Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Covid-19 Pandemi Sürecinde Depresyon, Anksiyete ve Stres ile Başa Çıkma Tutumlarının Sosyal Medya Bağımlılığıyla İlişkisi

Yıl 2022, , 165 - 186, 31.01.2022
https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1001102

Öz

COVID-19 küresel sağlık krizinde bilgi boşluğu bireylerin korku düzeyini arttırmış, belirsizlik stres, anksiyete ve depresyon gibi psikolojik bozukluklara neden olmuştur. Pandemi sürecinde kolay erişilmesi, kitlesel kullanıma ve ihtiyaç duyulan etkileşime olanak tanıması sosyal medya kullanımını arttırmıştır. Bu çalışmanın amacı COVID-19 pandemi sürecinde zamanının çoğunu evde geçiren gençlerin sosyal medya bağımlılığı ile depresyon, anksiyete ve stresle ile başa çıkma tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada aynı zamanda başa çıkma tutumunun sosyal medya bağımlılığına etkisi değerlendirilmektedir. Araştırmanın evrenini Gaziantep Üniversitesi öğrencileri, örneklemini ise, amaçlı örneklem tekniği kullanılarak belirlenen 338 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma nicel araştırma deseninde tasarlanmış ve çevrimiçi anket yöntemi ile veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde T-Testi, tek yönlü ANOVA, ilişkiyi ortaya koymada Pearson korelasyon ve bağımlı değişken üzerinde diğer değişkenlerini etkisini açıklayan çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Analiz sonucunda COVID-19 pandemi sürecinde sosyal medya bağımlılığının stres ve anksiyete ile pozitif yönde orta düzeyde, işlevsel başa çıkma ile pozitif yönde orta düzeyde ilişkili olduğu bulunmuştur. Araştırmada aynı zamanda stres ve anksiyete gibi olumsuz duygu durumunun ve işlevsel olmayan başa çıkmanın sosyal medya bağımlılığını pozitif ve anlamlı şekilde yordadığı sonucu elde edilmiştir. COVID-19 pandemi sürecinde gençlerin içinde bulundukları zor durumla başa çıkmada sosyal medyadan faydalandığı ve bunun da bağımlılık düzeyinin artmasına yol açabileceği görülmektedir.

