KAYSERI'S JOURNEY TO BECOMING A MEDICAL TOURISM BRAND: PERSPECTIVES FROM HUMANS AND ARTIFICIAL INTELLIGENCE

Yıl 2024, Cilt: 38 Sayı: 4, 1058 - 1084, 30.12.2024

Nurperihan Tosun , Yılmaz Arık

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1586710

Öz

Turkey's potential in medical tourism is constantly increasing and is being realized within the framework of certain major cities. Kayseri has a high potential in terms of health and tourism infrastructure and has reached the capacity to make significant contributions to medical tourism. This study aims to reveal the potential of Kayseri province to become a brand city in medical tourism through SWOT analysis. Within the scope of qualitative research, data were collected by conducting semi-structured interviews with ten people and asking the same questions from the ChatGPT-4o application, an artificial intelligence platform. During the interviews, eight questions prepared based on the literature and expert opinions were asked to the participants and the answers were audio recorded. SWOT analyses and comparisons were made with the data collected from both expert opinions and ChatGPT-4o application. After the comparison, the similarities obtained in the strengths are; good health infrastructure, the presence of specialized healthcare professionals, the city's location in the Cappadocia region, price advantage. The similarities in weaknesses were; connecting flights from abroad, insufficient promotional and marketing activities, lack of qualified personnel in medical tourism, and insufficient cooperation between institutions. Opportunities were similar in terms of high demand potential through the provision of affordable health services, the integration of medical tourism and tourism activities, and government incentives. The similarities in threats are that Istanbul, Antalya and Izmir have superior competitive power, medical tourists perceive Turkey as risky in terms of security, and there is a risk of undesirable situations that may occur and damage the international image with negative comments. In order for Kayseri to become a brand city in medical tourism, it was suggested that stakeholders should cooperate more strongly, professional promotion and marketing efforts should be emphasized, qualified personnel should be trained, the tourism advantages of Cappadocia and Erciyes should be integrated into medical tourism, the diaspora potential should be evaluated, charter flights should be organized, and the number of intermediary organizations should be increased.

Anahtar Kelimeler

Medical tourism, SWOT analysis, Kayseri, ChatGPT, Artificial intelligence

KAYSERİ İLİNİN MEDİKAL TURİZMİNDE MARKA OLMA YOLCULUĞU: İNSAN VE YAPAY ZEKÂ PERSPEKTİFLERİ

Öz

Türkiye’nin medikal turizmdeki potansiyeli sürekli olarak artmakta ve belirli büyük şehirler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Kayseri ise sağlık ve turizm altyapısı açısından yüksek potansiyele sahip olup, medikal turizme önemli katkılar sunabilecek kapasiteye ulaşmıştır. Bu çalışma ile Kayseri ilinin medikal turizmde marka kent olma potansiyelini SWOT analiziyle ortaya koymak amaçlanmıştır. Nitel araştırma kapsamında on kişiyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak ve yapay zeka platformu olan ChatGPT-4o uygulamasından aynı sorular sorularak veriler toplanmıştır. Görüşmeler esnasında literatür ve uzman görüşlerinden yararlanarak hazırlanan sekiz soru katılımcılara sorulmuş, cevaplar ses kaydına alınmıştır. Hem uzman görüşleri hem de ChatGPT-4o uygulamasından toplanan verilerle SWOT analizleri ve karşılaştırmalar yapılmıştır. Yapılan karşılaştırma sonrasında güçlü yönlerde elde edilen benzerlikler; sağlık altyapısının iyi olması, uzman sağlık çalışanlarının varlığı, şehrin Kapadokya bölgesinde yer alması, fiyat avantajı şeklindedir. Zayıf yönlerdeki benzerlikler; yurt dışından uçuşların aktarmalı olması, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin yetersizliği, medikal turizm konusunda nitelikli personel eksikliği ve kurumlar arası iş birliğinde yetersizlik olmuştur. Fırsatlarda; uygun fiyatlı sağlık hizmetlerinin sunumuyla yüksek talep potansiyeli, medikal turizm ile turizm faaliyetlerinin entegre edilebilirliği, devlet teşvikleri şeklinde benzerlik göstermiştir. Tehditlerdeki benzerlikler ise İstanbul, Antalya ve İzmir şehirlerinin üstün rekabet gücüne sahip olması, medikal turistlerin Türkiye’yi güvenlik açısından riskli görmesi ve meydana gelebilecek istenmeyen durumların olumsuz yorumlarla uluslararası imajı zedeleme riskinin olması şeklindedir. Kayseri ilinin medikal turizm konusunda marka kent haline gelmesi için paydaşların daha güçlü iş birliği içinde olması, profesyonel düzeyde tanıtım ve pazarlama çabalarına önem verilmesi, nitelikli personel yetiştirilmesi, Kapadokya ve Erciyes’in turizm avantajının medikal turizme entegrasyonu, diaspora potansiyelinin değerlendirilmesi, charter uçuşların organize edilmesi, aracı kuruluş sayısının artırılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Medikal turizm, SWOT analizi, Kayseri, ChatGPT, Yapay zeka

Etik Beyan

Bu çalışma için etik kurul izni Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Bilimsel Araştırma Önerisi Etik Değerlendirme Kurulu’nun 11/06/2024 tarih ve E-99711239-050.01.04/ numaralı kararı ile alınmıştır.

