Prohexadione-Calcium Uygulama Yöntemlerinin Hıyar (Cucumis sativus L.) Fide Gelişimi ve Yaprak Pigmentasyonu Üzerine Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 36 Sayı: 2, 274 - 279, 17.08.2020

Hakan Başak

Öz

Bu çalışma, prohexadione-calcium (Pro-Ca) uygulama
yöntemlerinin hıyar fidelerinin gelişimi ve yaprak pigmentasyonu üzerine
etkileri araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bunun için, 140 adet hıyar tohumu
eşit olarak farklı düzeylerde (0, 50, 100 ve 200 ppm) Pro-Ca içeren solüsyonda
18 saat bekletilmesi ile aynı dozların aynı sayıdaki fidelerin yapraklarına
püskürtme şeklinde uygulanış yöntemleri fide gelişimi ve yaprak pigmentasyonu
parametreleri bakımından karşılaştırılmıştır. 
Morfolojik ölçümlere göre;  her
iki Pro-Ca uygulama yöntemi fidelerinin gelişimini kontrol bitkilerine kıyasla
istatistiksel olarak önemli düzeyde engellemiştir. En düşük; fide boyu (3.79
cm), gövde çapı (2.86 mm), gövde yaş ağırlığı (1.37 g), gövde kuru ağırlığı
(0.171 g) ve kök kuru ağırlığı (0.096 g) tohumun 200 ppm Pro-Ca içeren
solüsyonunda bekletilmesinde; en düşük kök yaş ağırlığı (1.206 g) ise
yapraklara 100 ppm Pro-Ca içeren solüsyonun sprey şeklinde uygulanmasında
saptanmıştır. Yaprak pigmentasyonu üzerine tohum aşamasında yapılan Pro-Ca
uygulamasının etkisi daha olumlu olarak belirlenmiş, en yüksek klorofil a,
klorofil b, toplam klorofil ve karotenoid miktarları tohuma uygulanan 50 ppm
Pro-Ca dozunda tespit edilmiştir. Sonuç olarak, hıyar tohumlarının 18 saat süre
ile 50 ppm dozunda Pro-Ca içeren solüsyonda bekletilmesi, ideal boy kontrolünü
ve fide kalitesini sağlaması bakımından önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Prohexadione-Calcium, hıyar, fide, boy kontrolü

