TÜRK ÜNİVERSİTELERİN PAYDAŞ ANALİZİ

Yıl 2018, , 188 - 200, 29.01.2018

Sibel Hoştut

https://doi.org/10.17680/erciyesakademia.348049

Cited By: 3

Öz

Üniversitelerde yaşanan rekabet; stratejik yönetim,
stratejik planlama ve paydaş yönetimi gibi kavramları yükseköğretimin gündemine
getirmiştir. Stratejik planlamanın temel unsurları olarak bilinen
katılımcılığın sağlanması konusunun gerçekleşebilmesi için paydaş analizinin
yapılması elzemdir. Böylece çeşitli paydaş gruplarının görüşleri ve destekleri,
alınan kararlarda dikkate alınabilir ve yükseköğretim kurumları çeşitli menfaat
sahipleriyle daha yararlı ilişkiler kurarak çeşitli grupların beklentilerini
kendi yönetim uygulamalarına dahil edebilir. Nitel araştırma geleneği
çerçevesinde oluşturulan bu çalışmanın amacı Türk üniversiteleriyle doğrudan
veya dolaylı olarak ilgili olan tüm kişi, kurum ve kuruluşların tanımlanmasıyla
üniversiteler için en önemli paydaşları belirlemektir. Araştırma bulgularına
göre Üniversiteler tarafından hazırlanan paydaş listelerinin çeşitlilik arz
ettiği ve niceliğinin zor olduğu bulgulanmıştır. Üniversiteler tarafından 118
paydaş tanımlanmıştır. Ancak bütün paydaşların ifade edilmesi yerine paydaşları
kategorilere ve bu kategorilere ait alt gruplara ayırmak paydaş analizinde
ekonomik bir yöntemi oluşturmuştur. Paydaş kategorilerinin merkezinde kurumdan
etkilenen ve kurumu etkileyen kurum içindeki öğrenciler, akademik ve idari
birimlerde çalışan kişiler bulunmaktadır. Bu grupta yer alan paydaşlar dahili
paydaşlardır. Harici paydaşların tanımlandığı kategoriler arasında ise devlet
birimleri, uluslararası kuruluşlar, özel sektör, sivil toplum kuruluşları,
düzenleyici kurumlar, medya kuruluşları ve araştırma merkezleri tanımlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

üniversiteler, stratejik planlama, paydaş teorisi, Paydaşlar

STAKEHOLDER ANALYSIS OF TURKISH UNIVERSITIES

Öz

The competition between Universities brought concepts
such as strategic management, strategic planning and stakeholder management
into the agenda of higher education. Stakeholder analysis which is known as the
key element of strategic planning is essential to ensure participation. Thus,
the views and supports of various stakeholder groups can be taken into account
in the decision taken process. Higher education institutions can incorporate
the expectations of various groups into their management practices by
establishing more useful relationships with various stakeholders. The purpose
of this study, created within the framework of the qualitative research
tradition, is to identify the most important strategic stakeholder of
universities by defining all persons, institutions and organizations directly
or indirectly related to Turkish Universities. The research findings indicate
that the stakeholder lists prepared by the universities show a variety and are
difficult to quantify. 118 stakeholders are identified by the universities.
However, instead of expressing all stakeholders, stakeholders were divided into
categories and sub-groups belonging to these categories which constituted an
economic method in stakeholder analysis. At the center of the stakeholder
categories there are the students and the people working in the academic and
administrative units who are affecting and also affected by the institution.
Stakeholders involved in this group are internal stakeholders. Among the
categories defined for the external stakeholders there are the governmental
departments, international organizations, private sector, non-governmental
organizations, regulatory agencies, media organizations and research centers. 