Kaynakça

• Askerlik Kanunu ile Diğer Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2018, Ağustos 3). Resmi Gazete (Sayı: 30498). https://www.resmigazete. gov.tr/eskiler/2018/08/20180803-20.htm
• Bayram, H. S., & Akkülah, A. U. (2020). Kayseri sağlık turizminin geliştirilmesi mevcut durum analizi ve eylem planı. SERRProject Grants & Project Consultant.
• Bristow, R. S., Yang, W. T., & Lu, M. T. (2010). An application of the global sustainable tourism criteria in health tourism. In Proceedings of the 2009 Northeastern Recreation Research Symposium (pp. 97-104). Northern Research Station.
• Chanda, R. (2022). Modalities and determinants of trade in health services. World Bank Publications.
• Çubuk, M. (2022). Türkiye’de büyükşehirlerin sağlık turizmi potansiyellerinin CRITIC ve WASPAS yöntemleri ile karşılaştırılması. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 147-174. https://doi.org/10.33399/biibfad.1139104
• Daştan, İ. (2014). Türkiye’de sağlık turizmi: Türkiye ve özelinde İzmir’de sağlık turizminin mevcut durum analizi ve strateji önerileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(10), 143-163.
• Dışişleri Bakanlığı. (2022). Yurt dışında yaşayan türk vatandaşları. https://www.mfa.gov.tr/yurtdisinda- yasayan-turkler_.tr.mfa
• Doğan, S., & Doğan, T. G. B. (2020). Uluslararası alanyazında sağlık turizmi alt bileşenleri üzerine bibliyometrik bir analiz. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(4), 561-586. https://dergipark.org.tr/en/pub/hacettepesid/issue/58128/837801
• Görener, A. (2016). A Swot-AHP approach for assessment of medical tourism sector in Turkey. Alphanumeric Journal, 4(2), 159-170. https://doi.org/10.17093/alphanumeric.277740
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (5. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Gürcan, N., Bostan, A., & Dilek, A. (2023). Aydın ilinde sağlık turizm sektörünün SWOT analizi ile değerlendirilmesi. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 8(2), 258-268. https://doi.org/10.58648/inciss.1371609
• Gürleyen, B., & Çınar, F. (2021). Türkiye’nin medikal turizm SWOT analizi: Covid-19 örneği. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(1), 51-60.
• Hatipağaoğlu, A. M., Geler, N., Doğan, T., Kırmacı, T., & Ömer, E. (2023). Global sağlık sektörü ve medikal turizm trendleri. https://www.grantthornton.com.tr/globalassets/__shared__/global-salk-sektoru-ve-medikal- turizm-trendleri--rapor-2023__1.08_ifreli.pdf
• Jafari, M., Bahadori, M., & Ravangard, R. (2016). Health tourism: opportunities, constraints, obstacles and solutions. International Journal of Travel Medicine and Global Health, 4(1), 37-38.
• Joint Commission International. (2024, Kasım 14). JCI-accredited organizations. https://www.jointcommissioninternational.org/who-we-are/accredited- organizations/#sort=%40aoname%20ascending&f:@aocountry=[Turkey]
• Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü. (2019, Mart 20). Sağlık turizmi projeleri. https://khgmacilveyurtdisisaglikdb.saglik.gov.tr/TR-46936/saglik-turizmi-projeleri.html
• Karagöz, Y., Yalman, F., & Karaşin, Y. (2022). Medikal turizmde hizmet kalitesinin hasta memnuniyeti ve hasta sadakatine etkisi: Türk diasporası üzerinde bir araştırma. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 9(17), 1- 13. https://doi.org/10.54709/iisbf.1172168
• Kayseri Büyükşehir Belediyesi. (2024, Ocak 29). Haberler. https://www.kayseri.bel.tr/haberler/dunya-markasi- erciyes-123-bin-ziyaretci-ile-kendi-rekorunu-kirdi
• Kayseri Health Tourism. (2024, Nisan 30). Hakkımızda. https://healthtourismkayseri.com/tr/Hakkimizda
• Kayseri İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2024, 19 Haziran). Termal turizm. https://kayseri.ktb.gov.tr/TR- 182954/termal-turizm.html
• Kayseri İl Sağlık Müdürlüğü. (2018, Nisan 30). Hastaneler. https://kayseriism.saglik.gov.tr/TR- 54393/hastaneler.html
• Kayseri Valiliği. (2024, Kasım 14). Kayseri. http://www.kayseri.gov.tr/sehrimiz#
