Yeni Ekonomik Düzende Küreselleşme Yerelleşme Bağlamında Belediyelerde Yeni Mali Yönetim Anlayışı

Yıl 2008, Sayı: 30, 99 - 128, 01.07.2008

Yrd. Doç. Dr. esra Siverekli Demircan

Öz

İçinde bulunduğumuz 21. yüzyılda tüm dünya ülkelerini etkisi altına alan küreselleşme süreci, kamu yönetimi anlayışında önemli değişimlere yol açmıştır. Bu değişimlerden birisini oluşturan yerelleşme kavramı kapsamında, yerel yönetim birimi olan belediyelere atfedilen önem de artmış ve belediyeler yeni mali yönetim ilkelerinin etki alanına girmiştir. Bu bağlamda, subsidiarite (yerindenlik) ilkesi ile birlikte; yeni mali yönetimin temel ilkelerini oluşturan mali saydamlık, performans yönetimi, katılımcılık ve mali özerklik ilkeleri belediyelerde yeni mali yönetim anlayışına dahil olmuştur

Anahtar Kelimeler

Yerelleşme, Mali Yönetim (Bütçe Yönetimi), Mali Saydamlık, Mali Özerklik

Kaynakça

• ALKİN, Erdoğan; (2000), “Küreselleşmenin Nimetleri Adil Bölüşülmüyor”, İktisat Dergisi, 406 (10), ss. 20-28.
• ALODALI, Fatih; Erdal ARSLAN ve Okan METE; (2004), “Yerel Yönetişim ve Yönetişimden Beklentiler”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, ss. 141-146.
• ARAP, Sultan Kavili; (2004), “Yerel Gündem 21 ve Yerel Yönetişim”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeni- den Yapılanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, ss. 159-171.
• BAŞSOY, Ahmet; Orhan PİRLER ve Erol Zihni GÜRSOY; (2000), Belediye Bütçelerinin Mali Analizi, Türk Belediyecilik Derneği, Ankara, 186s.
• BOZKURT, Nilüfer; (1998), “Globalleşme ve Devlet”, İktisat Dergisi, 382(9), ss. 47-57.
• BULUTOĞLU, Kenan; (1981), Kamu Ekonomisine Giriş, Üçüncü Basılış, Filiz Kitabevi, İstanbul, 614s.
• COŞKUN, Gülay; (1991), Devlet Bütçesi, Gözden Geçirilmiş Üçüncü Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 327s.
• COŞKUN, Vahap; (1999), “Yerel Yönetimler ve Demokrasi”, Türk İdare Der- gisi, 422, ss. 93-110.
• ÇALIŞKAN, Abdülkerim ve İsa SAĞBAŞ; (2005), “Türkiye’de Yerel Yöne- timler Maliyesi: Genel Bir Bakış”, iç. Hüseyin ÖZGÜR ve Muham- met KÖSECİK (Ed.), Yerel Yönetimler Üzerine: Güncel Yazılar I Reform, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, ss. 321-347.
• ÇOKER, Ziya; (1992), “Yerel Yönetimin Özerkliği”, Çağdaş Yerel Yönetim- ler Dergisi, 2(1), ss. 61-66.
• DEMİRCAN, Esra; (2007), “Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Kamu Kesi- minin Rolü: Devlet Bütçesi İçerisinde Sosyal Transferlerin Payı”, IV. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Kongresi: Küresel Yoksul- luk, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bi- limler Fakültesi, Çanakkale-Türkiye, ss. 255-274.
• DEVRİM, Fevzi ve Asuman ALTAY; (2000), “Küreselleşme Sürecinde Sosyal Devlet Anlayışındaki Değişimlerin Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması Açısından Değerlendirilmesi”, 15. Türkiye Maliye Sempozyumu: Türk Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandı- rılması ve Bu Yapılanmada Performans Yönetimi ve Denetiminin Yeri, Akdeniz Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü, Antalya, ss. 27-76.