Kaynakça

  • Abbasi, I., & Drouin, M. (2019). Neuroticism and facebook addiction: How social media can affect mood? The American Journal of Family Therapy, 47(4), 199-215. https://doi.org/10.1080/01926187.2019.1624223
  • Ağargün, A. Y., Beşiroğlu, L., Kıran, Ü. K., Özer, Ö. A., & Kara, H. (2005). Cope (başa çıkma tutumlarını değerlendirme ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6, 221-226. Erişim adresi: https://toad.halileksi.net/ olcek/basa-cikma-tutumlarini-degerlendirme-olcegi.
  • Ahorsu, D. K., Imani, V., Lin, C.-Y., Timpka, T., Broström, A., Updegraff, J. A., Årestedt, K., Griffiths, M. D., & Pakpour, A. H. (2020). Associations between fear of Covid-19, mental health, and preventive behaviours across pregnant women and husbands: An actor-partner interdependence modelling. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-15. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00340-x
  • Akçay-Bekiroğlu, H., & Şahin, E. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım yoğunluğu ve saldırganlık davranışı gösterme ilişkisi. Turkish Studies-Social Sciences, 14(3), 215-236. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22906
  • Amin, K. P., Griffiths, M. D., & Dsouza, D. D. (2020). Online gaming during the COVID-19 pandemic in India: strategies for work-life balance. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-7. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00358-1
  • Andreassen, C. S. (2015). Online social network site addiction: A comprehensive review. Current Addiction Reports, 2(2), 175-184. https://doi.org/10.1007/s40429-015-0056-9
  • Appel, M., & Gnambs, T. (2019). Shyness and social media use: A meta-analytic summary of moderating and mediating effects. Computers in Human Behavior, 98, 294-301. https://doi.org/10.1016/j.chb.2019.04.018
  • Aşçi, Ö., Hazar, G., Kiliç, E., & Korkmaz, A. (2015). Üniversite öğrencilerinde stres nedenlerinin ve stresle başa çıkma biçimlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 213-232. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/usaksosbil/504040.
  • Babicka-Wirkus, A., Wirkus, L., Stasiak, K., & Kozłowski, P. (2021). University students’ strategies of coping with stress during the coronavirus pandemic: Data from Poland. PLOS ONE, 16(7), e0255041. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0255041
  • Bakioğlu, F., Korkmaz, O., & Ercan, H. (2020). Fear of COVID-19 and positivity: mediating role of intolerance of uncertainty, depression, anxiety, and stress. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-14. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00331-y
  • Balcı, Ş., & Baloğlu, E. (2018). Sosyal medya bağımlılığı ile depresyon arasındaki ilişki: Üniversite gençliği üzerinebir saha araştırması. İleti-ş-im, Aralık, 210-223. https://doi.org/10.16878/gsuilet.500860
  • Balcı, Ş., & Gölcü, A. (2013). Facebook addiction among university students in Turkey: Selcuk university example. Journal of Studies in Turkology, 34, 255-278. Erişim adresi: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/615/602.
  • Błachnio, A., Przepiorka, A., Boruch, W., & Bałakier, E. (2016). Self-presentation styles, privacy, and loneliness as predictors of Facebook use in young people. Personality and Individual Differences, 94, 26-31. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.12.051
  • Brailovskaia, J., Bierhoff, H.-W., Rohmann, E., Raeder, F., & Margraf, J. (2020). The relationship between narcissism, intensity of Facebook use, Facebook flow and Facebook addiction. Addictive Behaviors Reports, 11, 1-7. https://doi.org/10.1016/j.abrep.2020.100265
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (16. bs). Ankara, Türkiye: Pagem Yayınevi.
  • Carver, C. S., Scheier, M. F., & Weintraub, J. K. (1989). Assessing coping strategies: A theoretically based approach. Journal of Personality and Social Psychology, 56(2), 267-283. https://doi.org/10.1037//0022-3514.56.2.267
  • Casale, S., & Fioravanti, G. (2018). Why Narcissists are at Risk for Developing Facebook Addiction: The Need to be Admired and the Need to belong. Addictive Behaviors, 76, 312-318. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2017.08.038
  • Chinna, K., Sundarasen, S., Khoshaim, H. B., Kamaludin, K., Nurunnabi, M., Baloch, G. M., Hossain, S. F. A., Sukayt, A., Dalina, N., Rajagopalan, U., Kumar, R., & Memon, Z. (2021). Psychological impact of COVID-19 and lock down measures: An online cross-sectional multicounty study on Asian University students. PLOS ONE, 16(8), 1-12. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0253059
  • Çam, E., & İşbulan, O. (2012). A New Addiction for Teacher Candidates: Social Networks. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 11(3), 14-19. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/267556427.
  • Çelik, F., & Diker, E. (2021). Covid-19 sürecinde bireylerin depresyon ve stres durumları ile zorlayıcı sosyal medya kullanımları arasındaki ilişkide gelişmeleri kaçırma korkusunun aracılık rolü. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 8(1), 17-43. https://doi.org/10.31682/ayna.783472
  • Çömlekçi, M. F., & Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.525652
  • Depoux, A., Martin, S., Karafillakis, E., Preet, R., Wilder-Smith, A., & Larson, H. (2020). The pandemic of social media panic travels faster than the COVID-19 outbreak. Journal of Travel Medicine, 27(3), 1-2. https://doi.org/10.1093/jtm/taaa031
  • Diker, E., & Taşdelen, B. (2017). Sosyal Medya olmasaydı ne olurdu? Sosyal medya bağımlısı gençlerin görüşlerine ilişkin nitel bir araştırma. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 17, 190-206. https://doi.org/10.17361/UHIVE.2017.4.17
  • Dikmen, M. (2021). Covid-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri le sosyal medya bağımlılıkları arasındaki ilişki: Bir yapısal eşitlik modeli. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 20-30. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1275011.
