İKTİSADİ KRİZ KURAMLARI, FİNANSAL KÜRESELLEŞME VE PARA KRİZLERİ

Yıl 2005, Sayı: 24, 77 - 97, 01.01.2005

Yrd. Doç. Dr. Ömer Yılmaz Yrd. Doç. Dr. Alaattin Kızıltan Vedat Kaya

Öz

İktisadi faaliyetler tarih boyunca dönemsel çalkantılar sergilemişlerdir. İlk olarak 1800’lü yıllarda iktisatçılar bu çalkantıların bazen krizler doğurduğunu fark etmiş ve bu krizlerin oluşumunu anlamaya ve açıklamaya çalışmışlardır. Krizlerin oluşumunu anlamaya ve açıklamaya yönelik ilgi bazı dönemlerde azalmakla beraber günümüze kadar devam etmiştir. Diğer taraftan, 1980’li yıllarda dünyanın pek çok ülkesinde hızla yayılmaya başlayan finansal küreselleşme akımı, finansal kriz olgusunu gündeme getirmiş ve para krizleri 1980 sonrası en sık karşılaşılan finansal kriz türü olmuştur. Bu bağlamda, para krizlerini konu edinen birçok araştırma kısa bir sürede geniş bir para krizi açıklama modelleri arşivi oluşumuna olanak sağlamıştır

Anahtar Kelimeler

Reel kriz kuramları, para krizi açıklama modelleri

Kaynakça

• EMSEN, S. (2003), Ekonomik Krizler ve Türkiye Deneyimi, Beta, İstanbul.
• FLOD, R. P. and P. GARBER (1984), “Collopsing Exchange-Rate Regimes: Some Linear Examples”, Journal of International Economics, 17, pp: 1–13.
• HABERLER, G. (19379, Prosperity and Depression, George Allen Unvin Ltd., Great Britain.
• HAYEK, F. A. (1933), Monetary Theory and The Trade Cycle, Çev: N. Koldor ve H.M. Croome, Augustus, M. Kelley Publishers, New York, 1966.
• HAYEK, F. A. (1939), Prices, Interest and Investmet, George Rotledge and Sons Ltd. Great Britain.
• HUTCHISON, T.W. (1953), A Review of Economic Doctrines 1870–1929, Oxford Clarendeon Pres.
• IŞIK, S. ve S. TOGAY (2002), “Para Krizi Modellerinin Eleştirisi ve Uluslararası Para Sisteminin Düzenlenmesine Yönelik Keynesyen Öneriler”, İktisat, İşletme ve Finans, Yıl: 17, Sayı: 191, Şubat, ss: 31–53.
• KAZGAN, G. (2004), İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, Remzi Kitabevi, 11. Basım, İstanbul.
• KEYNES, J. M. (1936), The General Theory of Employment, Interest and Money, İnternet Adresi: http://cepa.newschool.edu/het/essays/keynes/ gtcont.htm, Erişim Tarihi: 10.01.2002.
• KINDLEBERGER, C. P. (1988), “The Financial Crises of the 1930s an 1980: Similarities and Differences”, Kyklos, 41(2), pp: 171–176.
• KRUGMAN, P. (1979), “A Model of Balance of Payments Crises”, Journal of Money, Credit and Banking, 11(3), pp: 311–325.
• KRUGMAN, P. (1997), “What Happened To Asia”, İnternet Adresi: http://www.mit.edu/people/krugman/, Erişim Tarihi: 17.04.2004.
• MAILLET, J. (1983), İktisadi Olayların Evrimi, Remzi Yayınevi, İstanbul. MARX, K. (1867), Kapital, http://www.kurtuluscephesi.com/marks/kapc100.html, 17.04.2004. Birinci Cilt, İnternet Adresi: Tarihi: Erişim
• MARX, K. (1946), Capital Vol. II, Introduction by GDH Cole, London.
• OBSTFELD, M. (1984), “The Logic of Currency Crises”, Cahirers Economiques et Monetaries, 43, pp: 189–213.
• ÖZTÜRK, F. ve K. ÇAKMAK (2002), “Keynes, Krizlerin Dinamiği ve Globalizasyon,” İktisat, İşletme, Finans, Yıl:17, Sayı: 190, ss: 11–33.
• PASENTI, P. and C. TILLE (2000), “The Economics of Currency Crises and Contagion: An Intraduction”, Federel Reserve Bank of New York Economic Policy Review, 6, 3 (september), pp: 3–16.
• RICARDO, D. (1821), The Principles of Political Economy and Taxation, İnternet Adresi: http://socserv2.socsci.mcmaster.ca/%7Eecon/ugcm/3ll3/ ricardo/prin/index.html, Erişim Tarihi: 11.02.2005.
• ROSIER, B. (1991), İktisadi Kriz Kuramları, Çev: Nurhan Yentürk, Birinci Basım, İletişim Yayınları, İstanbul.
• SACHS, J. and R. RADELET (1998), “The Onset of The Asian Financial Crises”, Mimeo, Harvard Institute for İnternational Development.
• SALANT, S. and D. HENDERSON (1978), “Market Anticipation of Government Gold Policies and The Price of Gold”, Journal of Political Economy, 86, August, pp: 627-648.
• SAVAŞ, V. F. (1997), İktisadın Tarihi, Liberal Düşünce Topluluğu Yayınları, İstanbul.
• SCHUMPETER, J. (1939), Business Cycles: A Theoretical, Historical and Statistical Analysis of the Capitalist Process, İnternet Adresi: http://cepa.newschool.edu/het/profiles/schump.htm, 10.01.2002. Erişim Tarihi:
• SERİN, V. ve E. BASTI (2001), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Görülen Finansal Krizlere Getirilen Teorik Açıklamalar ve Türkiye Örneği”, Yeni Türkiye, Kasım- Aralık, Yıl: 7, 2(42), ss: 1214–1224.
• SKOUSEN, M. (2003), Modern İktisadın İnşası, Çev: M. Acar, E. Erdem ve M. Toprak Birinci Basım, Liberte, Ankara.
• STIGLITZ, J. (2002), Küreselleşme: Büyük Hayal Kırıklığı, İkinci Basım, Plan B, İstanbul.
• TUNCA, Z. ve G. KARABULUT (2001), “Küreselleşme, Kriz ve Türkiye”, Yeni Türkiye Dergisi Kriz Özel Sayısı, 2(42), ss: 932–938.
• ÜNSAL, E. M. (2001), Makro İktisat, 11. Baskı, İmaj Yayıncılık, İstanbul.
• YALÇIN, A. (1991), İktisadi Doktrinler ve Sistemler Tarihi, Ankara.
• YAY, G. G. (2001), “1990’lı Yıllardaki Finansal Krizler ve Türkiye Krizi”, Yeni Türkiye, Kasım- Aralık, Yıl: 7, 2(42), ss: 1234–1248.
• YAY, T. (1993), F. A. Hayek’te İktisadi Düşünce, Ezgi Kitapevi, Bursa.
• YURT, E. (2000), “Finansal Sektörün Asya Krizi Üzerindeki Etkileri”, Banka ve Ekonomik Yorumlar, 2, Yıl: 37, Şubat, ss: 3-41.
• ZARNOWITZ (1985), “Recent Work on Business Cycles in Historical Prespective: A Review of Theories and Evidence”, JEL 23, June, pp: 523– 580.