Öz

This study aims to evaluate the programs implemented in Science and Art Centers according to the expectations of students, teachers and parents. The research was conducted with students, parents and teachers working in SACs in 5 different cities (Aksaray, Kırşehir, Kırıkkale, Nevşehir, Niğde) during the 2020-2021 and 2021-2022 academic years. The study was carried out with the case study method, one of the qualitative research methods. Typical sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used to determine the research sample. The research data were obtained with the SAC Programs Evaluation Form prepared by the researcher. The MAXQDA program was used in the analysis of the data and the data were analyzed with the content analysis method. According to the results of the study; while students' expectations from BİLSEM programs are grouped under the headings of social development, academic success and personal development, parent expectations focus on academic development. It has been revealed that teachers have expectations from BİLSEM programs towards students and practice. It was observed that the expectations of the students were mostly met, and the expectations of the teachers for a rich content and flexible program were met. It was concluded that the expectations of the parents about contributing to the personal development of the students were met.

Anahtar Kelimeler

Science and Art Center, Expectation, Gifted Student, Program Evaluation

BİLİM SANAT MERKEZLERİ PROGRAMLARINA YÖNELİK BEKLENTİLERİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışma, Bilim ve Sanat Merkezlerinde uygulanan programların öğrenci, öğretmen ve veli beklentilerine göre değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Araştırma 2020-2021 ve 2021-2022 eğitim-öğretim yılları içinde 5 farklı ilde (Aksaray, Kırşehir, Kırıkkale, Nevşehir, Niğde) bulunan Bilim ve Sanat Merkezi’nde öğrenim gören öğrenciler, veliler ve bu kurumlarda görev yapan öğretmenlerle yürütülmüştür. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma örneklemini belirlemede amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmacı tarafından hazırlanan BİLSEM Programları Değerlendirme Formu ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde MAXQDA programı kullanılmış ve veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; öğrencilerin BİLSEM programlarından beklentileri sosyal gelişim, akademik başarı ve kişisel gelişim başlıkları altında toplanırken, veli beklentileri akademik gelişim üzerine yoğunlaşmaktadır. Öğretmenlerin ise BİLSEM programlarından öğrenciye ve uygulamaya yönelik beklentileri olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrenci beklentilerinin çoğunlukla karşılandığı, öğretmenlerin ise zengin içerik ve esnek program olması yönündeki beklentilerinin karşılandığı görülmüştür. Velilerin öğrencilerin kişisel gelişimlerine katkı sağlaması konusundaki beklentilerinin karşılandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilim ve Sanat Merkezi, Beklenti, Özel Yetenekli Öğrenci, Program Değerlendirme

Kaynakça

• Akarsu, F. (2004). Üstün yetenekliler. İçinde M. R., Şirin, A., Kulaksızoğlu & A. E., Bilgili (Eds.). I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Bildiriler Kitabı (ss. 127-154). Çocuk Vakfı Yayınları.
• Akın, G. (2018). Özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde bilim ve sanat merkezlerinin etkililiği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Ataman, A. (2003). Sınıfta iletişimde karşılaşılan davranış problemleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 281-292.
• Bilgiç, N. (2019). Üstün zekâlı ve yetenekli bireylerin eğitimi politikalarına yönelik nitel bir çalışma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Casanova, J. R., Almeida, L. S., Peixoto, F., Ribeiro, R. B. & Marôco, J. (2019). Academic expectations questionnaire: A proposal for a short version. SAGE Open, 9(1).
• Christensen, L. B., Johnson, R. B. & Turner, L. A. (2015). Nitel ve karma yöntem araştırmaları. İçinde M. Sever & A. Aypay (Eds.). Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz (ss. 400-433). Anı.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. Routledge.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
• Çelik-Sahin, Ç. (2014). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin bu kurumlara ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 101.
• Ensari, H. (2000). 21. yüzyıl okulları için toplam kalite yönetimi. Sistem Yayıncılık.
• Eser, Y. (2011). Bilim ve Sanat Merkezleri'nin eğitim programlarının Hammond modeliyle değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Güler, M. (2015). Bilim ve sanat merkezlerine ilişkin paydaşların görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karataş, H. E. (2013). Öğretmen, anne-baba ve öğrenci görüşlerine göre bilim ve sanat merkezlerinin öğrencilerin okuldaki akademik ve sosyal-duygusal gelişimlerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kirk, J., Miller, M. L., & Miller, M. L. (1986). Reliability and validity in qualitative research. Sage.
• MEB (1991). I. Özel eğitim konseyi, üstün yetenekli çocuklar ve eğitimleri. MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Dairesi Başkanlığı.
• MEB (2019). Bilim ve sanat merkezleri öğrenci tanılama kılavuzu. [url: https://orgm.meb.gov.tr/www/2018-2019- bilim-ve-sanat-merkezleri-ogrenci-tanilama-ve-yerlestirme-kilavuzu-yayimlandi/icerik/1121]
• MEB (2022). Özel Eğitim Alanı. [url: http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-alani/icerik/1951]
• National Association for Gifted Children (NAGC) (2022). What is Giftedness? [url: https://www.nagc.org/resources-publications/resources/what-giftedness]
• Öpengin, E. (2011). Üstün zekâlı öğrencilerin bakış açısıyla üstün zekâ etiketinin öğrencelerin çeşitli algıları üzerindeki etkileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sarı, H. & Öğülmüş, K. (2014). Bilim ve sanat merkezlerinde (BİLSEM) karşılaşılan sorunların öğretmen ve öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 254-265.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. & Çatalbaş, G. (2019). Velilerin gözüyle BİLSEM. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 114- 133.
• Satır, A. (2018). Bilim ve Sanat Merkezlerinde görev yapan müzik öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sezginsoy B. (2007). Bilim ve sanat merkezi uygulamasının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şenol, C. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri (BİLSEM örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. [url: http://www.academia.edu/1288035/Li kert_Tipi_Ölcek_Hazırlama_Kılavuzu]
• VanTassel-Baska, J. & Stambaugh, T. (2008). Curriculum and ınstructional considerations in programs for the gifted. İçinde S. I. Pfeiffer (Ed.). Handbook of Giftedness in Children (ss. 347–365). Springer.
• Yıldırım, A. & Şimsek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5.Basım). Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, H. (2010). Üstün yeteneklilerin eğitiminde bir model olan bilim ve sanat merkezleri üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
• Yumuş, A. (2011). Bilim ve sanat merkezlerinin amacına uygun işleyişinin merkez öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yücel, H.S. (2012). Üstün yetenekli çocukların sanat tarihi alanında gerçekleştirdikleri müze gezisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 63-101.