Pamuklu örme kumaşların reaktif boya ile boyanması esnasında tuz ve boyarmadde miktarına bağlı olarak boyama kinetiğinin incelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 29 Sayı: 3, 200 - 205, 01.06.2013

Agah Oktay Özdemir Mustafa Tutak

Öz

Yüksek yaş haslıkları, geniş renk paletleri ve çok sayıdaki boyama yöntemine uygunluk gibi avantajları nedeniyle reaktif boyarmaddeler, selülozik esaslı kumaşların boyanmasında önemli bir boyarmadde sınıfını oluşturmaktadırlar. Reaktif boyalar ve pamuk lifleri sulu ortamda çözünerek anyonik karaktere sahip olurlar. Boya ve pamuk lifi arasındaki negatif yükü ortadan kaldırıp boyarmaddelerin lifler tarafından çekilmesini sağlamak için boya banyosuna tuz eklenir. Bu çalışmada ticari olarak kullanılan Denactive Red BRN boyarmaddesi ile %100 pamuklu örme kumaş, üç farklı boyama yüzdesi ile üç farklı tuz konsantrasyonunda boyanmıştır. Boyama sırasında UV-vis geçirgenlik renk ölçümleri yapılarak boyama grafikleri elde edilmiştir. Boyama kinetiklerine göre seçilen boyarmadde için %83-95 arasında çekim elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Reaktif Boyama, UV-vis, Boyama Kinetiği, Çekim Yüzdesi

Investigation of dyeing kinetic according to amount the dye and salt on reactive dyeing of knitted cotton fabrics

Öz

Reactive dyestuffs constitutes an important class of dyestuff in dyeing cellulosic based fabrics with such advantages as high wet fastness, extensive colour palletes and suitability to a great number of dyeing methods. Reactive dyes and cotton fibers reach an anionic quality by dissolving in water. By eliminating the negative charge in order to make dyestuffs to be absorbed by fibers, salt is added into the dye bath. In that work, with Denactive Red BRN dyestuff, used commercially, %100 cotton knitted fabric are dyed with three different dyeing percentage and three different salt concentration. During the process of dyeing, by making UV-vis permeability colour measurement colouring graphs are attained. For dyestuff chosen according to colouring kinetics, drawing between %83-95 is reached.

Anahtar Kelimeler

Reactive Dyeing, UV-vis, Dyeing Kinetic, Exthaustion percent

Kaynakça

• Tutak M., Özdemir A. O., Reactive Dyeing of Cationized Cotton: Effects on the Dyeing Yield and the Fastness Properties, Journal of Applied Polymer Science, 119: 500 – 504, 2011.
• Özcan, Y., Tekstil Elyaf ve Boyama Tekniği, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1978
• Ahmed NSE, The use of sodium edate in the dyeing of cotton with reactive dyes, Dyes Pigments, 65, 221, 2005.
• Yurdakul, A., Atav, R., Boya-Baskı Esasları, s.149, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon Araştırma-Uygulama Merkezi Yayını, Ege Üniversitesi, İzmir, 2006.
• Gamal A.M., AboFarha S.A., Sallam H.B., Mahmoud G.E.A., İsmail L. F.M., Kinetic Study and Equilibrium Isotherm Analysis of Reactive Dyes Adsorpsion on to Cotton Fiber, 8, 11: 95 – 110, 2010.
• Tutak, M.,Özdemir, A. O., Yolaçan, G., Katyonize Selülozik Kumaşlarda Renklendirme Veriminin K/S Değeri İle Belirlenmesi, Güncel Gelişmeler Çerçevesinde Tekstil Teknolojileri IV Semineri, ss. 22-30, 2009.
• http://www.eng.buffalo.edu/Courses/ce457_527/ce457_pro/g11 _doc.htm
• Vassileva V., Valcheva E., Zheleva Z., TheKinetic Model of Reactive Dye Fixation on Cotton Fibers, Journal of the University of Chemical Techonology and Metallurgy, 43(3): 323 – 326, 2008.
• Yi SX, Dong, YC, Li B, Adsorption and fixation behaviour of CI Reactive Red 195 on cotton woven fabric in a nonionic surfactant Triton X-100 reversemicelle, Coloration Technology, 128(4): 306-314, 2012.
• Hou, XL, Yang RL, Xu HL, Adsorption Kinetic and Thermodynamic Studies of Silk Dyed with Sodium Copper Chlorophyllin, Industrial&Engineering Chemistry Research, 51(25): 8341-8347, 2012.
• Mao, YH, Guan, Y, Zheng, QK, Feng, XN, Wang, XX, Adsorption thermodynamic and kinetic of disperse dye on cotton fiber modified with tolylenediisocyanate derivative, Cellulose, 18(2): 271-279, 2011.
• Abou-Okeil, A, El-Shafie, A ,El Zawahry, MM, Ecofriendly laccase-hydrogenperoxide/ ultrasound-assisted bleaching of linen fabrics and its in fluence on dyeing efficiency, Ultrasonıcs Sonochemıstry, 17(2): 383-390, 2010.
• Septhum, C, Rattanaphani, SBremner, JBRattanaphani, V, An Adsorption Study of Alum-morin Dyeing on to Silk Yarn, Fıbers and Polymers, 10(4): 481-487, 2009.
• Sahin, E, Interpretation of sorption kinetics for mixtures of reactive dyes on wool, Turkish Journal of Chemistry, 29(6): 617-625, 2005.
• Cid MVF, van der Kraan, MVeugelers, WJTWoerlee, GFWitkamp, GJ, Kinetics study of a dichlorotriazine reactive dye in super criticalcarbondioxide, Journal of Supercritical Fluids, 32(1-3): 147-152, 2004.
• Popescu, C, Bucur, M, Szabo, M, Invariant kinetic parameters of dyeing, Coloration Technology, 117(4): 199-203, 2001.
• http://kohantajkimiya.com/red-brn.html.