  • Doğan, M. M., & Düzel, B. (2020). Covid-19 özelinde korku-kaygı düzeyleri. Journal of Turkish Studies, 15(4), 739-752. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44678
  • Duman, N. (2020). Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Korkusu ve belirsizliğe tahammülsüzlük. The Journal of Social Science, 4(8), 426-437. https://doi. org/10.30520/tjsosci.748404
  • Erkmen, N., & Çetin, M. Ç. (2008). Beden eğitim öğretmenlerinin stresle başa çıkma tarzlarının bazı değişkenlerle ilişkisi. ̇ Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 231-242.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/susbed/issue/61795/924223
  • Eşkisu, M., Çam, Z., Gelibolu, S., & Rasmussen, K. R. (2020). Trait mindfulness as a protective factor in connections between psychological issues and Facebook addiction among Turkish University Students. Studia Psychologica, 62(3), 213-231. https://doi.org/10.31577/sp.2020.03.801
  • Ettman, C. K., Abdalla, S. M., Cohen, G. H., Sampson, L., Vivier, P. M., & Galea, S. (2020). Prevalence of depression symptoms in US adults before and during the COVID-19 Pandemic. JAMA Network Open, 3(9), e2019686. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.19686
  • Fernandes, B., Biswas, U. N., Tan-Mansukhani, R., Vallejo, A., & Essau, C. A. (2020). The impact of Covid-19 lockdown on ınternet use and escapism in adolescents. Revista de Psicología Clínica con Niños y Adolescentes, 7(3), 59-65. https://doi.org/10.21134/rpcna.2020.mon.2056
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health and Social Behaviour, 21(3), 219-239. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2136617.
  • Gao, J., Zheng, P., Jia, Y., Chen, H., Mao, Y., Chen, S., Wang, Y., Fu, H., & Dai, J. (2020). Mental health problems and social media exposure during COVID-19 outbreak. PLOS ONE, 15(4), e0231924. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0231924 Griffiths, M. (2005). A ‘components’ model of addiction within a biopsychosocial framework. Journal of Substance Use, 10(4), 191-197. https://doi. org/10.1080/14659890500114359
  • Günlü, A., Asici, E., & Çetinkaya, M. (2021). Türkiye’de COVID-19 Salgınının ikinci evresinde ebeveynlerde depresyon, anksiyete, stres ve travma sonrası stres bozukluğunun incelenmesi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 4(1), 94-124. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/apdad/900570
  • Hawi, N., & Samaha, M. (2019). Identifying commonalities and differences in personality characteristics of internet and social media addiction profiles: Traits, self-esteem, and self-construal. Behaviour & Information Technology, 38(2), 110-119. https://doi.org/10.1080/0144929X.2018.1515984
  • Kar, S. K., Yasir Arafat, S. M., Kabir, R., Sharma, P., & Saxena, S. K. (2020). Coping with mental health challenges during COVID-19 içinde S. K. Saxena (Ed.), Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) (ss. 199-213). Springer Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-4814-7_16
  • Karadağ A., & Akçinar B. (2019). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik semptomlar arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi. 20(3), 154-166. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/bagimli/issue/45814/599296
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara, Türkiye: Nobel Yayıncılık.
  • Keles, B., McCrae, N., & Grealish, A. (2020). A systematic review: The influence of social media on depression, anxiety and psychological distress in adolescents. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 79-93. https://doi.org/10.1080/02673843.2019.1590851
  • King, D. L., Delfabbro, P. H., Billieux, J., & Potenza, M. N. (2020). Problematic online gaming and the Covid-19 pandemic. Journal of Behavioral Addictions, 9(2), 184-186. https://doi.org/10.1556/2006.2020.00016
  • Kircaburun, K., Yurdagül, C., Kuss, D., Emirtekin, E., & Griffiths, M. D. (2020). Problematic mukbang watching and its relationship to disordered eating and internet addiction: A pilot study among emerging adult mukbang watchers. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-10. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00309-w
  • Korkmaz, S. (2021). Olumlu ve olumsuz dini başa çıkma, sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık ilişkisi. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 7(1), 237-271. https://doi.org/10.47424/tasavvur.883693
  • Kovan, A. & Ormancı, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin sosyal medyadaki gelişmeleri kaçırma korkusu ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki: COVID-19 Pandemi Örneği. Erciyes İletişim Dergisi, Special Issue for 4th Cultural Informatics, Communication & Media Studies Conference, 125-145 . https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.975976
  • Kuss, D., & Griffiths, M. (2017). Social Networking Sites and Addiction: Ten Lessons Learned. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(3), 311. https://doi.org/10.3390/ijerph14030311
  • Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction-a review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528-3552. https://doi.org/10.3390/ijerph8093528
  • Li, J. B., Yang, A., Dou, K., & Cheung, R. Y. M. (2020). Self-control moderates the association between perceived severity of the coronavirus disease 2019 (covid-19) and mental health problems among the Chinese public. Int J Environ Res Public Health, 17(13), 4820. https://doi.org/10.31234/osf.io/2xadq
  • Li, J.-B., Mo, P. K. H., Lau, J. T. F., Su, X.-F., Zhang, X., Wu, A. M. S., Mai, J.-C., & Chen, Y.-X. (2018). Online social networking addiction and depression: The results from a large-scale prospective cohort study in Chinese adolescents. Journal of Behavioral Addictions, 7(3), 686-696. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.69
  • Lovibond, P. F., & Lovibond, S. H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the depression anxiety stress scales (DASS) with the beck depression and anxiety inventories. Behaviour Research and Therapy, 33(3), 335-343. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00075-U
