BibTex RIS Kaynak Göster

Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı

Yıl 2011, Cilt: 27 Sayı: 3, 222 - 227, 01.06.2011

Mesut Ozen Osman Gülsen Hilmi Kocatas Ferit Çobanoglu Birgul Ertan Aytekin Belge

Öz

Yeni incir (Ficus carica L.) çeşitlerinin geliştirilmesi incir endüstrisi açısından son derece kritik öneme sahiptir. Bu çalışma beş incir çeşidine ait kalemler üzerine 6 farklı gamma radyasyon (60Co) dozunun etkilerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Altı cobalt (60Co) gamma dozu (0.0, 10.0, 16.9, 25.3, 50.7 ve 67.0 gray) ‘Sarılop’, ‘Sarı Zeybek’, ‘Bursa Siyahı’, ‘Beyaz Orak’ ve ‘Siyah Orak’ incir çeşitlerinin kalemlerine uygulanmıştır. M1V1 (mutasyon 1 vejetasyon 1) bitkileri sürgün büyüme hızı ve hayatta kalma oranları bakımından incelenmişlerdir. LD50 değerleri ‘Sarılop’ için 50.7 Gy, ‘Sarı Zeybek’ ve ‘Bursa Siyahı’ için 25.3 Gy, ‘Beyaz Orak ve ‘Siyah Orak’ çeşitleri için 10.0 Gy olarak hesaplanmıştır. Uygulamadan 16 hafta sonra yapılan ölçümlerde çeşitler ve farklı dozlar arasında önemli derecede interaksiyon tespit edilmiştir. ‘Sarılop’, ‘Sarı Zeybek’, ve ‘Bursa Siyahı’ çeşitleri 10.0, 16.9 ve 25.3 Gy dozlarında ‘Beyaz Orak’ ve ‘Siyah Orak’ çeşitlerine göre daha fazla büyüme göstermiştir. Bu çalışma beş farklı incir çeşidinin farklı gamma dozlarına farklı tepkiler verdiğini, bu nedenle de incir ıslah programlarında farklı çeşitler için en uygun dozların belirlenmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Ficus carica L. lethal doz gama ışını mutasyon ıslahı