Kaynakça

• [1] Anonim, 2018. Fide üreticileri Alt Birliği (Fidebirlik). http://www.fidebirlik.org.tr. (Erişim Tarihi: 15.06.2019).
• [2] Vural, H., Eşiyok, D., Duman, İ. 2000. Kültür Sebzeleri, Ege Üniversitesi Basım Evi, İzmir, 480s.
• [3] Akdemir, S. 2018. Marul (Lactuca sativa L.) fide kalitesi ve bitki gelişimi üzerine paclobutrazol ve prohexadione-calcium uygulamalarının etkileri. Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 87s, Kırşehir.
• [4] Şeniz, V. 1998. Sebzecilikte Fide Yetiştiriciliği ve Sorunları, T.A.V., Yalova, 47s.
• [5] Demir, K. ve Başak, H. 2008. Sebze fidelerinde büyüme kontrolü sağlayan uygulamalar. Türkiye III. Tohumculuk Kongresi, Kapadokya, pp. 207-210.
• [6] Boztok, S. 2002. Süs bitkilerinde büyüme düzenleyicilerin kullanım alanları. 2. Ulusal süs bitkileri kongresi. Antalya Narenciye ve Seracılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Antalya.Tübitak Yayınları s.361-368.
• [7] Uslu, A., Özgür, M. 2002. Hıyar Fidesi Yetiştiriciliğinde Boylanmanın Kontrolü Üzerine Bazı Büyümeyi Düzenleyici Maddelerin Etkisi. VI. Sebze Tarımı Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, s.49-56.
• [8] Sevgican, A. 2002. Greenhause Vegetable Growing, Vol. 1. Publication of Agricultural Faculty of Ege University, İzmir.
• [9] Arnon, D.I. 1949. Copper enzymes in isolated chloroplasts. Polyphenoloxidase in Beta vulgaris. Plant Physiol. 24:1-15.
• [10] Özbay, N. ve Ergun, N. 2015. Prohexadione calcium on the growth and quality of eggplant seedlings. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 50(10), 932-938.
• [11] Çakırbay, İ.F., Dursun, A. 2014. Prohexadione –Calcium Uygulamalarının Domates (Lycopersicon esculentum L.) Fide Kalitesi Üzerine Etkileri. 10. Sebze Tarımı Sempozyumu. 2-4 Eylül, Tekirdağ.
• [12] Ergun, N. 2007. Effects of Prohexadione –Calcium on Cucumber Seedlings Quality and Plant Growth. Kahramanmaraş Sütçü İmam Univ., Yüksek Lisans Tezi, 48s, Kahramanmaraş.
• [13] Pasian, C.C., Bennett, M.A. 2001. Paclobutrazol Soaked Marigold, Geranium and Tomato Seeds Produce Short Seedlings. HortScience, 36 (4):721-723.
• [14] Geboloğlu N., Durukan A., Sağlam, N., Doksöz S., Şahin S. Ve Yılmaz, E. 2015. Patlıcanda fide gelişimi ve fide kalitesi ile paclobutrazol uygulamaları arasındaki ilişkiler. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 8 (1): 62-66.
• [15] Metin, R. 2009. Prohexadıone-Calcıum uygulamalarının biberde (capsicum annuum l.) fide kalitesi, bitki gelişimi ve verimi üzerine etkileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 42s, Kahramanmaraş.
• [16] Ilias I, Ouzounidou G, Giannakoula A, Papadopoulou P. 2007. Effects of gibberellic acid and prohexadione-calcium on growth, chlorophyll fluorescence and quality of okra plant. Biol. Plant. 51(3): 575-578.
• [17] Bekheta, M. A., Abdelhamit, M.T., El-Morsi, A.A. 2009. Physiological response of vicia faba to prohexadione-calcium under saline conditions. Planta daninha, v.27, s.769-779.
• [18] Weaver, R.J. 1972. Plant growth substances in agriculture, San Francisco.
• [19] Özbaydur, İ. ve Özcan, N. 1990. Süs bitkileri yetiştiriciliğinde bitki regülatörlerinin kullanımı, diploma tezi, E.Ü. Ziraat Fakültesi,. Peyzaj Mimarlığı Bölümü, 23s.
• [20] Davies, T.D., Curry, E.A. 1991. Chemical Regulation of Vegetative Growth. Crit. Rev. Plant Sci., 10:151-188.
• [21] Evans J. R., Evans R. R. Regusci, C. L. ve Rademacher, W. 1999. Mode of Action, Metabolism and Uptake of BAS 125 W, Prohexadione Calcium. Horticult. Sci. 34, 1200-1201.
• [22] Bazzocchı, R., Gıorgıonı, M. E. 2003. Effects of prohexadione-ca, uniconazole and paclobutrazol on ornamental kale growth and performance under high temperatures. Acta Horticulturae 614 (2):499-505.
• [23] Kang, S.M., Kim, J.T., Hamayun, M., Hwang, IC., Khan, A.L., Kim, Y.H., Lee, I.J., 2010. Influence of prohexadione-calcium on growth and gibberellins content of Chinese cabbage grown in alpine region of South Korea. Scientia Horticulturae, 125(2): 88- 92.
• [24] Sebastian, B., Alberto, A. C., Emilio, A. F., Jose A. F. 2002. Growth, development and color response of potted Dianthus caryophyllus cv. Mondriaan to paclobutrazol treatment. Sci.Hort. 1767:1-7.
• [25] Tsegaw, T., Hammes, S., Robbertse, J. 2005. Paclobutrazol-induced leaf, stem, and root anatomical modifications in potato. HortScience, 40(5), 1343-1346.
• [26] Rademacher, W. 2000. GROWTH RETARDANTS: Effects on Gibberellin Biosynthesis and Other Metabolic Pathways.51: 501-531.