• Kılıçarslan, M. (2019). SWOT analysis of health tourism in Turkey. Electronic Journal of Social Sciences, 18(71), 1135-1145. https://doi.org/10.17755/esosder.467515
• Kim, J., Lee, S. Y., Kim, J. H., Shin, D. H., Oh, E. H., Kim, J. A., & Cho, J. W. (2024). ChatGPT vs. sleep disorder specialist responses to common sleep queries: Ratings by experts and laypeople. Sleep Health, 10(6), 665-670. https://doi.org/10.1016/j.sleh.2024.08.011
• Kirk, D., van Eijnatten, E., & Camps, G. (2023). Comparison of answers between ChatGPT and human dieticians to common nutrition questions. Journal of Nutrition and Metabolism, 2023(1), 5548684. https://doi.org/10.1155/2023/5548684
• Krasnokutskaya, N. S. (2022). World trends in the development of health tourism. Псковский регионологический журнал, 18(2), 126-138.
• Koç, A. (2021). Kayseri ve Nevşehir illerinin sağlık turizmi potansiyelinin tespiti ve sağlık turizmi potansiyelini artırabilmek için yapılabilecekler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Kozak, M. A., & Şahin, Z. (2022). Sağlık turizminde yeni bir uygulama: “Sağlık turizmi yetki belgesi” Mersin. Sivas Interdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1-2), 107-122.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2023). Yıllık bültenler. https://yigm.ktb.gov.tr/TR-249709/yillik-bultenler.html
• Lee, J., & Kim, H. B. (2015). Success factors of health tourism: cases of Asian tourism cities. International Journal of Tourism Cities, 1(3), 216-233.
• Leigh, D. (2009). SWOT analysis. Handbook of Improving Performance in the Workplace: Volumes 1‐3, 115-140. https://doi.org/10.1002/9780470592663.ch24
• Mahdavi, Y., Mardani, S., Hashemidehaghi, Z., & Mardani, N. (2013). The factors in development of health tourism in Iran. International Journal of Travel Medicine and Global Health, 1(3), 113-118.
• Mainil, T. J. G. M. J., Eijgelaar, E., Klijs, J., Nawijn, J., & Peeters, P. M. (2017). Research for TRAN committee–health tourism in the EU: a general investigation. European Parliament, Directorate General for Internal Policies, Policy Department B: Structural and Cohesion Policies, Transport and Tourism.
• Medical Tourism Association. (2024, Nisan 19). Medical tourism unveiled: why patients travel and what holds them back: a deep dive into the medical tourism decision-making process. https://assets.website- files.com/6272d3f738f67b4c8ee43a10/65a15680c5f22e9280143710_MTA%20Patient%20Survey%20Report%20202 4%20VF.pdf
• NTV. (2023, 3 Kasım). Türkiye haberleri. https://www.ntv.com.tr/turkiye/kapadokyada-4-milyon-256-bin-ile- ziyaretci-rekoru-kirildi,DrerNVw3OUiLCjGTLR3HkA#
• Özcan, A., Simsar, A., & Erkasap, A. (2024). Sustainable health tourism in the plastic surgery sector in Turkey. International Journal of Innovative Research in Multidisciplinary Education. https://doi.org/10.58806/ijirme.2024.v3i2n12
• Özer, O. (2021). Kayseri Hürmetçi Sazlığının ornito turizm potansiyelinin değerlendirilmesi. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 3(1), 37-54. https://doi.org/10.51525/johti.926528
• Papp, Z., & Lőrıncz, K. (2016). Health tourism trends. Health, 5(3-4), 30.
• Pirzada, N. (2022). The expansion of Turkey’s medical tourism ındustry. Voices in Bioethics, 8, 1-7.
• Sağlık Bakanlığı. (2024, Haziran 21). Haber arşivi. https://www.saglik.gov.tr/TR-55889/ushasin-paydasi-oldugu- ilk-saglik-turizmi-calistayi-kayseride-yapildi.html
• Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2024, Mayıs 8). Stratejik planlar. https://sgb.saglik.gov.tr/TR,60674/stratejik-yonetim.html
• Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı (2024, Kasım 14). Yetki belgesi listeleri. https://shgmturizmdb.saglik.gov.tr/TR- 104124/yetki-belgesi-listeleri-guncellenmistir.html
• Salekpay, F., van den Bergh, J., & Savin, I. (2024). Comparing advice on climate policy between academic experts and ChatGPT. Ecological Economics, 226, 108352. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2024.108352