Kaynakça

  • Storey. W.B., Figs. In: Advances in Fruit Breeding (Janick, J. and J. Moore Eds.) pp. 568-589. Purdue Univ. Press. Indiana, USA, 1975.
  • Jona, B., Gribaudo, I., Ficus spp. Biotechnology in Agriculture and Forestry, 16: 76-93, 1991.
  • Condit, I.J., The Fig. Waltham, Chronica Botanica, 1947.
  • Zukowskij, P.M., Ficus. In: Cultivated plants and their wild relatives. State Publishing House Soviet Science, pp. 58-59, 1950.
  • Petrova, E. F., Voronova, O. G., Biological characteristics of figs in Abkhazia. Naucho Tekhnicheskii Byulleten 141: 163-166, 1984.
  • Aksoy, U., Present status and future prospects of underutilized fruit production in Turkey. Cah Options Mediter 13: 97-107, 1995.
  • Grassi, G., Il fico: Acquisizioni scientifiche italiane dell’ultimo trentennio. Fruitticoltura 44: 7-16, 1998.
  • Grassi, G., Santonastaso, M., The fig growing in Italy: The present state and problems. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson & S. Hepaksoy Eds.), pp. 31-36. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Mars, M. et al., Multivariate analysis of fig (Ficus carica L.) germplasm in southern Tunisia. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 75-81. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Kuden, A.B., Tanriver, E., Plant genetic resources and selection studies on fig in the East Mediterranean and South East Anatolia Regions. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 49-54. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Kutlu, E., Aksoy, U., Further evaluation of selected ‘Sarilop’ (Calimyrna) clones. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 265-270. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Caliskan, O., Polat, A.A., Fruit characteristics of fig cultivars and genotypes grown in Turkey. Scient Hortic 115: 360-367, 2008.
  • IBPGR, Ficus carica. Genetic resources of tropical and sub-tropical fruits and nuts, pp. 63-69, 1986.
  • Maluszynski, M., et al., Officially released mutant varieties. The FAO/IAEA database. Mutation Breeding Review 12: 1-84, 2000.
  • Gulsen, O., Roose, M.L., Lemons: diversity and relationships with selected citrus genotypes as measured with nuclear genome markers. J Amer Soc Hort Sci 126: 309-317, 2001.
  • Akhund-Zade, I.M., Radiation mutagenesis in subtropical crops. L-ya Vses onf. Po Prikl. Radiobiol 50-51, 1981.
  • Gulsen, O., et al., Development of seedless and Mal Secco tolerant mutant lemons through budwood irradiation. Scient Hort 112: 184-190, 2007.
  • Fuentes, J.L., et al., Mutation induction in zygotic embryos of avocado (Persea americana Mill). Biotechnologia Aplicada 21: 82-84, 2004.
  • Yao, J.L., et al., Parthenocarpic apple fruit production conferred by transposan insertion mutations in a MADS- box transcription factor. PNAS 98: 1306-1311, 2001.
  • Selvi, B.S., et al, Genetic variability studies in gamma ray induced amla (Emblica Officinalis Gaertn.) grafts. J Applied Science Research 3:1929-1932, 2007.
  • Pridieri, S., Gatti, E., Effects of gamma radiation on plum (Prunus salicina Lindl.) ‘Shiro’. Adv Hort Sci 14: 215-223, 2000.
  • Pridieri, S., Fasolo, F., High-frequency shoot regeneration from leaves of the apple rootstock M26 (Malus pumila Mill.). Plant Cell Tiss Org Cult 17: 133-142, 1989.
  • Gustafson, A., The X-ray resistance of dormant seeds in some agricultural pants. Hereditas 30: 165-178, 1944.
  • Zagaja, S. W. et al., Development of compact mutants in apple and sour cherry. In induced mutations in vegetatively propagated plants. II. Proc. Final Res. Coord. Meet. IAEA, Vienna, 1982.
  • Lacey, C.N., Cambell, D., Selection, stability and propagation of mutant apples, improving vegetatively propagated crops. Botany 11: 197-200, 1987.
  • Davies, F.S., Albrigo, L.G., Citrus. CAB International, Wallingford, Oxon, UK., 1994.
  • Mars, M., Fig (Ficus carica L.) genetic resources and breeding. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (Lopez Corrales, M. and M.J. Bernalte Carcia Eds.) pp. 19-27. Acta Hortic. 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Fehr, W.R., Mutation breeding. Theory and Technique. Principles of Cultivar Development, vol.1, Macmillian Publishing Comp., NY, USA, 1993.
  • Kabasakal, A., et al., Pomological studies on ‘Sar Zeybek’ fig variety. Final reports of fig researches project. Erbeyli Fig Research Institute, Incirliova, Aydin, Turkey, 1988.
  • Aksoy, U., Some significant results of the research – work in Turkey on fig. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (M. Lopez Corrales & M.J. Bernalte Carcia Eds.), pp. 173-181. Acta Hortic 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Yang, H., Schmidt, H., Selection of a mutant from adventitious shoots formed in X ray treated cherry leaves and differentiation of standard and mutant with RAPDs. Euphytica 77, 89-92, 1994.
  • Doyle, J.F., Fig cultivar development and evaluation. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (M. Lopez Corrales & M.J. Bernalte Carcia Eds.), pp. 29-32. Acta Hortic 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Uzun, H.I., et al., Molecular identification of Turkish fig cultivars by fruit and leaf isoymes. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (Lopez Corrales, M. and M.J. Bernalte Carcia Eds.) pp. 45-50. Acta Hortic. 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Yalcinkaya, E., Kaynas, N., Morphological behaviours of some fig varieties under Yalova conditions. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (Lopez Corrales, M. and M.J. Bernalte Carcia Eds.) pp. 95-96. Acta Hortic. 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Sahin, B., Balci, B., Studies on phenological and pomological properties of breba fruit producing fig varieties. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 91-96. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998

Gamma radiation sensitivity of five fig (Ficus carica L.) cultivars

Yıl 2011, Cilt: 27 Sayı: 3, 222 - 227, 01.06.2011

Mesut Ozen Osman Gülsen Hilmi Kocatas Ferit Çobanoglu Birgul Ertan Aytekin Belge

Öz

This research was conducted to assess effects of six dosage levels of gamma irradiation on budsticks of five fig cultivars. Six levels of dosages (0.0, 10.0, 16.9, 25.3, 50.7, and 67.0 Gy) of cobalt (60Co) gamma irradiation were applied to budsticks of ‘Sarılop’, ‘Sarı Zeybek’, ‘Bursa Siyahı’, ‘Beyaz Orak’, and ‘Siyah Orak’ fig cultivars. M1V1 (mutation one vegetation one) plants were evaluated for survival ratio and shoot growth. LD50 values were determined as follows: 50.7 gray (Gy) for ‘Sarılop’, 25.3 Gy for ‘Sarı Zeybek’, and ‘Bursa Siyahı’, 10.0 Gy for ‘Beyaz Orak and ‘Siyah Orak’ cultivars, respectively. Interaction between cultivars and six levels of gamma dosages was observed for shoot growth in 16th week at alpha 0.01 level. ‘Sarılop’, ‘Sarı Zeybek’, and ‘Bursa Siyahı’ had more shoot growth compared to ‘Beyaz Orak’ and ‘Siyah Orak’ at 10.0, 16.9 and 25.3 Gy gamma irradiations. This study shows that varying dosages of gamma irradiation differently affect five fig cultivars; and therefore, suitable irradiation dosages for specific genotypes has to be determined for fig breeding program. Key words :Ficus carica L., lethal dosage, gamma radiation, mutation breeding