• DÖNMEZ, Mustafa; (1999), Belediye Yönetimi, Belediye Dergisi Yayını No:3, Ankara, 721s.
• DPT, (2001), Yerel Yönetimler, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Yayın No: DPT:2538-ÖİK:554, Ankara, 186s.
• DPT; (2000), Küreselleşme, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Yayın No:DPT:2544-ÖİK:560, Ankara, 111s.
• DULUPÇU, Murat Ali ve Fatma ÖZMEN ÇANKAYA; (2004), “Küreselleşme Sürecinde Yerelin Dönüşümü: Bölgesel Kalkınma Ajansları- Yönetişim Temelli Bir Model Önerisi”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanak- kale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakül- tesi, Biga-Çanakkale, ss. 147-158.
• EDİZDOĞAN, Nihat; (1989), Kamu Bütçesi, Uludağ Üniversitesi Güçlendir- me Vakfı Yayınları Yayın No:15, Bursa, 270s.
• EKEN, Musa; (1995), Kamu Hizmetlerinin Yürütülmesinde Yerel Yönetim- ler, İzmir Ticaret Odası Yayınları, İzmir.
• EMİL, Ferhat ve Hakan YILMAZ; (2005), “Avrupa Birliği Türkiye Arasında Yerel Yönetimlerin Finansman ve Mali Yönetim Uyumlaştırılması”, 20. Türkiye Maliye Sempozyumu: Türkiye’de Yeniden Mali Yapı- lanma, Pamukkale Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü, Karahayıt-Pamukkale, ss. 258-273.
• ENER, Meliha ve Esra DEMİRCAN; (2006), “Küreselleşme Sürecinde Yeni Devlet Anlayışı ve Türkiye”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(4), ss. 197-219.
• FALAY, Nihat, (2003), “Kamu Fonksiyonlarının ve Harcamalarının Devri”, İktisat Dergisi, 439(7), ss. 23-27.
• GÖYMEN, Korel; (2004), “Türkiye’de Yerel Yönetim Reformu”, Yerel Yöne- timler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, ss. 31-37.
• GÜLER, Birgül Ayman; (2000), “Yerel Yönetimleri Güçlendirmek mi? Ademi Merkeziyetçilik mi?”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2(9), ss. 14-29.
• GÜLER, Birgül Ayman; (2004), “Kent Yönetimi Modeli Olarak Belediye Sis- temi”, Görüş Dergisi, 3, ss. 24-30.
• KALABALIK, Halil; (1999), “Yerinden Yönetim Türleri ve Yerinden Yöneti- me Geçiş Sürecinde Kullanılan Teknikler”, Kamu Yönetiminde Ka- lite I. Ulusal Kongresi, TODAİE Yayın No:289, Ankara, ss. 401-439.
• KAZGAN, Gülten; (2002), Küreselleşme ve Ulus Devlet-Yeni Ekonomik Düzen, Üçüncü. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 286s.
• KERİMOĞLU, Baki; (2006), “Türkiye’de Merkezi Yönetim İle Yerel Yönetim- ler Arasında Görev ve Kaynak Paylaşımı”, iç. Nihat FALAY, Mehmet ŞAHİN ve Ahmet KESİK (Ed.), Kamu Maliyesine Yeni Bakış, Seç- kin Yayıncılık, Ankara, ss. 97-123.
• KESER, Hasan; (2004), “Avrupa Bütünleşme Sürecinde Yerel Yönetimler”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İk- tisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, ss. 117-125.
• KÖSE, Ömer; (2004), “Yerel Yönetim Olgusu ve Küreselleşme Sürecindeki Yükselişi”, Sayıştay Dergisi, 52(1), ss. 3-42.
• KURTULUŞ, Barış; (2006), Türkiye’de Belediyelerin Mali Yapısı ve Har- camalarının Finansmanı, DPT, Yıllık Programlar ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğü, Bütçe ve Mahalli İdareler Dairesi, Ankara, 166s.