  • Mamun, M. A., Hossain, Md. S., Moonajilin, Mst. S., Masud, M. T., Misti, J. M., & Griffiths, M. D. (2020). Does loneliness, self‐esteem and psychological distress correlate with problematic internet use? A Bangladeshi survey study. Asia-Pacific Psychiatry, 12(2). https://doi.org/10.1111/appy.12386
  • Matud, M. P. (2004). Gender differences in stress and coping styles. Personality and Individual Differences, 37(7), 1401-1415. https://doi.org/10.1016/j.paid.2004.01.010
  • Melodia, F., Canale, N., & Griffiths, M. D. (2020). The role of avoidance coping and escape motives in problematic online gaming: A systematic literature review. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-27. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00422-w
  • Mutlu, D. (2017). Üniversite öğrencilerinin özel yaşam alanlarına yönelik umut düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.12452/3243
  • O’Keeffe, G. S., & Clarke-Pearson, K. (2011). Clinical report—The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatricts, 127(4), 800-804. https://doi.org/10.1542/peds.2011-0054
  • Qiu, J., Shen, B., Zhao, M., Wang, Z., Xie, B., & Xu, Y. (2020). A nationwide survey of psychological distress among Chinese people in the Covid-19 epidemic: Implications and policy recommendations. General Psychiatry, 33(2), e100213. https://doi.org/10.1136/gpsych-2020-100213
  • Rajesh, T., & Rangaiah, D. B. (2020). Facebook addiction and personality. Heliyon, 6(1), e03184. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e03184
  • Satici, B., Saricali, M., Satici, S. A., & Griffiths, M. D. (2020). Intolerance of uncertainty and mental wellbeing: serial mediation by rumination and fear of COVID-19. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-12. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00305-0
  • Satici, S. A. (2019). Facebook addiction and subjective well-being: A study of the mediating role of shyness and loneliness. International Journal of Mental Health and Addiction, 17(1), 41-55. https://doi.org/10.1007/s11469-017-9862-8
  • Satici, S. A., & Uysal, R. (2015). Well-being and problematic Facebook use. Computers in Human Behavior, 49, 185-190. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.03.005
  • Shettar, M., Karkal, R., Kakunje, A., Mendonsa, R. D., & Chandran, V. M. (2017). Facebook addiction and loneliness in the post-graduate students of a university in southern India. International Journal of Social Psychiatry, 63(4), 325-329. https://doi.org/10.1177/0020764017705895
  • Sinha, S., & Latha, G.S, (2018). Coping response to same stressors varies with gender. National Journal of Physiology, Pharmacy and Pharmacology, 8(7), 1053-1056. https://doi.org/10.5455/njppp.2018.8.0206921032018
  • Sun, Y., Li, Y., Bao, Y., Meng, S., Sun, Y., Schumann, G., Kosten, T., Strang, J., Lu, L., & Shi, J. (2020). Brief report: Increased addictive internet and substance use behavior during the Covid‐19 pandemic in China. The American Journal on Addictions, 29(4), 268-270. https://doi.org/10.1111/ajad.13066
  • Szwedo, D. E., Mikami, A. Y., & Allen, J. P. (2012). Social networking site use predicts changes in young adults’ psychological adjustment. Journal of Research on Adolescence, 22(3), 453-466. https://doi.org/10.1111/j.1532-7795.2012.00788.x
  • Şahin, C., & Yağcı, M. (2017). Sosyal medya bağımlılığı ölçeği -yetişkin formu: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 523-538. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/322037237.
  • Tutgun Ünal, A. (2020). A Comparative Study of Social Media Addiction Among Turkish and Korean University Students. Journal of Economy Culture and Society, (62), 307-322. DOI: 10.26650/JECS2020-0064
  • Tutgun-Ünal, A., & Deniz, L. (2016). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının incelenmesi. ̇ Route Educational and Social Science Journal, 3(2), 155-181. https://doi.org/10.17121/ressjournal.488
  • Türküm, A. S. (2001). Stresle başaçıkma biçimi, iyimserlik, bilişsel çarpıtma düzeyleri ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki i ̇ lişkiler: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 1-16. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/rs/issue/44977/543715.
  • Uslu, M. (2021), Türkiye’de sosyal medya bağımlılığı ve kullanımı araştırması. Turkish Academic Research Review, 6 (2), 370-396. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tarr/issue/62824/933479
  • Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C. S., & Ho, R. C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (Covid-19) epidemic among the general population in china. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1-25. https://doi.org/10.3390/ijerph17051729
  • Wang, J.-L., Jackson, L. A., Wang, H.-Z., & Gaskin, J. (2015). Predicting social networking site (SNS) use: Personality, attitudes, motivation and internet self-efficacy. Personality and Individual Differences, 80, 119-124. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.02.016
  • We are Social. (2021). Dijital in 2020. Erişim adresi: https://wearesocial.com/digital-2021
  • Wegmann, E., & Brand, M. (2016). Internet-communication disorder: İt’s a matter of social aspects, coping, and internet-use expectancies. Frontiers in Psychology, 7. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2016.01747
  • Wilson, K., Fornasier, S., & Whitelock, J. (2010). Psychological predictors of young adults’: Use of social networking sites. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(2), 173-177. https://doi.org/10.1089/cyber.2009.0094
  • Yıldırım, A., Boysan, M., & Kefeli, M. C. (2018). Psychometric properties of the Turkish version of the depression anxiety stress scale-21 (dass-21). British Journal of Guidance & Counselling, 46(5), 582-595. https://doi.org/10.1080/03069885.2018.1442558
  • Yıldırım, M., Geçer, E., & Akgül, Ö. (2021). The impacts of vulnerability, perceived risk, and fear on preventive behaviours against COVID-19. Psychology, Health & Medicine, 26(1), 35-43. https://doi.org/10.1080/13548506.2020.1776891