Anahtar Kelimeler

Ficus carica L. lethal dosage gamma radiation mutation breeding

Kaynakça

  • Storey. W.B., Figs. In: Advances in Fruit Breeding (Janick, J. and J. Moore Eds.) pp. 568-589. Purdue Univ. Press. Indiana, USA, 1975.
  • Jona, B., Gribaudo, I., Ficus spp. Biotechnology in Agriculture and Forestry, 16: 76-93, 1991.
  • Condit, I.J., The Fig. Waltham, Chronica Botanica, 1947.
  • Zukowskij, P.M., Ficus. In: Cultivated plants and their wild relatives. State Publishing House Soviet Science, pp. 58-59, 1950.
  • Petrova, E. F., Voronova, O. G., Biological characteristics of figs in Abkhazia. Naucho Tekhnicheskii Byulleten 141: 163-166, 1984.
  • Aksoy, U., Present status and future prospects of underutilized fruit production in Turkey. Cah Options Mediter 13: 97-107, 1995.
  • Grassi, G., Il fico: Acquisizioni scientifiche italiane dell’ultimo trentennio. Fruitticoltura 44: 7-16, 1998.
  • Grassi, G., Santonastaso, M., The fig growing in Italy: The present state and problems. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson & S. Hepaksoy Eds.), pp. 31-36. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Mars, M. et al., Multivariate analysis of fig (Ficus carica L.) germplasm in southern Tunisia. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 75-81. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Kuden, A.B., Tanriver, E., Plant genetic resources and selection studies on fig in the East Mediterranean and South East Anatolia Regions. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 49-54. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Kutlu, E., Aksoy, U., Further evaluation of selected ‘Sarilop’ (Calimyrna) clones. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 265-270. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998.
  • Caliskan, O., Polat, A.A., Fruit characteristics of fig cultivars and genotypes grown in Turkey. Scient Hortic 115: 360-367, 2008.
  • IBPGR, Ficus carica. Genetic resources of tropical and sub-tropical fruits and nuts, pp. 63-69, 1986.
  • Maluszynski, M., et al., Officially released mutant varieties. The FAO/IAEA database. Mutation Breeding Review 12: 1-84, 2000.
  • Gulsen, O., Roose, M.L., Lemons: diversity and relationships with selected citrus genotypes as measured with nuclear genome markers. J Amer Soc Hort Sci 126: 309-317, 2001.
  • Akhund-Zade, I.M., Radiation mutagenesis in subtropical crops. L-ya Vses onf. Po Prikl. Radiobiol 50-51, 1981.
  • Gulsen, O., et al., Development of seedless and Mal Secco tolerant mutant lemons through budwood irradiation. Scient Hort 112: 184-190, 2007.
  • Fuentes, J.L., et al., Mutation induction in zygotic embryos of avocado (Persea americana Mill). Biotechnologia Aplicada 21: 82-84, 2004.
  • Yao, J.L., et al., Parthenocarpic apple fruit production conferred by transposan insertion mutations in a MADS- box transcription factor. PNAS 98: 1306-1311, 2001.
  • Selvi, B.S., et al, Genetic variability studies in gamma ray induced amla (Emblica Officinalis Gaertn.) grafts. J Applied Science Research 3:1929-1932, 2007.
  • Pridieri, S., Gatti, E., Effects of gamma radiation on plum (Prunus salicina Lindl.) ‘Shiro’. Adv Hort Sci 14: 215-223, 2000.
  • Pridieri, S., Fasolo, F., High-frequency shoot regeneration from leaves of the apple rootstock M26 (Malus pumila Mill.). Plant Cell Tiss Org Cult 17: 133-142, 1989.
  • Gustafson, A., The X-ray resistance of dormant seeds in some agricultural pants. Hereditas 30: 165-178, 1944.
  • Zagaja, S. W. et al., Development of compact mutants in apple and sour cherry. In induced mutations in vegetatively propagated plants. II. Proc. Final Res. Coord. Meet. IAEA, Vienna, 1982.
  • Lacey, C.N., Cambell, D., Selection, stability and propagation of mutant apples, improving vegetatively propagated crops. Botany 11: 197-200, 1987.
  • Davies, F.S., Albrigo, L.G., Citrus. CAB International, Wallingford, Oxon, UK., 1994.
  • Mars, M., Fig (Ficus carica L.) genetic resources and breeding. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (Lopez Corrales, M. and M.J. Bernalte Carcia Eds.) pp. 19-27. Acta Hortic. 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Fehr, W.R., Mutation breeding. Theory and Technique. Principles of Cultivar Development, vol.1, Macmillian Publishing Comp., NY, USA, 1993.
  • Kabasakal, A., et al., Pomological studies on ‘Sar Zeybek’ fig variety. Final reports of fig researches project. Erbeyli Fig Research Institute, Incirliova, Aydin, Turkey, 1988.
  • Aksoy, U., Some significant results of the research – work in Turkey on fig. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (M. Lopez Corrales & M.J. Bernalte Carcia Eds.), pp. 173-181. Acta Hortic 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Yang, H., Schmidt, H., Selection of a mutant from adventitious shoots formed in X ray treated cherry leaves and differentiation of standard and mutant with RAPDs. Euphytica 77, 89-92, 1994.
  • Doyle, J.F., Fig cultivar development and evaluation. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (M. Lopez Corrales & M.J. Bernalte Carcia Eds.), pp. 29-32. Acta Hortic 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Uzun, H.I., et al., Molecular identification of Turkish fig cultivars by fruit and leaf isoymes. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (Lopez Corrales, M. and M.J. Bernalte Carcia Eds.) pp. 45-50. Acta Hortic. 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Yalcinkaya, E., Kaynas, N., Morphological behaviours of some fig varieties under Yalova conditions. In: Proceedings of the 2nd International Symposium on Fig (Lopez Corrales, M. and M.J. Bernalte Carcia Eds.) pp. 95-96. Acta Hortic. 605, Caceres, Spain, 2003.
  • Sahin, B., Balci, B., Studies on phenological and pomological properties of breba fruit producing fig varieties. In: Proceedings of the 1st International Symposium on Fig (Aksoy, U., L. Ferguson and S. Hepaksoy Eds.) pp. 91-96. Acta Hortic. 480, Izmir, Turkey, 1998
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA82AS88JG
Bölüm Makale
Yazarlar