Anahtar Kelimeler

universities, strategic planning, stakeholder theory, Stakeholder

Kaynakça

• Akdeniz Üniversitesi. (2012). 2013 - 2017 Akdeniz Üniversitesi Stratejik Planı. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://proje.akdeniz.edu.tr/otomasyon/web/strateji/plan/1978.pdf
• Aktan, C.C. ve Börü, D. (2007). Kurumsal sosyal sorumluluk. Coşkun Can Aktan (Edt.). Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk (11-36). İstanbul: İgiad Yayınları.
• Atılım Üniversitesi. (2014). Stratejik Plan (2015-2019). Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://m.atilim.edu.tr/shares/atilim/files/2015-2019_Stratejik_Plan.pdf
• Avcı, Ö., Ring, E. ve Mitchelli, L. (2015). Stakeholders in U.S. Higher Education: An Analysis Through Two Theories of Stakeholders. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt: X Sayı: II, 45-54.
• Bayraktar, B. B. ve Yıldız, A. K. (2007). Kurumsal Bilginin Stratejik Planlama Sürecinde Kullanılması: Bir İlçe Belediyesi Örneği. Bilgi Dünyası, 8(2): 280-296.
• Berelson, B. (1952). Content Analysis in Communication Research. Glencoe: Free Press.
• Birnbaum, R. (1988). How Colleges Work: The Cybernetics of Academic Organization and Leadership. USA: Jossey-Bass Inc.
• Boğaziçi Üniversitesi. (2014). Stratejik Amaçlar, Stratejik Hedefler, Performans Ölçütleri, Faaliyetler ve Sorumlular - 2015-2019. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://www.boun. edu.tr/Assets/Documents/Dosyalar/Bu_SP_2015_2019.pdf
• Burrows, J. (1999). Going Beyond Labels: A Framework for Profiling Institutional Stakeholders. Contemporary Education, 70, 4, 5-10.
• Chapleo, C. ve Simms, C. (2010). Stakeholder analysis in higher education: A case study of the University of Portsmouth. Perspectives: Policy and Practice in Higher Education, 14 (1), 12-20.
• Clarkson, M.B.E. (1995). A Stakeholder Framework for Analizing and Evaluating Corporate Social Performance. Academy of Management Review, 20(1), 92-117.
• Deren Van Het Hof, S. ve Hoştut, S. (2015). Sosyal Sorumluluk Kampanyası için Stratejik Adımlar. Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Kavramlar, Uygulama ve Örnekler (81- 128). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Dobni, C. ve Luffman, G. (2003). Determining the Scope and Impact of Market Orientation Profiles on Strategy Implementation and Performance. Strategic Management Journal, 24(6), 577-585.
• Erciyes Üniversitesi. (2016). ERÜ 2017-2021 Stratejik Planı. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://stratejikplan.erciyes.edu.tr/2017-2021/
• Ertuğrul, F. (2008). Paydaş Teorisi ve işletmelerin Paydaşları ile İlişkilerinin Yönetimi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31, Temmuz- Aralık 2008, 199-223.
• Freeman, E.R. (1984). Strategic Management a Stakeholder Approach. Cambridge: Cambridge University Press. Friedman, M. (1970). The Social Responsibility of Business is to Increase its Profits. New York Times Magazine, 13 September.
• Gebze Teknik Üniversitesi. (2016). Gebze Teknik Üniversitesi 2017-2021 Stratejik Planı. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://www.gtu.edu.tr/Files/Idari_Birimler/06_Strateji_ Gelistirme_Daire_Baskanligi/01_Stratejik_Plan/GTU_2017-2021_Stratejik_Plan.pdf
• Grunig, J. ve Repper, F.C. (2005). Stratejik Yönetim. Kamular ve Gündemler. Der: James E. Grunig vd. Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik (131-172). İstanbul: Rota Yayın Dağıtım Tanıtım.
• Grunig, J.E. ve Hunt, T. (1984). Managing Public Relations. USA: Wadsworth/Thomson Learning.
• Hacettepe Üniversitesi. (2017). Hacettepe Üniversitesi Stratejik Planı 2018-2022. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://www.sgdb.hacettepe.edu.tr/sayfa_dosyalari/raporlar/stratejik_ plan/2018-2022_HU_SP.pdf
• Bilkent Üniversitesi. (2017). Stratejik Plan Taslağı. Erişim Tarihi: 21.09.2017, http://w3.bilkent. edu.tr/www/stratejik-plan-taslagi/
