Enerji Tüketimi- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Frekans Alanında Nedensellik Yaklaşımı

Yıl 2020, Sayı: 56, 83 - 96, 30.08.2020

Mehmet Aydın

https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.572506

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada, enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki Türkiye için 1965-2017 yılı verileri kullanılarak zaman ve frekans boyutunda nedensellik testleri yardımıyla incelenmiştir. Zaman boyutunda nedensellik ilişkisi Toda ve Yamamoto (1995) ve frekans boyutunda nedensellik ilişkisi Breitung ve Candelon (2006) nedensellik testleri ile araştırılmıştır. Çalışmada zaman ve frekans boyutunda nedensellik testlerine yer verilmesi ile hem ilişkinin yönünün belirlenmesi hem de kısa, orta ve uzun vadede ilişkinin yönünün değişip değişmediğini görmek amaçlanmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgular, zaman boyutunda herhangi bir nedensellik ilişkisinin olmadığını gösterirken, frekans boyutunda Türkiye için uzun vadede ilişkinin yönünün enerji tüketiminden ekonomik büyümeye doğru olduğunu savunan Büyüme Hipotezinin geçerli olduğu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Enerji tüketimi, ekonomik büyüme, frekans boyutunda nedensellik

Energy Consumption- Economic Growth Nexus: Causality Approach in Frequency Domain for Turkey

Öz

In this study, the relationship between energy consumption and economic growth using the data for the period 1965-2017 in Turkey were investigated using time and frequency domain causality test. The causality relationship in time domain was investigated with Toda and Yamamoto (1995) and causality relationship in frequency domain with Breitung and Candelon (2006) causality tests. It is aimed to determine the direction of the relationship and to see whether the direction of the relationship has changed in the sort, medium and long term with using the causality test in the time and frequency domain. The results of the study show that there is no causality relationship in the time domain, while the frequency domain shows that the growth hypothesis is valid which suggests that the direction of the relationship is from energy consumption to economic growth in the long term for Turkey.

Anahtar Kelimeler

Economic growth, energy consuption, frequency domain causalty

Kaynakça

• Altinay, G. ve Karagol, E. (2005). Electricity consumption and economic growth: evidence from Turkey. Energy Economics, 27(6), 849-856.
• Apergis, N. ve Payne, J. E. (2009). CO2 emissions, energy usage, and output in central America. Energy Policy, 37(8), 3282-3286.
• Aydın, B. ve Bozdağ, A. (2018). Elektrik tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Avrupa Birliği ve Türkiye örneği, International Journal of Academic Value Studies, 18(4),70-80.
• Aydın, M. (2018). Enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: düşük ve orta gelirli ülkeler örneği. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(1), 1-15.
• Belke, A., Dobnik, F. ve Dreger, C. (2011). Energy consumption and economic growth: new insights into the cointegration relationship. Energy Economics, 33(5), 782-789.
• Bozoklu, S. ve Yilanci, V. (2013). Energy consumption and economic growth for selected oecd countries: further evidence from the granger causality test in the frequency domain. Energy Policy, 63, 877-881.
• Breitung, J. ve Candelon, B. (2006). Testing for short-and long-run causality: a frequency-domain approach. Journal of Econometrics, 132(2), 363-378.
• Ciner, C. (2011). Commodity prices and inflation: testing in the frequency domain. Research in International Business and Finance, 25(3), 229-237
• Çevik, E. İ., Atukeren, E. ve Korkmaz, T. (2019). Trade openness and economic growth in Turkey: a rolling frequency domain analysis. Economies, 7(2), 41.
• Erdal, G., Erdal, H. ve Esengün, K. (2008). The causality between energy consumption and economic growth in Turkey. Energy Policy, 36(10), 3838-3842.
• Ertuğrul, H. M. (2011). Türkiye’de elektrik tüketimi büyüme ilişkisi: dinamik analiz. Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 2, 49-73.
• Geweke, J. (1982). Measurement of linear dependence and feedback between multiple time series. Journal of The American Statistical Association, 77(378), 304-313.
• Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 424-438.
• Hosoya, Y., 1991. The decomposition and measurement of the interdependence between second-order stationary process. Probability Theory and Related Fields 88, 429–444.
• Jobert, T. ve Karanfil, F. (2007). Sectoral energy consumption by source and economic growth in Turkey. Energy Policy, 35(11), 5447-5456.
• Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3), 231-254.
• Kar, M. ve Kınık, E. (2008). Türkiye'de elektrik tüketimi çeşitleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ekonometrik bir analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 333-353.
• Korkmaz, Ö. ve Develi, A. (2012). Türkiye’de birincil enerji kullanimi, üretimi ve Gayri Safi Yurt İçi Hasila (Gsyih) arasindaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2).
• Lise, W. ve Van Montfort, K. (2007). Energy consumption and GDP in Turkey: Is there a co-integration relationship?. Energy Economics, 29(6), 1166-1178.
• Mucuk, M. ve Uysal, D. (2009). Türkiye ekonomisinde enerji tüketimi ve ekonomik büyüme. Maliye Dergisi, 157, 105-115.
• Ozturk, I. (2010). A literature survey on energy–growth nexus. Energy Policy, 38(1), 340-349.
• Ozturk, I. ve Acaravci, A. (2010). CO2 emissions, energy consumption and economic growth in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 14(9), 3220-3225.
• Özata, E. (2010). Türkiye'de enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkilerin ekonometrik incelemesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (26).
• Savaş, B. ve Durğun, B. (2016). Elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasında nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(11), 213-244.
• Soytas, U. ve Sari, R. (2003). Energy consumption and GDP: causality relationship in G-7 countries and emerging markets. Energy Economics, 25(1), 33-37.
• Soytas, U., Sari, R. ve Ozdemir, O. (2001). Energy consumption and GDP relation in Turkey: a cointegration and vector error correction analysis. Economies and Business in Transition: Facilitating Competitiveness and Change in the Global Environment Proceedings, 1, 838-844.
• Streimikiene, D. ve Kasperowicz, R. (2016). Review of economic growth and energy consumption: a panel cointegration analysis for EU countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 59, 1545-1549.
• Şentürk, M. ve Edgardo, S. I. C. A. (2016). Economic growth and energy consumption in Turkey and Italy: a frequency domain causality analysis. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 107-119.
• Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal Of Econometrics, 66(1-2), 225-250.
• Yenilmez, F. ve Erdem, M. S. (2018). Türkiye ve Avrupa Birliği’nde ekonomik büyüme ile enerji tüketimi arasındaki ilişki: Toda-Yamamoto nedensellik testi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 71-95.