• Soliman, Y. R., Fathy, A. M., & Soliman, M. R. (2024). Egypt as a destination for health tourism: opportunities and obstacles. The International Journal of Tourism and Hospitality Studies, 6(2), 244-268. https://doi.org/10.21608/ijthsx.2024.283715.1090
• Spivack, S. E. (1998). Health spa development in the US: A burgeoning component of sport tourism. Journal of Vacation Marketing, 4(1), 65-77. https://doi.org/10.1177/135676679800400106
• Şahin, Ç. (2020). Veri toplama teknikleri. içinde R. Y. Kıncal (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (ss. 125-182). Nobel Akademik Yayıncılık
• Şahin, G. G., & Tuzlukaya, Ş. (2017). Turizm türleri ve turizm politikaları, dünyada ve Türkiye’de sağlık turizmi. İçinde D. Tengilimoğlu (Ed.), Sağlık turizmi (ss. 43-58). Siyasal Kitabevi.
• Şahin, Ö. U., & Şahin, M. (2018). Türkiye'de sağlık turizminin potansiyeli ve geleceği: SWOT analizi. Journal of Awareness, 3(5), 287-300. https://doi.org/10.26809/joa.2018548638
• Şengül, C., & Çora, H. (2020). Healthcare tourism in second decade of 21st century-a review of Turkey as the new global center for international patients. Journal of Health Systems and Policies, 2(1), 56-86.
• Şengül, H., & Bulut, A. (2019). Sağlık turizmi çerçevesinde Türkiye’de termal turizm; Bir SWOT analizi çalışması. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 4(1), 55-70. https://doi.org/10.35232/estudamhsd.505757
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2024, Mayıs 10). Kalkınma planları. https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari/
• Tengilimoğlu, D. (2021). Sağlık turizmi ve devlet teşvikleri. Journal of Life Economics, 8(1), 1-10. https://doi.org/10.15637/jlecon.8.1.01
• Tontuş, H. Ö. (2015a). Sağlık turizmi nedir? Satürk Yayınları. http://www.saturk.gov.tr/yayinlar.html
• Tontuş, H. Ö. (2015b). Dünyada sağlık turizmi. Satürk Yayınları http://www.saturk.gov.tr/yayinlar.html
• Tourismtoday. (2023). Kapadokya'da rekor: Ziyaretçi sayısı 4 milyonu aştı. https://www.tourismtoday.net/kategoriler/destinasyon-haberleri/kapadokyada-rekor-ziyaretci-sayisi-4- milyonu-asti/
• Tuna, H., & Tuna, A. (2024). Bolu ilinin sağlık turizmi potansiyelinin SWOT analizi yöntemiyle değerlendirilmesi ve sağlık turizminin çeşitlendirilmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 12(1), 245-265. https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1378
• Türkiye İstatistik Kurumu (2024, Mayıs 16). Turizm istatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turizm- Istatistikleri-IV.-Ceyrek:-Ekim---Aralik,-2023-53661
• Türkben, C., Gül, F., & Uzar, Y. (2012). Türkiye'de bağcılığın tarım turizmi (agro-turizm) içinde yeri ve önemi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 47-50.
• Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (2022). Dünya turizm istatistikleri. https://www.tursab.org.tr/dunya-turizm- istatistikleri
• Tütüncü, Ö., Kiremitçi, İ., & Çalışkan, U. (2011). Sağlık turizmi, güvenlik ve kalite. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(1), 91-93.
• Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turist Sağlığı Yönetmeliği (2017, Temmuz 13). Resmi Gazete (Sayı: 30123). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/07/20170713-3.htm
• Uluslararası Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketi (2024, Mayıs 15). Sağlık turizmi verileri. https://www.ushas.com.tr/saglik-turizmi-verileri/
• Uluslararası Sağlık Turizmi Tesisleri ve Aracı Kuruluşlar Derneği (2024, Mayıs 16). Türkiye’de medikal turizm. https://usttak.org/medikal-turizm.aspx
• Yeşil, R. (2020). Nicel ve nitel araştırma yöntemleri. İçinde R. Y. Kıncal (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (ss. 51- 80). Nobel Akademik Yayıncılık
• Yiğit, A., & Demirbaş, M. B. (2020). Türkiye’de medikal turizmin gelişimine etki eden faktörlerin SWOT-AHP yöntemi ile tespit edilmesine yönelik bir araştırma. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22), 173-192. https://doi.org/10.38155/ksbd.693841
• Yorulmaz, M., & Söyler, S. (2020). Sağlık turizmi SWOT analizi: Adana ili örneği. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 6(2), 217-230.