SOSYAL MEDYADA FENOMEN VE KONSEPT HESAPLARIN ETKİ ALANLARI VE SINIFLANDIRILMALARINA YÖNELİK TWITTER (X) ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Cilt: 38 Sayı: 2, 511 - 527, 30.06.2024

Alican Bilgiç Vahit İlhan

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1481280

Öz

Gelişen teknoloji ile yaygınlaşan sosyal medya, beraberinde farklı kesimlere hitap eden önemli kanaat önderlerini, fenomenleri ve içerik üreticilerini ortaya çıkarmıştır. Bu kapsamda akıllı telefon, tablet ve bilgisayar kullanan herkesin gündemden haberdar olmak, eğlenmek, bilgi almak, kişisel içeriklerini üretmek gibi farklı amaçlar için kullandıkları sosyal medya platformları, kullanıcılar tarafından takipçi sayılarına göre önemli yerlere konulan kişi ve karakterleri, sosyal medyanın kanaat önderleri konumuna getirmiştir. Sosyal medyanın hızlı etki alanı oluşturma ve takipçilerin nabzını tutarak onlarla kolayca etkileşim kurma gibi özellikleri sayesinde, özellikle fenomen/influencer gibi terimlerle tanımlanan yeni kanaat önderleri ortaya çıkmıştır. Diğer taraftan enformasyon yoğunluğunda kullanıcılara ilgi alanlarına yönelik bilgi ve görüşler ulaştıran ve belirli bir tema dahilinde paylaşım yapan çok sayıda etkili hesap, takipçi sayısını giderek artırmaktadır. Bu çalışmada, sosyal medya kullanıcıları tarafından takipçi sayısına göre değer atfedilen hesapların ve sayfaların etki alanları araştırılmıştır. Yapılan içerik analizi doğrultusunda belirlenen yüksek takipçiye sahip her hesap ve sayfanın aynı statüde konumlandırılmaması gerektiği ve aralarındaki farklılıklar olduğu belirlenmiştir. İncelenen hesap ve sayfaların amaç ve kullanım biçimlerinin farklılıkları ortaya konularak bu hesaplar, konsept ve fenomen hesaplar olarak sınıflandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, Twitter (X), Kanaat önderliği, Konsept hesap, Fenomen

A RESEARCH ON TWITTER (X) REGARDING THE DOMAINS AND CLASSIFICATIONS OF PHENOMENON AND CONCEPT ACCOUNTS IN SOCIAL MEDIA

Öz

Social media, which has become widespread with developing technology, has revealed important opinion leaders, phenomena and content producers that appeal to different segments. In this context, social media platforms, which are used by everyone who uses smartphones, tablets and computers for different purposes such as being informed about the current situation, having fun, getting information and producing personal content, have made the people and characters, who are placed in important places by the users according to their number of followers, the opinion leaders of social media. Thanks to the features of social media such as quickly creating a sphere of influence and easily interacting with followers by keeping their finger on the pulse, new opinion leaders, especially those defined with terms such as phenomenon/influencer, have emerged. On the other hand, in the information density, many influential accounts that provide users with information and opinions about their interests and share within a certain theme are gradually increasing their number of followers. In this study, the domains of accounts and pages that are valued by social media users according to the number of followers were investigated. In line with the content analysis, it has been determined that every account and page with high followers should not be positioned in the same status and that there are differences between them. By revealing the differences in the purposes and usage styles of the accounts and pages examined, these accounts were classified as concept and phenomenon accounts.