The Relationship Between Coping Attitudes of Depression, Anxiety and Stress Experienced During Covid-19 Pandemic and Social Media Addiction

Yıl 2022, , 165 - 186, 31.01.2022
https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1001102

Öz

The information gap experienced in Covıd-19 global health crisis has increased individuals’ level of fear and uncertainty caused psychological disorders like stress, anxiety and depression. In this period, social media use has increased. The aim of this study is to reveal the relationship between young individuals who spend most of their time at home during COVID-19, social media addiction and their attitudes towards coping with depression, anxiety and stress. At the same time the effect of coping attitudes on social media addiction is evaluated. The population of the study consist of Gaziantep University students, and the sample of the study 338 students chosen with purposeful sampling method. The research was designed in the quantitative research model. Data were collected through online questionnaires, to analyze data T-Test, one-way ANOVA, Pearson correlation and multiple regression analysis are used. The result of analysis showed that there is positively midlevel correlation between social media addiction during COVID-19 and stress, anxiety, and non-functional coping. The research also revealed that stress, anxiety, and non-functional coping predicted social media addiction positively midlevel. It is observed that young individuals exploited social media in order to cope with the difficult emotional situation during COVID-19 and this increased the level of addiction.

Kaynakça

  • Abbasi, I., & Drouin, M. (2019). Neuroticism and facebook addiction: How social media can affect mood? The American Journal of Family Therapy, 47(4), 199-215. https://doi.org/10.1080/01926187.2019.1624223
  • Ağargün, A. Y., Beşiroğlu, L., Kıran, Ü. K., Özer, Ö. A., & Kara, H. (2005). Cope (başa çıkma tutumlarını değerlendirme ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6, 221-226. Erişim adresi: https://toad.halileksi.net/ olcek/basa-cikma-tutumlarini-degerlendirme-olcegi.
  • Ahorsu, D. K., Imani, V., Lin, C.-Y., Timpka, T., Broström, A., Updegraff, J. A., Årestedt, K., Griffiths, M. D., & Pakpour, A. H. (2020). Associations between fear of Covid-19, mental health, and preventive behaviours across pregnant women and husbands: An actor-partner interdependence modelling. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-15. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00340-x
  • Akçay-Bekiroğlu, H., & Şahin, E. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım yoğunluğu ve saldırganlık davranışı gösterme ilişkisi. Turkish Studies-Social Sciences, 14(3), 215-236. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22906
  • Amin, K. P., Griffiths, M. D., & Dsouza, D. D. (2020). Online gaming during the COVID-19 pandemic in India: strategies for work-life balance. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-7. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00358-1
  • Andreassen, C. S. (2015). Online social network site addiction: A comprehensive review. Current Addiction Reports, 2(2), 175-184. https://doi.org/10.1007/s40429-015-0056-9
  • Appel, M., & Gnambs, T. (2019). Shyness and social media use: A meta-analytic summary of moderating and mediating effects. Computers in Human Behavior, 98, 294-301. https://doi.org/10.1016/j.chb.2019.04.018
  • Aşçi, Ö., Hazar, G., Kiliç, E., & Korkmaz, A. (2015). Üniversite öğrencilerinde stres nedenlerinin ve stresle başa çıkma biçimlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 213-232. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/usaksosbil/504040.
  • Babicka-Wirkus, A., Wirkus, L., Stasiak, K., & Kozłowski, P. (2021). University students’ strategies of coping with stress during the coronavirus pandemic: Data from Poland. PLOS ONE, 16(7), e0255041. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0255041
  • Bakioğlu, F., Korkmaz, O., & Ercan, H. (2020). Fear of COVID-19 and positivity: mediating role of intolerance of uncertainty, depression, anxiety, and stress. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-14. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00331-y
  • Balcı, Ş., & Baloğlu, E. (2018). Sosyal medya bağımlılığı ile depresyon arasındaki ilişki: Üniversite gençliği üzerinebir saha araştırması. İleti-ş-im, Aralık, 210-223. https://doi.org/10.16878/gsuilet.500860
  • Balcı, Ş., & Gölcü, A. (2013). Facebook addiction among university students in Turkey: Selcuk university example. Journal of Studies in Turkology, 34, 255-278. Erişim adresi: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/615/602.
  • Błachnio, A., Przepiorka, A., Boruch, W., & Bałakier, E. (2016). Self-presentation styles, privacy, and loneliness as predictors of Facebook use in young people. Personality and Individual Differences, 94, 26-31. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.12.051