• NADAROĞLU, Halil; (1998), Kamu Maliyesi Teorisi, Gözden Geçirilmiş ve Düzeltilmiş 10. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul, 427s.
• ÖKMEN, Mustafa; (2005), “Küreselleşme Sürecinde Yerelleşme Eğilimleri ve Yerel Yönetimler”, iç. Hüseyin ÖZGÜR ve Muhammet KÖSECİK (Ed.), Yerel Yönetimler Üzerine: Güncel Yazılar I Reform, Nobel Yayın Dağıtım, Eylül 2005, Ankara, ss. 539-565.
• ÖNCEL, Yenal; (1991), Mahalli İdareler Maliyesi, Filiz Kitabevi, İstanbul, 177s.
• ÖZDEMİR, Ali Rıza; (2004), “Kamusal Mal ve Hizmetlerin Merkezi ve Yerel Yönetimler Arasında Optimal Bölüşümü”, Yerel Yönetimler Kong- resi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, ss. 449-459.
• SAKINÇ, Süreyya; (1998), Kamusal Mali Yerinden Yönetim ve Yerel Ka- musal Malların Sunumunda Etkinlik: Türkiye İçin Bir Model Önerisi, Emek Matbaacılık, Manisa, 259s.
• SİVEREKLİ DEMİRCAN, Esra; (2003), Finansal Katılım İçinde Belediye Ver- gilerinin Payı ve Merkezileşme”, İktisat Dergisi, 439(7), ss. 51-58.
• SİVEREKLİ, DEMİRCAN, Esra; (2006), “Yeni Ekonomik Düzende Bütçe Sistemlerindeki Değişim Süreci ve Türk Kamu Maliyesinin Uyumu”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 2(13), ss. 47-61.
• SİVEREKLİ, Esra; (2001), “Yerelleşme ve Yerel Demokrasi”, Türk İdare Dergisi, 431, ss. 121-133.
• SOROS, George; (2003), Küreselleşme Üzerine, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• SÖNMEZ, Sinan; (2001), “Yolsuzluk, Saydamlık ve Küreselleşme”, İktisat İşletme ve Finansman Dergisi, 188, ss. 30-38.
• STİGLİTZ, E. Joseph.; (2002), Küreselleşme-Büyük Hayal Kırıklığı (Çev:Arzu TAŞÇIOĞLU-Deniz VURAL), Plan B Yayıncılık, İstan- bul.
• ŞAFAKLI, Okan Veli ve Erdal GÜRYAY; (2004), “KKTC Belediyeciliğinde Ölçek Yapısının Finansal Boyutu ve Yansımaları”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapı- lanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, ss. 537-552.
• TANZİ, Vito; (1998), “The Demise of the Nation State?”, IMF Working Paper, WP/98/120.
• TEKEOĞLU, Muammer; (1999), “Küreselleşme Sürecinde Devletin Ekonomi- deki Yeni Fonksiyonları ve Türkiye”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15, ss. 67-74.
• TOPRAK, Zerrin, Karaman; (2004), “Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma Gerekliliği Üzerine”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga- Çanakkale, ss. 19-26.
• TORTOP, Nuri; (1996), Yerel Yönetimler Maliyesi, TODAİE Yayınları, No:263, Ankara, 188s.
• YEREL YÖNETİMLER ARAŞTIRMA VE EĞİTİM MERKEZİ; (2007), “Av- rupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı 1988”, İnternet Adresi: http://www.yerelnet.org.tr/uluslararasi/avrupakonseyianlasma1.php, Erişim Tarihi: 03.08.2007.
• YILMAZ, Osman; (2001), Kamu Yönetimi Reformu: Genel Eğilimler ve Ülke Deneyimleri, DPT, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Hukuki Tedbirler ve Finansal Düzenlemeler Dairesi Baş- kanlığı, Ankara, 97s.