ÜRETİM PLANLAMA PROBLEMLERİNDE DOĞRUSAL PROGRAMLAMA TEKNİĞİNİN KULLANIMI:BİR KONFEKSİYON İŞLETMESİNDE UYGULAMA

Yıl 2010, Sayı: 35, 271 - 300, 16.05.2015

Aysel Çetindere Şerafettin Sevim Cengiz Duran

Öz

Bu çalışmada, üretim planlamasının işletmeler açısından önemi vurgulanarak bu alandaki problemlerin çözümünde kullanılan tekniklerden doğrusal programlama tekniği incelenecek ve bu tekniğin bir konfeksiyon işletmesinde uygulamasıyapılacaktır. Siparişe göre çalışan ve çok farklıniteliklerde ürün üretimi gerçekleştiren bir konfeksiyon işletmesinin kısıtlıkaynaklarına (makine, işgücü, hammadde) ait sayısal verilerle üretim planlama probleminin matematiksel modeli doğrusal programlama yaklaşımıile kurulmuştur. Kurulan
matematiksel modelin WinQSB 1.0 adlıpaket programında çözümlenmesiyle amaç fonksiyonu olan maksimum kârın işletmenin, tek tip ürün üretmesiyle yada daha fazla siparişalmasıyla sağ-lanacağısonucuna ulaşılmıştır. Konfeksiyon işletmesinin mevcut kaynaklarıyla yapılan üretim planlama analizinde bu kaynaklarda herhangi bir değişim olmasıhalinde değişimin, amaç fonksiyonu olan kâra etkisini ölçmek için çalışmada duyarlılık analizlerine de ver verilmiştir. Her bir üretim dönemine ait (aylık, yıllık), teorik ve fiili olarak yapılan duyarlılık analizleri sonucunda hammadde miktarındaki her bir birim artışın amaç fonksiyonu olan kâra katkısının 14 TL olduğu görülmektedir. Konfeksiyon işletmesinin siparişe göre üretim yaptığıgöz önünde bulundurulduğunda bu işletmenin sahip olduğu makine ve işgücü kaynağıyla daha fazla siparişi karşılayabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konfeksiyon, Üretim Planlama, Doğrusal Programlama, WinQSB 1.0.

Kaynakça

• ALAN, M. Ali ve Cavit YEŞİLYURT; (2004), “Doğrusal Programlama Prob- lemlerinin Excel İle Çözümü,” Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), ss.151-162
• ASLAN, Demir A.; (1975), Üretim Ekonomisi ve Politikası, Sevinç Matbaası, Ankara, 183s.
• BARUTÇUGİL, İsmet S.; (1988), Üretim Sistemi ve Yönetim Teknikleri, Uludağ Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 3-054-0163, Bursa, 327s.
• BAZARAA, S. Mokhtar; JARVIS J. John ve SHERALI, D. Hanif; (1990), Lin- ear Programming and Network Flows, Second Edition, John Wiley&Sons, New York, 574s.
• BUFFA, Elwood S.; (1981), Temel Üretim Yönetimi, Ankara İktisadi ve Ti- cari İlimler Akademisi Yayını, Ankara, 627s.
• DOĞAN, İbrahim; (1995), Yöneylem Araştırması Teknikleri ve İşletme Uy- gulamaları, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 552s.
• GASS, I. Saul; (1975) Linear Programming Methods and Applications, Fourth Edition”, Mc Graw-Hill Book Company, New York, 406s.
• GÜLERMAN, Adnan; (1976), Mühendislik Ekonomisi ve İşletme Yönetimi, Ege Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Fakültesi Tekstil Mühendisli- ği Bölümü Yayınları No: 4, İzmir, 308s.
• GÜRDOĞAN, Nazif; (1981), Üretim Planlamasında Doğrusal Programlama ve Demir Çelik Endüstrisinde Bir Uygulama, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 473, Ankara, 152s.
• KARA, İmdat; (1991), Doğrusal Programlama, Bilim Teknik Yayınevi, Eski- şehir, 270s.
• LOWE P.H.; (1972), Üretim Planlaması: İstanbul Reklam Yayınları:11, İstan- bul, 65s.
• SARIASLAN, Halil; (1990) Kaynak Dağılımında Doğrusal Programlama: Bilgisayar Uygulamaları İle Genişletilmiş II. Baskı, Turhan Kita- pevi, Ankara, 305s.
• ÖZGÜVEN, Cemal; (2003), Doğrusal Programlama ve Uzantıları, Detay Yayıncılık, Ankara, 272s.
• TAHA, A. Hamdy (2007), Yöneylem Araştırması, 6. Basımdan Çeviri, Çev. Ş. Alp Baray – Şakir Esnaf, İstanbul, 900s.
• TOP, Aykut (2006), Üretim Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 262s.
• TÜTEK, Hülya H.; Şevkinaz GÜMÜŞOĞLU, (1994), Sayısal Yöntemler Yö- netsel Yaklaşımlar, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., Genişletilmiş ve Yenilenmiş 2. Bası, İstanbul, 371s.