  • Brailovskaia, J., Bierhoff, H.-W., Rohmann, E., Raeder, F., & Margraf, J. (2020). The relationship between narcissism, intensity of Facebook use, Facebook flow and Facebook addiction. Addictive Behaviors Reports, 11, 1-7. https://doi.org/10.1016/j.abrep.2020.100265
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (16. bs). Ankara, Türkiye: Pagem Yayınevi.
  • Carver, C. S., Scheier, M. F., & Weintraub, J. K. (1989). Assessing coping strategies: A theoretically based approach. Journal of Personality and Social Psychology, 56(2), 267-283. https://doi.org/10.1037//0022-3514.56.2.267
  • Casale, S., & Fioravanti, G. (2018). Why Narcissists are at Risk for Developing Facebook Addiction: The Need to be Admired and the Need to belong. Addictive Behaviors, 76, 312-318. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2017.08.038
  • Chinna, K., Sundarasen, S., Khoshaim, H. B., Kamaludin, K., Nurunnabi, M., Baloch, G. M., Hossain, S. F. A., Sukayt, A., Dalina, N., Rajagopalan, U., Kumar, R., & Memon, Z. (2021). Psychological impact of COVID-19 and lock down measures: An online cross-sectional multicounty study on Asian University students. PLOS ONE, 16(8), 1-12. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0253059
  • Çam, E., & İşbulan, O. (2012). A New Addiction for Teacher Candidates: Social Networks. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 11(3), 14-19. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/267556427.
  • Çelik, F., & Diker, E. (2021). Covid-19 sürecinde bireylerin depresyon ve stres durumları ile zorlayıcı sosyal medya kullanımları arasındaki ilişkide gelişmeleri kaçırma korkusunun aracılık rolü. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 8(1), 17-43. https://doi.org/10.31682/ayna.783472
  • Çömlekçi, M. F., & Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.525652
  • Depoux, A., Martin, S., Karafillakis, E., Preet, R., Wilder-Smith, A., & Larson, H. (2020). The pandemic of social media panic travels faster than the COVID-19 outbreak. Journal of Travel Medicine, 27(3), 1-2. https://doi.org/10.1093/jtm/taaa031
  • Diker, E., & Taşdelen, B. (2017). Sosyal Medya olmasaydı ne olurdu? Sosyal medya bağımlısı gençlerin görüşlerine ilişkin nitel bir araştırma. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 17, 190-206. https://doi.org/10.17361/UHIVE.2017.4.17
  • Dikmen, M. (2021). Covid-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri le sosyal medya bağımlılıkları arasındaki ilişki: Bir yapısal eşitlik modeli. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 20-30. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1275011.
  • Doğan, M. M., & Düzel, B. (2020). Covid-19 özelinde korku-kaygı düzeyleri. Journal of Turkish Studies, 15(4), 739-752. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44678
  • Duman, N. (2020). Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Korkusu ve belirsizliğe tahammülsüzlük. The Journal of Social Science, 4(8), 426-437. https://doi. org/10.30520/tjsosci.748404
  • Erkmen, N., & Çetin, M. Ç. (2008). Beden eğitim öğretmenlerinin stresle başa çıkma tarzlarının bazı değişkenlerle ilişkisi. ̇ Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 231-242.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/susbed/issue/61795/924223
  • Eşkisu, M., Çam, Z., Gelibolu, S., & Rasmussen, K. R. (2020). Trait mindfulness as a protective factor in connections between psychological issues and Facebook addiction among Turkish University Students. Studia Psychologica, 62(3), 213-231. https://doi.org/10.31577/sp.2020.03.801
  • Ettman, C. K., Abdalla, S. M., Cohen, G. H., Sampson, L., Vivier, P. M., & Galea, S. (2020). Prevalence of depression symptoms in US adults before and during the COVID-19 Pandemic. JAMA Network Open, 3(9), e2019686. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.19686
  • Fernandes, B., Biswas, U. N., Tan-Mansukhani, R., Vallejo, A., & Essau, C. A. (2020). The impact of Covid-19 lockdown on ınternet use and escapism in adolescents. Revista de Psicología Clínica con Niños y Adolescentes, 7(3), 59-65. https://doi.org/10.21134/rpcna.2020.mon.2056
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health and Social Behaviour, 21(3), 219-239. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2136617.
  • Gao, J., Zheng, P., Jia, Y., Chen, H., Mao, Y., Chen, S., Wang, Y., Fu, H., & Dai, J. (2020). Mental health problems and social media exposure during COVID-19 outbreak. PLOS ONE, 15(4), e0231924. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0231924 Griffiths, M. (2005). A ‘components’ model of addiction within a biopsychosocial framework. Journal of Substance Use, 10(4), 191-197. https://doi. org/10.1080/14659890500114359
  • Günlü, A., Asici, E., & Çetinkaya, M. (2021). Türkiye’de COVID-19 Salgınının ikinci evresinde ebeveynlerde depresyon, anksiyete, stres ve travma sonrası stres bozukluğunun incelenmesi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 4(1), 94-124. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/apdad/900570
  • Hawi, N., & Samaha, M. (2019). Identifying commonalities and differences in personality characteristics of internet and social media addiction profiles: Traits, self-esteem, and self-construal. Behaviour & Information Technology, 38(2), 110-119. https://doi.org/10.1080/0144929X.2018.1515984
