AMARTYA SEN’İN KAPASİTE YAKLAŞIMI

Yıl 2009, Sayı: 32, 259 - 280, 14.05.2015

Fahri Şeker

Öz

Bu çalışmada incelenen kapasite yaklaşımı, sosyal alternatiflerin değerlendirilmesinde klasik
refahçı kısıtlamalara dikkat çekmektedir. Ekonomik karar birimleri olarak sahip olduğumuz
eylem özgürlüğü, bize sağlanan toplumsal, siyasal ve iktisadi fırsatlar tarafından kaçınılmaz bi-
çimde sınırlanır ve kısıtlanır. Kapasite yaklaşımı, özellikle iktisadi fırsatlar, siyasal özgürlükler,
toplumsal imkânlar, şeffaflık güvenceleri ve koruyucu güvenliğini kapsayan bazı önemli araçsal
özgürlükler arasındaki roller ve bağlantılar üzerinde yoğunlaşır. Diğer taraftan bir kişinin kapasitesi,
o kişinin başarması mümkün olan alternatif işlev bileşimlerini ifade eder. Bu bakış açısından
bir toplumun başarısı esas olarak temel kapasitelere göre değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Amartya Sen, Refah Teorisi, Kapasite Yaklaşımı

Kaynakça

• ALEXANDER, John M.; (2008), Capabilities and Social Justice, Ashgate Publishing, England, ss. 187.
• ARROW, Kenneth J.; (1995), “A Note on Freedom and Flexibility”, iç. Kaushik BASU, Prasanta K. PATTANAIK ve Kotaro SUZUMURA (Ed.), Choice, Welfare and Development, Clarendon Pres, Oxford, ss.7-16.
• ATKINSON, Anthhony B.; (1995), “Capabilities, Exclusion, and the Supply of Goods”, iç. Kaushik BASU, Prasanta K. PATTANAIK ve Kotaro SUZUMURA (Ed.), Choice , Welfare and Development, Clarendon Pres, Oxford, ss.17-31.
• BARRY, Norman; (2003), Modern Siyaset Teorisi, Liberte Yayınları, Ankara, 368s.
• BASU, Kaushik; Prasanta K. PATTANAIK ve Kotaro SUZUMURA; (1995), “Introduction”, iç. Kaushik BASU, Prasanta K. PATTANAIK ve Ko- taro SUZUMURA (Ed.), Choice, Welfare and Development, Claren- don Press, Oxford, ss.1-3.
• DREZE, Jean ve Mrinalini SARAN; (1995), “Primary Education and Economic Development in China and India: Overview and Two Case Studies”, iç. Kaushik BASU, Prasanta K. PATTANAIK ve Kotaro SUZUMURA (Ed.), Choice, Welfare and Development, Clarendon Pres, Oxford, ss.182-241.
• GOULET, Denis; (1997), “Development Ethics: A New Discipline, Interna- tional Journal of Social Economics, 24(11), ss.1160-171.
• İNSEL, Ahmet; (2000), “Özgürlük Etiği Karşısında İktisat Kuramı: Amartya Sen’in Etik İktisat Önerisi”, 4. ODTÜ İktisat Kongresi, İnternet Adresi: www.http://www.deu.edu.tr/userweb/timucin.yalcinkaya/dosyalar/OZ GURLUK%20ETIGI%20KARSISINDA%20IKTISAT%20KURAMI. doc, Erişim Tarihi: 14.05.2008.
• KUKLYS, Wiebke; (2005), “Inroduction”, iç. Wiebke KUKLYS (Ed.), Amar- tya Sen’s Capability Approach: Theoretical Insights and Empiri- cal Applications, Springerlink Verlag, Berlin, ss.9-31.
• KUKLYS, Wiebke ve Ingrid ROBEYNS; (2005), “Sen’s Capability Approach to Welfare Economics”, iç. Wiebke KUKLYS (Ed.), Amartya Sen’s Capability Approach: Theoretical Insights and Empirical Applica- tions, Springerlink Verlag, Berlin, ss. 9-31.
• O’NEILL, John; (2001), Piyasa: Etik, Bilgi ve Politika, Çev. Şen Süer KAYA, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 318s.
• OSWALD, Andrew J; (1997), “Happiness and Economic Performance”, The Economic Journal, No: 107, ss.1815-1831.
• RAWLS, John; (2003), Halkların Yasası: Kamusal Akıl Düşüncesinin Yeniden Ele Alınması, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 212s.
• SEN, Amartya; (1982), Choice, Welfare and Measurement, Basil Blackwell, Oxford, 336s.
• SEN, Amartya; (1983), “Development: Which Way Now?” The Economic Journal, 93(372), ss.745-762.
• SEN, Amartya; (1985), Commodities and Capabilities, Elsevier Science Pub- lishers, Holland, 130s.
• SEN, Amartya; (1990); On Ethics and Economics, Basil Blackwell, Oxford, 131s.
• SEN, Amartya; (1992), Inequality Reexamined, Harvard University Press, 207s.
• SEN, Amartya; (1994), Resources, Values and Development, Basil Blackwell, Oxford, 547s.
• SEN, Amartya (1999); Development as Freedom, Alfred A. Knopf Inc., USA, 366s.
• SEN, Amartya; (2003), Evrensel Bir Değer Olarak Demokrasi, Liberal Düşünce, Sayı: 32, ss.5-16.
• SEN, Amartya; (2007), Die Indentitätsfälle, Verlag C. H. Beck, Germany, 207s.
• SOLMAZ, Zeylüt Hünler; (1997), İki Adalet Arasında: Liberal ve Komuni- taryan Düşüncelerin Çatışma Alanı, Vadi Yayınları, Ankara, 382s.
• SOLOW, Robert; (1995), “Mass Unemployment as a Social Problem”, iç. Kaushik BASU, Prasanta K. PATTANAIK ve Kotaro SUZUMURA (Ed.), Choice, Welfare and Development, Clarendon Pres, Oxford, ss.313-322.
• SUDHIR; Anand; (1993), “Human Development in Poor Countries”, Journal of Economic Perspective, 7(1), ss.133-150.