Havran ve Burhaniye (Balıkesir) yörelerinde el sanatlarında yararlanılan bitkiler üzerine etnobotanik araştırmalar

Yıl 2013, Cilt: 29 Sayı: 1, 1 - 6, 01.02.2013

Rıdvan Polat Fatih Satıl Selami Selvi

Öz

Bu çalışmada, Havran ve Burhaniye (Balıkesir) yörelerinde yaşayan yöre halkının el sanatlarında kullandığı bitkiler araştırılmıştır. Halkın ağaç işleri, sepet, sele, gölgelik, nazarlık, süpürge ve boyar madde gibi çeşitli el sanatlarında yararlandığı bitki ler tespit edilmiş ve bu bitkilerin kullanım şekilleri ortaya konmuştur. Araştırma süresince, 21 köy ve 8 semt pazarında yürütülen çalışmalarda, 46 bitki taksonunun yörede el sanatlarında kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda yörede; ağaç işler inde (16 takson), boyar madde (9 takson), süpürge (7 takson), sepet - sele (5 takson), tesbih (3 takson) ve diğer alanlarda kullanımı olan 6 takson belirlenmiştir. Ayrıca çalışma kapsamında yörede yaşayan farklı kültürel grupların el sanatları alanında bitk ilerden faydalanma şekilleri karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etnobotanik, El sanatları, Havran, Burhaniye

Ethnobotanical studies on plants benefits from handicrafts in Havran and Burhaniye (Balıkesir) regions

Öz

In this study, the plants used handicrafts of the local people living in Havran, and Burhaniye (Balıkesir) districts were investigated. Plants that benefit from handicrafts of local people such as woodworking, basket, seat, canopy, amulets, brooms, dyestuffs and so on , were identif ied and usage of these plants have been revealed. During the research, on studies carried out at 21 villages and 8 district bazaars were identified to be used in handicrafts of 46 plant taxon. As a result of the study, In area; wood works (16 taxa), d yestuffs (9 taxa), broom (7 taxa), basket - seat (5 taxa), Glory (3 taxa), and 6 taxa to be use of other areas were determined. In addition to, in this study, the forms of benefit from plants in the field of handicrafts in different cultural groups living i n the these areas were compared.

Anahtar Kelimeler

Ethnobotany, Handicrafts, Havran, Burhaniye

Kaynakça

• Bulut, G.E., Bayramiç (Çanakkale) Yöresinde Etnobotanik Arastirmalar, Doktora Tezi, M.Ü. Saglik Bilimleri Enstitüsü, Istanbul, 2008.
• Ertug, F., Tümen, G., Çelik, A., Buldan (Denizli) Etnobotanik Alan Arastirma Raporu 2002 yili çalismasi, Türkiye Bilimler Akademisi, TÜBA-TÜKSEK Türkiye Kültür Envanteri Pilot Bölge Çalismalari, 76-87, 2003.
• Ertug, F., Etnobotanik Çalismalari ve Türkiye’de Yeni Açilimlar, Kepikeç, 18: 181-187, 2004.
• Kizilaslan, Ç., Izmit körfezi’nin Güney Kesiminde Etnobotanik Bir Arastirma, Yüksek Lisans Tezi, I.Ü. Saglik Bilimleri Enstitüsü, Istanbul, 2008.
• Oguz, M. Ö., Köksal, G., 2005 Yilinda Türkiye’de Geleneksel Tarim Aletleri, Gazi Üniversitesi Türk Halk Bilimi Arastirma ve Uygulama Merkezi (THMBER), Ankara,2006.
• Onar, S., Bandirma (A1(A), Balikesir) ve Çevresinin Etnobotanigi, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale, 2006.
• Satil, F., Tümen, G., Dirmenci, T., Çelik, A., Ari, Y., Malyer, H., Kazdagi Milli Parki ve Çevresinde (Balikesir) Etnobotanik Envanter Çalismasi 2004-2006. TUBA Kültür Envanter Dergisi, 5:171-203, 2007.
• Satil, F., Akçiçek, E., Selvi, S., Madra Dagi (Balikesir/Izmir) ve Çevresinde Etnobotanik Bir Çalisma, Biyoloji Bilimleri Arastirma Dergisi, 1 (1): 31-36, 2008.
• Sütgibi S., Madra Dagi ve Çevresinin Vejetasyon Cografyasi, Doktora Tezi, E.Ü. Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Izmir, 2003.