  • Kar, S. K., Yasir Arafat, S. M., Kabir, R., Sharma, P., & Saxena, S. K. (2020). Coping with mental health challenges during COVID-19 içinde S. K. Saxena (Ed.), Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) (ss. 199-213). Springer Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-4814-7_16
  • Karadağ A., & Akçinar B. (2019). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik semptomlar arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi. 20(3), 154-166. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/bagimli/issue/45814/599296
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara, Türkiye: Nobel Yayıncılık.
  • Keles, B., McCrae, N., & Grealish, A. (2020). A systematic review: The influence of social media on depression, anxiety and psychological distress in adolescents. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 79-93. https://doi.org/10.1080/02673843.2019.1590851
  • King, D. L., Delfabbro, P. H., Billieux, J., & Potenza, M. N. (2020). Problematic online gaming and the Covid-19 pandemic. Journal of Behavioral Addictions, 9(2), 184-186. https://doi.org/10.1556/2006.2020.00016
  • Kircaburun, K., Yurdagül, C., Kuss, D., Emirtekin, E., & Griffiths, M. D. (2020). Problematic mukbang watching and its relationship to disordered eating and internet addiction: A pilot study among emerging adult mukbang watchers. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-10. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00309-w
  • Korkmaz, S. (2021). Olumlu ve olumsuz dini başa çıkma, sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık ilişkisi. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 7(1), 237-271. https://doi.org/10.47424/tasavvur.883693
  • Kovan, A. & Ormancı, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin sosyal medyadaki gelişmeleri kaçırma korkusu ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki: COVID-19 Pandemi Örneği. Erciyes İletişim Dergisi, Special Issue for 4th Cultural Informatics, Communication & Media Studies Conference, 125-145 . https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.975976
  • Kuss, D., & Griffiths, M. (2017). Social Networking Sites and Addiction: Ten Lessons Learned. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(3), 311. https://doi.org/10.3390/ijerph14030311
  • Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction-a review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528-3552. https://doi.org/10.3390/ijerph8093528
  • Li, J. B., Yang, A., Dou, K., & Cheung, R. Y. M. (2020). Self-control moderates the association between perceived severity of the coronavirus disease 2019 (covid-19) and mental health problems among the Chinese public. Int J Environ Res Public Health, 17(13), 4820. https://doi.org/10.31234/osf.io/2xadq
  • Li, J.-B., Mo, P. K. H., Lau, J. T. F., Su, X.-F., Zhang, X., Wu, A. M. S., Mai, J.-C., & Chen, Y.-X. (2018). Online social networking addiction and depression: The results from a large-scale prospective cohort study in Chinese adolescents. Journal of Behavioral Addictions, 7(3), 686-696. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.69
  • Lovibond, P. F., & Lovibond, S. H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the depression anxiety stress scales (DASS) with the beck depression and anxiety inventories. Behaviour Research and Therapy, 33(3), 335-343. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00075-U
  • Mamun, M. A., Hossain, Md. S., Moonajilin, Mst. S., Masud, M. T., Misti, J. M., & Griffiths, M. D. (2020). Does loneliness, self‐esteem and psychological distress correlate with problematic internet use? A Bangladeshi survey study. Asia-Pacific Psychiatry, 12(2). https://doi.org/10.1111/appy.12386
  • Matud, M. P. (2004). Gender differences in stress and coping styles. Personality and Individual Differences, 37(7), 1401-1415. https://doi.org/10.1016/j.paid.2004.01.010
  • Melodia, F., Canale, N., & Griffiths, M. D. (2020). The role of avoidance coping and escape motives in problematic online gaming: A systematic literature review. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-27. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00422-w
  • Mutlu, D. (2017). Üniversite öğrencilerinin özel yaşam alanlarına yönelik umut düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.12452/3243
  • O’Keeffe, G. S., & Clarke-Pearson, K. (2011). Clinical report—The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatricts, 127(4), 800-804. https://doi.org/10.1542/peds.2011-0054
  • Qiu, J., Shen, B., Zhao, M., Wang, Z., Xie, B., & Xu, Y. (2020). A nationwide survey of psychological distress among Chinese people in the Covid-19 epidemic: Implications and policy recommendations. General Psychiatry, 33(2), e100213. https://doi.org/10.1136/gpsych-2020-100213
  • Rajesh, T., & Rangaiah, D. B. (2020). Facebook addiction and personality. Heliyon, 6(1), e03184. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e03184