• Times Higher Education. (2017). World University Rankings 2018 World Ranking Page. Erişim Tarihi: 15.09.2017, https://www.timeshighereducation.com
• İstanbul Teknik Üniversitesi. (2016). 2017-2021 Stratejik Plan. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/WaDGC+ITU_ STARATEJIKPLAN_2017_2021.pdf
• İstanbul Üniversitesi. (2013). İstanbul Üniversitesi 2014-2018 Stratejik Planı. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://cdn.istanbul.edu.tr/statics/strateji.istanbul.edu.tr/wp-content/ uploads/2014/05/IU_2014_2015_StratejikPlan.pdf
• İzmir Teknoloji Enstitüsü. (2013). İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Stratejik Planı 2014- 2018. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://web.iyte.edu.tr/strateji/dosya/Stratejik_ Plan_2014-2018.pdf
• Jones T.M. (1980). Corporate Social Responsibility Revisited, Redefined. California Management Review, Vol. 22, No. 3, Spring, 59-67; DOI: 10.2307/41164877
• Johnson, G., Scholes, K. ve Whittington, R. (2008). Exploring Corporate Strategy. England: Prentice Hall.
• Jongbloed, B., Enders, J. ve Salerno, C. (2008). Higher Education and its Communities: Interconnections and Interdependencies and a research agenda. Higher Education, September 2008, Volume 56, Issue 3, 303–324.
• Kettunen, J. (2015). Stakeholder Relationships in Higher Education. Tertiary Education and Management, Vol. 21, No. 1, 56–65; DOI: 10.1080/13583883.2014.997277
• Kettunen, J. (2014). The Stakeholder Map in Higher Education. Erişim Tarihi: 10.10.2017, http://www.ipedr.com/vol78/007-ICSEP2014-S00020.pdf; DOI: 10.7763/IPEDR. 2014. V 78
• Mainardes, E.W., Alves, H. ve Raposo, M. (2010). An Exploratory Research on the Stakeholders of a University. Journal of Management and Strategy, Vol. 1, No. 1; December 2010, 76-88; doi:10.5430/jms.v1n1p76
• Marmara Üniversitesi. (2016). 2017-2021 Stratejik Planı. Erişim Tarihi: 25.09.2017, https:// www.marmara.edu.tr/universite/genel/stratejik-plan/
• Mintzberg, H. ve Rose, J. (2003). Strategic Management Upside Down: Tracking Strategies at McGill University from 1829 to 1980. Canadian Journal of Administrative Sciences, 20(4), 270-290.
• Mitchell, R., K., Agle, B.R. ve Wood, D.J. (1997). Toward a Theory of Identification and Salience: Defining the Principle of Who and What Really Counts. Academy of Management Review, 22(4), 853-886.
• Musial, K. (2010). Redefining External Stakeholders in Nordic Higher Education. Tertiary Education and Management, March 2010, 45-60, DOI: 10.1080/13583881003629822
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi. (2017). 2018-2022 Stratejik Planı. Erişim Tarihi, 25.09.2017, http://sp.metu.edu.tr/system/files/odtu_sp_2018_2022_06102017.pdf
• Sarıkaya, M. (2011). Paydaş Yaklaşımı Bağlamında İşletme-Paydaş Etkileşimi ve Stratejik Paydaş Analizi. Ankara Sanayi Odası Yayın Organı; Eylül/Ekim 2011. Erişim Tarihi: 06.10.2017, http://www.Aso.Org.Tr/B2b/Asobilgi/Sayilar/Dosyaeylulekim2011.Pdf
• Schmeer, K. (1999). Stakeholder Analysis Guidelines. Erişim Tarihi, 16.12.2017, http://www. who.int/workforcealliance/knowledge/toolkit/33.pdf
• Stone P.J., Dunphy, D.C., Marshall, S.S ve Ogilvie, D.M. (1966). The General Inquirer: A Computer Approach to Content Analysis. Massachusetts: The MIT. Press.
• Tam, F. (2007). Rethinking School and Community Relations in Hong Kong. The International Journal of Educational Management, 21(4), 350-366.
• Varvasovszky, Z. ve Brugha, R. (2000). How to Do (or not to do) a Stakeholder Analysis. Health Policy and Planning, 15, 338-345.
• Wallner und Schauer GmbH. (2006). Methodensammlung – In 7 Schritten zum Nachhaltigkeitsbericht. Erişim Tarihi, 13.03.2014, https://www.wko.at/Content. Node/Service/Umwelt-und-Energie/Nachhaltigkeit- und- Umweltmanagement/ Nachhaltigkeit/Nachhaltigkeit/In_7_Schritten_zum_Nachhalti gkeitsbericht.html
• Yıldız Teknik Üniversitesi. (2015). 2016-2020 Stratejik Planı. Erişim Tarihi: 25.09.2017, http://www.kalite.yildiz.edu.tr/login/sys/admin/subPages/img/YD- 001- YT%C3%9C%202016-2020%20Stratejik%20Plan.pdf