Farklı tane sorgum (Sorghum bicolor L.) hat ve çeşitlerinin besleme değerlerinin belirlenmesi

Yıl 2012, Cilt: 28 Sayı: 1, 11 - 14, 01.02.2012

Mahmut Kaplan Mustafa Kızılşimşek

Öz

Çalışmada; Texas A&M Üniversitesi, ICRISAT ve Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nden temin edilen 18 tane sorgum genotipi kullanılmıştır. Araştırma Kahramanmaraş Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme arazisinde 2 yıl süre ile 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Deneme sonuçlarına göre en yüksek ham protein oranı %13.12 ile akdarı çeşidinden, en düşük kül oranı %1.29 ile ICSR 89064 hattından, en düşük tanen oranı %0.00 ile ICSR 89064, ICSR 89016 ve ICSR 172 genotiplerinden elde edilmiştir. En düşük ADF (Acid Detergent Fiber) oranı %6.06 ile ICSR 89064 genotipinden, en düşük NDF (Neutral Detergent) oranı ise %18.45 ile Akdarı çeşidinden elde edilmiştir. En yüksek sindirilebilir kuru madde oranı % 84.18 ile ICSR 89064 genotipinden elde edilmiş, en yüksek nispi besleme değeri ise 407.86 ile Akdarı çeşidinden elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; nispi besleme değeri yüksek, hem de tanen oranı ve NDF değeri çok düşük Akdarı çeşidi ile NDF değeri düşük ICSB 101 hattı ile sindirilebilir kuru madde oranı yüksek ICSB 89064 genotipleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

tane sorgum, kaliteli yem, çeşit, besin madde içeriği

Determination of nutritional values of different grain sorghum (Sorghum bicolor L.) strains and varieties

Öz

In this study, 18 different sorghum genotypes obtained from Taxas A&M University, ICRISAT and Western Mediterranean Agricultural Experiment Station were used. Experiments were carried out at experimental fields of Kahramanmaraş Agricultural Experiment Station for 3 years with 3 replications. The highest raw protein ratio was obtained from the variety Akdarı with 13.12%, the lowest ash ratio from ICSR 89064 with 1.29%, the lowest grain ratio from genotypes ICSR 89064, ICSR 89016 and ICSR 172 with 0.00%, the lowest ADF (Acid Detergent Fiber) ratio from ICSR 89064 with 0.06%, the lowest NDF (Neutral Detergent) from Akdarı with 18.45%, the highest digestible dry matter ratio from ICSR 89064 with 84.18% and the highest relative nutritional value was obtained from Akdarı with 407.86. Based on these results, the variety Akdarı with higher relative nutritional value and lower grain ratio and NDF value, the genotype ICSB 101 with lower NDF value and the genotype ICSB 89016 with higher digestible dry matter ratio can be recommended.