  • Satici, B., Saricali, M., Satici, S. A., & Griffiths, M. D. (2020). Intolerance of uncertainty and mental wellbeing: serial mediation by rumination and fear of COVID-19. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-12. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00305-0
  • Satici, S. A. (2019). Facebook addiction and subjective well-being: A study of the mediating role of shyness and loneliness. International Journal of Mental Health and Addiction, 17(1), 41-55. https://doi.org/10.1007/s11469-017-9862-8
  • Satici, S. A., & Uysal, R. (2015). Well-being and problematic Facebook use. Computers in Human Behavior, 49, 185-190. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.03.005
  • Shettar, M., Karkal, R., Kakunje, A., Mendonsa, R. D., & Chandran, V. M. (2017). Facebook addiction and loneliness in the post-graduate students of a university in southern India. International Journal of Social Psychiatry, 63(4), 325-329. https://doi.org/10.1177/0020764017705895
  • Sinha, S., & Latha, G.S, (2018). Coping response to same stressors varies with gender. National Journal of Physiology, Pharmacy and Pharmacology, 8(7), 1053-1056. https://doi.org/10.5455/njppp.2018.8.0206921032018
  • Sun, Y., Li, Y., Bao, Y., Meng, S., Sun, Y., Schumann, G., Kosten, T., Strang, J., Lu, L., & Shi, J. (2020). Brief report: Increased addictive internet and substance use behavior during the Covid‐19 pandemic in China. The American Journal on Addictions, 29(4), 268-270. https://doi.org/10.1111/ajad.13066
  • Szwedo, D. E., Mikami, A. Y., & Allen, J. P. (2012). Social networking site use predicts changes in young adults’ psychological adjustment. Journal of Research on Adolescence, 22(3), 453-466. https://doi.org/10.1111/j.1532-7795.2012.00788.x
  • Şahin, C., & Yağcı, M. (2017). Sosyal medya bağımlılığı ölçeği -yetişkin formu: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 523-538. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/322037237.
  • Tutgun Ünal, A. (2020). A Comparative Study of Social Media Addiction Among Turkish and Korean University Students. Journal of Economy Culture and Society, (62), 307-322. DOI: 10.26650/JECS2020-0064
  • Tutgun-Ünal, A., & Deniz, L. (2016). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının incelenmesi. ̇ Route Educational and Social Science Journal, 3(2), 155-181. https://doi.org/10.17121/ressjournal.488
  • Türküm, A. S. (2001). Stresle başaçıkma biçimi, iyimserlik, bilişsel çarpıtma düzeyleri ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki i ̇ lişkiler: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 1-16. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/rs/issue/44977/543715.
  • Uslu, M. (2021), Türkiye’de sosyal medya bağımlılığı ve kullanımı araştırması. Turkish Academic Research Review, 6 (2), 370-396. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tarr/issue/62824/933479
  • Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C. S., & Ho, R. C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (Covid-19) epidemic among the general population in china. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1-25. https://doi.org/10.3390/ijerph17051729
  • Wang, J.-L., Jackson, L. A., Wang, H.-Z., & Gaskin, J. (2015). Predicting social networking site (SNS) use: Personality, attitudes, motivation and internet self-efficacy. Personality and Individual Differences, 80, 119-124. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.02.016
  • We are Social. (2021). Dijital in 2020. Erişim adresi: https://wearesocial.com/digital-2021
  • Wegmann, E., & Brand, M. (2016). Internet-communication disorder: İt’s a matter of social aspects, coping, and internet-use expectancies. Frontiers in Psychology, 7. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2016.01747
  • Wilson, K., Fornasier, S., & Whitelock, J. (2010). Psychological predictors of young adults’: Use of social networking sites. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(2), 173-177. https://doi.org/10.1089/cyber.2009.0094
  • Yıldırım, A., Boysan, M., & Kefeli, M. C. (2018). Psychometric properties of the Turkish version of the depression anxiety stress scale-21 (dass-21). British Journal of Guidance & Counselling, 46(5), 582-595. https://doi.org/10.1080/03069885.2018.1442558
  • Yıldırım, M., Geçer, E., & Akgül, Ö. (2021). The impacts of vulnerability, perceived risk, and fear on preventive behaviours against COVID-19. Psychology, Health & Medicine, 26(1), 35-43. https://doi.org/10.1080/13548506.2020.1776891
Toplam 73 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İletişim ve Medya Çalışmaları
Bölüm Türkçe Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Emine Şahin 0000-0002-7269-0923

Fulya Turk 0000-0003-1896-8418

Zeynep Hamamcı 0000-0002-3678-9387

Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2022
Gönderilme Tarihi 29 Eylül 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

APA Şahin, E., Turk, F., & Hamamcı, Z. (2022). Covid-19 Pandemi Sürecinde Depresyon, Anksiyete ve Stres ile Başa Çıkma Tutumlarının Sosyal Medya Bağımlılığıyla İlişkisi. Erciyes İletişim Dergisi, 9(1), 165-186. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1001102