Mesut Ozen Bu kişi benim

Osman Gülsen Bu kişi benim

Hilmi Kocatas Bu kişi benim

Ferit Çobanoglu Bu kişi benim

Birgul Ertan Bu kişi benim

Aytekin Belge Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2011
Yayımlandığı Sayı Yıl 2011 Cilt: 27 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Ozen, M., Gülsen, O., Kocatas, H., Çobanoglu, F., vd. (2011). Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 27(3), 222-227.
AMA Ozen M, Gülsen O, Kocatas H, Çobanoglu F, Ertan B, Belge A. Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. Haziran 2011;27(3):222-227.
Chicago Ozen, Mesut, Osman Gülsen, Hilmi Kocatas, Ferit Çobanoglu, Birgul Ertan, ve Aytekin Belge. “Bazı Incir Çeşitlerinin Gamma ışınlarına duyarlılığı”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 27, sy. 3 (Haziran 2011): 222-27.
EndNote Ozen M, Gülsen O, Kocatas H, Çobanoglu F, Ertan B, Belge A (01 Haziran 2011) Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 27 3 222–227.
IEEE M. Ozen, O. Gülsen, H. Kocatas, F. Çobanoglu, B. Ertan, ve A. Belge, “Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, c. 27, sy. 3, ss. 222–227, 2011.
ISNAD Ozen, Mesut vd. “Bazı Incir Çeşitlerinin Gamma ışınlarına duyarlılığı”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 27/3 (Haziran 2011), 222-227.
JAMA Ozen M, Gülsen O, Kocatas H, Çobanoglu F, Ertan B, Belge A. Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. 2011;27:222–227.
MLA Ozen, Mesut vd. “Bazı Incir Çeşitlerinin Gamma ışınlarına duyarlılığı”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, c. 27, sy. 3, 2011, ss. 222-7.
Vancouver Ozen M, Gülsen O, Kocatas H, Çobanoglu F, Ertan B, Belge A. Bazı incir Çeşitlerinin gamma ışınlarına duyarlılığı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. 2011;27(3):222-7.

✯ Etik kurul izni gerektiren, tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
✯ Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde; olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.
✯ Dergi web sayfasında, makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
✯ Dergi web sayfasında, hakem, yazar ve editör için ayrı başlıklar altında etik kurallarla ilgili bilgi verilmelidir.
✯ Dergide ve/veya web sayfasında, ulusal ve uluslararası standartlara atıf yaparak, dergide ve/veya web sayfasında etik ilkeler ayrı başlık altında belirtilmelidir. Örneğin; dergilere gönderilen bilimsel yazılarda, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır.
✯ Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.