Anahtar Kelimeler

Grain sorghum, quality forage, variety, nutritional value

Kaynakça

• Akdeniz, H., Karslı, M.A., Nursoy, H., Yılmaz, İ., 2003. Tane Sorgum Çeşitlerinin Besin Madde Kompozisyonu ve Sindirilebilir Kuru Madde Veriminin Belirlenmesi. Turk J Vet Anim Sci, (27) 1349-1355
• Anonim, 2001. DİE, Türkiye İstatistik Yıllığı.
• Anonim, 2002. FAOSTAT. http://apps.fao.org.
• Anonim, 2011. Forage Nutrition for Ruminants. http://www.ag.ndsu.edu/pubs/ansci/dairy/as1250.pdf
• Anonymous. 1995. Sorghum and Millets in Human Nutrition. FAO Food and Nutrition Series, No:27, Rome, Italy. www.fao.org/inpho/vlibrary/t0818e/t0818e00.htm (Erişim Tarihi: 10.02.2004).
• Anonymous. 1996. The World Sorghum and Millets Economies: Facts, Trands and Outlook. http://www.icrisat.org/text/pubs/s-m-outlook/gpub 10b3.html (Erişim Tarihi: 10.02.2004).
• AOAC 1990. Official Method Of Analysis. 15th. Edn. Association of Official Analytical Chemist, Washington, DC. USA.
• Dowling, L.F., Arndt, C., Hamaker, B.R., 2002. Economic Viability of High Digestibility Sorgum as Feed for Market Broilers. Agronomy Journal 94, 1050-1058
• DUKE, J.A. 1983. Handbook of Energy Crops. www.hort.purdue.edu/newcrop/duke_energy/sorghum_bic olor.html
• Gualtire, M., Rapaccini, S., 1990. Sorghum Grain Poultry Feeding. World’s Poultry Science Journal 46, 246-254.
• Gül, İ, Akıncı, C., Başbağ, M., 1999. Diyarbakır Sulu Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Sorgum Çeşitlerinde Verim ve Verim Unsurlarının İncelenmesi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım, Adana. 1999.
• Güngör, T., 2007. Buğdaygil Tane Yemlerinin Hücre Duvarı Karbonhidratlarından Β-Glukan, Pentozan, Asit Deterjan Fiber Ve Nötral Deterjan Fiber İçeriklerinin Belirlenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi. Proje Numarası: 03/09.03.01
• Gurbuz, Y., Davıes, D.R., 2010. Organic Matter Digestibility and Condensed Tanin Content of Hybrid Sorghum. Animal Nutrution and Feed Tecnology. Volume 10, Issue: 1,
• Ebadi, M.R., Pourreza, J., Jamalian, J., Edriss, M.A., Samie, A.H., Mirhadi, S.A., 2005. Amino Acid Content and Availability in Low Medium and High Tannin Sorghum Grain For Poultry. International Journal Of Poultry Science 1, 27–31.
• Kriegshauser, T, D., Tuinstra, M. R., Hancock, J, D., 2006. Variation in Nutritional Value of Sorghum Hybrids with Contrasting Seed Weight Characteristics and Comparasion with Maize in Broiler Chicks. Crop Science 46, 695-699.
• Kün, E., (1985). Sıcak İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayınevi, Ankara. 1985.
• Makkar H P S, Blümmel M And Becker K 1995. Formation of Complexes Between Polyvinylpolypyrrolidone or Polyethylene Glycols and Tannins and Their Implication in Gas Production and True Digestibility In Vitro Techniques. British Journal Of Nutrition 73: 897-913 http://journals.cambridge.org/download.php?file=%2fbjn %2fbjn73_06%2fs0007114595000961a.pdf&code=3c4028 d4ff9f6441cc1b3917051f9ad5
• Salinas, I., Pro, A., Salinas,Y., Sosa, E., Becerril, C.M., Cuca, M., Cervantes, M., Gallegos, J., 2006. Compositional Variation Amongst Sorghum Hybrids: Effect of Kafirin Concentration on Metabolizable Energy. Journal Of Cereal Science, (44) 342–346.
• SAS, 1999. SAS User’s Guide: Statistic. Statistical Analysis Systems Institute Inc., Cary, NC.
• Van Soest P J 1963. The Use of Detergents in The Analysis of Fibre Feeds. II. A Rapid Method For The Determination of Fibre and Lignin. Journal of The Association of Official Analytical Chemists, 46:829-835.
• Van Soest P J And Wine RH 1967. The Use of Detergents in The Analysis of Fibrous Feeds. IV. Determination of Plant Cell Wall Constituents. Journal of The Association of Official Analytical Chemists, 50:50-55.
• WANİSKA, R.D., L.W. ROONEY. 2000. Structure and Chemistry of The Sorghum Caryopsis, Pp.649-688. In C. W. Smith, R. A. Frederiksen (Eds.) Sorghum: Origin, History, Technology, and Production. Wiley Series in Crop Science, New York.