Anahtar Kelimeler

Social media, Twitter (X), Opinion leadership, Concept account, Phenomenon

Kaynakça

• Akyüz, S. S. & Akpınar, G. (2023). Sosyal medyada enformasyon yoğunluğu ve haberden kaçınma davranışları üzerine bir araştırma. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 13(1), 1-22.
• Aziz, A. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Nobel Yayınları.
• Aslan, A. & Ünlü, D., G. (2016). Instagram fenomenleri ve reklam ilişkisi: Instagram fenomenlerinin gözünden bir değerlendirme, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(2), 41-65.
• Bıçakçı, B. (2019). Post-truth çağında halkla ilişkilerin hakikat yöneticiliği rolü: Gıda ve beslenme alanındaki yalan haberlere yönelik stratejiler. Kurgu, 27(4), 61-78.
• Bilgiç, A., & Akyüz, S. S. (2020). Türkiye’de Covid-19 Pandemisi döneminde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sosyal medya kullanımı: Twitter paylaşımları içerik analizi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (Covid-19 Özel Sayısı), 230-243.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi: Teknikler ve örnek çalışmalar. Siyasal Kitabevi.
• Boyd, D. (2015). Social media: A Phenomenon to be analyzed. social media society, 1(1).
• Bozkurt, Ö. (2018). Sosyal medya ve kültürel yansımaları. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(14), 406-417.
• Ceyhan, A. (2019). Dijital iletişim çağında siyasetin dijitalleşmesi üzerine bir inceleme: Post-truth ve dijital siyasetin sahte haber ekseninde analizi. Kurgu, 27(4), 1-17.
• Coyle, C., L. H. Vaughn (2008). “Social networking: Communication revolution or evolotion”, Bell Labs Technical Journal, 13(2), 13–18.
• Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. Sage.
• Darı, A. (2018). Sosyal medya ve siyaset: Türkiye’deki siyasi partilerin sosyal medya kullanımı. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 1-10.
• Demirhan, K. (2015). Sosyal medya ve siyaset ilişkisinin müzakereci ve agnostik demokrasi yaklaşımları çerçevesinde analizi: Türkiye'de 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimi sürecinde Twitter kullanımı (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Dijck, J.V., T. Poell (2013). “Understanding social media logic”, Media and Communication, 1/1, 2–14.
• Freberg, K. & Graham, K. & McGaughey, K. & Freberg, L., A. (2011). Who are the social media influencers? A study of public perceptions of personality. Public Relations Review, 37(1): 90-92.
• Geray, H. (2014). İletişim alanından örneklerle toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş. Umuttepe Yayınları.
• Kaputa, C. (2011). Sen bir markasın; markanı yarat, fark yarat!, MediaCat Yayınları.
• Karataş, Ş., M. Binark (2016). Yeni medyada yaratıcı kültür: Troller ve ürünleri ‘caps’ler, TRT Akademi, 1/2, 426-448.
• Lister, M., J. Dovey, S. Giddings, I. Grant, K. Kelly, (2009). New media: A critical introduction (2. Baskı). Routledge.
• Marshall, C. & Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. Sage.
• Marwick, A. & Boyd, D. (2011). To see and be seen: Celebrity practice on Twitter, Convergence, 17(2). 139-158.
• Mavnacıoğlu, K. (2009). İnternette kullanıcıların oluşturduğu ve dağıttığı içeriklerin etik açıdan incelenmesi: Sosyal medya örnekleri. Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya ve Etik Sempozyumu. 63, 72
• Mayfield, A. (2008). What is social media? iCrossing, http://www.icrossing.co. uk/fileadmin/uploads/eBooks/What_is_Social_Media_Crossing_ebook.pdf, Acesso em, 3 (11).
• Neuman, W. L. (2014). Toplumsal araştırma yöntemleri 2 (Çev. Sedef Özge). Yayın Odası Yayınları.
• Nizam, F. & Salğar, N. Ö. (2018). Yeni medyada tek tıkla şöhret üretimi: İnternet videolarıyla gelen şöhret, Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı Bildiriler Kitabı. (s. 135-147).
• Page, R. (2012). The Linguistics of self-branding and microcelebrity in Twitter: The role of hashtags, discourse & communication, 6(2), 181-201.
• Sajıthra K., R. Patil (2013). Social Media – History and Components, Journal of Business and Management (IOSR-JBM), Vol: 7, 69-74.
• Sabuncuoğlu, A. & Gülay, G. (2014). Sosyal medyadaki yeni kanaat önderlerinin birer reklam aracı olarak kullanımı: Twitter fenomenleri üzerine bir araştırma, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (38).
• Sezer, N. & Özcan, Z. (2020). Yeni bir sınıflandırma çalışması olarak sosyal medya fenomenlerinin paylaşımda bulundukları içerik türlerine göre sınıflandırılması: Youtube örneği, İletişim Çalışmaları Dergisi, 17(7), 109-136.
• Sezgin, A., A. (2016). Türkiye’de instagram fenomenleri: Sosyal paylaşım ağlarında inşa edilen yaşamların kültürel analizi, Journal of International Social Research, 9(43).
• Shepherd, I.D.F., (2005). From cattle and coke to Charlie: Meeting the challenge of self marketing and personal branding. Journal of Marketing Management, 21(5-6), 589-606. 10.1362/0267257054307381
• SocialBlade (2023, Kasım 11). Social Blade. https://socialblade.com/twitter/user adresinden alındı.
• Tashakkori, A. & Teddlie, C. (2010). Sage Handbook Of Mixed Methods in Social & Behavioral Research (2nd Ed.). Sage.
• Tam, S. (2020). Sosyal medya kullanım motivasyonlarının, sosyal medya fenomenlerinin kanaat önderliği rolü üzerine etkisi. (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TDK (2023). Türk dil kurumu sözlükleri, sozluk.gov.tr. 11 Kasım 2023 tarihinde sozluk.gov.tr adresinden alındı.
• Yengin, D. (2012). Dijital oyunlarda şiddet. Beta Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.